10:36 | 27/06/2022
Theo nghiên cứu và dự báo của Ủy ban liên chính phủ về BĐKH của Liên Hợp Quốc [IPPC] và Ngân hàng thế giới [WB], ở Việt Nam, ngoài tình trạng nước biển dâng, BĐKH cũng làm thay đổi điều kiện sinh sống của các loài sinh vật.
Môi trường sống thay đổi đang là nguy cơ làm gia tăng các loại sâu hại, với khả năng thích nghi cao, mức độ gây hại nặng hơn cho cây trồng. Một số nghiên cứu gần đây cho thấy, tại nhiều địa phương trong nước đã xuất hiện thêm nhiều loại dịch hại mới, gây thiệt hại nặng cho sản xuất nông nghiệp.
Trong đó, phải kể đến dịch vàng lùn, lùn xoắn lá, bệnh lùn sọc đen, dịch rầy nâu, sâu ăn lá cà phê… Gần đây là sâu keo mùa thu gây hại cây ngô, bệnh khám lá sắn cũng xuất hiện tại nhiều địa phương.
Trong giai đoạn cuối vụ đông xuân năm 2022, nông dân trong tỉnh đối diện với nhiều loại hình thời tiết bất thường như: mưa trái mùa, thời tiết lạnh, nắng nóng gia tăng…
Sâu keo mùa thu đang gây ảnh hưởng đến năng suất ngô của người dân xã Ea Pô [Cư Jút]
Ông Vi Văn Kim, ở thôn Thanh Sơn, xã Ea Pô [Cư Jút] cho biết, tần suất sâu bọ xuất hiện, gây hại gần như suốt vòng đời của cây trồng vụ đông xuân. Trong đó, nhiều nhất là các loại sâu ăn lá, rễ, hoa, quả.
Theo Chi cục Phát triển nông nghiệp tỉnh, trong môi trường sản xuất luôn tồn tại đa dạng những loài sâu bọ, dịch hại. Tuy nhiên, những năm gần đây, các loại sâu hại trên cây trồng như: rệp sáp, rệp muội, rệp vẫy nâu, sâu đục cành, sâu ăn lá... xuất hiện nhiều hơn, với nhiều biến chủng dị thường.
Mức độ gây hại của các loại sinh vật này cũng nghiêm trọng, đặc biệt là chúng có khả năng kháng lại một số loại thuốc bảo vệ thực vật thông thường.
Ông Nguyễn Văn Vương, ở xã Thuận An [Đắk Mil] cho hay, ông trồng cà phê hơn 20 năm, nhưng gần đây mới bắt gặp loại sâu ăn lá cà phê. Tuy xuất hiện không nhiều, nhưng khó diệt, vì sâu non cuốn trong lá.
Gia đình ông Vương có 1,5 ha cà phê. Năm nay, ông thực hiện tái canh một phần bằng biện pháp ghép chồi. Nhưng khi chồi non vừa đến thời kỳ ghép thì xuất hiện sâu ăn lá.
Qua tìm hiểu, những tháng vừa qua, sâu ăn lá cà phê cũng xuất hiện tại một số tỉnh ở khu vực Tây Nguyên như: Lâm Đồng, Đắk Lắk… Loài sâu này gây hại bằng cách cắn phá đọt non, sau đó ăn dần đến lá bánh tẻ và lá già.
Các loại cây họ đậu cũng bị ảnh hưởng nặng do sâu bệnh gây ra
Những cây có mật độ sâu cao có thể bị ăn trụi lá, khiến cây mất dần sức, sinh trưởng phát triển kém. Sâu ăn lá cà phê vào lúc chiều tối hoặc sáng sớm. Còn ban ngày chúng thường ẩn nấp, nên rất khó phát hiện.
Cũng theo Chi cục Phát triển nông nghiệp tỉnh, hiện chưa có thuốc bảo vệ thực vật đặc hiệu cho loài sâu này. Do đó, bà con có thể sử dụng biện pháp thủ công bằng cách diệt sâu non, thu gom nhộng và kết hợp một số thuốc có hoạt chất như: Alpha - Cypermethrin, Chlorpyrifos Ethul – Cypermethrin… để phun trừ.
Theo các chuyên gia, ngành Nông nghiệp cần phải đánh giá tác động của BĐKH đối với sự bùng phát của các loại sâu bệnh hại mới. Trong đó, cần chú ý các loại sâu thứ yếu có thể trở thành chủ yếu, gây hại mạnh trên các loại cây trồng.
Ngành Nông nghiệp cũng cần nâng cấp, bổ sung, cải thiện các biện pháp bảo vệ thực vật, nâng cao hiệu quả phòng, chống sâu hại trong điều kiện BĐKH hiện nay.
Bài, ảnh: Kim Ngân
Bài viết gốc: //www.baodaknong.org.vn/kinh-te/bien-doi-khi-hau-lam-gia-tang-sau-benh-hai-93676.html
Sâu bệnh hại là một trong những vấn đề chắc chắn bạn sẽ phải đối mặt trong quá trình làm nông nghiệp. Vậy bạn đã biết làm thế nào để phòng trừ sâu bệnh hại một cách hiệu quả chưa? Nếu câu trả lời là chưa, hãy cùng Sân vườn AZ tìm hiểu về các biện pháp phòng trừ sâu bệnh hại phổ biến cũng như ưu nhược điểm của chúng nhé.
Bạn có thể áp dụng rất nhiều cách phòng trừ sâu bệnh hại khác nhau. Tuy nhiên, các cách này thường thuộc 1 trong 5 nhóm biện pháp sau.
Canh tác và sử dụng giống chống sâu, bệnh hại
Canh tác và sử dụng giống chống sâu, bệnh hại bao gồm nhiều phương pháp khác nhau như:
- Làm đất, vệ sinh đồng ruộng giúp diệt trừ mầm mống, nơi ẩn náu của sâu bệnh
- Gieo trồng đúng thời vụ giúp tránh thời kì sâu, bệnh phát sinh mạnh
- Chăm sóc kịp thời, bón phân hợp lý giúp tăng sức chống chịu sâu, bệnh cho cây
- Luân phiên các loại cây trồng khác nhau trên một đơn vị diện tích đất giúp làm giảm sự sinh trưởng của sâu, bệnh
- Sử dụng giống chống sâu, bệnh giúp hạn chế sâu bệnh
| Ưu điểm | Nhược điểm |
| Dễ áp dụng, hiệu quả dài lâu | Hiệu quả thấp khi sâu, bệnh đã phát triển mạnh |
Phòng trừ sâu bệnh hại bằng biện pháp thủ công
2 trong số những biện pháp thủ công giúp phòng trừ sâu bệnh hại phổ biến nhất là:
- Dùng tay bắt sâu, ngắt bỏ cành, lá bị bệnh
- Dùng vợt, bẫy đèn, bả độc để diệt sâu hại
| Ưu điểm | Nhược điểm |
|
|
Phòng trừ sâu bệnh hại bằng biện pháp hóa học
Để phòng trừ sâu bệnh hại, nhiều người lựa chọn sử dụng thuốc các loại thuốc hóa học như:
- Thuốc trừ sâu Wellof 330EC
- Thuốc phòng trừ và đặc trị các loại sâu Bio Herb
- Thuốc đặc trị bọ trĩ Bio Neem
- Thuốc phòng trừ và đặc trị nhện Bio Garlic
- …
| Ưu điểm | Nhược điểm |
| Tiết kiệm thời gian và công sức vì có hiệu quả cao, diệt sâu bệnh nhanh |
|
Lưu ý:
Để nâng cao hiệu quả của thuốc và khắc phục các nhược điểm khi diệt sâu bệnh bằng thuốc hóa học, cần lưu ý những điều sau:
- Sử dụng đúng loại thuốc, đúng nồng độ
- Phun đúng kỹ thuật [đảm bảo thời gian cách ly đúng quy định, phun đều, không phun ngược chiều gió, không phun lúc mưa,…]
- Khi sử dụng thuốc hóa học cần thực hiện nghiêm chỉnh các quy định về an toàn lao động [đeo khẩu trang, găng tay, ủng; đeo kính; mặc quần áo dài; đội mũ,…]
Phòng trừ sâu bệnh hại bằng biện pháp sinh học
Để phòng trừ sâu bệnh hại, nhiều người lựa chọn sử dụng:
- Các loại sinh vật như ong mắt đỏ, nấm, bọ rùa, ếch, chim,…
- Chế phẩm sinh học như chế phẩm Bt, chế phẩm M&B, chế phẩm nấm đối kháng Trichoderma, chế phẩm tuyến trùng EPN Biostar, chế phẩm hoá sinh Momosertatin, chế phẩm Ditacin 8% và Ketomium
| Ưu điểm | Nhược điểm |
| Hiệu quả phụ thuộc vào loại thiên địch |
Phòng trừ sâu bệnh hại bằng biện pháp kiểm dịch thực vật
Kiểm dịch thực vật là một hệ thống các biện pháp giúp ngăn chặn sự lây lan của sâu bệnh từ vùng này sang vùng khác, từ nước này sang nước khác. Biện pháp thường thấy và được áp dụng phổ biến nhất là kiểm tra, xử lý sản phẩm nông nghiệp.
| Ưu điểm | Nhược điểm |
| Ngăn chặn sự lây lan của sâu, bệnh hại nguy hiểm | Tốn công sức và thời gian |
Mỗi biện pháp phòng trừ sâu bệnh hại đều có ưu điểm và nhược điểm riêng biệt. Vì thế, tùy theo từng loại sâu bệnh và điều kiện cụ thể mà bạn cần áp dụng biện pháp thích hợp. Tuy nhiên, cần đặc biệt lưu ý phòng trừ sâu, bệnh hại phải đảm bảo các nguyên tắc: phòng là chính, trừ sớm, kịp thời, nhanh chóng và triệt để, lấy biện pháp canh tác làm cơ sở.