Cách bảo quản sữa mẹ và rã đông đúng "tiêu chuẩn" khoa học nghe có vẻ rất khó thực hiện nhưng làm nhiều ắt quen. Mà dù khó mẹ cũng cần đảm bảo đúng chất lượng. Điều này tốt cho mẹ và cũng lợi cho bé.
Sữa mẹ là tốt nhất với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Với lượng sữa mẹ về quá nhiều hay mẹ đang chuẩn bị quay trở lại công việc, cách bảo quản sữa mẹ khoa học luôn là vấn đề được mẹ bỉm sữa quan tâm sau khi sinh.
Nếu sữa mẹ vừa được vắt ra và trữ ở nhiệt độ phòng trên 26°C, mẹ chỉ có thể trữ được tối đa 4 tiếng thay vì 6 đến 8 tiếng. Nếu cần trữ đông, sữa mẹ vừa vắt ra nên được đặt ngay vào tủ lạnh, tránh để bên ngoài hơn 48 tiếng sau khi vắt.
Cách bảo quản sữa mẹ đối với bạn nhiều sữa, trong trường hợp này, bạn vắt sữa ra trữ đông là điều đương nhiên. Riêng mẹ ít sữa thì phải làm sao, có nên vắt sữa trữ đông? Lời khuyên là có, kiên trì vắt sữa mẹ cộng thêm chế độ ăn khoa học có thể gọi sữa về nhanh hơn.
Quá trình bảo quản sữa mẹ cần lưu ý
1. Dụng cụ bảo quản sữa
Để bắt đầu trữ sữa, mẹ cần chuẩn bị những dụng cụ sau:
- Bình, ly trữ sữa bằng thuỷ tinh hoặc nhựa không chứa BPA, có thể rửa sạch và dùng lại nhiều lần.
- Túi trữ sữa: loại một lớp dây kéo, mỏng, dễ bị rách có giá thành rẻ. Mẹ nên chọn loại hai lớp dây kéo, dày, giá thành đắt, chất lượng tốt hơn.
- Bút để ghi ngày, tháng, năm hút sữa lên bịch.
Để sữa mẹ được bảo quản một cách an toàn và vệ sinh, bạn nên đảm bảo thực hiện những bước sau trong cách trữ sữa mẹ:
2. Luôn tiệt trùng dụng cụ hút sữa, trữ sữa
Vệ sinh là vấn đề cần được ưu tiên hàng đầu trong việc bảo quản sữa mẹ. Mẹ nên rửa tay thật sạch và tiệt trùng các dụng cụ vắt, trữ sữa thường xuyên. Có thể sử dụng các bình nhựa trữ sữa không BPA hay các túi trữ sữa chuyên dụng uy tín trên thị trường.
3. Lượng sữa mẹ vắt ra trong một lần
Một điều nữa mẹ cũng cần lưu ý trong cách bảo quản sữa mẹ là lượng sữa vắt trong một lần. Nếu trẻ dưới 6 tháng tuổi, mẹ nên vắt với lượng sữa vừa đủ với lần bú của con, trung bình từ 100-150 ml. Nếu bé lớn hơn, lượng sữa vắt phụ thuộc vào nhu cầu của con.
4. Cách bảo quản sữa mẹ trong tủ lạnh
Trữ sữa bằng bình, mẹ có thể xếp vào tủ lạnh theo thứ tự từ trái sang phải để không chỉ mẹ mà người thân khi lấy sữa cho bé dùng dần cũng dễ nhớ, bình nào trước, bình nào sau. Ngoài ra, bạn cũng cần ghi chú ngày tháng lên từng túi trữ sữa để biết rõ túi trữ nào nên được sử dụng trước cũng như biết được hạn sử dụng.
Cách rã đông sữa mẹ
1. Cách rã đông sữa mẹ trong ngăn đá
Khi rã đông, cho sữa xuống ngăn mát, ra đông tự nhiên. Trường hợp trẻ cần bú ngay, mẹ chuẩn bị một ca nước ấm và đặt túi trữ sữa vào cho đến khi sữa đã được rã đông hoàn toàn. Mẹ cũng lưu ý, nên bỏ phần sữa thừa sau khi bé bú cũng như không nên trộn sữa rã đông và sữa vừa vắt với nhau.
3. Cách sử dụng sữa mẹ mới lấy trong ngăn mát
Bạn cho phần sữa cần dùng ra bình. Sau đó, bạn đem hâm nóng sữa mẹ 40ºC trước khi cho bé bú. Phần sữa này nên sử dụng trong vòng 24h.
Lưu ý khi hâm nóng sữa mẹ
- Lượng sữa mà mẹ lấy ra khỏi ngăn mát để sử dụng không nên để lại dùng tiếp. Vì vậy, mẹ nên chú ý chỉ lấy vừa đủ lượng sữa bé cần dùng.
- Mẹ tuyệt đối không nên sử dụng lò vi sóng vì có thể làm mất chất dinh dưỡng có trong sữa cũng như làm phỏng miệng bé.
Cách bảo quản sữa mẹ cho bé bú chuẩn
Khi sữa mẹ tiết quá nhiều so với nhu cầu bé bú, mẹ có thể tham khảo cách bảo quản sữa, cách cho con bú mẹ dưới đây để đảm bảo một nguồn dinh dưỡng an toàn cho con yêu:
| Tình trạng sữa | Trữ sữa ở nhiệt độ phòng | Trữ sữa trong tủ lạnh | Trữ sữa trong tủ đông |
| Sữa vừa được vắt và để vào bình hay túi trữ | 6 đến 8 tiếng [nên để ngay vào tủ lạnh] | < 72 giờ [nên đặt vào nơi sâu nhất của tủ lạnh, tránh trữ ở cửa tủ] | Tủ lạnh 1 cửa [-15°C]: 2 tuần |
Tủ lạnh 2 cửa [-18°C]: 3 tháng
Tủ đông chuyên dụng: 6 đến 12 tháng
Sữa được rã đông tự nhiên [được đặt từ phần tủ đông qua ngăn máy Tối đa là 4 tiếng [cho đến lần bú kế tiếp] 24 tiếng Không nên trữ đông lại lần nữa Sữa được rã đông bằng nước ấm hay để ở nhiệt độ phòng Chỉ sử dụng cho lần bú đã định 4 tiếng cho đến lần bú kế tiếp Không nên trữ đông lại lần nữa Bé bắt đầu sử dụng Chỉ được sử dụng cho lần bú này và tránh dùng lại phần sữa thừa sau khi bé bú xong Không nên trữ vào tủ lạnh nữa Không nên trữ vào tủ lạnh nữaMột số mẹ sẽ gặp trường hợp sữa bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh có lớp váng nổi trên bề mặt hay phần chất béo bám trên thành bình. Lúc này, mẹ cần lắc đều bình hay túi trữ rồi mới nên rã đông tự nhiên hay rã bằng nước ấm.
Ngoài ra, nếu sữa trữ trong bình hay túi xuất hiện màu trắng đục như đám mây sau khi được rã đông đúng cách, sữa mẹ lúc này đã bị rò. Bạn nên tránh cho bé bú sữa này vì có thể đã bị mất đi một số dưỡng chất quan trọng.
Mục đích
Độ dài chu kỳ kinh nguyệt
[ngày]
Số ngày hành kinh
[ngày]
Tham khảo thông tin về cách bảo quản sữa mẹ sau khi hút vừa giúp mẹ cất trữ lượng sữa dư thừa cho bé bú trong thời gian đi làm vừa có thêm thời gian vui đùa bên con yêu.
Một số lưu ý kèm theo khi bảo quản và sử dụng sữa mẹ đã bảo quản
Khi cho bé uống sữa mẹ bảo quản, chị em cần lưu ý những vấn đề sau:
- Sữa đã rã đông, nếu bé bú không hết, phải bỏ đi, không được dùng hay trữ lại.
- Không pha sữa đông thừa với sữa mới vắt.
- Không lắc bình sữa rã đông và tránh rã đông nhanh trong nước sôi. Khi lắc mạnh hay thay đổi nhiệt độ đột ngột, sữa mẹ sẽ mất tính năng tự nhiên của một số phân tử protein bảo vệ [kháng thể].
Các bài viết của MarryBaby chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Sữa mẹ xuống nhiều mà bé con không sử dụng kịp sẽ khiến ngực mẹ căng tức và dễ bị viêm vú. Trong trường hợp này, các mẹ có thể hút và dự trữ sữa cho con dùng sau. Tuy nhiên, bảo quản sữa quá lâu ở môi trường bên ngoài có thể dẫn đến các vấn đề như sữa bị mất chất, bị hỏng gây ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của bé và có thể dẫn đến tiêu chảy.
Theo như khuyến cáo của các tổ chức uy tín như WHO, UNICEF, Viện Dinh Dưỡng quốc gia Việt Nam thì thời gian bảo quản lý tưởng của sữa mẹ ở môi trường bên ngoài được liệt kê như sau:
| Môi trường | Nhiệt độ | Thời gian bảo quản |
| Môi trường thường | 25 đến 35 độ C | 4 - 6 giờ |
| Môi trường máy lạnh | Dưới 25 độ C | 6 - 8 giờ |
| Ngăn mát tủ lạnh | Từ 4 độ C | 3 - 5 ngày |
| Tủ lạnh mini | -5 đến -10 độ C | 2 tuần |
| Ngăn đá tủ lạnh | -10 đến -18 độ C | 3 tháng |
| Tủ đông | Dưới -18 độ C | 6 tháng |
Lưu ý: Bạn cần làm ấm sữa [không đun sôi hay dùng lò vi sóng] trước khi cho bé sử dụng.
Khi tiến hành hút sữa, bạn cần lưu ý một số điều sau đây để đảm bảo an toàn vệ sinh cho trẻ:
- Trước khi hút, cần chú ý vệ sinh sạch sẽ dụng cụ chứa, dụng cụ hỗ trợ hút sữa, tay và bầu vú của người mẹ.
- Để tránh lãng phí, bạn nên chủ động chia sữa và lưu trữ vào các chai hay túi trữ nhỏ có mức dung tích từ 60 - 120 ml [vừa đủ cho mỗi lần trẻ bú].
- Sữa mẹ ngay sau khi hút ra cần được bảo quản lạnh để tránh được sự xâm nhập của vi khuẩn ở môi trường bên ngoài.
- Người mẹ cần nghỉ ngơi, bổ sung dinh dưỡng đầy đủ và trách ép sữa để giữ an toàn cho sức khỏe và tạo được chất lượng sữa tự nhiên tốt nhất cho bé.
Mời bạn tham khảo các máy hút sữa đang kinh doanh tại Điện máy XANH
Máy hút sữa điện đơn BioHealth AE Basic
Còn hàng990.000₫Xem chi tiếtMáy hút sữa điện đôi BioHealth IE Basic
Còn hàng1.600.000₫Xem chi tiết- Cần chuẩn bị hút chứa sữa là các túi lưu trữ chuyên dụng, bình thủy tinh hoặc bình nhựa không chứa BPA.
- Trước khi dự trữ, cần đảm bảo các bình chứa, túi chứa đã được vệ sinh sạch sẽ.
- Cần lưu ý ghi chú vào bình hoặc túi chứa dung tích và thời gian hút sữa.
- Sắp xếp bình, túi sữa hợp lý để sữa tránh tồn lại sữa cũ gây lãng phí.
- Sữa hút ra nên đặt ngay vào ngăn mát trước rồi mới chuyển lên ngăn đá.
- Sữa bảo quản ở ngăn đá nên được chuyển xuống ngăn mát trước 12 - 24 giờ trước khi hâm nóng và cho bé sử dụng.
- Khi di chuyển sữa từ nơi này đến nơi khác cần bọc ngoài các túi dự trữ sữa để giữ vệ sinh, tránh tình trạng nhiễm khuẩn chéo.
- Sữa sau khi được bảo quản đông lạnh có thể tăng dung tích nên bạn cần chừa một khoảng trống nhỏ với miệng bình, tránh đổ hay trào sữa gây mất vệ sinh.
- Đối với sữa được bảo quản ở ngăn mát của tủ lạnh: Bạn chỉ cần để ở ngoài để làm tăng nhiệt độ hoặc ngâm trong nước ấm là bé đã có thể sử dụng.
- Đối với sữa được trữ đông ở ngăn đá của tủ lạnh: Bạn cần rã đông ở ngăn mát của tủ lạnh trước, sau đó hâm nóng ở nhiệt độ là 40 độ C bằng máy hâm nóng sữa hoặc ngâm ở nước ấm.
- Không nên tăng nhiệt độ máy hâm sữa quá cao, sử dụng nước quá nóng khi làm ấm sữa hoặc sử dụng lò vi sóng để hâm sữa vì khi nhiệt độ thay đổi quá đột ngột có thể gây phá hủy một số chất trong sữa, khiến sữa bị mất chất.
- Cần kiểm tra nhiệt độ của sữa sau khi hâm nóng trước khi cho bé sử dụng để tránh tình trạng nhiệt độ quá cao gây bỏng cho bé.
- Không bảo quản lại lượng sữa mà trẻ bú dư hoặc hòa chung lượng sữa dư ấy vào sữa mới hút để đảm bảo vệ sinh cũng như chất lượng sữa cho trẻ.
Sữa sau khi rã đông có thể có màu sắc và mùi khác với sữa mẹ, tuy nhiên nếu được bảo quản đúng cách và chú ý mức thời gian tích trữ thì sữa hoàn toàn an toàn và không bị mất đi chất dinh dưỡng ban đầu.
Nếu đã quá thời hạn sử dụng hoặc cách bảo quản chưa đúng thì sữa mẹ có thể sẽ bị hỏng. Để phân biệt sữa còn dùng được và sữa hỏng, bạn cần chú ý những đặc điểm dễ nhận biết sau đây:
| Sữa còn dùng được | Sữa đã hỏng | |
| Mùi vị | Mùi xà phòng hoặc kim loại [Do sự phân tán của chất béo | Mùi chua khó chịu, mùi lên men |
| Hình thức | Có thể bị tách ra từng lớp riêng biệt | Sữa bị vón cục |
Để đảm bảo an toàn vệ sinh, bạn cần kiểm tra kĩ trạng thái, mùi, vị của sữa trước khi cho bé sử dụng vì sữa hỏng sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ tiêu hóa của bé và có thể dẫn đến tình trạng tiêu chảy.
Xem thêm:
Bài viết trên cung cấp thông tin về thời gian bảo quản và các chú ý khi lưu trữ sữa mẹ. Chúc bạn luôn đảm bảo nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho bé khỏe mạnh và phát triển toàn diện nhé!