Cách xử lý ruộng phèn

Cách khắc phục ngộ độc phèn trên ruộng lúa

CÁCH KHẮC PHỤC NGỘ ĐỘC PHÈN TRÊN RUỘNG LÚA

- Đất phèn là đất có chứa các vật liệu sinh phèn thành phần chủ yếu là sulphat sắt và nhôm [pH < 4]. Khi quan sát màu nước trong ruộng, biểu hiện rõ là ở các gốc ruộng hoặc quanh bờ, mặt nước có váng màu đỏ thì có thể hiểu ngay ruộng đó do phèn sắt gây ra là chủ yếu, có nơi gọi là phèn nóng. Còn ở những ruộng mặt nước trong xanh, đất quanh bờ có màu xám ít thấy cỏ mọc hoặc chỉ thấy có cỏ năn mọc lác đác từng chòm thì ruộng đó nghiêng về phèn nhôm, có nơi gọi là phèn lạnh.

- Cây lúa rất mẫn cảm với phèn, nhất là cây lúa từ giai đoạn mạ đến 30 ngày sau khi sạ.

- Ở ĐBSCL, nhóm đất phèn phân bố tập trung chủ yếu thành các vùng: [1] vùng phèn Tứ Giác Long Xuyên – Hà Tiên, [2] Vùng trũng phèn Đồng Tháp Mười, [3] Vùng phèn phía Tây sông Hậu và khu vực trũng giữa sông Tiền và sông Hậu và [4] Vùng phèn mặn Bán Đảo Cà Mau và ven Vịnh Thái Lan.

1. Cách nhận diện lúa bị ngộ độc phèn

- Ruộng lúa bị xì phèn, lá lúa ngả màu vàng nhất là phần trên của lá và chót lá bị cháy khô. Bụi lúa lùn, đâm chồi kém.

Lá lúa bị ngộ độc phèn

Bụi lúa bị ngộ độc phèn

- Đặc biệt bệnh đốm nâu phát triển mạnh trên lá lúa của ruộng bị xì phèn. Bứng bụi lúa lên và rửa sạch rễ, rễ ngã màu vàng và xù xì, nếu vuốt dưới ngón tay sẽ cảm thấy nhám.

2. Nguyên nhân của ngộ độc phèn

- Phần lớn ở ĐBSCL có tầng phèn tiềm tàng hay gọi là tầng sinh phèn. Mức độ phèn nhiều hay ít tùy thuộc vào độ nông, sâu của tầng sinh phèn.

- Nếu tầng sinh phèn ở sâu, ví dụ, nằm dưới mặt đất 1-2m hoặc sâu hơn thì luôn được ém trong tầng thủy cấp [tầng nước trong đất] nên sẽ không có hiện tượng xì phèn.

- Còn những ruộng có tầng sinh phèn ở nông [cạn], ví dụ chỉ cách lớp đất mặt 20 - 30cm thì khi đất bị khô mực thủy cấp bị rút xuống sâu dưới tầng sinh phèn, không khí theo xuống đến tầng này làm cho chất sinh phèn hoạt động và theo đất khô xì lên mặt. Chất phèn hòa với nước [nước mưa hoặc nước bơm vào] thành nước phèn, rất chua và có độ pH