- Lá của một số loại cây đã biến đổi hình thái thích hợp với các chức năng khác trong những hoàn cảnh khác nhau. Ví dụ như lá biến thành gai, lá biến thành tua cuốn hoặc tay móc, lá vảy, lá dự trữ chất hữu cơ, lá bắt mồi,…
- Chức năng chính của lá là chế tạo chất dinh dưỡng cho cây.
Tuy nhiên, một số loại cây có lá biến dạng để thực hiện những chức năng khác giúp cây thích nghi với điều kiện sống của chúng.
Lá một số loại cây như xương rồng lá lại biến thành gai là vì: Chúng thường sống trong những điều kiện khô hạn. khắc nghiệt, nên lá biến thành gai giúp cây giảm bớt sự thoát hơi nước.
II. CÁC LOẠI BIẾN DẠNG PHỔ BIẾN CỦA LÁ
- Lá biến thành cơ quan bắt mồi như lá cây nắp ấm: gân chính của một số lá kéo dài và phát triển thành hình có nắp đậy. Trong bình có chất dịch hấp dẫn sâu bọ, khi sâu bọ chui vào nắp đậy lại, con mồi sẽ chết và bị tiêu hóa bới dịch tiêu hóa.
- Lá biến thành cơ quan dự trữ chất dinh dưỡng như lá cây hành, tỏi. Phân bẹ lá dày lên trở thành cơ quan dự trữ chất dinh dưỡng cho cây.
- Lá biến thành gai như lá cây xương rồng, do sống ở những nơi khô cằn thiếu nước, lá biến thành gai để giảm sự thoát hơi nước của cây thì mới tồn tại được.
- Lá biến thành vảy như lá cây dong ta, lá có dạng vảy mỏng che chở cho thân rễ sống ở dưới đất.
I. Có những loại lá biến dạng nào?
Lá của cây xương rồng có đặc điểm gì?
-Lá biến thành gai
Cây xương rồng
Vì sao đặc điểm đó giúp cho cây xương rồng có thể sống ở những nơi khô hạn thiếu nước?
-Hạn chế sự thoát hơi nước giúp cây tồn tại ở những nơi khô hạn
-Tên lá
biến dạng: Lá biến thành gai
Video cách hướng dẫn trồng, tưới cây và cắt tỉa cây xương rồng
YouTube Video
Cành đậu Hà lan
Lá ngọn của cây mây
Một số lá chét của cây đậu Hà Lan và lá ở ngọn cây mây có gì khác với các lá bình
thường?
-Lá chét ở cây đậu Hà Lan biến đổi thành tua cuốn
-Lá ngọn của cây mây biến đổi thành tay móc
Những lá có biến đổi như vậy có chức năng gì đối với cây?
-Giúp cây bám để leo lên cao
-Tên lá biến dạng: Lá biến thành tua cuốn hay tay
móc
Đậu Hà lan - "Chiến sĩ" chống ung thư dạ dày
YouTube Video
Tìm những vảy nhỏ có ở trên thân rễ, hãy mô tả hình dạng và màu sắc của chúng?
Những vảy đó có chức năng gì đối với các chồi của thân rễ?
Lá phủ trên thân rễ là vảy mỏng có màu nâu nhạt, nó giúp che chở cho các chồi của thân rễ.
Tên lá biến dạng: Lá vảy
Quan sát củ hành và cho biết:
Phần
phình to thành củ là do bộ phận nào của lá biến thành và có chức năng gì?
Bẹ lá phình to thành vảy dày, màu trắng chứa chất dự trữ cho cây
Tên lá biến dạng: Lá
dự trữ chất hữu cơ
Lá cây bèo đất có đặc điểm gì?
Trên lá có rất nhiều lông tuyến tiết chất dính
Đặc điểm đó có chức năng gì đối với cây?
Bắt và tiêu hóa ruồi
Tên lá biến dạng: Lá bắt mồi.
Video cây bèo đất bắt mồi
YouTube Video
Cây nắp ấm
Bình của cây nắp ấm do bộ phận nào biến đổi thành? Trong bình có đặc điểm gì?
Gân chính của một số lá kéo dài và phát triển thành bình có nắp đậy. Trong bình có chất dịch hấp dẫn sâu bọ.
Bình đó có chức năng gì đối với cây?
Bắt và tiêu hóa sâu bọ chui vào
bình
Tên lá biến dạng: Lá bắt mồi
Video cây nắp ấm bắt mồi như thế nào?
YouTube Video
2. Biến dạng của lá có ý nghĩa gì?
STT
Tên vật mẫu
Đặc điểm hình thái của lá biến dạng
Chức năng của lá biến dạng
Tên lá biến dạng
1
Xương rồng
Lá biến thành gai
Làm giảm sự thoát hơi nước
Lá biến thành gai
2
Lá đậu Hà Lan
Lá chét thành tua cuốn
Giúp cây leo lên
Tua cuốn
3
Lá mây
Lá ngọn biến thành tay móc
Giúp bám vào vật khác
Tay móc
4
Củ dong ta
Lá vảy
Che chở cho chồi ngọn
Lá vảy
5
Củ hành
Bẹ lá phình to
Chứa chất dự trữ
Lá dự trữ
6
Cây bèo đất
Có nhiều lông tuyến
Tiết ra chất bắt côn trùng
Lá bắt mồi
7
Cây nắp ấm
Gân chính của lá kéo dài thành bình
Chất dịch hấp dẫn sâu bọ
Lá bắt mồi