Chứng minh tế bào là một đơn vị cấu trúc chức năng và di truyền cơ bản của cơ thể

Trong bài tập SGK Sinh học 8 có rất nhiều thông tin thú vị về tế bào. Trong đó, câu hỏi hãy chứng minh tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể được nhiều bạn học sinh quan tâm. Mời bạn cùng GiaiNgo tìm hiểu vấn đề này nhé!

Hãy chứng minh tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể là một trong những câu hỏi Sinh học được quan tâm nhiều nhất. Vậy đáp án là gì, lời giải ra sao thì mời bạn cùng tìm hiểu với GiaiNgo nhé.

Tế bào là gì?

Tế bào là gì?

Tế bào là đơn vị cấu tạo cơ bản của mọi sinh vật. Trong cơ thể con người có tới hàng nghìn tỷ tế bào khác nhau. Tế bào trong cơ thể con người có nhiệm vụ cung cấp cấu trúc cho cơ thể.

Đồng thời tế bào còn tiếp nhận các chất dinh dưỡng từ thức ăn. Chuyển hóa các chất dinh dưỡng thành các dạng năng lượng và thực hiện các chức năng chuyên biệt.

Tế bào cũng chứa chất di truyền của cơ thể và có thể tạo ra các bản sao của chính chúng.

Cấu tạo của tế bào

Cấu tạo tế bào gồm màng sinh chất, nhân, ti thể, chất tế bào, lưới nội chất, bộ máy gôngi, ribôxôm và trung thể.

Tế bào gồm có:

  • Nhân: Nhiễm sắc thể và nhân con.
  • Tế bào chất: Có chứa các bào quan: ti thể, trung thể, lưới nội chất, bộ máy gôngi,…
  • Màng sinh chất.

Trong mỗi tế bào lại có nhiều bộ phận, mỗi bộ phận có một chức năng khác nhau. Một số bộ phận trong tế bào được gọi là bào quan. Đây là những cấu trúc chuyên biệt thực hiện một số nhiệm vụ trong tế bào.

Chức năng của các bộ phận trong tế bào

Tế bào chất

Trong tế bào, tế bào chất được tạo thành từ một chất lỏng giống như thạch. Gọi là dịch bào và các cấu trúc khác bao quanh nhân.

Bộ xương tế bào [khung tế bào]

Bộ xương tế bào là một mạng lưới các sợi dài tạo nên khung cấu trúc của tế bào. Bộ xương tế bào có một số chức năng quan trọng. Bao gồm xác định hình dạng tế bào, tham gia vào quá trình phân chia tế bào và cho phép tế bào di chuyển.

Bộ xương tế bào cung cấp một hệ thống. Hệ thống này có chức năng theo dõi, chỉ đạo sự di chuyển của các bào quan và các chất khác trong tế bào.

Lưới nội chất [ER]

Cơ quan này giúp xử lý các phân tử do tế bào tạo ra. Các lưới nội chất cũng vận chuyển các phân tử đến các địa điểm cụ thể hoặc bên trong, bên ngoài tế bào.

Bộ máy Golgi

Bộ máy Golgi đóng gói các phân tử được xử lý bởi lưới nội chất để vận chuyển ra khỏi tế bào.

Lysosomes và peroxisomes

Lysosomes và peroxisomes là trung tâm tái chế của tế bào. Chúng tiêu hóa các vi khuẩn lạ xâm nhập vào tế bào. Đồng thời, chúng có nhiệm vụ loại bỏ các chất độc hại và tái chế các thành phần tế bào bị hỏng.

Ti thể

Ti thể là bào quan phức tạp có chức năng chuyển đổi năng lượng từ thức ăn thành dạng mà tế bào có thể sử dụng. Ti thể có vật chất di truyền riêng, tách biệt với ADN trong nhân và có thể tạo ra các bản sao của chính chúng.

Nhân tế bào

Các hạt nhân đóng vai trò trung tâm chỉ huy của tế bào. Gửi hướng dẫn để các tế bào phát triển, trưởng thành, chia, hoặc chết.

Nó cũng chứa ADN [axit deoxyribonucleic], nguyên liệu di truyền của tế bào. Nhân được bao bọc bởi một màng gọi là màng bao nhân.

Màng bao nhân có tác dụng bảo vệ DNA và ngăn cách nhân với phần còn lại của tế bào.

Màng plasma

Các màng sinh chất là lớp ngoài của tế bào. Nó ngăn cách tế bào với môi trường của nó và cho phép các vật liệu đi vào và rời khỏi tế bào.

Ribôxôm

Ribôxôm là bào quan xử lý các hướng dẫn di truyền của tế bào để tạo ra protein. Các bào quan này có thể trôi nổi tự do trong tế bào chất hoặc được kết nối với lưới nội chất.

Để trả lời cho câu hỏi hãy chứng minh tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể. Bạn phải hiểu rõ về tế bào và cấu tạo của nó. Theo SGK Sinh học 8, mọi cơ thể từ đơn bào đến đa bào đều có cấu tạo từ tế bào.

Tất cả mọi tế bào trong cơ thể đều có cấu tạo rất giống nhau, bao gồm có 3 yếu tố chính là:

  • Màng sinh chất.
  • Chất tế bào [có chứa các bào quan].
  • Nhân tế bào gồm màng nhân, nhiễm sắc thể, nhân con.

Dù ở cơ thể đơn bào hay đa bào, tế bào đều thực hiện được chức năng sống của mình. Đó là trao đổi chất, sinh trưởng, cảm ứng, sinh sản. Vì vậy, tế bào được xem là đơn vị chức năng của cơ thể.

Thành phần hóa học của tế bào

Thành phần hóa học của tế bào là một hỗn hợp phức tạp nhiều chất hữu cơ và chất vô cơ.

Chất hữu cơ gồm:

  • Protein có cấu trúc phức tạp gồm các nguyên tố Cacbon [C], oxi [O], hidrô [H], nitơ [N], lưu huỳnh [S], photpho [P]. Trong đó N là nguyên tố đặc trưng cho chất sống.
  • Gluxit gồm 3 nguyên tố là C, H, O trong đó tỉ lệ H và O luôn luôn là 2H và 1O.
  • Lipit cũng gồm 3 nguyên tố là C, H, O trong đó tỉ lệ H và O thay đổi tuỳ loại lipit.
  • Axit nucleic gồm 2 loại ADN [axit đêôxiribônuclêic] và ARN [axit ribonucleic].

Chất vô cơ bao gồm:

Các loại muối khoáng như canxi [Ca], kali [K], natri [Na], sắt [Fe], đóng [Cu],…

Hoạt động sống của tế bào

Hoạt động sống của tế bào là trao đổi chất, lớn lên, phân chia và cảm ứng. Hoạt động quan trọng nhất của tế bào là hoạt động trao đổi chất.

Vì khi tế bào có sự trao đổi chất thì mới giúp cho tế bào thực hiện được các hoạt động sống khác như lớn lên, phân chia,…

Trả lời câu hỏi SGK Sinh học 8

Câu 1 trang 13 SGK Sinh học 8

Câu 1: Hãy sắp xếp các bào quan tương ứng với các chức năng bằng cách ghép chữ a, b, c…] với số [1, 2, 3…] vào ô trống ở bảng 3-2 sao cho phù hợp.

Bảng 3-2. Các bào quan và chức năng của chúng

Trả lời: 1. c ; 2. a ; 3: b ; 5. d.

Câu 2 trang 13 SGK Sinh học 8

Câu 2: Hãy chứng minh tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể.

Đáp án:

Chức năng của tế bào là thực hiện sự trao đổi chất và năng lượng. Đồng thời tế bào cung cấp năng lượng cho mọi hoạt động sống của cơ thể.

Ngoài ra, sự phân chia của tế bào giúp cơ thể lớn lên tới giai đoạn trưởng thành có thể tham gia vào quá trình sinh sản. Như vậy, mọi hoạt động sống của cơ thể đều liên quan đến hoạt động sống của tế bào nên tế bào còn là đơn vị chức năng của cơ thể.

Xem thêm: Cấu tạo và tính chất của cơ chương trình Sinh học 8

Mong rằng những thông tin trên đây sẽ giúp bạn tìm lời giải cho câu hỏi hãy chứng minh tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể. Bên cạnh đó, cung cấp thêm nhiều kiến thức về tế bào. Nếu muốn biết thêm nhiều thông tin thú vị khác ngoài vấn đề hãy chứng minh tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể thì đừng quên theo dõi GiaiNgo nhé.

Làm sao để chứng minh tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể? Nếu bạn đang quan tâm đến chủ đề này cùng mình tìm hiểu ngay sau đây!

Chứng minh tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể dựa vào một số đặc điểm và tính chất, chức năng của tế bào, câu trả lời đầy đủ có ở bài viết bên dưới nhé. 

Tế bào là đơn vị cấu tạo cơ bản nhất của cơ thể sống. Tất cả mọi hoạt động của cơ quan, hệ cơ quan và toàn bộ cơ thể đều phụ thuộc vào hoạt động của tế bào. Vậy tế bào có cấu tạo như thế nào, chức năng là gì và vì sao nói tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể?

Hình 1: Hình ảnh tế bào

Mọi cơ thể từ đơn bào đến đa bào đều được tạo thành từ các tế bào.

Tất cả các tế bào trong cơ thể đều có cấu trúc rất giống nhau, bao gồm:

  • Màng sinh chất.
  • Tế bào chất
  • Nhân tế bào gồm có: Màng nhân, nhiễm sắc thể, nhân con.

Dù ở cơ thể đơn bào hay đa bào, tế bào đều thực hiện được các chức năng sống: trao đổi chất, sinh trưởng, cảm ứng, sinh sản.

Khi tế bào phân chia → cơ thể lớn lên và sinh sản

Tế bào lưu trữ và truyền thông tin di truyền qua các thế hệ

Vì vậy, tế bào được coi là đơn vị chức năng của cơ thể.

Tế bào là gì?

Hình 2: Hình ảnh một tế bào nhân thực [trái] và tế bào nhân sơ [phải]

Tế bào là một đơn vị cấu trúc cơ bản có chức năng sinh học của cơ thể sống. Tế bào là đơn vị nhỏ nhất của sự sống có khả năng phân chia độc lập, và tế bào thường được gọi là “khối xây dựng của sự sống”. Sự nghiên cứu về tế bào được gọi là sinh học tế bào.

Nhà khoa học người Đức, Rudolf Virchow [1821-1902], đã đưa ra lý thuyết về bệnh học tế bào từ những năm đầu của thế kỷ 19. Hiện nay, cùng với sự phát triển vượt bậc của y học, tất cả bệnh tật đều liên quan đến cấu trúc tế bào và rối loạn chức năng.

Cấu trúc và chức năng tế bào bình thường

Để hiểu rõ hơn tế bào là gì, chúng ta cần hiểu cấu trúc và chức năng cơ bản của một tế bào bình thường. Đặc điểm chung của tất cả các tế bào là đều có nhân, tế bào chất chứa các bào quan và màng ngoài.

Nhân tế bào

Nhân là nơi diễn ra các hoạt động di truyền của tế bào, cấu tạo bởi màng nhân, dịch nhân, nhân và nhiễm sắc thể:

Hình 3: Cấu tạo của nhân tế bào

  • Màng nhân: Ranh giới phân chia nhân với tế bào chất, liên kết với mạng lưới nội bào. Ngoài ra còn có các hạt riboxom gắn ở mặt ngoài của màng nhân;
  • Dịch nhân: Thành phần dịch nhân bao gồm nucleoprotein, glycoprotein và các enzym chuyển hóa nucleotide;
  • Hạt nhân: Quá trình tổng hợp ARN diễn ra ở đây;
  • Nhiễm sắc thể: Cơ sở vật chất di truyền chính của tế bào, còn được gọi là ADN. Bộ nhiễm sắc thể của người gồm 22 cặp nhiễm sắc thể thường và 1 cặp nhiễm sắc thể giới tính.

Tất cả các tế bào đều có tế bào chất, số lượng tế bào chất và bào quan khác nhau giữa các loại tế bào và thường có xu hướng tăng dần lên trong quá trình trưởng thành của cơ thể.

Các bào quan chính trong tế bào chất bao gồm: ti thể, ribôxôm, lưới nội bào và không hạt, bộ máy golgi và lysosome.

  • Ti thể: ti thể có nhiệm vụ sản xuất năng lượng ATP cho mọi hoạt động sống bình thường của cơ thể.

Hình 4: Ti thể có cấu trúc nhỏ, hình cầu hoặc hình bầu dục

  • Ribosome: Vai trò chính của ribosome là tổng hợp protein và các enzym chuyển hóa của hoạt động tế bào.
  • Lưới nội bào là hệ thống ống thông giữa khoang xung quanh nhân với màng tế bào và môi trường bên ngoài. Lưới nội bào gồm 2 loại: không hạt và không hạt.
  • Bộ máy Golgi: Bộ máy Golgi chưa được nghiên cứu đầy đủ nhưng thành phần của nó thường giàu protein, phospholipid, một số enzyme phosphatase kiềm và acid. Protein được tạo ra trong mạng lưới nội bào được chuyển đến bộ máy Golgi để gắn đuôi sulfat, carbohydrate hoặc lipid vào một số chuỗi axit amin nhất định. Sau đó, chúng được đưa vào các hạt tiết hoặc lysosome. Các protein hoàn chỉnh tạo thành màng tế bào trong quá trình tế bào phát triển bình thường.
  • Lysosome:  Chức năng chính của bào quan này là tiêu hóa các chất nên nó chứa nhiều acid hydrolase và men tiêu hóa.

Hình 5: Lysosome giúp tiêu hóa các chất trong cơ thể

Màng tế bào là ranh giới ngăn cách tế bào với môi trường bên ngoài. Thành phần chính bao gồm protein, lipid và một số carbohydrate khác như glycoprotein glycolipid. Các thành phần màng được sắp xếp thành hai lớp lipid kép phân cực ở bên trong và bên ngoài màng và có những chức năng sau:

  • Là trung tâm chuyển hóa năng lượng sinh học;
  • Liên kết thông tin giữa các ô;
  • Tách tế bào và bào quan khỏi môi trường bên ngoài nên giúp duy trì chức năng cụ thể của từng bào quan.

Do đó, màng tế bào bị tổn thương nghiêm trọng có thể dẫn đến chết tế bào.

Kết luận

Chứng minh tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể  giúp chúng ta hiểu được sự quan trọng của chúng. Tất cả các tế bào trong cơ thể đều đóng vai trò quan trọng trong các hoạt động sống của con người. Vì vậy bảo vệ tế bào luôn khỏe mạnh, hoạt động tốt chính là bảo vệ sức khỏe của chúng ta về lâu dài.

Video liên quan

Chủ Đề