Rất nhiều người lựa chọn phương pháp ăn ít hoặc nhịn ăn để giảm cân. Tuy nhiên, khi cơ thể đói, chúng ta sẽ cảm nhận được sự mệt mỏi, suy giảm sức lực từ bên trong. Vậy có bao giờ bạn thắc mắc cơ thể nhịn ăn được khoảng bao lâu và sẽ ra sao khi không được cung cấp thực phẩm trong nhiều ngày? Hãy cùng VnNews24h tìm hiểu chi tiết hơn về vấn đề này.
Ăn, uống là nhu cầu bắt buộc của cơ thể
Cơ thể người là một bộ máy phức tạp được cấu tạo bởi nhiều cơ quan, bộ phận khác nhau. Trong đó, có khoảng 60% là nước, 18% chất đạm, 16% chất béo và 6% khoáng chất. Cũng giống như máy móc, muốn duy trì hoạt động, cơ thể cần được cung cấp năng lượng mà cụ thể ở đây là thức ăn, nước uống. Thông qua sự chuyển hóa, đồ ăn, thức uống sẽ trở thành các chất dinh dưỡng để nuôi sống cơ thể. Mỗi kg cơ thể cần tối thiểu 30 calo, 100 - 150 ml nước, 1 - 2 gam chất đạm, 3 - 5 gam chất béo, 6 - 10 gam cacbohydrate mỗi ngày để duy trì hoạt động.
Cơ thể con người nhịn ăn được bao lâu?
Từ các sự việc có thật về nhịn ăn trong lịch sử, các nhà khoa học đã nghiên cứu và đúc kết ra rằng con người có thể nhịn đói từ 8 - 21 ngày mà vẫn sống sót, miễn được cung cấp đủ nước. Khi mất khoảng 10% thể trọng, cơ thể bắt đầu xuất hiện dấu hiệu nguy hiểm. Mất 18% thể trọng có nguy cơ đe dọa đến tính mạng. Nam giới sẽ chết do nhịn ăn khi chỉ số BMI dưới 13 và với phụ nữ là dưới 11. Nếu một người nằm liệt giường, không được cung cấp cả thức ăn và nước uống thì thời gian sống sót là từ 10 - 14 ngày vì khi không vận động, cơ thể sẽ ít tốn năng lượng hơn.
Tại sao khoảng thời gian có thể nhịn ăn khác nhau ở từng người?
Từ xa xưa cho đến nay, thế giới đã ghi nhận rất nhiều trường hợp nhịn ăn liên tục trong một khoảng thời gian dài mà vẫn còn sống sót. Có những người nhịn ăn đến 30 ngày, 44 ngày hay 73 ngày mới chết.
Cơ thể sẽ như thế nào khi nhịn ăn? Cơ thể con người có thể tự điều chỉnh khi không được cung cấp thức ăn, nước uống trong một khoảng thời gian. Đó là lý do vì sao nhiều người có thể tham gia vào các bữa ăn kiêng tôn giáo hay bỏ bữa để giảm cân mà không gây tổn hại đến cơ thể. Cơ thể khi nhịn ăn đến 8 giờ sẽ bắt đầu thay đổi cách vận hành. Trước đó, cơ thể vẫn hoạt động bình thường như khi được cung cấp đầy đủ thực phẩm bằng cách phân hủy thức ăn thành đường glucose [glucose có tác dụng cung cấp năng lượng cho cơ thể]. Nếu không được cung cấp thức ăn, lượng đường dự trữ sẽ cạn kiệt trong khoảng 8 - 12 giờ. Tiếp đến, glycogen từ gan và cơ được chuyển hóa thành đường để duy trì hoạt động cơ thể khi nhịn ăn. Khi glycogen được sử dụng hết, cơ thể sử dụng đến các axit amin và chất béo dự trữ. Đây sẽ là giai đoạn giảm cân đáng kể của cơ thể. Vì mỡ dự trữ của phụ nữ nhiều hơn nam giới và đồng thời khả năng giữ protein, mô cơ nạc tốt hơn nên điều này cũng lý giải vì sao nữ giới có thể nhịn đói lâu hơn.
Một người có càng nhiều chất béo dự trữ sẽ có khả năng sống sót khi đói càng lâu. Khi lượng chất béo này đã được chuyển hóa hết, cơ bắp sẽ là bộ phận tiếp theo bị phân hủy để duy trì sự sống. Đây cũng là giai đoạn bắt đầu xảy ra những tình trạng nghiêm trọng, có khả năng đe dọa đến mạng sống.
Tại sao nước có ảnh hưởng đến cơ thể khi nhịn ăn?
Nguồn dự trữ năng lượng từ thức ăn nhiều hơn so với nước, trong khi nước lại chiếm tỷ lệ cao hơn trong cơ thể. Vì thế, nếu được cung cấp đầy đủ lượng nước cơ thể cần mỗi ngày [1,5 - 2 lít nước], thời gian nhịn ăn tối đa của bạn sẽ cao hơn. Tuy nhiên, chức năng thận sẽ bắt đầu suy giảm nếu không có đủ nước trong vòng vài ngày. Nếu cho thêm một thìa muối vào nước uống mỗi ngày, thơi gian sống sót còn có thể kéo dài hơn.
Nhịn ăn dài ngày ảnh hưởng như thế nào đến cơ thể?
Mặc dù vẫn có thể sống sót khi nhịn ăn, uống dài ngày nhưng việc này vẫn gây ra rất nhiều tác động xấu đến cơ thể. Nếu một người thường xuyên ăn uống không điều độ, bỏ bữa sẽ gặp phải những vấn đề như:
- Mệt mỏi, chóng mặt, xanh xao.
- Cơ thể yếu ớt.
- Thay đổi nhiệt độ.
- Tụt huyết áp, đau tim.
- Rụng tóc, da khô.
- Mất chu kỳ kinh nguyệt.
- Dễ căng thẳng, cáu gắt.
- Suy nội tạng.
Tuy nhiên, những người nhịn ăn trong một thời gian dài không thể ngay lập tức có chế độ ăn uống bình thường. Việc này có thể gây ra “hội chứng thèm ăn”, bao gồm những vấn đề về tim mạch, thần kinh và mô tế bào. Nếu bắt đầu ăn uống trở lại sau một thời gian nhịn ăn, tốt nhất là nên có sự giám sát của bác sĩ và chỉ nên ăn rau luộc, ít protein, ít đường và kiêng thực phẩm chứa lactose.
Với những thông tin đội ngũ biên tập viên chúng tôi chia sẻ trên đây, hi vọng rằng đã giúp bạn có thêm nhiều kiến thức hữu ích về vấn đề thời gian nhịn ăn và cơ thể sẽ như thế nào khi nhịn ăn. Dù là với mục đích nào đi nữa thì nhịn ăn đều gây ra những tác dụng bất lợi cho sức khỏe. Vì vậy, hãy luôn quan tâm đến vấn đề dinh dưỡng, chế độ ăn uống của cơ thể bạn nhé!
Ngày 3/5, Ban Quản lý di tích và rừng quốc gia Yên Tử [TP.Uông Bí, Quảng Ninh] cho biết, trong quá trình đi kiểm tra xung quanh khu vực chùa Đồng, lực lượng chức năng của đơn vị này nghe thấy tiếng kêu cứu dưới vực sâu.
Nhận thấy sự việc bất thường, các nhân viên đã tìm cách tới hiện trường thì thấy một người phụ nữ bộ dạng mệt mỏi kêu cứu trong rừng trúc và không thể đứng dậy được.
Sau vài phút, lực lượng chức năng đã huy động thêm người để cõng nạn nhân ra khỏi nơi nguy hiểm và đưa xuống núi sơ cứu.
Khi bị rơi xuống vực, dù nạn nhân kêu cứu nhưng ở nơi vực sâu, lại vắng người qua lại nên không ai nghe thấy. Để sinh tồn suốt 7 ngày với mưa gió, nắng gắt người phụ nữ 59 tuổi này đã phải dùng ít cơm nắm và nước uống mang theo. Khi hết nước thì nạn nhân có nhặt một số chai nước thừa rơi xuống vực để sống sót qua ngày.
Nhiều người nghi ngờ thông tin này vì 7 ngày chỉ sống với chút thực phẩm thì nạn nhân khó có thể tồn tại thậm chí có thể lả, không còn sức phải cáng chứ không thể cõng lên.
Theo BS Hoàng Sầm, Viện Y Học Bản địa Việt Nam, việc 1 người sống sót trong 7 ngày ở nơi núi rừng hoàn toàn có thể được.
| Ảnh minh hoạ. |
Bình thường, con người nhịn đói sau 48 tiếng [hai ngày], lượng đường huyết trong cơ thể sẽ bị cạn kiệt, glycogen trong cơ bắp và gan sẽ được lấy ra dần để chuyển hóa thành glucose tạo năng lượng duy trì hoạt động của cơ thể.
Và sau 72 tiếng [ba ngày] cơ thể bắt đầu lấy protein dự trữ ra để duy trì hoạt động, dẫn đến mất cơ, giảm mật độ xương, thậm chí gây ra các vấn đề về thận và tim. Cơ thể bị bỏ đói lâu ngày hoặc lượng thức ăn ăn vào quá ít có thể dẫn đến suy đa tạng và nhiễm độc máu, cuối cùng là tử vong.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng con người có thể nhịn thực phẩm từ 50 – 60 ngày nếu có đủ nước uống. Thời gian sống của những người nhịn ăn sẽ không đồng đều vì mỗi người có sự dự trữ cơ thể riêng biệt. Các bệnh nhân béo phì có thể chịu đựng đến 100 ngày, người trưởng thành bình thường có thể sống từ 70 – 80 ngày với điều kiện có uống nước. Khả năng nhịn ăn kéo dài bao lâu sẽ tùy thuộc vào điều kiện sức khỏe mỗi người. Những người khỏe mạnh, những người béo sẽ có khả năng chịu đựng tốt hơn nên khả năng sống sót cao hơn. Ngoài ra, việc nhịn ăn, thiếu ăn trong bao lâu còn tuỳ thuộc môi trường. Ví dụ ở môi trường quá nóng, cơ thể người sẽ mất nước nhanh hơn, khi trời quá lạnh, con người sẽ phải tiêu tốn nhiều năng lượng của cơ thể hơn và do đó, khả năng sống sót thấp hơn môi trường mát mẻ. Bạn nhịn ăn trong rừng sẽ khác với nhịn trên sa mạc. Khi không có thức ăn, các tế bào của cơ thể tự lấy năng lượng từ chính tế bào khác. Nếu người béo thì sẽ lấy mỡ. Sau khi những nguồn này cạn kiệt, chất béo lipolysis và cuối cùng là protein trong các tế bào, khối cơ bắt đầu được đem ra sử dụng. Chính vì vậy, việc nhịn ăn chỉ uống nước có thể giảm béo. Tuy nhiên, quá trình tiêu hao này đều có tác dụng không tốt cho sức khỏe. BS Sầm cho biết, thông thường con người ăn sau 5 tiếng là cơ thể có cảm giác đói. Sau 72h không có thức ăn thì cảm giác đói sẽ hết, con người chuyển sang trạng thái lả.
BS Sầm cho biết từ xa xưa những người đi rừng, đi hái thuốc họ có thể sống cả tháng trong núi không có thức ăn. Họ sẽ ăn cây rừng, rễ cây, quả rừng để duy trì cuộc sống.
Vì vậy, với trường hợp người phụ nữ bị rơi xuống vực ở Yên Tử sau 7 ngày cầm cự với lá dương xỉ, ít cơm nắm và được cung cấp nước thì họ hoàn toàn có thể sống sót.
K.Chi
Bảy ngày rơi xuống vực ở Yên Tử, bà Nguyễn Thị Bích Liên, 59 tuổi, ăn cây dương xỉ, bới rác tìm nước thừa trong chai nhựa để uống.