Ngày 31/10, Ban Quản lý Khu kinh tế Dung Quất và các Khu công nghiệp tỉnh tổ chức Lễ công bố Đồ án Quy hoạch phân khu xây dựng tỷ lệ 1/2000 Khu công nghiệp, đô thị, dịch vụ Bình Thanh, huyện Bình Sơn và Quy định quản lý theo đồ án quy hoạch phân khu.
Theo Quyết định số 1092/QĐ-UBND của UBND tỉnh Quảng Ngãi phê duyệt Đồ án Quy hoạch phân khu xây dựng tỷ lệ 1/2000 Khu công nghiệp, đô thị, dịch vụ Bình Thanh và Quy định quản lý theo đồ án Quy hoạch phân khu vừa được ban hành, phạm vi lập quy hoạch có diện tích gần 3.400 hecta thuộc địa bàn 06 xã là Bình Thanh, Bình Hiệp, Bình Long, Bình Phước, Bình Hòa và Bình Tân Phú, huyện Bình Sơn; có giới cận phía Đông giáp tuyến đường quy hoạch, phía Tây giáp Quốc lộ 1 và khu dân cư xã Bình Hiệp, phía Nam giáp khu vực núi Đồng Lụa, núi Phượng Hoàng và phía Bắc giáp đường Võ Văn Kiệt.
Đây là khu vực phát triển công nghiệp, đô thị, dịch vụ phía Nam Khu kinh tế Dung Quất, phát triển công nghiệp đa ngành, công nghiệp công nghệ cao thân thiện môi trường, gắn với đô thị, dịch vụ hỗ trợ.
Các chỉ tiêu về hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật tuân thủ theo Đồ án Điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Dung Quất, tỉnh Quảng Ngãi đến năm 2045 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Về định hướng tổ chức không gian, kiến trúc cảnh quan, theo quy hoạch, đối với các khu công nghiệp tập trung quỹ đất phát triển khu công nghiệp đa ngành, công nghiệp công nghệ cao thân thiện với môi trường được phát triển tại các khu vực dọc đường Võ Văn Kiệt, đường N4, đường D4. Hình thành Khu đô thị - dịch vụ trên cơ sở bố trí trung tâm đô thị mới tại ngã giao đường N 4 và đường Hoàng Sa - Dốc Sỏi, gắn kết các khu ở hiện hữu tại trung tâm xã Bình Thanh và phát triển không gian đô thị dọc theo tuyến đường ĐH 4 về phía Nam; hình thành đơn vị ở phía Đông Bắc [tại xã Bình Hòa].
Về định hướng ưu tiên thu hút đầu tư, Khu công nghiệp, đô thị, dịch vụ Bình Thanh ưu tiên đầu tư hạ tầng kỹ thuật, đầu tư hạ tầng các tuyến đường trục chính để hình thành bộ khung giao thông chính và thuận lợi cho việc kết nối giao thông trong khu vực; đầu tư hệ thống thoát nước, xử lý nước thải, hệ thống cấp nước và PCCC....
Về hạ tầng xã hội, ưu tiên xây dựng các dịch vụ công cộng đáp ứng nhu cầu sinh hoạt hằng ngày, nâng cao tiện ích sống người dân như xây dựng vườn hoa, cây xanh, khu thể dục thể thao, các điểm sinh hoạt văn hóa; các công trình giáo dục, y tế. Ngoài ra, kêu gọi đầu tư xã hội hóa các công viên cây xanh tập trung cấp đô thị, các công trình thương mại dịch vụ...
Ban Quản lý Khu kinh tế Dung Quất và các Khu công nghiệp tỉnh chủ động quy hoạch chỉnh trang các khu dân cư hiện hữu, quy hoạch các khu tái định cư mới kiểu mẫu được đầu tư đồng bộ điện, đường, trường, trạm và các hạ tầng tiện ích khác nhằm phục vụ tốt nhất cho người dân tái định cư theo nguyện vọng, nhường đất phục vụ phát triển khu công nghiệp, đô thị, dịch vụ. Tiếp tục phối hợp với chính quyền địa phương nghiên cứu lập Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500. Đề xuất các dự án đầu tư để triển khai thực hiện trong thời gian đến nhằm phục vụ nhu cầu tái định cư của Nhân dân.
Việc quy hoạch khu công nghiệp, đô thị, dịch vụ Bình Thanh nhằm mục tiêu cụ thể hóa đồ án Điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Dung Quất đến năm 2045 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; xây dựng khu công nghiệp - đô thị - dịch vụ Bình Thanh trở thành một trong những khu công nghiệp hiện đại, kiểu mẫu của Khu kinh tế Dung Quất; làm cơ sở pháp lý để lập quy hoạch chi tiết, lập dự án đầu tư sử dụng hợp lý các nguồn lực đảm bảo phát triển bền vững lâu dài.
[QNĐT]- Sự phát triển “nóng” của các Cụm Công nghiệp làng nghề [CNLN] ở một số địa phương trong tỉnh thời gian qua đã bộc lộ nhiều bất cập, như lãng phí trong sử dụng đất, cơ sở hạ tầng yếu kém, ô nhiễm môi trường…, cần có giải pháp khắc phục bền vững. Điển hình trong số đó là Cụm CNLN Bình Nguyên [Bình Sơn].
TIN LIÊN QUAN
- Phát triển Cụm CN-LN ở Quảng Ngãi: Còn đó những nỗi lo
- Phát triển CN- TTCN ở Sơn Tịnh: Những tín hiệu vui
- Xúc tiến thành lập cụm công nghiệp nhựa tại Khu Kinh tế Dung Quất
- Phát triển cụm công nghiệp ở Quảng Ngãi: Cần quy hoạch ngành nghề cho cụm công nghiệp
- Đâu là "bệ phóng" cho cụm công nghiệp - làng nghề "cất cánh"
* Cơ sở hạ tầng quá yếu kém
Ở huyện Bình Sơn, sự ra đời của Cụm CNLN Bình Nguyên vào năm 2004 là một quyết định đúng đắn, đáp ứng nhu cầu của các nhà đầu tư chưa hội đủ các điều kiện vào đầu tư trong KKT Dung Quất. Đây được coi là vệ tinh của các KKT, KCN của tỉnh.
Để đáp ứng yêu cầu phát triển đó, UBND tỉnh thu hồi 20 ha đất nông nghiệp để xây dựng Cụm CNLN Bình Nguyên. Xét về mặt số lượng thu hút nhà đầu tư thì cụm CNLN này được đánh giá là một trong những cụm công nghiệp tương đối thành công của tỉnh. Tuy nhiên, số doanh nghiệp đã đầu tư đưa vào hoạt động sản xuất kinh doanh thì chỉ đếm trên đầu ngón tay.
Nhiều diện tích đất trong cụm công nghiệp được cấp phép đầu tư nhưng không thực hiện. Vì thế, hiệu quả trong sản xuất kinh doanh, giải quyết việc làm như mục tiêu mà cụm công nghiệp đề ra ban đầu cũng chưa thật sự cao.
Đây là một trong số nhiều bất cập thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận, vì diện tích của cụm công nghiệp này nguyên là đất nông nghiệp.
Với phương châm vừa đầu tư xây dựng, vừa thu hút nhà đầu tư, nhưng do vốn ngân sách đầu tư nhỏ giọt, vốn huy động từ các nguồn khác còn hạn chế nên đến nay cơ sở hạ tầng thiết yếu tại cụm công nghiệp này vẫn chưa được hoàn thiện.
Thực trạng trên khiến các doanh nghiệp đã đầu tư gặp rất nhiều khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh; đồng thời không hấp dẫn các doanh nghiệp có ý định đầu tư.
Nhiều dự án cấp phép nhưng không đầu tư đưa vào sản xuất [ảnh chụp tại mặt bằng dự án của Công ty Thiết bị điện Thái Dương]
“Hiện nay, bức xúc ở cụm công nghiệp này là tình trạng ô nhiễm môi trường phát sinh chủ yếu từ đường đi còn lầy lội, bụi và nước thải. Nguyên nhân chính do hệ thống đường giao thông chung toàn bộ Cụm CNLN chưa được bê tông hoặc nhựa hóa. Hệ thống thoát nước mưa, xử lý nước thải chung của cụm công nghiệp chưa được xây dựng”- nhận định của lãnh đạo Phòng TN&MT huyện Bình Sơn.
Ông Nguyễn Đức Nhân ở thôn Châu Tử, xã Bình Nguyên, bức xúc: Hằng ngày, hàng chục xe tải, xe hàng ra vào cụm công nghiệp qua tuyến đường này gây ô nhiễm môi trường khá nghiêm trọng. Mùa mưa thì lầy lội, mang đất ra QL 1A, trời nắng bụi phát tán vào môi trường gây ô nhiễm. Nước thải từ các nhà máy khi gặp trời mưa tràn ra ngoài khu dân cư, đồng ruộng của dân do chưa có hệ thống thu gom nước mưa và nước thải để xử lý trước khi xả ra ngoài môi trường. Vấn đề này cần tập trung khắc phục triệt để nếu như muốn cụm công nghiệp này phát triển bền vững.
* Loại bỏ dự án gây ô nhiễm
Cụm CNLN Bình Nguyên được quy hoạch xây dựng cạnh QL 1A và nằm lọt thỏm giữa khu dân cư, trường học. Lẽ ra, với vị trí này chỉ nên thu hút những doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp sạch, lĩnh vực ít gây ô nhiễm môi trường.
Thế nhưng, với áp lực phải sớm lấp đầy diện tích mặt bằng cụm công nghiệp nên đã chấp nhận nhiều dự án đầu tư vào các lĩnh vực luôn tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường cao. Hệ quả đó đến nay bắt đầu xuất hiện và ngày càng nghiêm trọng, khiến nhân dân sinh sống và sản xuất nông nghiệp xung quanh cụm công nghiệp rất bức xúc.
Nhà máy sản xuất tấm lợp Fibrocementb đổ chất thải rắn trực tiếp xuống ao Gò In
Điển hình trong số này là Nhà máy sản xuất tấm lợp Fibrocement và ngói xi măng của Công ty Cổ phần Quảng Phúc. Dù đưa vào hoạt động tháng 6/2009 với lĩnh vực sản xuất nhạy cảm nhưng Công ty không thực hiện đầy đủ các yếu tố đảm bảo môi trường trong và ngoài cụm công nghiệp. Dân phản ánh, Phòng TN&MT huyện Bình Sơn tiến hành kiểm tra nhưng vẫn không làm hết trách nhiệm dẫn đến việc người dân không đồng tình với một số chi tiết đã kết luận trong báo cáo ngày 20/10/2011.
Người dân tiếp tục khiếu nại, thì ông Đặng Thanh Tú- Giám đố Công ty Cổ phần Quảng Phúc mới thừa nhận: “Hệ thống thu gom nước mưa, nước thải của nhà máy chưa hoàn chỉnh, khi có mưa nước thải tràn từ nhà máy tràn ra ngoài. Trong quá trình sản xuất nhà máy có đổ xi măng đã hỏng, tấm lợp Fibrocement hỏng xuống ao Gò In”.
Ông Nguyễn Đức Nhân cho biết thêm, hơn 2ha đất nông nghiệp thuộc đồng Cây Bún của 23 hộ dân ở xóm 16, thôn Châu Tử [Bình Nguyên] cũng bị ảnh hưởng bởi nước thải từ các nhà máy trong cụm công nghiệp. Người dân làm đồng có biểu hiện bị ngứa chân tay, mắc một số bệnh ngoài da. Năng suất lúa, cây trồng khác xung quanh cụm công nghiệp giảm phân nửa so với trước.
Một số người đành bỏ hoang đất sản xuất. Như gia đình bà Võ Mai, từ khi cụm công nghiệp đi vào hoạt động thì 4 sào đất sản xuất chia theo Nghị định 64/CP của bà luôn bị ngập úng do nước từ cụm công nghiệp chảy ra.
“Lối đi ra đồng phải đi trong cụm công nghiệp nên ảnh hưởng không nhỏ đến việc đi lại và sản xuất của người dân. Vì lẽ đó, một số diện tích người dân bỏ hoang, làm ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống gia đình. Trong cụm công nghiệp cũng có nhiều dự án treo gây lãng phí quỹ đất rất lớn”- bà Võ Mai ở thôn Châu Tử bức xúc.
Ngoài ra, xung quanh cụm công nghiệp còn có hơn 10 giếng nước của người dân có biểu hiện nhiễm phèn. Bà Phạm Thị Xuân [61 tuổi], ở cùng thôn Châu Tử bức xúc: “Bao nhiêu năm sinh sống trên mảnh đất này, chưa bao giờ tôi cảm thấy lo lắng như hiện nay. Bởi lẽ, môi trường sống ở đây không còn trong sạch như ngày trước, người dân luôn đối mặt với nguy cơ mắc các chứng bệnh hiểm nghèo. Biểu hiện rõ nét nhất là bụi mù mịt khi trời nắng gió. Nước giếng mỗi lần đun sôi lại thấy có biểu hiện chuyển màu đen nên không ai dám uống”.
Phát triển nhanh lĩnh vực công nghiệp là điều mà bất kỳ địa phương nào cũng mong muốn, vì đó là nền tảng để vươn lên thoát nghèo. Song, không phải vì mục tiêu đó mà chúng ta phát triển một cách ồ ạt, phát triển theo cách tận thu cạn kiệt nguồn tài nguyên, bất chấp ô nhiễm môi trường, vì như thế là phát triển không bền vững.