Công ty cổ phần là doanh nghiệp Nhà nước bắt buộc phải thành lập ban kiểm soát

Ban kiểm soát là cơ quan độc lập trong công ty cổ phần nhằm kiểm tra, giám sát tính hợp pháp, chính xác và trung thực trong việc quản lí, điều hành hoạt động kinh doanh, ghi chép sổ sách kế toán, báo cáo tài chính của công ty.

Bản chất của Ban kiểm soát là đảm bảo tính minh bạch và đúng đắn trong hoạt động của công ty cổ phần.

- Căn cứ Điều 137 Luật Doanh nghiệp 2020, công ty cổ phần có quyền lựa chọn tổ chức quản lý và hoạt động theo một trong hai mô hình sau đây:

Như vậy, Ban kiểm soát có thể có hoặc không trong công ty cổ phần. Trường hợp công ty lựa chọn tổ chức hoạt động theo mô hình 1, nếu có dưới 11 cổ đông và các cổ đông là tổ chức sở hữu dưới 50% tổng số cổ phần của công ty thì không bắt buộc phải có Ban kiểm soát.

Theo khoản 1 Điều 168 Luật Doanh nghiệp 2020, Ban kiểm soát sẽ có từ 03 đến 05 Kiểm soát viên. Nhiệm kỳ của Kiểm soát viên không quá 05 năm và có thể được bầu lại với số nhiệm kỳ không hạn chế.

Đứng đầu Ban kiểm soát là Trưởng Ban kiểm soát.

Xem chi tiết: Tiêu chuẩn và điều kiện của Trưởng Ban kiểm soát và Kiểm soát viên.

Vai trò và nhiệm vụ của Ban kiểm soát

Căn cứ Điều 170 Luật Doanh nghiệp 2020, Ban kiểm soát sẽ có 02 vai trò chính trong công ty cổ phần như sau:

- Giám sát việc quản trị nội bộ và hoạt động kinh doanh của công ty;

- Xem xét, thẩm định công tác kế toán và báo cáo tài chính của công ty.

Từ những vai trò như trên, các nhiệm vụ cụ thể mà Ban kiểm soát phải thực hiện bao gồm:

Quyền của Ban kiểm soát trong công ty cổ phần

Ban kiểm soát đóng vai trò như một “cơ quan lập pháp” trong công ty cổ phần. Vì vậy, Ban kiểm soát cũng được công ty trao một số quyền hạn nhất định như sau:

- Tham dự và tham gia thảo luận tại các cuộc họp ĐHĐCĐ, HĐQT và các cuộc họp khác của công ty.

- Sử dụng tư vấn độc lập, bộ phận kiểm toán nội bộ của công ty để thực hiện nhiệm vụ được giao.

- Ban kiểm soát có thể tham khảo ý kiến của HĐQT trước khi trình báo cáo, kết luận và kiến nghị lên ĐHĐCĐ.

- Quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của Luật này, Điều lệ công ty và nghị quyết ĐHĐCĐ.

Tóm lại, không phải tất cả các công ty cổ phần đều phải thành lập Ban kiểm soát. Tuy nhiên khi được thành lập và hoạt động, Ban kiểm soát trong công ty có phần sẽ là cơ quan giám sát hầu hết các hoạt động trong công ty, có vai trò quan trọng không kém HĐQT.

>> Phân biệt Đại hội đồng cổ đông và Hội đồng quản trị

Công ty Cổ phần là loại hình công ty mà pháp luật Doanh nghiệp không có hạn chế về số lượng thành viên, cũng như có cơ cấu tổ chức, vận hành hoạt động phức tạp hơn các loại hình công ty khác. Chính bởi vậy việc phải có một cơ quan riêng phụ trách cho việc quản lý, giám sát các hoạt động từ điều hành đến sản xuất của công ty là hết sức cần thiết.

Tuy nhiên, nhiều khách hàng khi thành lập công ty cổ phần vẫn còn thắc mắc liệu có bắt buộc phải có ban kiểm soát công ty cổ phần hay không? Cùng Luật Hoàng Phi giải đáp thắc mắc này trong bài viết dưới đây:

Thế nào là ban kiểm soát công ty cổ phần?

Ban kiểm soát trong công ty cổ phần là cơ quan thực hiện giám sát Hội đồng quản trị, Giám đốc và Tổng giám đốc trong việc quản lý và điều hành công ty; kiểm tra, thẩm định các hoạt động kinh doanh, báo cáo kinh doanh, báo cáo tài chính của công ty; Ban kiểm soát nằm độc lập và có quyền hạn nhất định với Hội đồng quản trị, không chịu sự điều chỉnh của Hội đồng quản trị.

Như vậy, bản chất của ban kiểm soát công ty cổ phần chính là đảm bảo sự thận trọng và minh bạch trong hoạt động kinh doanh của công ty cổ phần.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy cũng vì hoạt động kiểm tra, rà soát này mà đôi khi làm bộ máy của công ty cổ phần cồng kềnh, ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh bình thường của công ty. Do vậy, Luật Doanh nghiệp 2014 quy định công ty cổ phần có thể lựa chọn việc có Ban kiểm soát hay không trong cơ cấu tổ chức, quản lý công ty của mình.

Công ty cổ phần có bắt buộc phải thành lập ban kiểm soát hay không?

Theo quy định tại  khoản 1 Điều 134 Luật Doanh nghiệp năm 2014, quy định về cơ cấu tổ chức quản lý công ty cổ phần. Với mỗi 1 mô hình công ty Cổ phần thì việc có hay không việc thành lập  Ban kiểm soát là khác nhau. Cụ thể :

– Mô hình 1: Mô hình đơn hội đồng

Cơ cấu tổ chức công ty bao gồm: Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc.

Trường hợp này trong cơ cấu tổ chức công ty có Ban kiểm soát, do đó, Nếu công  ty bạn lựa chọn mô hình này thì việc thành lập Ban kiểm soát được xác định như sau:

+ Nếu công ty bạn có từ 11 cổ đông trở lên hoặc/và các cổ đông là tổ chức sở hữu từ 50% tổng số cổ phần của công ty trở lên thì trong cơ cấu tổ chức công ty các bạn bắt buộc phải thành lập Ban kiểm soát;

+ Nếu công ty bạn có dưới 11 cổ đông và các cổ đông là tổ chức sở hữu dưới 50% tổng số cổ phần của công ty thì trong cơ cấu tổ chức, các bạn không bắt buộc phải thành lập Ban kiểm soát; việc thành lập hay không là do nhu cầu của các bạn.

– Mô hình 2: Mô hình đa hội đồng

Cơ cấu tổ chức công ty bao gồm: Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc.

Trường hợp này trong cơ cấu tổ chức công ty không có Ban kiểm soát, do đó, Nếu công ty bạn lựa chọn mô hình này thì dù số lượng cổ đông công ty bạn là bao nhiêu đi nữa[ dưới hoặc trên 11 cổ đông] và tỷ lệ sở hữu cổ phần công ty của cổ đông là tổ chức là bao nhiêu đi nữa [trên hay dưới 50% tổng số cổ phần của công ty] thì công ty bạn đều không phải thành lập Ban kiểm soát công ty cổ phần.

Tuy nhiên, trong trường hợp này ít nhất 20% số thành viên Hội đồng quản trị của công ty bạn phải là thành viên độc lập và có Ban kiểm toán nội bộ trực thuộc Hội đồng quản trị. Các thành viên độc lập thực hiện chức năng giám sát và tổ chức thực hiện kiểm soát đối với việc quản lý điều hành công ty.

Như vậy, không phải mọi trường hợp khi thành lập công ty cổ phần thì các bạn đều phải thành lập Ban kiểm soát mà các bạn sẽ chỉ phải thành lập Ban kiểm soát khi lựa chọn cơ cấu tổ chức theo mô hình đơn hội đồng và công ty có từ 11 cổ đông trở lên và/hoặc cổ đông là tổ chức sở hữu từ 50% cổ phần công ty trở lên.

Luật Hoàng Phi – Hỗ trợ khách hàng tư vấn và thành lập ban kiểm soát công ty cổ phần

Với đội ngũ luật sư và tư vấn viên nhiều kinh nghiệm và nhiệt huyết với khách hàng, khi có yêu cầu tư vấn,  Luật Hoàng Phi sẽ hỗ trợ quý khách :

–  Tư vấn các vấn đề liên quan đến ban kiểm soát, nên lựa chọn mô hình công ty như thế nào cho phù hợp với mục đích hoạt động của công ty;

–  Thành lập ban kiểm soát giúp khách hàng;

–  Hướng dẫn việc hoạt động và nội quy công ty;

–  Cung cấp dịch vụ thành lập công ty Cổ phần trọn gói;

–  Tư vấn sau khi thành lập, cung cấp các dịch vụ khác như hóa đơn điện tử, chữ ký số, kê khai thuế….

Khách hàng có mong muốn Luật Hoàng Phi hỗ trợ các vấn đề liên quan đến Ban kiểm soát công ty cổ phần, vui lòng liên hệ đến Luật Hoàng Phi theo số hotline :

– Yêu cầu dịch vụ: 0981.393.686 – 0981.393.868

– Yêu cầu dịch vụ ngoài giờ hành chính: 0981.378.999

Xin chân thành cảm ơn quý khách hàng đã sử dụng dịch vụ của Luật Hoàng Phi

– Thành lập công ty tnhh 1 thành viên

– Thành lập công ty tnhh 2 thành viên

– Thành lập công ty

– Thành lập doanh nghiệp