Đầu năm có kiêng ăn thịt ngăn không

Mùng 1 kiêng ăn gì là điều mà nhiều người quan tâm chú ý. Bởi theo quan niệm dân gian từ xưa, một số điều nên và không nên làm vào đầu tháng sẽ mang đến tài lộc, may mắn cho trong suốt tháng đó. Trong bài viết hôm nay, chúng tôi sẽ liệt kê danh sách các món ăn nên kiêng ăn vào mùng 1 để may mắn, suôn sẻ nhé!

Đầu năm có kiêng ăn thịt ngăn không
Thịt chó là món ăn kiêng kỵ không nên ăn vào mùng 1 đầu tháng

Một món ăn kiêng kỵ không nên ăn trong ngày đầu năm, đầu tháng là thịt chó, hay còn gọi là thịt cầy. Đây là nguồn dinh dưỡng dồi dào, tuy nhiên để “trọn vẹn” một tháng, bạn cần loại thịt chó ra khỏi thực đơn một ngày.

Trong văn hóa phương đông, chó là loài vật mang lại may mắn và tượng trưng cho lòng trung thành, tuy nhiên việc ăn thịt chó lại không được hoan nghênh.

Tín ngưỡng dân gian Việt Nam nói riêng và phương Đông nói chung cho rằng màu đen tượng trưng cho sự đen tối, tăm tối, điềm xấu, xui xẻo… Vì vậy, bát đĩa màu đen thường có màu sắc riêng. Màu này được liệt vào danh sách kiêng kỵ cho các dịp lễ, Tết và đầu tháng.

Có câu tục ngữ gọi là “đen như mực”, ý nói đó là màu mang lại điềm xấu, rủi ro cho cuộc sống và sự nghiệp của con người. Điều này dẫn đến việc mọi người thường hạn chế ăn mực vào những ngày quan trọng khi đi xa.

Người dân bắc và miền trung quan niệm cá mè có nghĩa là mè nheo nên ăn ngày đầu tháng không tốt lắm. Vì vậy, người dân hai miền cho rằng nên hạn chế ăn chay vào ngày đầu tháng.

Ngoài ra, một số người miền trung cho rằng điều đó mang ý nghĩa hãm hại, tiểu nhân. Bởi dân gian cho rằng, kẻ tiểu nhân thì xương xẩu. Ăn món cá này ngày đầu tháng buôn bán dễ gặp xui xẻo.

Món ăn tiếp theo được người Việt tin dùng trong ngày đầu tháng là món trứng vịt lộn bổ dưỡng. Trong đạo Phật, ăn trứng vịt lộn là sát nhân, nhiều người có thói quen ăn chay vào ngày đầu tháng, thường khuyên người thân không nên tự tử để giảm bớt nghiệp chướng trên đời.

Theo dân gian, ăn trứng vịt lộn gây ra phiền phức, rắc rối, rắc rối từ một năm đến một tháng.

Đầu năm có kiêng ăn thịt ngăn không
Ăn tôm gặp trắc trở trong cuộc sống

Có câu tục ngữ “đầu xuôi thì đuôi lọt”, nhưng tôm thì đầu to, đuôi nhỏ. Ý nghĩa không giống nhau, dễ gặp trắc trở trong cuộc sống, sự nghiệp, tình duyên… Vì vậy người dân nam bắc ít khi bổ sung tôm vào thực đơn ngày đầu năm.

Món ăn tiếp theo bạn nhất định phải tránh trong ngày đầu tháng là chuối tiêu. Chính cái tên của loại quả này đã nói lên lý do vì sao nó lại nằm trong danh sách kiêng ăn ngày đầu tháng hay ngày đầu năm. Chữ chuối tiêu giống như tiêu tán nên không tốt cho việc kinh doanh, buôn bán, giàu có.

Từ chuối cũng đồng nghĩa với từ chúi. Điều đó có nghĩa là bạn không ngẩng đầu lên hoặc cả ngày lụi cụi phía dưới.

Vào các ngày mùng 1, mùng 2, rằm hàng tháng, các gia đình, đặc biệt là những người kinh doanh buôn bán thường cúng cô hồn bằng cách đặt bàn ăn trước cửa nhà. Món cháo này là một thứ thiết yếu mà cho đến nay vẫn chưa có trong suy nghĩ của nhiều người Việt Nam, vì cháo trắng là chính.

Người xưa tin rằng ăn cháo trắng sẽ khiến người ở hạ giới khó chịu và cản trở cuộc sống hàng ngày của họ. Vì vậy, các gia đình luôn hạn chế ăn món này vào ngày đầu tháng, ngày đầu năm, trừ những trường hợp bất khả kháng như ốm đau.

Thịt vịt là món ăn kiêng kỵ đầu tháng, đầu năm của người dân miền bắc và miền trung. Món ăn này được coi là không may mắn, đặc biệt là vào dịp đầu năm.

Người ta cho rằng ăn vịt sẽ đen đủi, xui xẻo. Thay vì dùng thịt vịt, người ta dùng thịt gà với ý nghĩa tốt lành hơn. Cũng giống như thịt chó, cuối tháng, thịt vịt được xem như món ăn “giải đen”.

Đầu năm có kiêng ăn thịt ngăn không
Ăn thịt gà giúp ngăn chặn vận đen

Theo những người lớn tuổi, ăn thịt gà hàng ngày giúp ngăn chặn vận đen và mang lại may mắn, phước lành. Vì vậy, trong mâm cỗ cúng rằm miền Bắc bao giờ cũng có gà luộc và các món chế biến từ thực phẩm này.

Ngoài ra, gà của văn hóa phương đông được xem là vua của vật chất, tượng trưng cho sự giàu sang, đại cát, phú quý.

Màu đỏ là một trong những màu được người Việt Nam sử dụng trong những dịp quan trọng như đám cưới, lễ khai trương. Vì vậy, nên dùng các món ăn có màu này trong ngày đầu tháng là tốt nhất. Trong số đó, xôi gấc được coi là sự lựa chọn tốt nhất. Vì vậy, trong chế độ ăn hàng ngày, kể cả người ăn chay và không ăn chay luôn ăn cơm.

Hươu từng là động vật hoang dã, nhưng ngày nay chúng được nhân giống rộng rãi. Vì vậy, nhu cầu ăn thịt nai không còn khó khăn như xưa. Trong văn hóa phương đông, hươu còn được xem là biểu tượng của sự may mắn, tốt lành, lòng trung thành và lòng dũng cảm. Ngoài ra trong Phật giáo, loài vật này còn có nghĩa là phục sinh và nảy mầm.

Đầu năm có kiêng ăn thịt ngăn không
Ăn trái cây màu đỏ mang đến sự may mắn

Muốn cầu mong may mắn thì trái cây màu quả hồng, đỏ không kém phần phù hợp cho thực đơn ngày đầu tháng. Vì vậy, những loại quả có màu đỏ như dưa hấu, thanh long, hồng xiêm, táo đỏ, cam thảo, mận đỏ là những lựa chọn hàng đầu cho mâm ngũ quả ngày Tết.

Hy vọng với những thông tin mà distilledatgratzparkinn.com chia sẻ đã giúp bạn hiểu rõ và biết chắc rằng mùng 1 nên kiêng ăn gì để mang đến tài lộc, phước lành cho cả tháng. Đừng quên thường xuyên truy cập vào website của chúng tôi để cập nhật thêm nhiều kiến thức bổ ích nhé!

“Giải mã” bí ẩn những món ăn đại kỵ trong dịp Tết

Cập nhật lúc 01:43 ngày 23/01/2017

/Images/Upload/Article/0/29/2920/24117327.jpg

Món ăn kiêng kỵ ngày Tết không biết có từ bao giờ nhưng vẫn chiếm vị trí quan trọng trong văn hóa tín ngưỡng của người dân. Người ta làm theo lệ tục từ một lẽ rất đơn giản: “Có thờ có kiêng, có kiêng có lành”.

Bắc - Trung - Nam đều kiêng kỵ

Nhà thơ, nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Dương Thuấn với vốn sống phong phú, nhìn nhận vấn đề kiêng kỵ dưới cái nhìn khá sắc bén: Kiêng kỵ xuất phát từ nhiều yếu tố, có thể do ăn cái gì đó xảy ra chuyện không vui nhiều lần, người xưa rút kinh nghiệm thành kiêng. 

Có thể ban đầu chỉ là sự kiêng kỵ của một người, một nhóm người nhưng sau đó trở thành ký ức của cả một cộng đồng, một dân tộc. Thậm chí, phần lớn không hiểu gì về nguồn gốc nhưng rồi họ cứ thế kiêng theo.

 

Đầu năm có kiêng ăn thịt ngăn không

Cả ba miền Bắc - Trung - Nam đều kiêng mực vào những ngày đầu năm

Cả ba miền Bắc - Trung - Nam đều kiêng ăn thịt chó, ăn mực vào những ngày đầu năm vì sợ “đen” cả năm, kiêng ăn thịt vịt vì sợ tán đàn cả năm kêu quạc quạc… Người miền Trung kiêng ăn trứng vịt lộn, cá mè,… vì sợ đen đủi, hãm tài. Người miền Nam kiêng ăn tôm vì sợ đi… giật lùi như tôm, công việc sang năm sẽ lùi chứ không tiến tới, không ăn cua vì sợ ngang như cua, con cái khó dạy, công việc cũng không tiến tới được…

Món kiêng kỵ nhiều khi chỉ đơn thuần xuất phát từ âm đọc chệch của mỗi vùng miền, như người miến Nam kiêng chuối vì có âm đọc chệch là chúi (chúc xuống chứ không tiến lên). Vì vậy bàn thờ ngày Tết, người miền Nam không bày chuối trên mâm ngũ quả. Người miền Trung không chọn quả đu đủ vì phát âm vùng này nghe như “thù đủ”. Người miền Nam tránh cam vì cho rằng “quýt làm cam chịu” - oan sai cả năm; kiêng quả lê vì sợ lê lết…

Món kiêng của người vùng cao

Theo nhà thơ Dương Thuấn - một người sinh ra và lớn lên ở vùng núi Tây Bắc, tục kiêng kỵ về món ăn với người vùng cao cũng phong phú, đa dạng và phía sau mỗi món kiêng đều có những tích cổ, những bí mật dòng tộc riêng.

Với con người, chó là vật nuôi không chỉ trung thành mà còn rất tinh khôn. Vì vậy, nhiều dân tộc vùng cao không ăn thịt chó.

Khi còn sống, Hòa thượng Thích Thanh Tứ đã hé mở về quan niệm này rằng, đạo Phật không sát sinh và luôn trưởng dưỡng lòng từ bi. Có thể những người bán thịt chó phạm tội sát sinh nên đầu tháng họ đi chùa cầu xin trời Phật tha tội.

Đi chùa thì phải nghỉ bán hàng vì thế họ đã nghĩ ra đầu năm, đầu tháng kiêng ăn thịt chó. Nhưng nghỉ mấy ngày đầu năm, đầu tháng thiệt hại tiền bạc. Để bù lại, họ tung tin cuối tháng ăn thịt chó sẽ giải được đen.

Dân Việt dễ tin, người nọ truyền tai người kia và cuối cùng trở thành quan niệm thường trực. Đây cũng là một cách lý giải, trong khi chưa có lý giải nào thuyết phục hơn, lý do này khiến không ít người tin, làm theo và thịt chó thành món kiêng kỵ những ngày đầu năm, đầu tháng.

Người dân tộc Tày, Nùng trong nhà có người mất chưa qua 120 ngày thì tết cũng như ngày bình thường kiêng ăn bánh gio. Vì khi đưa người chết vào quan tài, bao giờ họ cũng đốt thóc, đốt ngô thành gio, bỏ vào quan tài dày khoảng 20cm sau đó mới để xác lên trên, đậy quan tài lại. Người Tày, Nùng quan niệm, nếu ăn bánh gio (tro) là không biết thương người đã mất và người ăn cũng bị đánh giá là không được dạy dỗ.

Vời người Tày, Nùng từ 28 tết đến hết 3 ngày Tết không bao giờ to tiếng với nhau. Trẻ con có hư cũng không được mắng chửi, chỉ nhắc nhở nhẹ nhàng. Trâu có phá nương cũng không được đánh mà chỉ đuổi đi vì quan niệm nếu đánh người, đánh vật thì mình truyền hết sinh khí cho người đó, con vật đó. Ăn cái gì cũng không được ăn tục (ăn vừa phải - số lượng ít).

Người Tày, Nùng cũng kiêng chuyện khách đến nhà mời không ăn, ngay cả no bụng cũng không được từ chối , không ăn nhiều thì ăn ít. Nếu khách không ăn, chủ nhà sẽ nghĩ khách không trọng tấm lòng của họ.

Trong 3 ngày tết của người Mông, đặc biệt là người Mông ở Mộc Châu , Sơn La – xứ rau vùng Tây Bắc - có tục lệ kiêng không ăn rau. Theo giải thích, trong cả năm trời, người Mông rất vất vả nên Tết không ải phải làm gì, chỉ ăn chơi, tận hưởng thành quả làm ra cả năm trời. Trong mâm cỗ của mình, người Mông chỉ bày các món được làm từ thịt lợn, tuyệt đối không có rau xanh. Trong 3 ngày này, người Mông không mua bán, không tiêu tiền, với tín ngưỡng giữ lại của cải, tiền bạc trong gia đình, phụ nữ không được cầm kim chỉ để khâu vá để có vày lành, váy đẹp mặc cả năm.

Ở Đại Từ, Thái Nguyên có tục kiêng cho người dưới ăn đầu gà, nhất là trong ngày Tết. Theo đó, người nào có vị trí quan trọng nhất, khách quan trọng nhất sẽ được gia chủ gắp cho cái đầu gà để thể hiện sự yêu mến, kính trọng. Nhiều người không biết lệ, nhận được sự “ưu ái” này thì phát hoảng nhưng không ăn thì cứ phải để trong bát, không được bỏ ra.

Nhà thơ Dương Thuấn phân tích: “Người Việt có câu “Có thờ có thiêng, có kiêng có lành” nhưng kiêng liệu có lành không thì chưa có trường hợp cụ thể nào chứng minh được tính đúng sai của những món ăn cần kiêng kỵ đó. Tuy nhiên, điều cần phải thừa nhận rằng, do kiêng kỵ sớm đã ăn vào tiềm thức của mỗi người dân Việt Nên kiêng được trước hết rất tốt cho tâm lý”.

“Năm mới là thời khắc quan trọng nhất trong năm và thường tạo dấu ấn lớn cho cả năm trời, vì vậy nhiều người quan niệm rằng các cụ đã kiêng thì mình không nên làm trái. Không ăn cái này sẽ có cái khác thay thế. Năm mới cứ ăn toàn những thứ tốt tinh thần phấn chấn thì sức khỏe tốt lên, làm ăn cũng theo đó mà thuận lợi, gia đình cũng hòa thuận, hạnh phúc hơn”, nhà thơ Dương Thuấn bày tỏ.

D.Tuấn (Theo Sức khỏe & Đời sống)