Giá vốn hàng bán có bao gồm chi phí bán hàng không

Giá vốn hàng bán giúp doanh nghiệp có được một cái nhìn tổng quan về cách hoạt động, doanh thu và hiệu suất lợi nhuận cuối cùng của công ty. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu giá vốn hàng bán là gì, cách tính và tại sao giá vốn hàng bán lại quan trọng đối với doanh nghiệp của bạn.

1. Giá vốn hàng bán là gì?

Giá vốn hàng bán (Cost of Goods Sold) là tổng số tiền mà doanh nghiệp phải trả như một chi phí liên quan trực tiếp đến việc bán sản phẩm. Giá vốn hàng bán được tính bằng cách lấy lợi nhuận gộp (gross profit) trừ đi doanh thu.

Giá vốn hàng bán có bao gồm chi phí bán hàng không

Giá vốn hàng bán được hiểu đơn giản là giá vốn để sản xuất hàng hóa bán ra của một công ty. Tùy thuộc vào loại hình công ty hoạt động mà khái niệm giá vốn cũng sẽ khác nhau.

Giá vốn hàng bán bao gồm những gì? Tùy thuộc vào doanh nghiệp, giá vốn hàng bán có thể bao gồm tất cả các chi phí để tạo ra một sản phẩm như chi phí sản xuất hàng hóa, chi phí mua nguyên vật liệu, chi phí quản lý nhân sự, chi phí vận chuyển,...

Giá vốn hàng bán được tìm thấy trên báo cáo thu nhập cho một kỳ kế toán nhất định, chẳng hạn như một năm, quý hoặc tháng.

>> Tham khảo ngay: Tính toán chi phí kinh doanh nhà hàng như thế nào cho đúng?

2. Tầm quan trọng của giá vốn hàng bán

Giá vốn hàng bán là một số liệu quan trọng giúp bạn có được cái nhìn tổng quan về số liệu báo cáo tài chính vì nó được trừ vào doanh thu để xác định lợi nhuận gộp của công ty. Lợi nhuận gộp là một thước đo khả năng sinh lời để đánh giá mức độ hiệu quả của công ty trong quá trình quản lý lao động, sản xuất và kinh doanh.

Tính toán giá vốn hàng bán giúp doanh nghiệp nhận được một số lợi ích như sau:

  • Là cơ sở để định giá sản phẩm

  • Quản lý chi tiêu của công ty một cách chi tiết và chính xác

  • Là cơ sở để tính lợi nhuận gộp

TƯ VẤN QUẢN LÝ BÁN HÀNG ĐA KÊNH MIỄN PHÍ

3. Cách tính giá vốn hàng bán chi tiết trong doanh nghiệp

Có ba phương pháp tính giá vốn hàng bán mà một công ty có thể sử dụng khi ghi lại mức tồn kho đã bán trong kỳ: Nhập trước - Xuất trước (FIFO), Nhập sau - Xuất trước (LIFO) và Phương pháp tính chi phí trung bình.

COGS = Hàng tồn kho đầu kỳ + P - Hàng tồn kho cuối kỳ (P = Mua hàng trong kỳ)

3.1 Công thức tính FIFO (nhập trước xuất trước)

Hàng hóa được mua hoặc sản xuất sớm nhất được bán trước. Vì giá có xu hướng tăng lên theo thời gian, nên một công ty sử dụng phương pháp tính FIFO sẽ bán các sản phẩm rẻ nhất của mình trước tiên. Vì khi giá tăng, kết quả theo phương pháp FIFO, giá vốn hàng bán sẽ thấp hơn. Điều này trong điều kiện lạm phát, làm tăng thu nhập ròng và kết quả là mức đóng thuế thu nhập doanh nghiệp cao hơn.

Giá vốn hàng bán có bao gồm chi phí bán hàng không

Công thức tính giá vốn bán hàng FIFO (nhập trước, xuất trước)

Ví dụ: Tình hình nhập xuất trong tháng 2/2022 của công ty A

  • Đầu tháng 2/2022 tồn kho 5 cái áo giá 200.000/cái

  • 1/2/2022 nhập thêm 20 cái áo giá 220.000/cái

  • Ngày 15/2/2022:

- Nhập thêm 10 cái áo giá 230.000/cái

- Xuất 20 cái áo

  • Ngày 27/2/2022 xuất 10 cái áo

=> Áp dụng công thức tính FIFO:

  • Ngày 15/2/2022 xuất kho 5 x 200.000 + 15 x 220.000 = 4.300.000

  • Ngày 27/2/2022 xuất kho 5 x 220.000 + 5 x 230.000 = 2.250.000

3.2 Công thức tính LIFO (nhập sau xuất trước)

Hàng hóa mới nhất thêm vào kho sẽ được bán trước. Trong thời kỳ giá cả tăng cao, hàng hóa có chi phí cao hơn được bán trước, dẫn đến giá vốn hàng bán cao hơn. Theo thời gian, thu nhập ròng có xu hướng giảm dần.

Cách tính LIFO ngày nay rất ít khi được sử dụng, chỉ còn 2 nước là Mỹ và Nhật chấp nhận cách tính này. Một nhược điểm rõ ràng trong cách tính giá vốn hàng bán LIFO là định giá hàng tồn kho không đáng tin cậy, trong trường hợp hàng tồn kho là sản phẩm cũ và có giá trị lỗi thời với giá hiện hành.

Giá vốn hàng bán có bao gồm chi phí bán hàng không

Cách tính giá vốn bán hàng LIFO (nhập sau xuất trước)

Ví dụ: Tình hình nhập xuất như ví dụ trên, áp dụng công thức tính LIFO, ta được:

  • Ngày 15/2/2022 xuất kho 10 x 230.000 + 10 x 220.000 = 4.500.000

  • Ngày 27/2/2022 xuất kho 10 x 220.000 = 2.200.000

3.3 Phương pháp chi phí trung bình

Giá trung bình của tất cả hàng hóa trong kho, bất kể ngày mua, được tính theo giá trị trung bình của từng loại tồn kho được mua hoặc sản xuất trong kỳ. Giá trị trung bình có thể được tính theo thời kỳ hoặc vào mỗi khi nhập lô hàng về, phụ thuộc vào tình hình của doanh nghiệp.

  • Đơn giá thực tế bình quân gia quyền sản phẩm tồn và nhập trong kỳ = (Giá thực tế sản phẩm tồn đầu kỳ + Giá thực tế sản phẩm nhập trong kỳ) : (Số lượng sản phẩm tồn đầu kỳ + Số lượng sản phẩm nhập trong kỳ)

  • Đơn giá thực tế sản phẩm xuất dùng trong kỳ = Số lượng sản phẩm xuất dùng trong kỳ x Đơn giá thực tế bình quân gia quyền.

4. Nguyên nhân tính giá vốn hàng bán bị sai và cách khắc phục

Số lượng tồn kho sai có thể dẫn đến sai hạch toán giá vốn. Thông thường, có 2 nguyên nhân chính khiến hạch toán giá vốn hàng bán bị sai lệch, dẫn đến thống kê giá trị hàng tồn kho và lãi lỗ không chính xác:

Khi sản phẩm được nhập về từ nhà cung cấp, bạn cần phải kiểm tra và tiến hành nhập số liệu hàng hóa thực tế vào hệ thống quản lý. Nếu như hàng hóa chưa được kiểm kê và ghi lại mà đã bày bán ngay thì việc tính giá vốn hàng bán có thể không được chính xác.

Khi sản phẩm bị lỗi, hãy trả lại cho nhà cung cấp toàn bộ hoặc một phần hàng hóa đã mua. Đồng thời, hạch toán lại giá vốn hàng bán để tránh gây ra sự sai lệch về giá.

  • Thường xuyên kiểm tra số liệu ghi chép với chứng từ hóa đơn gốc.

  • Thực hiện đúng quy trình: nhập hàng về rồi mới tiến hành bán ra. Không xuất bán khi hàng chưa được kiểm kê và nhập liệu.

  • Hạn chế sửa/xóa chứng từ đã kê.

  • Theo dõi giá vốn hàng bán thường xuyên để kiểm soát tình trạng kho và kịp thời xử lý vấn đề sai giá vốn hàng bán.

Theo dõi giá vốn hàng bán giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định kinh doanh thông minh, từ đó cải thiện tài chính tổng thể.

Bài viết trên đây đã hướng dẫn cách tính giá vốn hàng bán đơn giản. Hi vọng sẽ đem lại cho bạn nhiều kiến thức thiết thực và giúp bạn áp dụng thành công trong kinh doanh.

Để có thể quản lý hàng hóa tốt và tối ưu lợi nhuận, chủ tiệm cần phải tính toán chính xác giá vốn hàng bán. Vậy giá vốn hàng bán là gì? Bạn đã biết cách tính và kiểm tra loại chi phí này hay chưa? Nếu chưa thì hãy tham khảo ngay bài viết dưới đây.

Giá vốn hàng bán có bao gồm chi phí bán hàng không

1. Giá vốn hàng bán là gì?

Là kế toán hay chủ doanh nghiệp, bạn cần phải biết khái niệm giá vốn hàng bán là gì? Giá vốn hàng bán là tài sản hay nguồn vốn?

Giá vốn hàng bán là chỉ tiêu quan trọng trong báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Giá trị của giá vốn sẽ thay đổi tùy theo chuẩn mực kế toán áp dụng để tính toán giá trị giá vốn (HTK). Hiểu một cách đơn giản, đây là giá trị vốn của hàng bán đã tiêu thụ trong một khoảng thời gian nhất định (1 kỳ/1 năm). Tức là tất cả các chi phí (nguồn vốn) được sử dụng để tạo ra sản phẩm.

2. Giá vốn hàng bán gồm những gì?

Giá vốn hàng bán bao gồm: chi phí mua máy móc, dụng cụ, nguyên vật liệu; chi phí sản xuất hàng hóa; nhân công; quản lý doanh nghiệp; vận chuyển,… Tùy vào hợp đồng với đơn vị cung cấp hay loại hình công ty mà các chi phí cấu thành giá vốn khác nhau.

  • Với các công ty thương mại (nhập sản phẩm sẵn có về bán): giá vốn hàng bán gồm tất cả các chi phí từ lúc mua hàng đến lúc nhập kho (giá nhập hàng từ đơn vị cung cấp, chi phí vận chuyển hàng về kho, các loại thuế, bảo hiểm hàng hóa,…).
  • Với các công ty sản xuất (trực tiếp tạo ra sản phẩm): chi phí cấu thành nên giá vốn sẽ nhiều hơn do có thêm chi phí nguyên liệu đầu vào để sản xuất hàng hóa.

3. Công thức tính giá vốn hàng bán là gì?

Giá vốn hàng bán có bao gồm chi phí bán hàng không

3.1 Công thức FIFO

Cách tính này được hiểu như sau: Những mặt hàng nào nhập vào trước thì sẽ được xuất trước. Ưu điểm là có thể tính ngay được trị giá vốn hàng xuất kho của từng lần xuất hàng. Nhờ đó có thể cung cấp số liệu cho kế toán ghi chép, quản lý. Trị giá vốn hàng tồn tương đối sát với giá thị trường của mặt hàng đó.

Công thức này phù hợp với mặt hàng có hạn sử dụng, cửa hàng điện máy, điện tử, di động vì không thể lưu kho lâu. 

3.2 Công thức LIFO

Trái ngược với FIFO, LIFO dựa theo nguyên lý nhập sau xuất trước. Tức là những mặt hàng nào mới nhập về sẽ là thứ đầu tiên được xuất đi. Nhược điểm cách tính này là định giá hàng tồn không đáng tin cậy và mặt hàng cũ có giá trị lỗi thời với giá hiện hành. Do đó, theo thông tư 200/2014/TT-BTC đã bỏ phương pháp này.

3.3 Công thức Bình quân gia quyền

Phương pháp tính này được sử dụng để tính giá trị hàng tồn kho. Đây cũng là công thức tính giá vốn hàng bán phổ biến nhất mà các phần mềm quản lý hàng hóa đang áp dụng. Cách tính như sau: MAC = (A + B)/C

Trong đó:

  • MAC: Giá vốn của sản phẩm tính theo bình quân tức thời
  • A: Giá trị kho hiện tại trước nhập = Tồn kho trước nhập * giá MAC trước nhập
  • B: Giá trị kho nhập mới = Tồn nhập mới * giá nhập kho đã phân bổ chi phí
  • C: Tổng tồn = Tồn trước nhập + tồn sau nhập.

3.4 Phương pháp hạch toán

Công thức này dùng để tính giá trị vốn thực tế của hàng xuất kho. Phù hợp với các doanh nghiệp mua hàng hóa vật tư thường có sự biến động về giá cả, khối lượng chủng loại vật tư hàng hoá nhập, xuất kho nhiều. Giá hạch toán là loại giá ổn định do doanh nghiệp xây dựng, không có tác dụng giao dịch với bên ngoài. Việc nhập xuất phải tính hệ số giữa giá thực tế và giá hạch toán của hàng luân chuyển trong kỳ.

3.5 Phương pháp cân đối

Tính trị giá thực tế của hàng còn lại cuối kỳ = số lượng còn lại cuối kỳ * đơn giá mua lần cuối cùng trong tháng. Tiếp theo, dùng công thức cân đối để tính trị giá mua thực tế của hàng xuất kho.

Cách kiểm tra giá vốn hàng bán đã đúng chưa thì trước khi in báo cáo phải kết xuất Excel đối soát. Hoặc có thể sử dụng một số phần mềm để cảnh báo sai giá vốn khi xem báo cáo nhập-xuất-tồn kho.

Như vậy sau khi hiểu được giá vốn hàng bán là gì có thể thấy được đây là loại chi phí quan trọng mà doanh nghiệp cần nắm rõ. Vậy nên, biết được cách tính, cũng như kiểm tra sẽ giúp bạn khắc phục những sai lệch khi nhập giá vốn bán hàng một cách nhanh chóng, chính xác.

Giá vốn hàng bán có bao gồm chi phí bán hàng không

Xem thêm bài viết liên quan:

Vay sản xuất kinh doanh là gì? Hình thức và thủ tục vay sản xuất kinh doanh từ ngân hàng Techcombank

Mô hình kinh doanh là gì? 8 yếu tố chính của mô hình kinh doanh