14-12-2021 17 31344 0 1 Báo lỗi
Những ngày đầu xuân không khí tưng bừng rộn ràng khắp muôn nơi. Ngày này cũng là dịp những sự kiện vui chơi, giải trí mừng xuân diễn ra tưng bừng từ nông thôn đến thành thị. Đặc biệt Tết cũng là dịp mọi người cùng nhau tham gia các trò chơi dân gian được hình thành từ lâu đời. Những trò chơi dân gian ấy vô cùng phong phú, mang bản sắc riêng của từng địa phương. Trong các dịp tết lễ hội, những trò chơi dân gian là điều không thể thiếu bởi phải có những trò chơi thì con người mới vui vẻ, hòa nhập và gần gũi hơn với nhau. Người lớn thì kéo co, thi vật, trẻ em thì nhảy dây, chơi chuyền... Trò chơi dân gian không đơn thuần là những trò vui tiêu khiển mà nó chứa đựng những nét đẹp văn hóa và mang giá trị truyền thống dân tộc. So với những dịp khác trò chơi dân gian ngày Tết có phần đặc biệt hơn với bầu không khí cực kỳ sôi động, rạo rực tinh thần đua tranh và đầy ắp tiếng cười. Toplist xin giới thiệu một số trò chơi dân gian trong ngày Tết Cổ Truyền của Việt Nam ta để xuân này cùng anh em, bạn bè tham gia chơi nhé.
Những trò chơi dân gian độc đáo này khá hấp dẫn phải không bạn? Tết Cổ Truyền này hãy bày trò cùng với người thân và bạn bè để xuân thêm tươi vui, rộn ràng nhé!
Các bình luận
Click the image to close
Hội Xuân và những trò chơi dân gian ở Nghi Xuân
Trong những ngày lễ hội đầu xuân, sau phần lễ nghi tôn nghiêm cúng tế thần linh, tổ tiên và những người đã khuất là lễ hội sôi động, náo nhiệt. Lễ hội là bản sắc, tinh hoa văn hóa vùng miền được chắt lọc, truyền bá từ bao đời ở các làng xã nông thôn khắp mọi miền đất nước. Trên đất Việt nói chung, quê hương Hà Tĩnh, Nghi Xuân nói riên, vào ngày xuân, ngày tết lễ hội đâu đâu cũng có, mỗi miền quê đều có bản sắc riêng.
Sau 3 ngày Tết, từ ngày mồng 4 tết các xã đều có tục mừng thọ những người cao tuổi. Nhưng đặc sắc nhất là lễ mừng thọ rước thơ còn gọi là hội rước lão ở xã Tiên Điền. Tục lễ này có từ thời cổ, với tuổi thọ trên 400 năm. Tương truyền rằng “xưa người dân Tiên Điền chỉ sống đến tuổi 53 thôi. Có người trong làng đến tuổi ấy lo sợ, đã sắm sửa lễ vật đến chùa Trường Ninh cầu Phật xin được sống qua cái định mệnh ấy. Thế rồi người ấy sống qua tuổi 53 và tiếp tục sống đến già. Từ đó trong làng ai đến tuổi 53 định mệnh đều sắm sửa lễ vật cúng Phật tại chùa Trường Ninh để cầu sống thọ. Từ đó dân làng nhiều người đã vượt qua định mệnh. Từ việc cầu Phật ở chùa Trường Ninh phát sinh tục lễ lên lão ngày nay”. Tuổi 53 được gọi là hạ lão. Hàng năm những người đến tuổi chẵn 60,70,80,90…thì được con cháu tổ chức lễ mừng thọ. Làng xã có định lệ tổ chức mừng chung người lên thọ. Lễ vật mừng tùy ý, có thể mừng bằng lễ vật có sẵn. Mừng thọ đặc biệt rất quý đó là những bài thơ Đường luật, câu đối, bức trướng, đôi khi tặng cả chữ Hán nữa.
Xã Tiên Bào nay là Xuân Yên theo lệ xã định những người đến tuổi 70 nhân ngày lễ khai hạ làm xôi gà cúng thần tổ chức lễ mừng thọ luôn. Làng Báu Lâm tức thôn Hồng Lam xã Xuân Giang quy định những người 50,60,70…đều mừng thọ. Tổng Tam Đăng theo lệ 4 người trưởng lão thường năm phải tổ chức xôi gà làm lễ mừng thọ. Ngày nay, phần lễ do chính quyền ủy nhiệm Hội người cao đứng ra tổ chức lễ hội. Sau phần lễ là phần hội. Phần hội với những tiết mục thơ mừng thọ, bài hát mừng xuân, mừng quê hương đất nước bằng chương trình văn nghệ ngắn gọn. Hiện nay huyện ta đã nhiều xã tổ chức rất trọng thể, nghiêm trang và náo nhiệt.
Người dân Cổ Đạm biễu diễn đi cà kheo...
Song song với lễ hội mừng thọ là lễ hội Khai hạ mồng 7 tháng 1 âm lịch giống như lễ tịch điền ở kinh đô, có ý nghĩa khai hội cày cấy phát triển nghề nông. Lễ này các xã thôn có ruộng công thì giao cho ông trùm hội cấy biện lễ, không có ruộng công thì góp tiền. Nơi có ruộng chia cho người đi lính thì tế riêng. Lễ khai hạ thường cúng ở nền đàn tế của xã. Ở Đan Hải lại cử 12 người trưởng lão [cao tuổi nhất], lần lượt hàng năm mỗi người làm một cỗ xôi rất hậu rất tinh khiết để cúng thần nông. Ở xã Đan Trường, xưa vào ngày mồng 4 tết, dân địa phương có tổ chức lễ hội khai xuân tại đình này rất long trọng. Vào ngày lễ hội, con em đi làm ăn xa cũng tìm về dự. Ngày hội thật tưng bừng, mọi người ăn mặc đẹp, cầm cờ quạt, tàn lọng, rước kiệu Thành hoàng đi khắp làng rồi rước về đình trong tiếng trống hội. Sáng mồng 4 tết, xã chiêng trống nổi lên ba hồi 9 tiếng ở đình làng. Đám rước lớn nhất là rước kiệu long đình ông Cả. Ngày 4,5 làm lễ bách thần, lễ khai xuân và lễ tất cả các nơi thờ cúng trong xã. Ngày mồng 6 bắt đầu hội. Đầu tiên là đám rước các thần quanh xã, sau đó thì rước về đình Ráng và tổ chức các trò chơi dân gian như đấu vật, kéo co, đi cầu kiều, ném bóng vào thau đồng, đánh cờ người. Ngày mồng 6 mở hội hoa đăng và diễn các tích cổ. Sáng mồng 7 mở yến tiệc mừng lão tại đình làng. Các bậc cao tuổi được mời đến dự tiệc. Yến lão xong các cụ được rước chung với đoàn kiệu làng về nhà, rồi hạ nêu, kết thúc lễ hội xuân.
Ở xã Xuân Viên, vào dịp xuân về tết đến, đình Hát là địa điểm được xã Xuân Viên tổ chức hội lễ khai hạ với mục đích cầu mong quanh năm được “nhân yên, vật thịnh, tăng tài, tăng lộc” [Người yên, súc vật phát triển, tăng tiền của, phát lợi lộc]. Lễ hội khai hạ, mỗi làng đều sửa soạn 1 mâm xôi, con gà hoặc thủ lợn và tổ chức rước bài vị, sắc phong các đình, đền, miếu mạo được thờ trong xã về đính tế lễ Thành hoàng. Khi tiếng trống đền Cao Sơn, Cao Các nổi lên, các chiêng trống trong xã hòa theo, cờ quạt tưng bừng, người đi xem hội náo nhiệt. Tế lễ xong, ban chủ khảo chấm thi và công bố kết quả hội lễ rất nghiêm túc. Phần hội có tổ chức các trò chơi dân gian như đánh đu, kéo co, cờ tướng, chọi cù…Trong các trò chơi trên, chọi cù là hấp dẫn nhất, thu hút nhiều trai trẻ tham gia.
Câu CLB trò kiều biểu diễn phục vụ nhân dân dịp Xuân mới
Sau ngày khai hạ, các hoạt động vui chơi giải trí, trò chơi dân gian, diễn trò…đưa niềm vui đến với mọi miền quê tưng bừng, náo nhiệt. Các xã Tiên Điền, Xuân Liên, đội trò Kiều có diễn một số trích đoạn như “Chị em Thúy Kiều du xuân” “Kim Kiều hẹn ước”. Có năm đội trò diễn cả tích Kim Vân Kiều kéo dài 3-4 đêm. Xã Xuân Giang có năm tết đến, đội văn nghệ hát dân ca ví giặm và diễn tuồng “Kiều Nguyệt Nga” “Thoát Hoan”, kéo dài 2 đêm để phục vụ nhân dân.
...đấu vật là trò chơi thu hút nhiều khán giả bởi sự hấp dẫn
Cùng với các hoạt động dân ca, văn nghệ quần chúng, các trò chơi dân gian sôi động, thượng võ đã đóng góp không khí hội xuân nóng lên trong cái se se lạnh của tiết lập xuân. Người dân vùng ven biển, ven sông Lam có tục đi cà kheo. Nhân dân Tiên Điền, Xuân Yên thường tổ chức trò chơi đi cầu chiền chiện, cầu khỉ, bịt mắt đập mặt nạ, đập niêu rất thú vị. Người chơi bịt mắt, cầm gậy đập niêu. Nếu đập niêu vỡ người chơi được nhận phần thưởng để sẵn bên trong rất bất ngờ. Đánh cờ tướng, cờ người nổi tiếng ở xã Xuân Đan, Xuân Phổ và đất Giang Đình. Cổ Đạm có trò chơi bắt vịt dưới ao. Trò chơi này không yêu cầu kỹ thuật khéo léo, nhưng lại yêu cầu người chơi giỏi bơi lặn. Ở xã Xuân Giang có các trò chơi ném vòng vào cổ chai, cổ vịt, ném bóng vào thau đồng rất vui. Với trò chơi này đòi hỏi người chơi phải có kỷ thuật điêu luyện, có tính kiên nhẫn. Kéo co, đấu vật ở Cổ Đạm, Đan Trường và nhiều xã trong huyện. Đây là trò chơi thể hiện tinh thần thượng võ, phô trương sức mạnh rèn luyện sức khỏe, ý chí của trai làng. Hội Thống thi nâng đá cột đình. Các xã Tiên Điền, Xuân Mỹ, Xuân Giang có trò chơi đánh cù. Trò chơi này giống như bóng rổ của phương tây. Là trò chơi đòi hỏi có thể lực, kỹ thuật, nhanh nhẹn, khéo léo và đoàn kết. Nhiều xã, sau tết ra xuân có tổ chức đánh đu, tổ chúc thi chèo thuyền, bơi thuyền ở sông Lam.
Ngày nay, một số trò chơi dân gian Hà Tĩnh bị mai một, thất truyền như đánh đu, đánh cù. Các trò chơi đánh cờ người, cờ thẻ, đấu vật, kéo co được phục hồi để bảo tồn những giá trị bản sắc văn hóa vùng miền. Mùa xuân về, cùng với lễ hội trẩy chùa, viếng đền truyền thống, những trò chơi dân gian thượng võ, rèn luyện sức khỏe cũng là một điểm nhấn trong văn hóa Việt.
Đặng Viết Tường