Xe mất phanh là một trong những tình huống nguy hiểm nhất. Lúc này, tài xế cần biết rõ nguyên nhân để có thể đưa ra những phương pháp xử lý an toàn.
Nguyên nhân khiến xe ô tô bị mất phanh
Các nguyên nhân xe ô tô mất phanh thường gặp
Mất áp suất dầu phanh
Hệ thống phanh xe ô tô hoạt động dựa vào áp suất dầu phanh. Nếu xe bị mất áp suất dầu phanh sẽ khiến phanh giảm tốc, quãng đường phanh dài, thậm chí mất phanh. Thông thường, nếu áp suất dầu phanh giảm, đèn báo lỗi phanh trên ô tô sẽ bật sáng để báo hiệu cho người lái.
Nguyên nhân khiến xe ô tô bị mất áp suất dầu phanh đa phần là do xe bị thiếu dầu phanh. Nguyên nhân có thể do xe bị xì dầu hoặc lâu ngày không được thêm dầu. Để biết chính xác bạn cần kiểm tra bình chứa dầu phanh. Nếu mức dầu quá thấp thì bạn hãy đổ thêm dầu. Tuy nhiên, sau khi đổ thêm dầu, nếu phanh vẫn bị lỗi thì khả năng cao là xe đã bị xì dầu. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng rò rỉ dầu phanh, thường là gioăng cao su hoặc ống phanh bị mòn và rách hở… Trong trường hợp này, tốt nhất bạn nên nhanh chóng đưa xe ô tô đến gara để được kiểm tra và xử lý triệt để.
Có không khí đi vào đường ống dẫn dầu phanh
Nếu bạn cố gắng đạp phanh nhưng phanh yếu hoặc kém hiệu quả thì rất có thể đường ống dẫn dầu phanh đang bị rò rỉ khí. Không khí lọt vào đường ống dẫn dầu sẽ làm tắc nghẽn đường ống dẫn, khiến xe không thể tạo đủ áp lực cho hệ thống phanh làm việc. Để xử lý xe bị lỗi phanh trong trường hợp này, tài xế cần phải thông hệ thống phanh để loại bỏ bọt khí trong ống dẫn dầu.
Xy lanh chính bị hỏng
Xy lanh chủ đảm nhiệm vai trò tạo áp suất dầu phanh cho hệ thống phanh của ô tô hoạt động. Do đó, nếu xy lanh chính có vấn đề, hư hỏng nặng sẽ khiến xe bị giảm áp suất dầu phanh, dẫn đến xe bị mất phanh. Đây cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến xe bị hỏng hóc.
Phanh ABS bị lỗi
Phanh là hệ thống hỗ trợ chống bó cứng phanh, giúp đảm bảo an toàn khi xe phanh gấp. Ngày nay, hệ thống ABS được trang bị trên hầu hết các dòng xe ô tô hiện đại. Hệ thống chống bó cứng phanh ABS đôi khi nó cũng xảy ra lỗi. Thông thường, hệ thống ABS bị lỗi sẽ không ảnh hưởng nhiều đến hoạt động của hệ thống phanh. Tuy nhiên, đôi khi ABS bị lỗi, van nạp/xả không thể đóng/mở khiến xe bị mất phanh. Đây là một trường hợp xảy ra khá hy hữu..
Những thói quen xấu từ người điều khiển
Xe ô tô bị mất phanh cũng có thể do lỗi của người điều khiển. Trong quá trình sử dụng xe, nhất là khi xe đang chở nặng,... nếu người lái liên tục cố tình nhấn chân phanh trong một quãng đường dài, gây áp lực lớn rất dễ bị cháy phanh, dẫn đến phanh không ăn, phanh yếu hoặc xe bị mất phanh.
Do lực kéo không đổi, ma sát giữa đĩa phanh và má phanh tạo ra một nhiệt lượng rất lớn làm sôi má phanh, làm cháy má phanh. Do đó, người lái xe ô tô cần hết sức cẩn thận, không rà phanh liên tục trong thời gian dài, gây áp lực quá lớn lên hệ thống phanh. Nếu muốn giảm tốc, bạn có thể kết hợp sử dụng phanh xe ô tô với số thấp để phanh theo động cơ.
Cách xử lý khi ô tô mất phanh
Ô tô mất phanh là một trong những tình huống rất nguy hiểm. Vì lúc này người điều khiển phương tiện rất khó làm chủ được tốc độ của xe. Trường hợp xe ô tô bị mất phanh khi xuống dốc sẽ càng nguy hiểm hơn. Sau đây là phương pháp xử lý khi ô tô bị mất phanh:
Giữ bình tĩnh
Mất bình tĩnh khi phát hiện phanh có vấn đề chỉ làm mất đi thời gian vàng để xử lý khi phanh bị hỏng. Vì vậy, người lái xe ô tô cần hết sức bình tĩnh.
Luôn quan sát và bật đèn ô tô khẩn cấp.
Đừng hoảng sợ và không nên tập trung vào việc giảm tốc xe. Thay vào đó, việc đầu tiên mà bạn cần làm là quan sát những gì đang diễn ra phía trước để tránh gây ra va chạm. Bật ngay đèn khẩn cấp, nháy đèn pha, dùng còi cảnh báo liên tục để các phương tiện tham gia giao thông chú ý chủ động nhường đường.
Giảm/nhả chân ga ô tô tùy trường hợp
Xe bị mất phanh, đó là trường hợp không thể dùng phanh để điều khiển tốc độ của xe. Cách xử lý khi xe ô tô bị mất phanh được khuyến khích nhất là nhả ga hoặc giảm ga. Tuy nhiên, nó cũng phải cần được xem xét trong từng trường hợp cụ thể. Nếu đang đi trong đường đông đúc hoặc đang xuống dốc thì tài xế không nên nhả chân ga mà chỉ cần giảm ga. Bởi việc thả ga để xe chạy tự do sẽ khiến xe dễ xảy ra va chạm với các phương tiện khác, gây hậu quả nghiêm trọng. Đây không phải là thời điểm tốt để cho xe ô tô chạy tự do theo quán tính. Nếu xe bị mất phanh khi đang bật chế độ ga tự động Cruise Control, người lái cần tắt ngay Cruise Control và giảm ga.
Không tắt máy xe
Khi xe mất phanh, không được tắt máy. Nhiều trường hợp vì mất bình tĩnh, tài xế đã tắt máy ngay khi phát hiện xe ô tô bị mất phanh. Chiêu này cực kỳ nguy hiểm. Bởi khi tắt máy xe sẽ khiến xe bị mất lái, khiến người lái xe rất khó điều khiển xe để tránh các chướng ngại vật trên đường. Ngoài ra, tắt máy có nghĩa là xe không còn bị chết máy do động cơ và hộp số. Xe ô tô sẽ rơi vào trạng thái chạy tự do theo quán tính lực. Điều này sẽ càng làm cho tình hình trở nên tồi tệ hơn.
Chuyển về số thấp
Người lái có thể tận dụng lợi thế của việc phanh động cơ bằng cách chuyển xe về số thấp. Đây là phương pháp xử lý hiệu quả và an toàn nhất khi xe ô tô bị mất phanh. Đối với xe ô tô số tự động, người lái chỉ cần chuyển sang chế độ bán tự động, chế độ số thấp hoặc sang số thông qua lẫy chuyển số trên vô lăng. Đối với hộp số sàn, người lái chỉ cần chuyển cần số ô tô về số 1 hoặc số 2.
Tuy nhiên, một vấn đề đặt ra là nếu xe đang chạy tốc độ cao đột ngột bị ép về số thấp có thể khiến xe bị gằn, phá hỏng hệ thống truyền động. Điều này còn nguy hiểm hơn. Vì vậy, theo các chuyên gia, khi xử lý xe ô tô bị mất phanh không nên về số thấp ngay từ đầu. Thay vào đó, hãy sang số theo từng bước hoặc 2 tốc độ. Ví dụ xe đang ở số 5, có thể về số 4 hoặc số 3, sau khi cảm thấy tốc độ ổn định hơn thì nên tiếp tục sang số 2 hoặc số 1.
Nhấn phanh liên tục
Ngay cả khi xe ô tô bị mất phanh, hãy thử nhấn phanh liên tục. Vì có thể xe bị mất phanh chỉ do xe bị mất áp suất dầu phanh tạm thời. Liên tục nhấn bàn đạp phanh ô tô có thể giúp lấy lại áp suất dầu phanh. Khi nhấn chân phanh có cảm giác mềm và chân phanh thấp thì rất có thể xe ô tô bị mất phanh do đường ống dẫn dầu có vấn đề. Lúc này, hãy thử nhấn phanh nhiều lần.
Sử dụng phanh tay
Ngoài phanh chân, xe vẫn có một hệ thống phanh khác là phanh tay. Phanh tay được thiết kế để sử dụng khi xe ô tô dừng hẳn. Nhưng trong trường hợp khẩn cấp thì phanh tay cũng có thể được sử dụng để tạo ra lực phanh.
Tuy nhiên, nếu sử dụng phanh tay thì bạn chỉ nên sử dụng phanh tay để phanh khi xe đang đi ở tốc độ thấp nhất có thể. Bởi nếu sử dụng phanh tay khi xe đang chạy với tốc độ cao có thể khiến xe bị bó cứng, mất lực kéo, trượt bánh trên đường dẫn đến những tình huống nguy hiểm như xe bị văng, xe mất lái. Khi kéo phanh tay thì bạn cũng cần chú ý dùng lực vừa đủ, không quá nhanh hoặc quá mạnh. Khi phanh, bạn nên phanh theo ngưỡng, đồng thời phanh và nhả. Chú ý cảm nhận tình trạng của xe, nếu xe có dấu hiệu mất lái thì nhả phanh tay ngay lập tức.
Chủ động va chạm để dừng xe
Khi xe bị mất phanh, tài xế nên cố gắng đưa xe vào những đoạn đường vắng, gồ ghề, nhiều sỏi đá,… để xe giảm tốc độ. Có thể kết hợp sử dụng phương pháp võng xếp ..
Trong trường hợp bất khả kháng, tài xế nên chọn cách cuối cùng để xử lý xe không phanh đó là chủ động cho xe lao vào chướng ngại vật để dừng xe. Nên chọn những chướng ngại vật có thể di chuyển được để giảm tác động của va chạm như trung gian, bụi rậm, rừng rậm hoặc cho ô tô lao xuống ruộng.
>> Xem ngay:
10 Cách xử lý khi ô tô mất phanh