Ngành xe máy quân đội

Khắc ghi lời Bác dạy: “Xe, xăng là mồ hôi, nước mắt, xương máu của nhân dân. Các chú phải chăm sóc xe, yêu xe như con, quý xăng như máu”1, ngành Xe - Máy Quân đội luôn chủ động, sáng tạo, khắc phục khó khăn, bảo đảm trang bị, kỹ thuật xe - máy kịp thời, đồng bộ cho các đơn vị, đáp ứng yêu cầu sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện và xây dựng Quân đội trong tình hình mới.

Ngày 28/3/1951 Bác Hồ đến thăm cán bộ, chiến sĩ đại đội ô tô vận tải 200 và 203 [tại Hòa An,Cao Bằng]; được lấy là ngày truyền thống của Ngành Xe - Máy Quân đội. 70 năm qua, cùng với sự phát triển của Quân đội, ngành Xe - Máy Quân đội từng bước phát triển cả về quy mô, tổ chức lực lượng, nhiệm vụ, đáp ứng tốt yêu cầu hoạt động chiến đấu, sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện, công tác của Quân đội. Ghi nhận những thành tích đó, Cục Xe - Máy được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Quân công hạng Nhất, Nhì, Ba, danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân [năm 2010] và nhiều phần thưởng cao quý.

Trước yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, đòi hỏi ngành Xe - Máy Quân đội phải có sự phát triển hơn nữa. Cùng với bảo đảm cho nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện, công tác thường xuyên để góp phần nâng cao sức mạnh và khả năng chiến đấu của Quân đội, thì xe - máy Quân đội còn là phương tiện trực tiếp tham gia các hoạt động trong công tác cứu hộ, cứu nạn, phòng, chống thiên tai, v.v. Tuy nhiên, các chủng loại xe - máy Quân đội đang quản lý, khai thác hiện nay đa số có nguồn gốc từ thời kỳ chiến tranh, chủ yếu được sản xuất ở Liên Xô. Mặc dù, các loại xe đó vẫn đáp ứng được các yêu cầu cơ bản về chiến thuật, kỹ thuật và đang phát huy tốt tác dụng, bảo đảm các hoạt động của Quân đội, nhưng theo thời gian, số xe - máy đó ngày một hư hao, xuống cấp, mất đồng bộ. Trong khi đó, khả năng hiện tại của đất nước và Quân đội ta chưa cho phép trong một thời gian ngắn có thể đổi mới một cách toàn diện số xe - máy trên. Thực hiện lời Bác dạy: “Yêu xe như con/ Quý xăng như máu/ Vượt mọi khó khăn/ Hoàn thành nhiệm vụ”2, ngành Xe - Máy Quân đội luôn chủ động khắc phục khó khăn, tham mưu với Tổng cục Kỹ thuật, Bộ Quốc phòng nhiều chủ trương, giải pháp về tổ chức, chuyên môn nghiệp vụ trên lĩnh vực đảm nhiệm.

Trước hết, Ngành triệt để khai thác có hiệu quả các loại xe - máy đang được trang bị, bảo đảm cho Quân đội sẵn sàng chiến đấu cao và thực hiện tốt nhiệm vụ thường xuyên, đột xuất. Đây là nhiệm vụ hàng đầu, vì số xe - máy đang quản lý có giá trị rất lớn và còn phải sử dụng lâu dài. Mục tiêu này không chỉ có ý nghĩa về mặt kinh tế, chính trị mà còn là một nhân tố bảo đảm khả năng sẵn sàng chiến đấu, phục vụ huấn luyện, công tác và thực hiện các nhiệm vụ đột xuất khác của Quân đội trong mọi tình huống. Với chức năng được giao3, Ngành đã thực hiện tốt việc tham mưu, đề xuất với Tổng cục và Bộ Quốc phòng quy hoạch về trang bị xe - máy theo hướng chính quy, từng bước hiện đại đến năm 2025, tầm nhìn 2030 và những năm tiếp theo; nội dung chiến lược phát triển xe - máy quân sự thế hệ mới; bảo đảm trang bị xe - máy và kế hoạch mua sắm trang bị xe - máy theo hướng hiện đại; triển khai thực hiện đề tài “Nghiên cứu hoàn thiện công nghệ niêm cất dài hạn xe ô tô quân sự”; hoàn thành xuất sắc Chương trình cải tiến xe ô tô quân sự. Ngành tập trung xây dựng cấu hình, hồ sơ kỹ thuật, hồ sơ quản lý chất lượng, lắp ráp xe quân sự tại Việt Nam; đồng thời, chỉ đạo đơn vị xây dựng kế hoạch ngân sách kỹ thuật xe - máy hằng năm, theo hư­ớng ư­u tiên bảo đảm cho xe - máy làm nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu cho các đơn vị hoạt động trên những vùng trọng điểm. Đối với các loại xe - máy làm nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu phải luôn bảo đảm hệ số kỹ thuật bằng 1; với xe - máy sử dụng thường xuyên bảo đảm và quản lý theo hạn mức giờ máy, Kilometer; với loại xe - máy dự trữ chiến lược, tập trung duy trì tốt tình trạng kỹ thuật hiện có, bảo đảm tính đồng bộ, khả năng hoạt động nhanh, v.v. Thực hiện nghiêm công tác niêm cất, bảo dưỡng các loại xe - máy đúng quy trình kỹ thuật.

Những năm qua, tuy công tác bảo đảm an toàn giao thông trong Quân đội đã có chuyển biến tốt, tỷ lệ các vụ việc mất an toàn giao thông hằng năm giảm nhưng chưa vững chắc. Trước thực trạng đó, Ngành đã tham mưu, đề xuất với Bộ Quốc phòng ban hành các văn bản quy phạm pháp luật để hướng dẫn thực hiện Luật Giao thông đường bộ. Đồng thời, chỉ đạo các đơn vị thực hiện nghiêm các chỉ thị, nghị quyết của trên về công tác bảo đảm an toàn giao thông. Trọng tâm là: Nghị quyết số 12/NQ-CP, ngày 19/02/2019 của Chính phủ; Chỉ thị số 18-CT/TW của Ban Bí thư [khóa XI] về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông. Đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động “Quản lý, khai thác vũ khí, trang bị kỹ thuật tốt, bền, an toàn, tiết kiệm và An toàn giao thông”, góp phần nâng cao chất lượng công tác kỹ thuật xe - máy trong toàn quân. Nhờ đó, tai nạn giao thông xe quân sự hằng năm giảm cả ba tiêu chí; ki lô mét an toàn xe ô tô đạt từ 4,5 triệu km/vụ A, B [năm 2015] tăng lên 9,2 triệu km/vụ A, B [năm 2019].

Ngành tham mưu kịp thời cho Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng lãnh đạo, chỉ đạo ngành Xe - Máy toàn quân; chủ động hướng dẫn cấp dưới thực hiện tốt nhiệm vụ bảo đảm xe - máy cho thực hiện nhiệm vụ của đơn vị. Những năm qua, Ngành đã thực hiện tốt chức năng tham mưu, đề xuất với Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về công tác bảo đảm, sửa chữa, đồng bộ vũ khí, trang bị kỹ thuật xe - máy trong quy hoạch sử dụng phục vụ cho huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, nhất là các đơn vị tiến thẳng lên hiện đại. Đồng thời, xây dựng, triển khai Đề án mua sắm trang bị xe - máy quân sự; Đề án điều chỉnh, bổ sung quy hoạch hệ thống kho xe - máy cấp chiến lược giai đoạn 2018 - 2025 và các năm tiếp theo và các chương trình thực hiện Nghị quyết số 382-NQ/ĐUQSTW, ngày 29/11/2007 của Đảng ủy Quân sự Trung ương [nay là Quân ủy Trung ương] về lãnh đạo công tác kỹ thuật trong tình hình mới. Ngành đã chỉ đạo và triển khai thực hiện tốt các dự án đầu tư chiều sâu, phát triển công nghệ có trọng tâm, trọng điểm, hợp lý để nâng cao khả năng công nghệ, chất lượng sửa chữa cho hệ thống trạm, xưởng các cấp bảo đảm sửa chữa đồng bộ các loại xe - máy phục vụ chiến đấu, xe - máy chuyên dùng; tự sản xuất một số trang bị, vật tư kỹ thuật, góp phần phục hồi, cải tiến, hiện đại hóa các loại xe - máy hiện có và tích hợp vũ khí trên xe ô tô theo yêu cầu tác chiến mới.

Dưới sự hướng dẫn của Cục Xe - Máy, các đơn vị trong toàn quân chủ động xây dựng kế hoạch sửa chữa xe - máy theo chỉ tiêu sản lượng, ngân sách, nhãn hiệu, nhóm xe - máy đã được phê duyệt; thực hiện kế hoạch đưa xe - máy đi sửa chữa tại các nhà máy, xí nghiệp, xưởng khu vực. Các xưởng, xí nghiệp sửa chữa tập trung nâng cao chất lượng, hình thức xe - máy sau sửa chữa bảo đảm 100% kế hoạch; tổ chức nghiệm thu và bàn giao xe cho các đơn vị; quản lý chặt chẽ nguồn gốc, xuất xứ vật tư kỹ thuật phục vụ cho công tác sửa chữa, sản xuất; quản lý, thống kê vật tư kỹ thuật hư hỏng, thay thế của từng loại xe. Phòng xe - máy các đơn vị có cơ sở sửa chữa cấp chiến dịch hướng dẫn, kiểm tra thực hiện bảo dưỡng định kỳ và sửa chữa xe chỉ huy thế hệ mới đúng nội dung, quy trình công nghiệp, yêu cầu của nhà sản xuất. Các xưởng khu vực tổ chức bảo dưỡng định kỳ xe ô tô thế hệ mới và sửa chữa lớn xe ô tô cho các đơn vị đóng quân trên địa bàn đúng kế hoạch, nội dung, chỉ tiêu sản lượng, ngân sách nhãn hiệu xe - máy; bảo đảm đầy đủ, kịp thời vật tư kỹ thuật xe - máy cho nhiệm vụ bảo đảm kỹ thuật tại các đơn vị. Mua sắm hàng hóa theo quy định của Nhà nước và Bộ Quốc phòng, các quy định về giám định, nghiệm thu bảo đảm chất lượng vật tư, hàng hóa, v.v. Nhờ đó, không ngừng nâng cao chất lượng công tác quản lý, sử dụng vật tư kỹ thuật xe - máy tại đơn vị, bảo đảm phục vụ tốt cho các nhiệm vụ.

Trước sự phát triển của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ Tư, Ngành đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu khoa học, sáng kiến, cải tiến kỹ thuật và ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật phục vụ công tác bảo đảm kỹ thuật xe - máy, công tác chỉ huy và quản lý kỹ thuật; kịp thời cập nhật, phổ biến các thông tin kỹ thuật chuyên ngành. Tổ chức biên soạn các tài liệu kỹ thuật; định mức chi phí trong công tác bảo đảm kỹ thuật của Ngành đến năm 2023; triển khai kiện toàn hệ thống văn kiện, sổ sách quản lý kỹ thuật xe - máy. Thực hiện tốt việc đăng ký, quản lý, sử dụng xe cơ giới quân sự, đào tạo, giám sát, sát hạch, cấp giấy phép lái xe quân sự.

Thấm nhuần lời dạy của Bác “cán bộ là cái gốc của mọi công việc”, Ngành chú trọng xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao, chuyên sâu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Hiện nay, đội ngũ cán bộ, nhân viên kỹ thuật của Ngành còn có mặt chưa cân đối, thiếu tính kế thừa; nguồn bổ sung lại rất ít, một số lĩnh vực hầu như không có; trình độ chuyên môn không đồng đều. Ngành tập trung tham mưu, đề xuất với Tổng cục và Bộ Quốc phòng giải pháp đổi mới công tác đào tạo, huấn luyện kỹ thuật, tạo nguồn nhân lực phù hợp với phương hướng tổ chức lực lượng Quân đội thời bình. Đồng thời, đề xuất các giải pháp bổ sung, hoàn thiện tổ chức, biên chế cơ quan, cơ sở bảo đảm kỹ thuật xe - máy toàn quân theo hướng tinh, gọn, mạnh; đủ năng lực thực hiện chức năng tham mưu, chỉ đạo, chỉ huy và triển khai thực hiện; nghiên cứu đề xuất chiến lược đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, nhân viên kỹ thuật cho nhiệm vụ cả trước mắt và lâu dài. Cùng với đó, Ngành tiếp tục thực hiện tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn cho cán bộ và nhân viên kỹ thuật theo nhiều hướng, nhiều phương thức khác nhau. Chủ động khai thác mọi nguồn lực để tập trung đầu tư, củng cố cơ sở vật chất, hoàn thiện nội dung, chương trình, hệ thống giáo trình, tài liệu giảng dạy và học tập cho các đối tượng, đẩy mạnh bổ túc nâng cao trình độ đội ngũ giáo viên cả về chuyên môn và trình độ sư phạm, không ngừng nâng cao hiệu quả đào tạo tại các trường chuyên môn do Ngành quản lý.

Phát huy truyền thống 70 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, ngành Xe - Máy Quân đội tiếp tục quán triệt, chấp hành nghiêm các nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh của trên, vượt mọi khó khăn, nỗ lực phấn đấu, hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao, góp phần xây dựng Quân đội vững mạnh.

Thiếu tướng DƯƠNG XUÂN NAM, Cục trưởng Cục Xe - Máy, Tổng cục Kỹ thuật
_______________

1 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 7, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 58.

2 - Tháng 8/1968, Bác Hồ tặng cờ thêu 16 chữ vàng, trở thành phương châm chỉ đạo, khẩu hiệu hành động của các thế hệ, cán bộ, chiến sĩ ngành Xe - Máy Quân đội suốt 70 năm qua.

3 - Bảo đảm kỹ thuật Xe - Máy, gồm: xe ô tô, xe tăng thiết giáp, xe máy công binh, khí tài công binh, xe xích, xe mô tô, rơ moóc, trạm nguồn điện và công tác an toàn giao thông trong Quân đội ở cả ba cấp: chiến lược, chiến dịch, chiến thuật.