Bí tiểu ở người mẹ sau sinh là một trong những biến chứng thường gặp, nhất là khi sinh ngả âm đạo. Đây là tình trạng rối loạn đường tiểu, biểu hiện chứng mắc đi tiểu nhưng không thể đi được và có cầu bàng quang căng khi khám.
Bí tiểu sau sinh [BTSS] tuy không gây nguy hiểm nhưng gây nhiều khó chịu về vận động và cảm giác cho người mẹ. Tần suất mắc bệnh khoảng 13,5%. Cần hiểu rõ tình trạng bệnh cảnh BTSS để có biện pháp phòng tránh cũng như điều trị tích cực giúp cho người mẹ giải phóng được những điều khó chịu.
|
Người mẹ sau sinh nên vận động sớm, uống nhiều nước... để tránh bí tiểu |
Nguyên nhân
Trong chuyển dạ sinh, khi ngôi thai xuống thấp, thường là đầu thai nhi đè vào cổ bàng quang hay niệu đạo gây ứ đọng nước tiểu làm bàng quang căng giãn, khi giãn nhiều làm mất trương lực, làm co thắt cơ cổ bàng quang. Ngoài ra, trường hợp trong lúc sinh phải cắt tầng sinh môn để giúp cho đầu thai nhi sổ ra được dễ dàng, sau sinh phải may lại chỗ cắt chỗ may sưng nề làm cho người mẹ khi đi tiểu không dám rặn tiểu vì đau. Sau khi sinh, bàng quang không nhạy cảm với kích thích khi nước tiểu đầy gây bí tiểu. Ngoài ra khi bí tiểu, động tác thông tiểu nhiều lần gây viêm bàng quang, làm cho triệu chứng bí tiểu thể hiện rõ.
Biểu hiện lâm sàng
Sau sinh khoảng 3 - 4 giờ trở đi, người mẹ có cảm giác mắc đi tiểu nhưng không thể nào đi tiểu được. Khám lâm sàng thấy bụng mềm, vùng dưới rốn ngoài khối cầu an toàn đó là khối tử cung co hồi tốt, xuất hiện một khối cầu khác đó là cầu bàng quang, ấn vào cảm giác căng tức. Sau khi được hướng dẫn tập đi tiểu như ngồi theo tư thế tự nhiên, đắp ấm trên bụng vùng dưới rốn và mở vòi nước cho chảy từ từ. Nhưng kết quả người mẹ cũng không tự đi tiểu được. Cảm giác ngày càng căng tức và khó chịu.
Biện pháp điều trị
Cần giải quyết tình trạng BTSS với bốn nguyên tắc sau: tập đi tiểu để tạo lại phản xạ đi tiểu, dùng thuốc kháng sinh chống nhiễm trùng, dùng thuốc kháng viêm chống phù nề chèn ép vào cổ bàng quang và nguyên tắc sau cùng hỗ trợ tăng cường trương lực bàng quang giúp khả năng co bóp bàng quang trở lại bình thường.
Tập đi tiểu để tạo lại phản xạ đi tiểu bằng cách đặt sonde tiểu lưu, tháo kẹp mỗi 4 giờ một lần, khi tháo nước tiểu, người mẹ tự rặn tiểu qua sonde. Kết hợp chườm ấm vùng bụng dưới rốn, uống nhiều nước. Thời gian đặt sonde tiểu lưu kéo dài 3 - 4 ngày. Thuốc dùng kháng sinh phổ rộng như cephalexin, doncef, augmentin, dùng bằng đường uống, dùng liên tục trung bình 7 ngày. Thuốc chống phù nề alphachymotrypsin, buscopan…
Thuốc dùng hỗ trợ tăng cường trương lực và co bóp bàng quang bằng thuốc prostigmin hay xatral dùng 4 - 5 ngày. Ngoài ra kết hợp các thuốc vitamin B1, vitamin B6 và vitamin B12 nhằm tăng sức khỏe.
Cách phòng tránh
Khuyến khích người mẹ sau sinh vận động sớm, tự đi tiểu không nên lo sợ đau đớn đối với vết may tầng sinh môn, tập rặn tiểu bình thường theo tư thế tiểu tự nhiên. Uống nhiều nước, không nên nín tiểu, vệ sinh vùng âm hộ sạch sẽ bằng nước rửa vệ sinh phụ khoa như gynofar, lactacyd FH. Luôn luôn giữ khô vùng âm hộ, tránh nhiễm trùng vết may tầng sinh môn. Chế độ dinh dưỡng đầy đủ giúp phục hồi sức khỏe sau sinh, cũng như cung cấp sữa mẹ cho con bú được đầy đu
BS.CKII. Nguyễn Hữu Thuận
Theo Sức khỏe & đời sống
Bí tiểu sau sinh là một trong những vấn đề khó chịu thường gặp của các bà mẹ sau sinh, đặc biệt là sinh thường. Mặc dù không nguy hiểm nhưng tình trạng này kéo dài sẽ khiến bạn cảm thấy khó chịu trong sinh hoạt. Vậy nguyên nhân bí tiểu sau sinh là gì? Cách điều trị dứt điểm tình trạng này ra sao. Hãy cùng Care With Love tìm hiểu trong bài viết sau.
Bí tiểu sau sinh là tình trạng rối loạn tiểu tiện xuất hiện khi bàng quang đã tràn đầy nước tiểu nhưng không thể đi tiểu được. Vùng bụng dưới rốn của các mẹ luôn căng tức khó chịu.
Sau sinh thường bao lâu thì đi tiểu được hay đẻ thường sau bao lâu thì đi vệ sinh được là những điều mà sản phụ thắc mắc. Thông thường, từ 2 đến 8 tiếng sau sinh, sản phụ có thể đi tiểu ít nhất là một lần. Nhưng nếu sau khi sinh không thể đi tiểu được mặc dù có cảm giác mắc tiểu gây căng tức khó chịu hoặc sau khi rút sonde tiểu đã 6 giờ, nước tiểu tồn lưu trong bàng quang > 150ml mà sản phụ vẫn chưa đi tiểu được gọi là triệu chứng bí tiểu sau sinh. Đây là tình trạng rối loạn đường tiểu, biểu hiện chứng mắc đi tiểu nhưng không thể đi được và có cầu bàng quang căng khi khám. Nghiên cứu cho thấy có khoảng 13 – 15% sản phụ sẽ gặp tình trạng này sau sinh.
Nguyên nhân bí tiểu sau sinh?
Triệu chứng bí tiểu có rất nhiều nguyên nhân nhưng thông thường thì khi sản phụ sinh con, ngôi thai xuống thấp, thường là đầu thai nhi đè vào cổ bàng quang hay niệu đạo gây ứ đọng nước tiểu làm bàng quang căng giãn, khi giãn nhiều làm mất trương lực, làm co thắt cơ cổ bàng quang gây nên hiện tượng bí tiểu.
– Mất quá nhiều sức trong quá trình vượt cạn.
– Tầng sinh môn bị rách trong lúc sinh.
– Chuyển dạ giai đoạn 1 và 2 kéo dài. Căng bàng quang quá mức trong suốt quá trình chuyển dạ.
– Thiếu máu hoặc sau khi sinh mất máu quá nhiều.
– Mổ lấy thai khi chưa vào chuyển dạ.
– Nhiễm trùng hệ tiết niệu hoặc sau khi sinh bị nhiễm trùng ống dẫn tiểu.
– Sinh giúp bằng kềm hoặc giác hút.
– Tê ngoài màng cứng trong đẻ không đau.
– Chấn thương âm hộ, tầng sinh môn.
– Sinh con to [>4kg].
Triệu chứng bị bí tiểu sau sinh
Bí tiểu sau sinh không chỉ gây đau chướng bụng dưới mà còn có thể dẫn đến nhiễm trùng đường tiết niệu, ảnh hưởng đến sự phục hồi tử cung sau khi sinh, dẫn đến mất máu nhiều sau khi sinh. Mặc dù chứng bí tiểu không gây nguy hiểm nhưng sẽ làm cho người mẹ cảm thấy khó chịu về vận động và sinh hoạt.
Biểu hiện của triệu chứng bí tiểu sau sinh là cảm giác căng tức và khó chịu vùng bụng dưới, mắc tiểu nhưng không tiểu được, bụng mềm. Quá trình đi tiểu gặp nhiều khó khăn: tiểu ngắt quãng, chậm tiểu khi bắt đầu, tiểu không hết, rỉ nước tiểu do bàng quang quá căng.
Mẹo chữa bí tiểu sau sinh
Để phòng ngừa chứng bí tiểu sau sinh, sản phụ cần đi tiểu sau sinh kịp thời và báo với bác sĩ ngay nếu vẫn không thể đi tiểu sau khi sinh 8 tiếng. Ngoài ra, sau sinh 2 tiếng, sản phụ có thể tập đi tiểu để tạo lại phản xạ dù chưa mắc tiểu, uống nhiều nước và không được nhịn tiểu tránh bàng quang quá căng tức. Âm hộ cần được vệ sinh sạch sẽ, khô thoáng tránh bị nhiễm trùng tầng sinh môn.
Làm thế nào để đi tiểu sau sinh được dễ dàng? Với những trường hợp bị chứng bí tiểu, ngoài việc dùng thuốc kháng sinh chống nhiễm trùng, thuốc kháng viêm chống phù nề chèn ép vào cổ bàng quang theo chỉ định của bác sĩ, sản phụ cần thực hiện các phương pháp trị liệu như kết hợp xông hơ vùng âm hộ bằng nước ấm hay dùng tia nước ấm của vòi hoa sen massage vùng bụng để tạo cảm giác buồn tiểu.
Ngoài ra, dân gian còn có nhiều bài thuốc hỗ trợ chữa trị cho sản phụ bị chứng bí tiểu như dùng thuốc sắc, ăn uống, xoa bóp… Dùng củ hành tươi giã nát hơ nóng và đắp lên rốn hoặc sản phụ cũng có thể dùng hành trắng cả lá giã nát trộn với mật ong đắp lên vùng kín có tác dụng chữa chứng tiểu khó.
Hướng dẫn cách sử dụng hành tươi để trị bí tiểu sau sinh:
– Giã nát khoảng 5 – 10g hành tươi, chia thành 2 phần;
– Bọc lại bằng vải rồi sao nóng;
– Đắp lên rốn, kết hợp massage bụng nhẹ nhàng.
Bên cạnh bài thuốc dùng hàng tươi trị bí tiểu sau sinh, các mẹ có thể dùng bài thuốc sau: Lấy 20g hành, 20g mã đề, 15g râu ngô, 15g rễ cỏ tranh đem sắc uống mỗi ngày 1 thang.
Trên đây là những thông tin về chứng bí tiểu sau sinh mà sản phụ có thể tham khảo. Chúc bạn sớm phục hồi thể trạng sau sinh cũng như bé phát triển khỏe mạnh.
Bí quyết GIẢM 5 – 10CM VÙNG BỤNG cho mẹ sau sinh ngay tại nhà chỉ trong 20 ngày
Mỡ ở bụng, đùi và cánh tay tích tụ trong suốt thời gian mang thai khiến vòng 2 chảy xệ và dư thừa cân nặng. Bụng ngấn mỡ, xồ xề, chằn chịt vết rạn khiến mẹ thiếu tự tin làm ảnh hưởng đến công việc và cuộc sống.
Care With Love sẽ giúp mẹ LẤY LẠI VÓC DÁNG THỜI THANH XUÂN bằng LIỆU TRÌNH CHĂM SÓC – LÀM ĐẸP SAU SINH CHUẨN MỸ.
Đây là liệu pháp làm đẹp sau sinh giúp GIẢM BỤNG hiệu quả, AN TOÀN cho sức khỏe, mà vẫn DẠT DÀO SỮA cho con bú mà các mẹ bỉm vẫn luôn tìm kiếm.
Bụng eo đùi trở nên thon gọn và săn chắc nhờ liệu pháp massage đào thải độc tố, massage đánh tan mô mỡ, liệu pháp đắp túi muối và quấn đai thảo mộc định hình bụng eo sau sinh.
Tại sao bạn nên chọn Care With Love Spa – Spa mẹ và bé hàng đầu ở TP. HCM với 9 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực – 100% Angels – Nữ hộ sinh, điều dưỡng có chuyên môn, được đào tạo về chăm sóc cho mẹ và bé – Tiên phong và đi đầu trong việc cải tiến liệu trình phục hồi – Nguyên vật liệu tự nhiên an toàn 100%
– Cam kết hiệu quả sau liệu trình
Gọi vào hotline: 0939 939 353 để được tư vấn dịch vụ theo tình trạng của các mẹ nhé