Ngẫm hay muôn sự tại trời,
Trời kia đã bắt làm người có thân.
Bắt phong trần phải phong trần,
Cho thanh cao mới được phần thanh cao.
Có đâu thiên vị người nào,
Chữ tài chữ mệnh dồi dào cả hai,
Có tài mà cậy chi tài,
Chữ tài liền với chữ tai một vần.
Đã mang lấy nghiệp vào thân,
Cũng đừng trách lẫn trời gần trời xa.
Thiện căn ở tại lòng ta,
Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài.
Lời quê chắp nhặt dông dài,
Mua vui cũng được một vài trống canh.
Câu cuối “Lời quê chắp nhặt dông dài/ Mua vui cũng được một vài trống canh” là cách nói khiêm xưng, tránh đi cái họa bút mực dưới thời phong kiến.
Theo tôi, ở đây còn một ý nghĩa nữa: Nguyễn Du viết Truyện Kiều là muốn hướng tới người đọc bình dân [người quê], cho nên ông viết thơ Nôm. Ông tin rằng, người đọc bình dân vẫn còn mang nhiều thiên tính tự nhiên, sẽ không bị ràng buộc bởi những giáo lý; và bất cần giáo lý thì cũng được “mua vui” cùng nhau trong những tối rảnh rang hoặc cùng nhau lao động. Sự thật, Truyện Kiều đã đi vào hậu thế bằng sự lưu truyền qua tâm hồn của những người lao động. Ngày 2/12/2015, Tổ chức Liên minh Kỷ lục Thế giới đã xác nhận kỷ lục thế giới mới dành cho Truyện Kiều: “Tác phẩm văn học tạo nên nhiều kỷ lục quốc gia nhất” [trong 27 kỷ lục quốc gia, có kỷ lục nhiều người đọc nhất].
Nếu có ai hỏi, người Việt Nam thuộc câu Kiều nào nhất, tôi dám chắc đó là câu “Chữ Tâm kia mới bằng ba chữ Tài”. Trong Lễ kỷ niệm 250 năm Ngày sinh Nguyễn Du được tổ chức vào ngày 5/12/2015 tại TP Hà Tĩnh, bà Katherine Muller Marin - Trưởng Đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam khẳng định: Tác phẩm Nguyễn Du đã có mối liên hệ chặt chẽ với các lĩnh vực trọng tâm của UNESCO như khát vọng hòa bình, chủ nghĩa nhân văn, giá trị gia đình, truyền thống văn hóa… và dẫn câu “Thiện căn ở tại lòng ta/ Chữ Tâm kia mới bằng ba chữ Tài” như một phương châm sống, một giá trị văn hóa tốt đẹp của con người trong mọi đất nước, mọi thời đại.
Vậy, có thể nói, chủ đề chính của Truyện Kiều là chữ Tâm.
Ở Truyện Kiều cũng như thơ chữ Hán, Nguyễn Du nhiều lần bày tỏ sự thương cảm sâu sắc những con người tài sắc thường bị vùi dập, oan khổ. |
Ở Truyện Kiều cũng như thơ chữ Hán, Nguyễn Du nhiều lần bày tỏ sự thương cảm sâu sắc những con người tài sắc thường bị vùi dập, oan khổ. Ông cũng tự xếp mình vào đó “Phong vận kỳ oan ngã tự cư”.
Mặc dù ông viết “Có tài mà cậy chi tài/ Chữ tài đi với chữ tai một vần” nhưng không có nghĩa là ông phủ định chữ Tài. Ông hiểu rõ, chữ Tài mới làm nên sự hoàn thiện nhân cách, làm cho cuộc đời lấp lánh. Chữ Tài là một yếu tố của Cái Đẹp, của hạnh phúc. Thúy Kiều, Kim Trọng, Thúc Sinh, Từ Hải… đều là người có tài, vì thế tình yêu của họ mới đẹp, họ mới có những giây phút hạnh phúc tuyệt đỉnh.
Nhưng tại sao Nguyễn Du lại có vẻ khinh bạc chữ Tài đến thế? Là vì ông nhận ra một quy luật, một quy luật bất biến, bị chi phối bởi Trời và cả Người. Trời cho người này tài thì phải chịu số kiếp gian truân. Người tài thì phải va chạm nhiều, va chạm nhiều thì bị đố kỵ nhiều. Nhưng có Tài thì dù gian truân, dù khổ cũng vượt lên được. “Thánh nhân đãi kẻ khù khờ”. Người đã khù khờ mà còn gian truân thì nhân loại tuyệt diệt! Đây là sự tổng kết hiện thực, tổng kết lịch sử, là chân lý tuyệt đối.
Khinh bạc chữ Tài còn là vì đem so với chữ Tâm. “Chữ Tâm kia mới bằng ba chữ Tài”. Tâm là gì? Trước hết đó là tấm lòng. Người có tài thường hay oan khổ nhưng không phải tất cả. Kim Trọng, Vương Quan có tài nhưng có khổ đâu. Chỉ Thúy Kiều là khổ, vì nàng mang chữ Tâm quá lớn. Lụy vì Tâm. Chưa chi đã khóc Đạm Tiên là người đời xưa. Rồi vì Tâm mà bán mình chuộc cha. Rồi vì Tâm mà khuyên Từ Hải ra hàng. Tục ngữ nói “Thương người hại mình” là thế. Xét về phương diện gây khổ, rõ ràng chữ Tâm quá bằng ba chữ Tài!
Chữ Tâm bằng ba chữ Tài còn là một giá trị sống, một con đường dẫn tới hạnh phúc. Nguyễn Du là nhà tư tưởng lớn, đã là nhà tư tưởng lớn phải chỉ cho con người con đường đi tới hạnh phúc. Truyện Kiều có giải pháp ấy. Và giải pháp là chữ Tâm. Tâm là một thái độ ứng xử, một lối sống vị tha, khoan dung. Có được vị tha, khoan dung cũng dựa trên hiểu biết, trên cái Tài thật sự. Bán mình chuộc cha, tha bổng cho Hoạn Thư, thậm chí khuyên Từ Hải ra hàng là vì đại cục, vì muốn để cuộc sống yên bình, không muốn hàng triệu con dân khác phải chết vì nạn binh đao.
Tâm còn là An tâm. Thúy Kiều có than thở “Khi sao phong gấm rủ là/ Giờ sao tan tác như hoa giữa đường”; “Giết chồng rồi lại lấy chồng/ Mặt nào còn đứng ở trong cõi đời”; nhưng không ân hận về những hành động theo tấm lòng của mình, dù nó có bắt nàng chịu nhiều khổ nhục. Khuyên Từ Hải ra hàng vì hai chữ hiếu trung, vì lo cho cả Từ Hải. Nàng an tâm chấp nhận mọi hoàn cảnh sống “Thân lươn bao quản lấm đầu; Lớn ra uy lớn, tôi đành phận tôi”. Được sống đã là một hạnh phúc! Vì thế, Kiều quyên sinh lần nào, Nguyễn Du cứu sống lần ấy. Làm người biết chấp nhận hoàn cảnh, sẽ tìm cách vượt lên nó sau, còn trước hết nên chấp nhận nó, tìm lấy hạnh phúc trong ngay cả những hoàn cảnh khắc nghiệt nhất!
Tâm còn là Tâm tính, tức thiên tính, tính cách tự nhiên của con người mình. Thúy Kiều là người hiếu nghĩa, hiếu trung, đa tình thì nàng sống theo bản tính ấy của mình. Và bởi sống theo bản tính ấy một cách mạnh mẽ, triệt để mà nàng đau khổ nhưng cũng có tuyệt đỉnh hạnh phúc mà người thường không có, thành người của muôn đời phải nhớ. Đã là tính tự nhiên thì không thay đổi được. Sống mà đổi tính tức là tha hóa. Và cũng sẽ không có hạnh phúc. Trong cuộc đời, dù khắc nghiệt đến mấy, vẫn có những bối cảnh hợp với tâm tính mình. Đến nơi ấy ở, bỏ điều tham không phải sức mình, không phải tính mình, cũng tức là con đường hạnh phúc. Nguyễn Du không nói chỉ người tài giỏi mới có hạnh phúc. Tất cả mọi người đều có thể hạnh phúc, nếu nhận ra tâm tính mình, hoàn cảnh phù hợp với mình và sống với lẽ sống vị tha.
Nguyễn Sĩ Đại
Có tài mà cậy chi tài
Chữ tài liền với chữ tai một vần
Đây là hai câu thơ trích trong tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du, khuyên con người ta phải biết luôn giữ sự khiêm tốn, hoặc ít ra phải che dấu bớt đi cái tài của mình, đừng vì kiêu ngạo, nghĩ mình có tài mà tự kiêu, coi thường người khác, để rồi dễ mang hoạ vào thân.
vay la ban ko hieu van de roi
Số mệnh của những người có tài thật hẳm hiu, luôn bị ghên ghét, vùi dập. Nàng kiều ta lại là người tài sắc vẹn toàn không thể tránh khỏi chữ tai ập đến đời mình. Hay nàng Tiểu Thanh cũng là ngườ có tài có sắc nên bị vợ cả ghen ghét, nhốt trên Cô Sơn, cạnh Tây hồ, buồn tủi mà qua đời, văn chương của cô cũng bị đốt. Cái tài ko có lỗi mà thành cái lỗi khiến họ gặp khó khăn và cả cái chết.
Câu hỏi chưa có trả lời Gửi câu hỏi của bạn
Like và Share Page Lazi để đón nhận được nhiều thông tin thú vị và bổ ích hơn nữa nhé!
Học và chơi với Flashcard
Hôm nay bạn thế nào? Hãy nhấp vào một lựa chọn, nếu may mắn bạn sẽ được tặng 50.000 xu từ Lazi
Câu hỏi mới nhất:
Câu hỏi khác:
Bạn có câu hỏi cần giải đáp, hãy gửi cho mọi người cùng xem và giải đáp tại đây, chúng tôi luôn hoan nghênh và cảm ơn bạn vì điều này: Gửi câu hỏi
Ngoài ra, bạn cũng có thể gửi lên Lazi nhiều thứ khác nữa Tại đây!
Lazi - Người trợ giúp bài tập về nhà 24/7 của bạn
- Hỏi 15 triệu học sinh cả nước bất kỳ câu hỏi nào về bài tập
- Nhận câu trả lời nhanh chóng, chính xác và miễn phí
- Kết nối với các bạn học sinh giỏi và bạn bè cả nước
Tài Là Gì – Ý Nghĩa Của Chữ Tài
Có Tài mà dường như không có Đức, là kẻ vô dụng Có Đức mà dường như không có Tài, thì thao tác gì rồi cũng khó.
Bài Viết: Tài là gì
Tâm lý lớn của hai bậc Danh nhân văn hóa truyền thống truyền thống lịch sử toàn cầu, dù ở 2 thời đại không giống nhau, nhưng có cốt lõi đồng nhất. Cái Tâm – tức cái Đức là gốc của con người chân chính, lương thiện, nhưng cái Tài cũng là một trong phẩm chất quan trọng để có thể tạo đc nhân phẩm. Người vừa có Đức, vừa có Tài, mới là “con người hoàn toàn” [Lời Bác Hồ]. Sẽ tiến hành như vậy, chưa hẳn dễ!
“Tài”, hay tài năng, là kỹ năng làm được những công việc hoặc một nghề nào đấy hữu ích cho thế gới với chất lượng tốt nhất có thể and hiệu quả tuyệt vời. Người dân có Tài luôn luôn có óc trí tuệ sáng tạo, tìm tòi cái mới, thường am hiểu kim chỉ nan sâu xa về một lĩnh vực nào đấy and có khả năng thực hành thực tế giỏi. “Tài” chỉ thật sự hữu ích, có chân thành và ý nghĩa thế gới and Chi phí mang tính nhân văn, khi được Thành lập trên xuất xứ chữ “Đức”, chữ “Tâm”. Có được sự phối hợp hài hòa và hợp lý ấy, and ở trình độ chuyên môn tiêu biểu nếu như với đồng loại, mới đáng gọi bằng nhân tài! Nói một chiêu trò ngay thẳng, nhân tài đích thực – xưa nay thật sự không có khá nhiều.
✅ TRUNG TÂM GIA SƯ TÂM TÀI ĐỨC
Người dân có Tài, hoặc cao hơn nữa – là nhân tài, thường hay gặp cảnh lận đận, éo le. Thi hào Phố Nguyễn Trãi [1380 – 1442] đến cuối đời đã phải than vãn: “Hoa thì hay héo, cỏ thường tươi” [Quốc âm thi tập]. Nguyễn Du thì u uất lý thuyết: “Có Tài mà cậy chi Tài/ Chữ Tài liền với chữ Tai một vần”. Thời buổi này, một rất nhiều người có Tài, có Đức, ham thao tác, ham góp sức suy nghĩ cho quốc gia, cho nhân dân, nhưng họ lại gặp phải thói đố kỵ của khá nhiều người dân có chức, có quyền nhưng tài hèn đức mọn đến hơn cả các đồng nghiệp ở nhiều bản địa, cơ quan, đơn vị chức năng, nên không thi thố được tài năng, đôi lúc lâm nạn. Đó là một trong trong thực tế rất rất rất đáng cực khổ.
Xem Ngay: Core Là Gì - Hiểu Rõ Về Chip Core I3, I5, I7
“E vì Chính phủ nước nhà nghe chưa đến, thấy không khắp, đến nỗi những bậc tài đức đang không liệu có còn gì khác xuất thân. Khuyết đặc điểm này, tôi xin thừa nhận./ Nay muốn chỉnh sửa vấn đề này, and trọng dụng những kẻ hiền năng, các bản địa phải khởi tạo tức điều tra chổ nào có một số người tài đức, có khả năng làm được những việc ích nước lợi dân, thì phải giải trình ngay cho Chính phủ nước nhà biết” [đô thị sài gòn – Về sự việc giáo dục, NXB giáo dục và đào tạo, Hà Nội thủ đô Hà Nội, 1990, tr. 51]. Đảng and Nhà nước ta, trong công cuộc thay mới, CNH, HĐH quốc gia and hội nhập nước ngoài, đã xác định: giáo dục và đào tạo and huấn luyện có thiên chức đổi mới dân trí, trở nên tân tiến nguồn lực lượng lao động, đặc điểm là nguồn lực lượng lao động rất tốt and tu dưỡng nhân tài, đóng góp phần Thành lập nền văn hóa truyền thống truyền thống lịch sử and con người VN tiên tiến và phát triển. Chính vì như vậy, huấn luyện con người vừa có Tâm, vừa có Tài là một trong nhu yếu bức thiết and tất nhiên của quốc gia hôm nay and tương lai. Tạo tình huống cho nhân tài xuất thân and trở nên tân tiến; phê phán thói đố kỵ hiền tài and những kẻ cơ hội mạo danh là “nhân tài” – đang là sự việc thời sự bức xúc, cùng theo đó có chân thành và ý nghĩa to lớn and dài lâu để quốc gia trở nên tân tiến nhanh and kiên cố, tiến kịp and hòa nhập với toàn cầu tiến bộ.
❓ GIÁO DỤC LÀ GÌ ?
Bàn về chữ tài
Có một số người hỏi M. Xi-ôn-cốp-xki, cha đẻ của ngành đường không dải ngân hà rằng, vì sao con người có khả năng phát minh sáng tạo được tên lửa, ông hóm hỉnh phỏng vấn: Vì con lợn suốt đời cho chúi đầu xuống máng ăn, con người thì đôi khi biết ngước lên khung trời. Lại có người hỏi Lev Nikolayevich Tolstoy, cái gì ẩn giấu trong chồng sản phẩm thực tế đồ sộ của ông, L.Tôn-xtôi đáp: 99% lao động and 1% tài năng. Như vậy, khát vọng and ý chí bền chắc, bản lĩnh trong lao động đưa ra quyết định mọi chiến thắng trong hoạt động trí tuệ sáng tạo, mà tài năng chỉ phát sinh trong lao động trí tuệ sáng tạo.
Xem Ngay: Số Liệu Thứ Cấp Là Gì
Đã có tương đối nhiều thời người ta nghĩ chịu khó có khả năng bù tài năng. Nếu đó chính là khẩu hiệu đế khuyến khích quần chúng cho 1 phương châm lao động nào đấy thì rất cần thiết, nhưng quả thực hiểu tài năng có khả năng sửa chữa thay thế bằng sự chịu khó thì thật hiểm họa. Phương pháp thức hiểu ấy đánh đồng sự chịu khó của rất nhiều người có tài năng với việc chịu khó của rất nhiều người nhiều khi, đánh đồng những mẫu sản phẩm trí tuệ rất tốt với mẫu sản phẩm của những trí tuệ bình quân, đánh đồng lao động của L.Tôn-xtôi với lao động của rất nhiều người nông dân Nga vào cuối thế kỷ XIX.
Xem Ngay: Below The Line Là Gì – Phân Biệt Sự Khác Nhau Giữa Atl And Btl
Có vô vàn biểu thị của tài năng nhưng đã là kẻ có tài năng thì ít nhất họ phải có có được sự hiểu biết sâu rộng trong lĩnh vực đúng đúng chuyên môn của mình, biết chọn được chiêu trò biện pháp hành động Gia Công and có đủ kiên trì, chiêu trò kiến tạo chiến thắng phương châm dẫn ra nhanh hơn and công dụng hơn những người khác.
Tài năng là khát vọng của khá nhiều tất cả chúng ta. Càng hiểu biết nhiều, giao thiệp rộng, khát vọng tài năng càng cháy bỏng. Đây cũng chính là nền tảng gốc rễ biết bao bi kịch trong cuộc sống. Trước hết là bi kịch của những tài năng thật sự. Này là bi kịch của sự việc cô đơn. Người có tài năng thường có những ý tưởng sáng tạo and việc làm táo bạo, mới lạ bị người phủ bọc cho là điên rồ. Khi A. Anh-xtanh có phát ngôn Thuyết kha khá, khi Ma-ri Qui-ri tin rằng trong đống quặng dơ dáy ở góc cạnh phòng cửa bà có nguyên tố phóng xạ ra-đi, khi Men-đen loay hoay với mấy con ruồi dấm để tìm kết cấu gen di truyền hay có ai đó hôm nay tin rằng ngoài dải ngân hà có sự sống… họ đều bị xem là những kẻ lẩm cẩm. Tài năng còn là một đối tượng người tiêu dùng người sử dụng của sự việc ganh ghét, sự ganh ghét sẽ cũng trở nên mất an toàn và đáng tin cậy khi kẻ ganh ghét là cấp trên, là những người dân có gia thế, có may mắn tài lộc hoặc những kẻ đê tiện lại xảo quyệt. Bị bao vây trong tấm lưới nhện vu oan giáng họa, kèn cựa, chọc gậy bánh xe… đông đảo tất cả chúng ta cũng trở nên tuyệt vọng và chán nản, thoái chí bỏ cuộc. Nhiều tài năng đã thui chột bằng con phố ấy.
Thứ 2 là bi kịch của sự việc hoang tưởng. Một rất nhiều người có tài năng, đã gặt hái được một số trong những chiến thắng, họ được tán dương, được lưu ý đến, được quần chúng ủng hộ. Như con gà trống ngỡ mặt trời mọc là nhờ tiếng gáy của mình, họ vơ lấy mọi thành tích của tập thể, coi thường ý tưởng sáng tạo cửa người khác, chống lại mọi sự căn sửa trái ý mình. Trong những lúc người chỉ đạo ngủ say sưa trên giàn kèn đồng, cơ quan hoặc công ty của ông ta cứ sa sút dần, lòng tin của ông cũ nó sa sút theo. Cứ đà ấy, người tài năng ngày nào dần da sẽ thành một gã huênh hoang and bảo thủ, nỗi sốt ruột của mọi tài năng.
Loại bi kịch thường gặp nữa là bi kịch tài năng giả. Có không ít thủ trưởng thường trang sức đẹp xinh bằng những tài năng mà mình không tồn tại, họ cần sử dụng tiền công đến hơn cả tiền riêng mua về những tấm bằng TS, Giáo sư để hù dọa thiên hạ. Họ gắn tên mình vào các công trình xây dựng, đề án, chiêu trò khoa học của cấp phía dưới. Họ mông má ý tưởng sáng tạo của rất nhiều người khác biến nó thành của mình. Buồn thay, ‘những con quạ đội lốt công’ như vậy tương đối nhiều đi mà có vẻ càng ngày càng đông đúc thêm.
Xem Ngay: Otp Là Gì Kpop – #4271: Hỏi Ngu 1 Tí : Otp Là Gì Vậy =w=
Trên một bia đá Văn Miếu có câu Hiền tài là nguyên khí của nước nhà. Hiểu được vấn đề này and vì vấn đề này quả rất khó.
Thể Loại: Giải bày trình diễn Kiến Thức Cộng Đồng