Vaccine tái tổ hợp là gì năm 2024
|
Vắc xin tiểu đơn vị là vắc-xin có một hoặc nhiều kháng nguyên đối với hệ thống miễn dịch mà không chứa các hạt mầm bệnh. Từ "tiểu đơn vị" có nghĩa là kháng nguyên trong vắc xin chỉ là một đoạn của mầm bệnh và các kháng nguyên liên quan có thể là bất kỳ phân tử nào, chẳng hạn như protein, peptide hoặc polysaccharide. Cũng giống như vắc xin bất hoạt, vắc xin tiểu đơn vị hoàn toàn "chết", và do đó có ít rủi ro hơn. Show Vắc xin kết hợp[sửa | sửa mã nguồn]Vắc xin kết hợp là loại vắc xin kết hợp kháng nguyên yếu với kháng nguyên mạnh làm chất mang để hệ miễn dịch có phản ứng mạnh hơn với kháng nguyên yếu. Tiểu đơn vị protein[sửa | sửa mã nguồn]Tiểu đơn vị protein là một phân tử protein đơn lẻ lắp ráp (hoặc cùng lắp ráp) với các phân tử protein khác để tạo thành một phức hợp protein. Một phương pháp sản xuất tiểu đơn vị dựa trên protein liên quan đến việc cô lập một protein cụ thể khỏi virus và tự quản lý nó. Một điểm yếu của kỹ thuật này là các protein cô lập có thể bị biến tính. Phương pháp thứ hai để sản xuất vắc-xin tiểu đơn vị bao gồm việc đưa gen của kháng nguyên từ virus hoặc vi khuẩn được nhắm mục tiêu vào một virus khác (vectơ virus), nấm men (vectơ nấm men), như trong trường hợp vắc-xin viêm gan B hoặc vi khuẩn giảm độc lực (vector vi khuẩn) để tạo ra virus hoặc vi khuẩn tái tổ hợp làm thành phần quan trọng của vắc xin tái tổ hợp (còn được gọi là vắc xin tiểu đơn vị tái tổ hợp). Vectơ tái tổ hợp được biến đổi bộ gen sẽ biểu hiện kháng nguyên. Kháng nguyên (một hoặc nhiều tiểu đơn vị của protein) được chiết xuất từ vectơ. Cũng giống như các vắc xin tiểu đơn vị rất thành công, kháng nguyên được tạo ra từ vectơ tái tổ hợp sẽ ít hoặc không có nguy cơ đối với bệnh nhân. Đây là loại vắc-xin hiện đang được sử dụng cho bệnh viêm gan B, và nó phổ biến trong thực nghiệm, được sử dụng để cố gắng phát triển vắc-xin mới cho các loại virus khó tiêm chủng như virus Ebola và HIV. Tiểu đơn vị peptide[sửa | sửa mã nguồn]Vắc xin tiểu đơn vị dựa trên peptide sử dụng peptide thay vì protein đầy đủ. Tiểu đơn vị polysaccharide[sửa | sửa mã nguồn]Vắc xin polysaccharide vi capsular (ViCPS) chống lại bệnh thương hàn do serotype Typhi của Salmonella enterica gây ra. Thay vì là một protein, kháng nguyên Vi là một polysaccharide dạng viên nang vi khuẩn, được tạo thành từ một chuỗi đường dài liên kết với lipid. Các vắc xin dạng viên nang như ViCPS có xu hướng yếu trong việc kích thích các phản ứng miễn dịch ở trẻ em. Tạo vắc xin kết hợp bằng cách liên kết polysacchide với một biến độc tố sẽ làm tăng hiệu quả của vắc xin. LivzonBio khẳng định hiệu quả của vaccine dạng tái tổ hợp mang tên V-01 sau khi tiêm mũi tăng cường là 61,35%, đáp ứng và vượt mức tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới (WHO). Viện Lý sinh thuộc Viện Khoa học Trung Quốc ngày 17/2 cho biết vaccine ngừa COVID-19 dạng tái tổ hợp mang tên V-01, do viện này phối hợp với Tập đoàn Dược phẩm Livzon (LivzonBio) ở tỉnh Quảng Đông bào chế, đã chứng tỏ hiệu quả bảo vệ trước biến thể Omicron trong cuộc thử nghiệm lâm sàng với mũi tăng cường tại Pakistan và Malaysia. Tham gia cuộc thử nghiệm trên có 10.241 người trưởng thành từ 18 tuổi trở lên, đã được tiêm mũi thứ 2 vaccine bất hoạt này trong thời gian 3-6 trước khi tham gia. Họ đã được tiêm một mũi tăng cường và giả dược với tỷ lệ 1:1. Trong số những người tham gia, có tổng cộng 110 người đã nhiễm virus SARS-CoV-2. Kết quả cho thấy tỷ lệ nhiễm ở những người đã tiêm mũi tăng cường là 6,73%, trong khi con số này ở nhóm tiêm giả dược là 12,8%. LivzonBio khẳng định hiệu quả của vaccine sau khi tiêm mũi tăng cường là 61,35%, đáp ứng và vượt mức tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới (WHO). Trong khi đó, cuộc thử nghiệm cũng phân tích các mẫu virus từ người tham gia đã nhiễm trước khi tham gia. Trong số này 60 mẫu nhiễm biến thể Omicron, phần còn lại vẫn đang được giải mã trình tự gene. Kết quả cho thấy mũi tăng cường V-01 có thể cung cấp khả năng bảo vệ tốt chống biến thể Omicron. [Mỹ công bố nghiên cứu về hiệu quả bảo vệ của mũi vaccine tăng cường] LivzonBio cũng cho biết thêm rằng không xuất hiện vấn đề an toàn nào đáng lo ngại. V-01 là vaccine sử dụng công nghệ protein tái tổ hợp với miền liên kết thụ thể (RBD) là kháng nguyên. RBD là phần quan trọng nhất trong protein gai của virus gắn với tế bào tiếp nhận ACE2 của người, gây nhiễm. Tấn công RBD được xem như "chặt cánh tay" của virus và ngăn chúng xâm nhập các tế bào vật chủ. So với các cách tiếp cận khác mà các loại vaccine thường dùng để ngăn chặn virus, vaccine tấn công RBD tương đối dễ sản xuất vì đòi hỏi một lượng rất nhỏ protein gai của virus để bào chế vaccine. Vaccine này cũng ít tốn kém hơn và dễ bào quản và vận chuyển các loại khác. LivzonBio đã đề nghị cho phép thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 tại hơn 10 quốc gia; ngoài Pakistan và Malaysia còn có Ai Cập, Indonesia, Philippines, Nga, Rwanda và Nam Phi. Vào tháng 5, các nhà nghiên cứu từ Đại học Bắc Kinh và các viện nghiên cứu khác của Trung Quốc đã báo cáo trên tạp chí Nghiên cứu Tế bào rằng việc sử dụng vaccine protein tái tổ hợp RBD để tiêm vaccine mũi 3 có thể là phương án tiêm chủng tối ưu trong tương lai./. |
