2. Sự phân chia bề mặt Trái Đất thành các đới khí hậu theo vĩ độ.
– Có 5 đai sưởi
– Tương ứng với 5 đới khí hậu trên Trái đất. [1 vùng nóng, 2 vùng mềm, 2 vùng lạnh]
một. Khu vực nóng [hoặc nhiệt đới]
– Ranh giới: Từ chí tuyến đến chí tuyến.
– Đặc điểm: Quanh năm, góc chiếu sáng tương đối lớn, thời gian chiếu sáng trong năm chênh lệch nhau một chút. Lượng nhiệt hấp thụ tương đối lớn nên nắng nóng quanh năm.
– Gió thổi thường xuyên: Tín Phong
– Lượng mưa trung bình: 1000mm – 2000mm.
b. Hai vùng mềm [hoặc vùng mềm]
– Từ chí tuyến Cua-rơ đến cực Bắc và từ chí tuyến Nam đến cực Nam.
Đặc điểm: Lượng nhiệt nhận được trung bình, các mùa được thể hiện rõ ràng trong năm.
– Gió thường xuyên: từ hướng Tây nhẹ nhàng
– Lượng mưa trung bình: 500 -1000 mm
c. Hai vùng lạnh [hoặc vùng lạnh]
– Giới hạn: Từ cực bắc đến cực bắc và cực nam đến cực nam.
– Khí hậu lạnh giá, có tuyết rơi quanh năm.
– Thường xuyên có gió đông thổi mạnh.
– Lượng mưa trung bình là 500 mm.
Loigiaihay.com
Trình bày khái niệm, nguyên nhân, và các biểu hiện của quy luật địa đới, quy luật phi địa đới?
Khái niệm, nguyên nhân, và các biểu hiện của quy luật địa đới, quy luật phi địa đới.
a. Quy luật địa đới
* Khái niệm: Quy luật địa đới là sự thay đổi có quy luật của tất cả các thành phần địa lí và cảnh quan địa lí theo vĩ độ [từ Xích đạo đến cực].
* Nguyên nhân: Do Trái đất hình cầu nên gốc nhập xạ của tia sáng Mặt Trời, nguồn năng lượng của Mặt Trời đến bề mặt Trái Đất giảm dần từ xích đạo về 2 cực => hình thành quy luật địa đới.
* Biểu hiện của quy luật:
- Sự phân bố các vòng đai nhiệt trên Trái Đất
Sự hình thành các vòng đai nhiệt trên Trái Đất không chỉ phụ thuộc vào lượng bức xạ mặt trời tới bề mặt đất, mà còn phụ thuộc vào các nhân tố khác. Vì thế ranh giới các vòng đai nhiệt thường được phân biệt theo các đường đẳng nhiệt. Từ Bắc cực đến Nam cực có bảy vòng đai nhiệt sau :
+ Vòng đai nóng nằm giữa hai đường đẳng nhiệt năm +20°c của hai bán cầu [khoảng giữa hai vĩ tuyến 30°B và 30PN].
+ Hai vòng đai ôn hòa ở hai bán cầu nằm giữa các đường đẳng nhiệt năm +20°c và đường đẳng nhiệt +10°c của tháng nóng nhất.
+ Hai vòng đai lạnh ở các vĩ độ cận cực của hai bán cầu, nằm giữa đường đẳng nhiệt +10°c và 0°c của tháng nóng nhất.
+ Hai vòng đai băng giá vĩnh cửu bao quanh cực, nhiệt độ quanh năm đều dưới 0°c.
- Các đai khí áp và các đới gió trên Trái Đất:
+ Trên Trái Đất có 7 đai khí áp: đai áp thấp xích đạo, hai đai áp cao chí tuyến, hai đai áp thấp ôn đới và hai đai áp cao cực.
+ Các đới gió trên Trái Đất: gió mậu dịch [Tín phong], gió Tây ôn đới, gió Đông cực.
- Các đới khí hậu trên Trái Đất: Mỗi bán cầu có 7 đới khí hậu: cực, cận cực, ôn đới, cận nhiệt, nhiệt đới, cận xích đạo, xích đạo.
- Các nhóm đất và các kiểu thảm thực vật:
+ Các kiểu thảm thực vật từ cực về Xích đạo: Hoang mạc lạnh; đài nguyên; rừng lá kim; rừng lá rộng và rừng hỗn hợp ôn đới; thảo nguyên, cây bụi chịu hạn và đồng cỏ núi cao; rừng cận nhiệt ẩm; rừng và cây bụi lá cứng cận nhiệt; hoang mạc và bán hoang mạc; xa van, cây bụi; rừng nhiệt đới, xích đạo
+ Các nhóm đất từ cực về Xích đạo: Băng tuyết; đất đài nguyên; đất pốt dôn; đất nâu, xám rừng lá rộng ôn đới; đất đen, hạt dẻ thảo nguyên, đồng cỏ núi cao; đất đỏ vàng cận nhiệt ẩm; đất nâu rừng và cây bụi lá cứng; đất xám hoang mạc, bán hoang mạc; đất đỏ, nâu đỏ xavan; đất đỏ vàng [feralit], đen nhiệt đới.
b. Quy luậ phi địa đới.
* Khái niệm: Quy luật phi địa đới là quy luật phân bố không phụ thuộc vào tính chất phân bố theo địa đới của các thành phần địa lí và cảnh quan.
* Nguyên nhân: do nguồn năng lượng bên trong Trái Đất. Nguồn năng lượng này đã tạo ra sự phân chia bề mặt Trái Đất thành lục địa, đại dương và địa hình núi cao.
* Biểu hiện của quy luật phi địa đới.
- Quy luật đai cao
+ Khái niệm: Quy luật đai cao là sự thay đổi có quy luật của các thành phần tự nhiên theo độ cao địa hình.
+ Nguyên nhân tạo nên các đai cao này là do sự giảm nhanh nhiệt độ theo độ cao cùng với sự thay đổi về độ ẩm và lượng mưa ở miền núi.
+ Biểu hiện: sự phân bố của các vành đai đất và thực vật theo độ cao
- Quy luật địa ô
+ Khái niệm: Quy luật địa ô là sự thay đổi có quy luật của các thành phần tự nhiên và cảnh quan theo kinh độ.
+ Nguyên nhân: do sự phân bố đất liền và biển, đại dương làm cho khí hậu ở lục địa bị phân hoá từ đông sang tây, càng vào trung tâm lục địa, tính chất lục địa của khí hậu càng tăng. Ngoài ra còn do ảnh hưởng của các dãy núi chạy theo hướng kinh tuyến.
+ Biểu hiện: sự thay đổi các kiểu thảm thực vật theo kinh độ.
* Các quy luật địa đới và phi địa đới không tác động riêng lẻ mà diễn ra đồng thời và tương hỗ lẫn nhau. Tuy nhiên, mỗi quy luật lại đóng vai trò chủ chốt trong từng trường hợp cụ thể, chi phối mạnh mẽ chiều hướng phát triển của tự nhiên.
Câu hỏi: Sự phân hóa khí hậu trên bề mặt Trái Đất phụ thuộc vào nhiều nhân tố trong đó quan trọng nhất là?
A. Dòng biển
B. Địa hình
C. Vĩ độ
D. Vị trí gần hay xa biển
Lời giải
Đáp án đúng: C. Vĩ độ
Cùng Top lời giải tìm hiểu nội dung Các đới khí hậu trên bề mặt Trái Đất nhé
1. Các chí tuyến và các vòng cực trên Trái Đất
- Chí tuyến:
+ Khái niệm: các chí tuyến là những đường có ánh sáng mặt trời chiếu vuông góc với mặt đất vào các ngày hạ chí và đông chí.
+ Trên bề mặt Trái Đất có 2 đường chí tuyến: Chí tuyến Bắc và chí tuyến Nam.
- Các vòng cực:
+ Khái niệm: các vòng cực là những đường giới hạn khu vực có ngày và đêm dài 24 giờ.
+ Có 2 vòng cực trên Trái Đất: Vòng cực Bắc và vòng cực Nam.
- Các chí tuyến và vòng cực là ranh giới phân chia các vành đai nhiệt [1 vành đai nóng, 2 vành đai ôn hòa, 2 vành đai lạnh].
2.Sự phân chia bề mặt Trái đất ra các đới khí hậu theo vĩ độ.
- Tương ứng với 5 vành đai nhiệt, trên Trái đất cũng có 5 đới khí hậu theo vĩ độ.
+ 1 đới nóng
+2 đới ôn hòa
+2 đới lạnh
a. Đới nóng [hay nhiệt đới]
-Giới hạn: Từ chí tuyến Bắc đến chí tuyến Nam.
-Đặc điểm: Quanh năm có góc chiếu ánh sánh Mặt Trời tương đối lớn, thời gian chiếu sáng trong năm chênh lệch nhau ít. Lượng nhiệt hấp thu được tương đối nhiều nên quanh năm nóng.
-Gió thổi thường xuyên: Tín phong
-Lượng mưa trung bình: 1000mm – 2000mm.
b. Hai đới ôn hòa [hay ôn đới]
-Từ chí tuyến Bắc đến vòng cực Bắc và từ chí tuyến Nam đến vòng cực Nam.
-Đặc điểm: Lượng nhiệt nhận được trung bình, các mùa thể hiện rất rõ trong năm.
-Gió thổi thường xuyên: Tây ôn đới
-Lượng mưa trung bình: 500 -1000mm
c. Hai đới lạnh [hay hàn đới]
-Giới hạn: Từ vòng cực bắc về cực bắc và vòng cực Nam về cực Nam.
-Khí hậu giá lạnh, băng tuyết quanh năm.
-Gió đông cực thổi thường xuyên.
-Lượng mưa trung bình 500mm.
3. Vĩ độ là gì? Tác động của vĩ độ đến Trái đất [ tìm hiểu thêm]
- Vĩ độ là gì?
+ Vĩ độ, theo bảng chữ cái Hy Lạp kí hiệu là phi[Φ] là các giá trị địa lý để chỉ một vị trí xác định trên bề mặt Trái đất. Vĩ độ chỉ các điểm ở phía Bắc hay phía Nam của xích đạo. Hay nói cách khác trên bản đồ địa lý, các đường nằm ngang gọi là vĩ độ. Một vĩ độ cũng được gọi là vĩ tuyến.
+Vĩ tuyến: được hiểu là một vòng tròn nối tất cả các điểm có cùng vĩ độ. Các vĩ tuyến chạy theo hướng Đông – Tây và vị trí của chúng được xác định bằng kinh độ. Một vĩ tuyến bao giờ cũng vuông góc với một kinh tuyến tại chính giao điểm của nó. Càng về phía gần cực Trái đất thì các vĩ tuyến càng có đường kính nhỏ hơn.
- Tác động của vĩ độ
+Vĩ độcó tác động quan trọng lên đặc điểm của Trái đất. Vĩ độ ở khu vực có ảnh hưởng đến khí hậu và thời tiết của tại khu vực đó. Tại một vị trí địa lý, vĩ độ xác định các xu hướng trong cực quang, gió thịnh hành và các đặc trưng tự nhiên khác.
+Vì vĩ độ có tác động đến hình thành các kiểu khí hậu như nhiệt đới, ôn đới, hàn đới nên cũng góp phần hình thành các kiểu nền kinh tế đặc trưng của một số vùng nhất là nền nông nghiệp. Việc tìm ra các mối quan hệ giữa các kiểu thời tiết, khí hậu và nền kinh tế tương ứng giúp việc tìm ra quy luật phát triển kinh tế của các vùng đó.