Theo khoản 1 Điều 2 Luật Thuế bảo vệ môi trường 2010, thuế bảo vệ môi trường là loại thuế gián thu, thu vào sản phẩm, hàng hóa khi sử dụng gây tác động xấu đến môi trường.
Mức thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu năm 2023 được quy định tại Nghị quyết 30/2022/UBTVQH15 được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua vào ngày 30-12-2022. Theo đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đồng ý giảm 50% mức thuế bảo vệ môi trường với xăng [trừ ethanol], dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn, mỡ nhờn... so với mức trần biểu khung thuế.
Như vậy, mức thuế môi trường với xăng [trừ ethanol] là 2.000 đồng một lít; dầu diesel, dầu nhờn, dầu mazut và mỡ nhờn là 1.000 đồng một lít/kg; dầu hỏa 600 đồng một lít.
Riêng thuế với nhiên liệu bay, hiện vẫn còn khó khăn do tác động của dịch Covid-19 nên đề nghị áp mức sàn trong biểu thuế, là 1.000 đồng/lít. Thời hạn áp dụng từ ngày 1-1-2023 đến hết 31-12-2023.
Theo đó, mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn từ ngày 1-1-2023 đến hết ngày 31-12-2023 được quy định cụ thể như sau:
* Hết năm 2023, mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn từ ngày 1-1-2024 sẽ thực hiện theo quy định tại Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về biểu thuế bảo vệ môi trường [tức xăng là 4.000 đồng/lít; nhiên liệu bay là 3.000 đồng; dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn là 2.000 đồng mỗi lít; dầu hỏa là 1.000 đồng; mỡ nhờn là 2.000 đồng/kg].
Mức thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu năm 2023 được quy định tại Nghị quyết 30/2022/UBTVQH15 được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua vào ngày 30-12-2022. Ảnh minh họa: Bộ Công Thương
Theo Nghị định số 95/2021/NĐ-CP ngày 1-11-2021 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 83/2014/NĐ-CP ngày 3-9-2014 về kinh doanh xăng dầu, chi phí kinh doanh định mức, lợi nhuận định mức do Bộ Tài chính xác định và thông báo hằng năm để Bộ Công Thương áp dụng trong công thức tính giá cơ sở xăng dầu.
Giá cơ sở xăng dầu = Giá xăng dầu nguồn nhập khẩu x Tỷ trọng % sản lượng xăng dầu nhập khẩu + Giá xăng dầu nguồn trong nước x Tỷ trọng % sản lượng xăng dầu trong nước.
Ai có thẩm quyền điều chỉnh thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu?
Theo khoản 2 Điều 8 Luật Bảo vệ môi trường 2010, căn cứ vào Biểu khung thuế, Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định mức thuế cụ thể đối với từng loại hàng hóa chịu thuế bảo đảm các nguyên tắc sau:
- Mức thuế đối với hàng hóa chịu thuế được xác định theo mức độ gây tác động xấu đến môi trường của hàng hóa.
[KTSG Online] – Theo thống kê, 4 loại thuế hiện chiếm khoảng 38% giá xăng dầu như thuế nhập khẩu 10%, thuế giá trị gia tăng [VAT] 10%, thuế tiêu thụ đặc biệt 10%, thuế bảo vệ môi trường 1.000-2.000 đồng/lít [áp dụng đến ngày 31-12-2022]. Bên cạnh đó, các chi phí khác như: chi phí vận chuyển, kinh doanh định mức, lợi nhuận định mức, quỹ bình ổn… dẫn đến giá xăng dầu trong nước cao.
1/Thuế tiêu thụ đặc biệt:
Theo biểu thuế tiêu thụ đặc biệt tại Điều 7 Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2008 sửa đổi năm 2014, thuế suất cụ thể đối với xăng là 10%, xăng E5 là 8%, xăng E10 là 7% trên giá nhập tại cảng.
2/Thuế bảo vệ môi trường [1.000 – 2.000 đồng/lít, áp dụng đến 31-12-2022]
Xăng [trừ etanol], dầu diesel, dầu hỏa, dầu mazut đều là đối tượng chịu thuế bảo vệ môi trường theo khoản 1 Điều 3 Luật Thuế bảo vệ môi trường năm 2010 với mức thuế từ 1.000 đồng/lít đến 4.000 đồng/lít. Cụ thể với xăng E5RON92 là 3.800 đồng, xăng RON95 là 4.000 đồng, dầu diesel là 2.000 đồng…
Trước tình hình căng thẳng giữa Nga – Ukraine dẫn đến giá xăng dầu thế giới tiếp tục tăng cao thì giá bán xăng trong nước cũng bị ảnh hưởng rất nhiều. Thế nên ngày 1-4-2022, thuế môi trường được giảm với xăng [trừ etanol] 2.000 đồng/lít; dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn 1.000 đồng/lít; dầu hỏa 300 đồng/lít; mỡ nhờn 1.000 đồng/kg [áp đến ngày 31-12-2022].
3/ Thuế nhập khẩu [10%]
Hiện tại Việt Nam đã có nhiều nhà máy lọc hóa dầu nhưng lại hoạt động với công suất thấp, không đủ đáp ứng nhu cầu trong nước nên Việt Nam vẫn phải nhập khẩu thường xuyên mặt hàng xăng dầu.
4/ Thuế giá trị gia tăng [10%]
Mức thuế suất thuế giá trị gia tăng áp dụng cho xăng dầu là 10% tính trên giá bán theo khoản 3 Điều 8 Luật thuế giá trị gia tăng năm 2008.
Vừa qua, Chính phủ đã có chính sách giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng trong năm 2022, áp dụng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất thuế giá trị gia tăng 10%. Tuy nhiên, nhóm xăng dầu lại không nằm trong mục được giảm thuế này.
Bên cạnh đó, mỗi lít xăng cũng phải cộng thêm chi phí kinh doanh định mức [950, 1.050, 1.250 đồng/lít tùy loại], lợi nhuận định mức [300 đồng/lít], mức trích lập Quỹ bình ổn, và lợi nhuận định mức của doanh nghiệp.