Arsène Lupin [ Phát âm tiếng Pháp: [aʁsɛn lypɛ] ] là một hư cấu tên trộm quý ông và bậc thầy của ngụy trang tạo ra vào năm 1905 bởi nhà văn Pháp Maurice Leblanc . Ban đầu ông được gọi là Arsène Lopin, cho đến khi một chính trị gia địa phương cùng tên phản đối. Nhân vật lần đầu tiên được giới thiệu trong một loạt truyện ngắn đăng nhiều kỳ trên tạp chí Je sais tout . Câu chuyện đầu tiên, "Vụ bắt giữ Arsène Lupin", được xuất bản vào ngày 15 tháng 7 năm 1905.
Lupin đã được đặc trưng trong 17 tiểu thuyết và 39 truyện ngắn của Leblanc, với tiểu thuyết hay truyện ngắn đã thu vào hình thức cuốn sách với tổng số 24 cuốn sách. [1] Con số sẽ trở thành 25 nếu tính cuốn tiểu thuyết The Secret Tomb năm 1923 : Lupin không xuất hiện trong đó, nhưng nhân vật chính Dorothée giải được một trong bốn bí mật tuyệt vời của Arsène Lupin.
Nhân vật này cũng đã xuất hiện trong một số cuốn sách của các nhà văn khác cũng như nhiều bộ phim, truyền hình, vở kịch sân khấu, cũng như các tác phẩm chuyển thể từ truyện tranh. Năm phần tiếp theo được ủy quyền được viết vào những năm 1970 bởi nhóm viết truyện bí ẩn nổi tiếng của Boileau-Narcejac .
Arsène Lupin là hậu duệ văn học của nhân vật hư cấu Rocambole của Pierre Alexis Ponson du Terrail , người có những cuộc phiêu lưu được xuất bản từ năm 1857 đến năm 1870. Giống như Rocambole, Lupin thường là một thế lực tốt khi hoạt động trái luật. Những kẻ mà Lupin đánh bại là những kẻ xấu xa hơn hắn. Cổ phiếu Lupin điểm tương đồng với EW Hornung 's người đàn ông tên trộm AJ Raffles , mà câu chuyện đã được công bố từ năm 1898 đến năm 1909. Cả hai Raffles và Lupin đã lấy cảm hứng từ nhân vật sau như Louis Joseph Vance ' s The Lone Wolf [tạo ra vào năm 1914] và Leslie Charteris 's The Saint [được tạo ra vào năm 1928].
Một số tiểu thuyết của Arsène Lupin có chứa một số yếu tố giả tưởng: một 'viên đá thần' phóng xạ chữa bệnh cho con người và gây đột biến là đối tượng của một trận chiến sử thi ở L'Île aux trente cercueils ; bí mật của Fountain of Youth , một nguồn nước khoáng ẩn bên dưới một hồ nước ở Auvergne, là mục tiêu mà các nhân vật chính tìm kiếm trong La Demoiselle aux yeux verts ; cuối cùng, trong La Comtesse de Cagliostro , kẻ thù không đội trời chung và cũng là người tình của Lupin không ai khác chính là Joséphine Balsamo , cháu gái được cho là của chính Cagliostro .
Maurice Leblanc [1864–1941], 1907, người tạo ra Arsène Lupin
Arsène Lupin Contre Herlock Sholmes
Tại tọa đàm sáng 7/11 ở Hà Nội, hai diễn giả - tác giả trinh thám Kim Tam Long và Đức Anh - phân tích sức hấp dẫn ở siêu trộm Arsene Lupin trong tác phẩm của Maurice Leblanc, từ đó nhìn lại quá trình phát triển của dạng nhân vật tội phạm nói chung. Siêu trộm Arsene Lupin là một trong những hình tượng phản diện hàng đầu của văn học trinh thám, được Leblanc xây dựng đối trọng với nhân vật chính diện lẫy lừng trước đó - Sherlock Holmes của Sir Arthur Conan Doyle.
Diễn giả Đức Anh tại tọa đàm "Kẻ phản diện quyến rũ - Tại sao ta yêu thích những tội phạm tài tử?", tổ chức nhân ngày mất của đại văn hào Pháp Maurice Leblanc [11/12/1864 - 6/11/1941]. Ảnh: Facebook Đức Anh.
Các câu chuyện về siêu trộm ra đời năm 1905, khi người bạn của nhà văn Maurice Leblanc - vốn là chủ tòa soạn báo - muốn có một nhân vật nổi tiếng như Sherlock Holmes cho nước Pháp. Biết không thể tạo được một thám tử thứ hai tài ba hơn, Leblanc xây dựng nhân vật đối nghịch. Lupin lêu lổng, không nhà cửa, công việc, mồm mép liến thoắng, khác nhân vật già dặn, thâm trầm của Conan Doyle. Lupin là tên tội phạm có nguyên tắc, chỉ trộm những thứ độc nhất vô nhị. Leblanc thậm chí tạo ra một thám tử có tên nhái Sherlock Holmes - Herlock Sholmes - để tạo sự đối đầu và nhân vật chính Lupin luôn thắng. Tay trộm láu cá có khi còn tự hóa thân thám tử, điều tra giúp các vụ án của người dân. Các câu chuyện đăng báo nên mỗi kỳ buộc phải đủ sức hấp dẫn để lôi kéo độc giả. Cách thức Lupin hành nghề trộm cắp, hành xử của hắn vì thế biến hóa không ngừng suốt 25 kỳ trên báo.
Đức Anh - tác giả các cuốn Thiên thần mù sương, Đảo bạo bệnh - cho biết trong tiểu thuyết trinh thám, bên cạnh con đường truyền thống của Conan Doyle, Leblanc mở ra hướng đi mới hấp dẫn. Trước đó, tác phẩm trinh thám thường bắt đầu với một câu đố và thám tử xuất hiện để giải quyết. Kể từ Leblanc, nhân vật chính không chỉ là thám tử với mô típ phá án mà nhường vị trí trung tâm cho tội phạm.
Đức Anh nhận định con đường của Leblanc đi thẳng đến trinh thám hiện đại với việc đi sâu vào số phận nhân vật, những cái kết giấu đến tận cùng, plot twist [bước ngoặt] bất ngờ... thay vì chỉ dẫn dắt người đọc tin vào phe chính diện từ đầu chí cuối. Nhân vật của Leblanc vì thế là hình mẫu để các tác giả trinh thám sau này xây dựng hung thủ hay hơn.
Sách "Arsene Lupin: Siêu trộm hào hoa" do Đinh Tị Books phát hành. Ảnh: Đinh Tị.
Leblanc đứng về phía hung thủ, nhìn vào những góc khuất khiến họ phạm tội. Lupin trước khi thành tên trộm cắp là con của một nô bộc trong gia đình triệu phú, chứng kiến mẹ bị áp bức nên ôm mối thù. Kim Tam Long - tác giả các tiểu thuyết trinh thám Mặt nạ trắng, Ẩn ức trắng - cho biết anh chịu ảnh hưởng từ cách xây dựng nhân vật của Leblanc. Kim Tam Long theo dòng tiểu thuyết đen, thiên về bạo lực, tội phạm máu me. Anh cho rằng trong trinh thám, việc xây dựng kẻ tội phạm càng ác đến tận cùng càng hấp dẫn. Tuy nhiên, như Leblanc, phía sau tội ác đó nhà văn cần đào sâu được số phận của họ, điều khiến họ tha hóa. Xây dựng tội phạm không phải để cổ vũ mà cảnh tỉnh con người trong đời sống thật, hãy đối xử với nhau để không ai bị đẩy đến con đường ác.
Trong tọa đàm, diễn giả và khán giả còn trao đổi về các dòng văn học trinh thám hay bàn về định kiến trinh thám là tiểu thuyết ba xu nhằm phục vụ giải trí. Lượng người tham dự ít nhưng chất lượng, thể hiện hứng thú và quan tâm sâu sát của họ với mảng văn học này qua phần giao lưu sôi nổi.
Di Ca
Cuộc sống luôn có những ngoại lệ, không phải tất cả người không trộm cắp là tốt bụng và không phải tên trộm nào cũng xấu...
Những tên trộm dưới đây xuất hiện trên những trang tiểu thuyết, phim ảnh đã làm biết bao người thán phục vì hành động nghĩa hiệp không màng đến danh lợi, chấp nhận mang tiếng “tên trộm” để vạch trần và loại bỏ cái ác...
1.Robin Hood
Robin Hood là "vị anh hùng ngoài vòng pháp luật" xuất hiện trong văn hóa dân gian của nước Anh sống vào thời Trung cổ - thời kì mà người dân nghèo bị bóc lột tàn bạo bởi tầng lớp quý tộc và địa chủ.
Trước tình cảnh đó, Robin Hood và những người bạn của mình đã ra tay cứu giúp người dân nghèo. Với kỹ năng bắn cung điêu luyện và kiếm thuật cao cường, Robin Hood cùng nhóm “Merry Men” đã lập nên các chiến công lẫy lừng với phương châm “cướp của người giàu, chia cho người nghèo”.
Trong văn hóa đại chúng ở Anh, nhiều người cho rằng, Robin Hood và nhóm bạn của mình đã sống trong rừng Sherwood, Nottinghamshire. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều nghi hoặc khi các câu chuyện về vị anh hùng của dân nghèo Robin Hood xuất hiện ở nhiều nơi khác nhau và cả trong những thế kỉ khác nhau.
Ngay cả chính nguồn gốc của vị anh hùng cũng là điều khó chắc chắn - một tiểu địa chủ hay một quý tộc đã bị hãm hại, tước hết quyền lực và đất đai. Tuy nhiên, dù thế nào, thì chúng ta biết chắc một điều rằng, Robin Hood cùng nhóm bạn thường xuất hiện trong những bộ trang phục màu xanh lá cây và đã khiến rất nhiều gã nhà giàu khiếp sợ bởi sự dũng cảm, chính trực của mình.
Ngày nay, những câu chuyện nghĩa hiệp của Robin Hood trở nên nổi tiếng không chỉ ở Anh, mà đã được khắp thế giới biết đến qua những bộ phim điện ảnh và truyền hình.
2.Arsène Lupin
Cùng thời đại với Sherlock Holmes lừng danh ở Anh, ở Pháp cũng có một người nổi tiếng không kém Holmes, đó chính là tên trộm hào hoa - Arsène Lupin.
Arsène Lupin là nhân vật được sinh ra dưới ngòi bút của nhà văn tiểu thuyết trinh thám Maurice Leblanc. Nhiều người cho rằng, Lupin được xây dựng dựa trên hình tượng Marius Jacob - một tên trộm thông minh có thật nổi tiếng ở Pháp.
Arsène Lupin là siêu đạo chích với biệt tài hóa trang đẳng cấp. Mục tiêu nhắm đến của ông là các quý tộc giàu có nhưng không lương thiện. Lupin thường tiếp cận mục tiêu dưới dáng vẻ một quý ông lịch thiệp và sang trọng để thăm dò, sau đó ông sẽ tiến hành những kế hoạch thông minh của mình một cách rất nhanh gọn. Tài sản đánh cắp được ông sẽ chia cho những người nghèo.
Tên trộm hào hoa này còn có biệt tài tán tỉnh và làm xiêu lòng các cô gái. Đặc biệt, Lupin còn có một thói quen rất “ngầu” đó là để lại danh thiếp với cái tên “Arsène Lupin” để những gã nhà giàu xấu số còn biết mà… nổi điên.
Tầm ảnh hưởng của hình tượng Lupin khá lớn khi nhiều câu chuyện và bộ phim về ông ra đời sau này. Độc giả mê trinh thám thường mong mỏi có một cuộc đấu trí huyền thoại giữa Lupin - kẻ trộm chính nghĩa và Sherlock Holmes - người bảo vệ công lý.
Thực ra, Leblanc đã để cho hai nhân vật này gặp nhau trong một truyện ngắn, nhưng lại bị Conan Doyle phản đối, tên nhân vật đã được đổi thành… Herlock Sholmes. Trong một tập truyện khác, hình tượng vị thám tử tài ba lại xuất hiện trong câu chuyện của Lupin với cái tên đọc ngược Holmlock Shears.
Tuy không trực tiếp đọc được cuộc đối đầu của Lupin và Holmes, ta vẫn có thể tìm thấy điều đó thông qua 2 nhân vật được xem như “hậu duệ” của họ ở Nhật Bản, đó chính là Kid và Conan.
3.Kaito Kid
Với độc giả Việt Nam, Kid đã quá nổi tiếng cùng với thám tử teo nhỏ Edogawa Conan trong bộ truyện tranh Thám tử lừng danh Conan của nhà văn Gosho Aoyama. Ngoài ra, Kid còn là nhân vật chính trong series truyện tranh Magic Kaito.
Kid tên thật là Koruba Kaito. Siêu đạo chích này là tội phạm quốc tế với tội danh đánh cắp đá quý và kim cương, mang mã số 1412, nhà văn Yusaku Kudo [bố của Shinichi Kudo] đã đặt cho anh cái tên Kid từ đó [14 = KI, 12 = D].
Kid trở thành một tên đạo chích với mục đích duy nhất là tìm ra tổ chức đã ám hại cha mình. Manh mối duy nhất của Kid là viên đá quý Pandora, viên đá có 1-0-2 này sẽ chuyển sang màu đỏ và lộ ra thêm một viên đá khác bên trong khi được đặt dưới ánh trăng.
Ngoài ra, Kid còn muốn vạch trần bộ mặt thật của tổ chức bí mật này trước công chúng nên anh luôn thông báo để cảnh sát có mặt trước khi hành động. Những điều này lý giải tại sao Kid thường thực hiện những phi vụ đánh cắp đá quý vào các đêm trăng và lại còn “ngạo nghễ” báo trước, vài ngày sau đó thì trả lại viên đá quý [vì nó không phải là viên Pandora cần tìm].
Kid thừa hưởng năng khiếu ảo thuật cao siêu, kỹ năng leo trèo và nhào lộn, đặc biệt là thuật cải trang tài tình từ người cha ảo thuật gia tài ba của anh. Cộng với những công cụ đắc lực phục vụ mục đích đánh cắp của mình như: khẩu súng bắn ra những lá bài kim loại mỏng và sắc, áo choàng có thể tung thành cánh bay, quả bom khói hay hình nộm nổ tung…, Kid chưa bao giờ bị tóm.
Khắc tinh của Kid chính là thám tử teo nhỏ Conan - Shinichi, Conan luôn phát hiện ra Kid sớm nhất nhưng chưa bao giờ giữ chân Kid thành công.
Trong khi truy tìm hành tung tổ chức bí mật, Kid đã nhiều lần giúp cảnh sát vạch trần kẻ xấu. Dù vậy, anh vẫn bị truy lùng ráo riết, đặc biệt là thanh tra Nakamori - cha của bạn gái anh. Với vẻ ngoài bảnh trai, hành tung bí ẩn và có những màn biểu diễn xuất thần, Kid đã làm say đắm không biết bao nhiều cô gái trong truyện và cũng có một lượng fan khá lớn ngoài đời thực.
Tạm kết: Từ những nhân vật này, liệu có bao giờ bạn nghĩ đến định nghĩa ranh giới giữa cái tốt và cái xấu, cái ác và cái thiện?
* Bài viết có sử dụng tư liệu tham khảo từ các nguồn: Cool French Comics, Frog Wares, Wikipedia...
Bạn có thể xem thêm:
Từ Jack Sparrow tới sự thật về cướp biển sừng sỏ