Khi nào nên cắt amidan? Những phương pháp phổ biến
Cắt amidan là cách chữa thường được áp dụng cho viêm amidan mãn tính, viêm nhiễm nặng, tái phát nhiều và có thể gây biến chứng nguy hiểm. Phương pháp này được xem là cách điều trị tối ưu, có thể loại bỏ viêm nhiễm nhanh chóng nên được nhiều bệnh nhân rất quan tâm. Tuy nhiên có phải trường hợp nào cũng nên cắt amidan không, khi cắt có nguy hiểm không, giá bao nhiêu và nên điều trị ở đâu? Hãy theo dõi nội dung sau để biết được câu trả lời và tìm hiểu thêm cách chữa viêm amidan an toàn từ thảo dược tự nhiên.
Phẫu thuật cắt amidan được chỉ định trong các trường hợp bệnh nặng
Cắt amidan là một thủ thuật giúp cắt bỏ hai khối amidan hoàn toàn từ phía sau cổ họng. Thủ thuật này thường được áp dụng cho những trường hợp viêm amidan tái phát thường xuyên, người bệnh bị khó thở, tắc nghẽn họng, ngưng thở khi ngủ hoặc có nguy cơ gặp biến chứng.
Hiện nay, y học ngày càng phát triển, nhiều phương pháp cắt amidan được nghiên cứu cải tiến. Trong đó, những phương pháp phổ biến nhất là:
Cắt amidan bằng laser: Là phương pháp sử dụng năng lượng từ các bước sóng ánh sáng laser để cắt khối amidan. Phương pháp này không gây đau, thời gian thực hiện nhanh, ít chảy máu trong và sau phẫu thuật, diệt khuẩn tốt. Tuy nhiên cắt amidan bằng laser dễ gây tổn thương lớn, để lại sẹo, nhiễm trùng vết mổ, ảnh hưởng đến dây thanh quản.
Cắt amidan cho trẻ bằng phương pháp Sluder: Phù hợp với trường hợp amidan tương đối to, chân có cuống, di động dễ dàng, dễ bóc tách. Do đó cách này thường áp dụng cho trẻ em. Bệnh nhân cần được dưới gây mê, đưa toàn bộ amidan vào lỗ dụng cụ, dùng lưỡi dao đè chặt cuống amidan, dùng ngón tay kết hợp với dụng cụ để tách nhanh khối amidan ra ngoài.
Phương pháp này đòi hỏi người thực hiện phải có kỹ thuật cao, nhiều năm kinh nghiệm. Bệnh nhân viêm amidan có thể gặp biến chứng như chảy máu, nhiễm khuẩn, ngất do gây mê.
Cắt viêm amidan bằng coblator là biện pháp tiên tiến hiện nay
Cắt amidan bằng coblator: Là cách sử dụng sóng điện từ tần số rất cao tạo. Quanh thiết bị cắt được bao phủ bởi đám mây dẫn điện tạo ra từ năng lượng sóng từ giúp cắt và phá hủy mô tế bào ở nhiệt độ khá thấp khoảng 60 – 70 độ C. Phương pháp cắt amidan bằng phương pháp coblator không gây đau, chảy máu và tổn thương mô xung quanh. Thời gian thực hiện ngắn, bệnh nhân có thể xuất viện sớm và ăn uống ngay sau khi mổ.
Cắt amidan bằng plasma: Phương pháp sử dụng đầu dò, kính soi điện tử cùng nguồn nhiệt thấp plasma. Ổ dịch được tìm kiếm dễ dàng hơn và làm tan viêm. Cắt amidan bằng dao plasma diễn ra trong thời gian ngắn, không chảy máu và ít đau. Phương pháp này ít xâm lấn, nhiệt độ cắt thấp, từ 65 – 90 độ C nên không gây bỏng hoặc tổn thương. Bệnh nhân phục hồi nhanh.
Phương pháp bóc tách và thòng lọng [Anse]: Phương pháp này giúp giải quyết một số thể lâm sàng của bệnh như viêm amidan mãn tính có nhiều tổ chức xơ dính quanh hố amidan; amidan xơ teo, amidan mãn tính thể ẩn. Vì vậy đây là giải pháp cắt amidan thường áp dụng cho người lớn.
Cắt amidan có đau không? Bao lâu hết đau?
Đây là mối quan tâm của hầu hết bệnh nhân khi chuẩn bị tiến hành thủ thuật. Thực tế, khi cắt amidan, người bệnh sẽ được gây mê nên không thấy đau khi làm tiểu phẫu.
Sau tiểu phẫu, người bệnh có bị đau hay không phụ thuộc vào phương pháp cắt. Đối với những phương pháp bóc tách truyền thống, người bệnh sẽ vẫn đau sau khi làm tiểu phẫu. Với những phương pháp cắt amidan mới hơn như cắt amidan bằng dao plasma hoặc coblator, người bệnh rất ít đau hoặc không đau.
Phẫu thuật tiến hành có đau không phụ thuộc vào nhiều yếu tố
- Những bệnh nhân thực hiện cắt amidan bằng phương pháp bóc tách, cắt điện, laser thì người bệnh sẽ hết đau sau khoảng 1 – 2 ngày.
- Những người bệnh phẫu thuật bằng phương pháp mới hơn như coblator, thời gian đau khoảng 3 – 4 tiếng. Sau đó người bệnh có thể ăn uống và hoạt động bình thường.
Cắt amidan bao nhiêu tiền? Cắt ở đâu?
Cắt amidan giá bao nhiêu là mối quan tâm của nhiều bệnh nhân. Theo tìm hiểu của vpeg.vn, chi phí cắt amidan dịch vụ tại các bệnh viện có chuyên khoa tai mũi họng công lập có giá dao động từ 4 triệu đến 8 triệu đồng. Nếu thực hiện thủ thuật ở các cơ sở y tế tư nhân, chi phí có thể cao hơn. Đối với bệnh nhân sử dụng thẻ BHYT đúng tuyến, chi phí cắt amidan thường dao động từ 1 – 4 triệu đồng.
Bên cạnh mối quan tâm về chi phí, cắt amidan ở đâu cũng là vấn đề khiến nhiều bệnh nhân băn khoăn. Người bệnh nên tìm đến những địa chỉ uy tín, chất lượng. Một số địa chỉ khám chữa có chuyên khoa tai mũi họng người bệnh có thể tham khảo là:
- Bệnh viện Tai mũi họng Trung ương: Số 78 Giải Phóng, Đống Đa, Hà Nội.
- Khoa Tai mũi họng – Bệnh viện 108: Số 1 Trần Hưng Đạo, Hà Nội.
- Khoa Tai mũi họng – Bệnh viện Bạch Mai: Số 78 Giải Phóng, Phương Mai, Đống Đa, Hà Nội.
- Bệnh viện Tai mũi họng TPHCM: 155B Trần Quốc Thảo, Quận 3, TPHCM.
- Bệnh viện Tai mũi họng Sài Gòn: Số 1 – 3 Trịnh Văn Cấn, Phường Cầu Ông Lãnh, Quận 1, TPHCM.
- Bệnh viện Nhi Đồng: Số 341 Sư Vạn Hạnh, Phường 10, Quận 10, TPHCM.
Cắt amidan kiêng gì? Chế độ chăm sóc sau khi phẫu thuật
Để đạt được kết quả điều trị tốt nhất, sau khi cắt amidan người bệnh cần kiêng cữ cẩn thận. Những điều người bệnh cần kiêng cữ bao gồm:
- Kiêng súc họng và xì mũi sau phẫu thuật.
- Không chạy nhảy, hò hét lớn trong khoảng 2 tuần sau khi phẫu thuật.
- Tránh đi lại bằng máy bay hoặc di chuyển trên những cung đường nhiều ổ gà, gồ ghề.
- Hạn chế nói chuyện, nếu nói cần duy trì âm lượng nhỏ.
- Không khạc cổ họng khi đánh răng.
- Không ở dưới trời nắng.
Sau khi cắt amidan cần kiêng rượu bia và chất kích thích
- Kiêng ăn đồ ăn nhiều dầu mỡ, nhiều đường, đồ ăn cay nóng, đồ ăn thô cứng, nước uống có cồn như rượu bia, chất kích thích như cà phê, chè…
Bên cạnh những lưu ý trên, người bệnh sau khi cắt viêm xoang cần có chế độ sinh hoạt và ăn uống phù hợp:
- Ngày đầu tiên sau phẫu thuật, bệnh nhân nằm nghỉ tại giường, tránh nói chuyện.
- Ngày thứ 2 đến ngày thứ 10 người bệnh có thể đi lại và nói chuyện nhẹ nhàng nhưng không nên đi xa.
- Tắm rửa bằng nước ấm. Người bệnh có thể đánh răng nhưng không nên khạc nhổ họng.
- Uống thuốc theo đơn của bác sĩ, tái khám đúng hẹn.
- Chế độ ăn uống: Sau khi phẫu thuật từ 1 – 3 giờ, người bệnh nên uống sữa lạnh. Trong một tuần đầu tiên, người bệnh ăn cháo hoặc thức ăn dạng lỏng. Từ ngày thứ 8 – ngày 12 có thể ăn cơm nhão. Sau 12 ngày có thể ăn uống bình thường.
Cắt amidan có nguy hiểm không?
Amidan là tổ chức bạch huyết có liên hệ mật thiết với hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại vi khuẩn và các tác nhân có hại. Vì vậy khi cắt amidan, cơ thể sẽ bị suy giảm miễn dịch. Ngoài nguy cơ này, cắt amidan còn tiềm ẩn nhiều rủi ro, biến chứng nguy hiểm, thậm chí có thể dẫn đến tử vong. Những biến chứng người bệnh có thể phải đối mặt là:
Ngất do gây mê
Đây là biến chứng thường gặp khi cắt amidan ở trẻ nhỏ. Có hai dạng ngất trẻ em dễ gặp phải là:
- Ngất tím: Da mặt bầm tím, trẻ ngừng thở, mắt đỏ ngầu, mở to, đồng tử giãn, hai môi bầm tím. Tình trạng này xuất hiện do banh miệng trẻ quá căng, đẩy lưỡi tụt sâu xuống họng nên làm nghẹt thở hoặc co thắt thanh quản.
- Ngất trắng: Là tình trạng ít gặp hơn, xảy ra khi trẻ vừa ngửi thuốc mê. Khi đó trẻ có biểu hiện da mặt trắng bệch, ngừng tim. Những trường hợp ngất do ngừng tim nguyên phát sẽ không thể cứu được.
Nhiễm khuẩn
Các biến chứng thường gặp bao gồm:
Phẫu thuật điều trị viêm amidan nếu không tiến hành tốt có thể gây biến chứng nguy hiểm
- Viêm hố mổ: Các trụ và mãn hầu tấy đỏ và phù nề nghiêm trọng. Trong vùng hàm có nhiều giả mạc dày, màu xám; cổ sưng đau, nổi hạch; bệnh nhân sốt cao.
- Viêm tai giữa cấp tính: Trẻ sốt cao, đau tai.
- Viêm phế quản: Thường xảy ra khi người bệnh hít máu và chất bẩn trong khi gây mê và cắt amidan.
- Nhiễm khuẩn huyết do viêm tắc mạch cảnh: Bệnh nhân sốt cao, rét run, vùng cổ sưng tấy, mặt nhiễm khuẩn, có thể tử vong nếu không được can thiệp kịp thời.
Chảy máu
Chảy máu là biến cố dễ xảy ra trong quá trình phẫu thuật. Bởi vì phẫu thuật viêm amidan thường không khâu vết mổ lại và không thắt mạch. Nhiều trường hợp chảy máu không cầm lại được khiến người bệnh tử vong trong quá trình phẫu thuật.
Chính vì amidan có vai trò quan trọng đối với hệ miễn dịch đồng thời cắt amidan cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro, nhất là với trẻ em, vì vậy việc cắt amidan cần cân nhắc kỹ càng cùng bác sĩ chuyên môn. Không nên tùy tiện cắt amidan khi chưa cần thiết. Thay vào đó, người bệnh có thể lựa chọn các liệu pháp, cách chữa viêm amidan an toàn hơn.
Tham khảo tại: Bệnh viêm amidan là gì? Đi tìm nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị tận gốc | Đỗ Minh Đường
Triệu chứng viêm amidan
Mỗi người có hai amidan khẩu cái nằm ở hai bên cuối đáy lưỡi cạnh miệng. Đây là một tuyến mô mềm và có chức năng bảo vệ cơ thể khỏi bị nhiễm khuẩn vì sản xuất ra kháng thể IgG rất cần thiết trong miễn dịch. Triệu chứng thường thấy khi bị viêm amidan là đau họng, nuốt vướng. Ngoài ra, người bệnh có thể bị ho, sốt, đau đầu, cảm thấy không khỏe, mệt, nuốt đau và sưng cổ. Khi đó, amidan có thể sưng đỏ, thậm chí xuất hiện những đốm trắng [mủ]. Các triệu chứng trên trở nặng trong 2 - 3 ngày, sau đó từ từ hết dần trong khoảng một tuần.
Giống như bệnh ho, cảm lạnh, cảm cúm và các bệnh nhiễm trùng tương tự khác, viêm amidan cũng có thể truyền từ người này sang người khác qua tiếp xúc với dịch tiết do người bệnh hắt hơi hoặc ho.
Vì sao nên nỗi?
Nguyên nhân gây viêm amidan thường là do sức đề kháng đột nhiên bị yếu kết hợp các yếu tố thuận lợi như bị lạnh, ăn uống đồ lạnh... dẫn tới bị vi khuẩn hoặc bị virus gây bệnh xâm nhập và bùng phát gây ra. Bệnh thường phổ biến vào mùa đông do tiết trời lạnh, hoặc mùa hè mọi người hay uống nước đá lạnh nên dễ bị viêm họng. Thêm nữa, việc không giữ gìn vệ sinh răng miệng cũng tạo cơ hội cho vi khuẩn xâm nhập gây bệnh. Ngoài ra cũng có thể bị viêm amidan do nguyên nhân trào ngược dạ dày - thực quản.
Viêm amidan có thể tự khỏi mà không cần điều trị.
Biến chứng thường gặp
Trong hầu hết trường hợp, các triệu chứng viêm họng sẽ khỏi mà không cần điều trị gì. Tuy nhiên, đôi khi viêm amidan có thể tiến triển và gây biến chứng:
Sốt tuyến [tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm trùng] do một loại virus gọi là Epstein-Barr gây ra. Bệnh này thường làm cho viêm amidan và các triệu chứng khác trở nặng.
Viêm mủ quanh hạch hạnh nhân hay còn gọi là áp-xe quanh amidan là một bệnh lý hiếm gặp khi có khối mủ [áp-xe] phát triển cạnh bên amidan do nhiễm khuẩn. Thông thường chỉ phát triển ở một bên. Bệnh có thể phát triển sau khi viêm amidan hoặc không. Phía amidan có áp-xe thường sưng to, bị đẩy ra chính giữa. Bệnh này gây đau nhiều và có thể khiến bạn thấy rất khó chịu. Bệnh được điều trị bằng thuốc kháng sinh kết hợp chích rạch tháo mủ ổ áp-xe. Sau khi điều trị ổn định cần chỉ định cắt amidan.
Hình ảnh cắt amiđan.
Khi nào nên phẫu thuật cắt bỏ?
Với trường hợp bị viêm amidan tái phát nhiều lần thì bác sĩ có thể cân nhắc việc cắt bỏ amidan. Chỉ định cắt amidan được thực hiện trong các trường hợp sau: amidan phì đại gây tắc nghẽn, có hội chứng ngưng thở trong khi ngủ, ngủ ngáy, trong giấc ngủ có cơn ngưng thở, giật mình... Viêm amidan mạn tính: viêm nhiễm dai dẳng [từ 5 lần trở lên trong 1 năm], thỉnh thoảng có đợt viêm cấp ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Viêm amidan gây ra các biến chứng như viêm phế quản phổi, viêm cơ tim, viêm cầu thận, viêm khớp do vi trùng ở amidan, áp-xe quanh amidan, viêm hạch cổ. Chỉ định cắt amidan khác như trong trường hợp nghi ngờ bị ung thư, hoặc hôi miệng do amidan có nhiều ngách hay đọng lại thức ăn, sỏi amidan, nấm amidan.
Phẫu thuật cắt amidan tương đối đơn giản, thời gian phẫu thuật kéo dài khoảng 30 phút. Sau khi cắt amidan, bệnh nhân được theo dõi tại bệnh viện một đêm và ra về vào ngày hôm sau. Bệnh nhân có thể nói chuyện được ngay sau khi mổ và ăn uống theo hướng dẫn của nhân viên y tế. Với những bệnh nhi dưới 4 tuổi phải cắt amidan vì những lý do đặc biệt thì phải nhập viện để theo dõi tình hình sức khỏe cho đến khi ổn định mới được xuất viện.