Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương là bài thơ rất hay trong chương trình lớp 7, trong bài này sử dụng những biện pháp nghệ thuật bài bánh trôi nước, tu từ, xem bên dưới để biết tác giả đã sử dụng chúng hiệu quả như thế nào. hãy cùng tham khảo với wikisecret nhé.
Đề bài: Mượn hình ảnh bánh trôi nước, tác giả Hồ Xuân Hương đã xây dựng thành công ẩn dụ đầy đặc sắc về vẻ đẹp và thân phận người phụ nữ trong xã hội xưa. Dựa vào văn bản thơ đã học, các bạn hãy trình bày khái quát nội dung và nghệ thuật bài bánh trôi nước.
Dàn ý này sẽ làm sáng tỏ thêm nội dung và nghệ thuật của bài bánh trôi nước :
Giới thiệu về tác giả, tác phẩm: Hồ Xuân Hương cái tên quen thuộc, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng những người yêu thơ văn dân tộc. Và bài thơ Bánh trôi nước của nữ thi sĩ chính là bài thơ có lẽ được nhiều người biết đến nhất, đây cũng chính là bài được đánh giá là xuất sắc và hay nhất của nữ thi sĩ. Không chỉ nội dung và cả nghệ thuật của bài thơ cũng vô cùng tài tình và ý nghĩa.
Dưới đây là nội dung chính của bài thơ bánh trôi nước cùng với đó là nghệ thuật của bài thơ bánh trôi nước :
Nội dung và nghệ thuật qua hai câu thơ đầu:
- Hồ Xuân Hương chính là một nhà thơ với phong cách ngôn nhưng lại vô cùng thật, thơ của bà hầu hết là nói về những bất và số phận lênh đênh của người phụ nữ tài sắc nhưng phận bạc. câu thơ đầu tiên chính là hình ảnh của người phụ nữ qua hình ảnh của chiếc bánh trôi nước “vừa trắng vừa tròn”
- Hình ảnh quen thuộc là chiếc bánh trôi với những đặc điểm cơ bản “trắng, tròn”.
- Màu trắng chính là màu của bột nếp, qua bàn tay của người làm bánh mới có được thứ bánh vừa tròn vừa trắng, ăn lại mềm mại, nồng đượm. đọc ngay từ đầu đến cuối bài thơ là quá trình làm nên một chiếc bánh trôi nhưng đằng sau chiếc bánh trôi đó lại là số phận của người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa.
=> Bút pháp nghệ thuật tả thực chính là sự tài tình trong cách tạo nên những vần thơ của nữ sĩ Hồ Xuân Hương.
+Câu thơ thứ hai lại là một kinh nghiệm khác của người làm bánh. Đó là cách luộc những chiếc bánh trôi:
Câu thơ thứ hai chính là quá trình chiếc bánh trôi được làm chín, hình ảnh “bảy nổi ba chìm” như chính số phận của người phụ nữ, số phận, cuộc đời của họ đến chính họ cũng thể quyết định được.
=> đọc đến đây ta cảm tưởng như chỉ là câu thơ luộc bánh bình thường nhưng đây chính là hình ảnh ẩn dụ cho số phận của những người phụ nữ xã hội xưa. Nó cũng lênh đênh chìm nổi giữa dòng đời đầy rẫy những bất công của xã hội phong kiến hà khắc
Nội dung và nghệ thuật qua hai câu thơ cuối:
- “Rắn nát mặc dầu” họ đâu có thể chống lại được những luật lệ hà khắc đó chính vì vậy đành cam chịu “mặc dầu”.
- Nhưng dù có bị vấy bẩn, bị chà đạp, bị ức hiếp, bị coi thường nhưng những người phụ nữ họ vẫn luôn giữ được tấm lòng son sắc thủy chung của mình “vẫn giữ tấm lòng son”.
- Giống như cây sen thơm ngát, gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn. Hình ảnh ẩn dụ và nhân hóa đã khắc họa rõ nét và gây ấn tượng mạnh đối với người đọc
- Bánh trôi nước là một bài thơ được đánh giá là một trong những bài thơ hay cả về nội dung và nghệ thuật trong số những bài thơ của nữ thi sĩ Hồ Xuân Hương.
- Nội dung tả thực, giá trị nhân văn sâu sắc, tài năng sử dụng ngôn ngữ tài tình, biện pháp nghệ thuật nhân hóa ẩn dụ lột tả được hiện thực xã hội. Giọng thơ nhẹ nhàng, từ ngữ gần gũi nhưng vô cùng sâu cay
Khái quát lại nội dung và nghệ thuật của bài thơ Bánh trôi nước: Bài thơ bốn câu, ngôn ngữ bình dị nhưng cũng vô cùng mạnh mẽ, ca ngợi những nét đẹp của người phụ nữ và những phẩm chất của họ trong xã hội xưa. Nghệ thuật tả thực, với hai biện pháp nghệ thuật hoán dụ và ẩn dụ đã khắc họa nên số phận đau khổ của những người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
Hồ Xuân Hương cái tên quen thuộc, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng những người yêu thơ văn dân tộc. Và bài thơ Bánh trôi nướccủa nữ thi sĩ chính là bài thơ có lẽ được nhiều người biết đến nhất, đây cũng chính là bài được đánh giá là xuất sắc và hay nhất của nữ thi sĩ. Không chỉ nội dung và cả nghệ thuật của bài thơ cũng vô cùng tài tình và ý nghĩa.
Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi ba chìm với nước non
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ tấm lòng son
Hồ Xuân Hương chính là một nhà thơ với phong cách ngôn nhưng lại vô cùng thật, thơ của bà hầu hết là nói về những bất và số phận lênh đênh của người phụ nữ tài sắc nhưng phận bạc. câu thơ đầu tiên chính là hình ảnh của người phụ nữ qua hình ảnh của chiếc bánh trôi nước “vừa trắng vừa tròn”
Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Hình ảnh quen thuộc là chiếc bánh trôi với những đặc điểm cơ bản “trắng, tròn”. Màu trắng chính là màu của bột nếp, qua bàn tay của người làm bánh mới có được thứ bánh vừa tròn vừa trắng, ăn lại mềm mại, nồng đượm. đọc ngay từ đầu đến cuối bài thơ là quá trình làm nên một chiếc bánh trôi nhưng đằng sau chiếc bánh trôi đó lại là số phận của người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa. Bút pháp nghệ thuật tả thực chính là sự tài tình trong cách tạo nên những vần thơ của nữ sĩ Hồ Xuân Hương.
Câu thơ thứ hai lại là một kinh nghiệm khác của người làm bánh. Đó là cách luộc những chiếc bánh trôi:
Bảy nổi ba chìm với nước non
Câu thơ thứ hai chính là quá trình chiếc bánh trôi được làm chín, hình ảnh “bảy nổi ba chìm” như chính số phận của người phụ nữ, số phận, cuộc đời của họ đến chính họ cũng thể quyết định được. đọc đến đây ta cảm tưởng như chỉ là câu thơ luộc bánh bình thường nhưng đây chính là hình ảnh ẩn dụ cho số phận của những người phụ nữ xã hội xưa. Nó cũng lênh đênh chìm nổi giữa dòng đời đầy rẫy những bất công của xã hội phong kiến hà khắc:
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ tấm lòng son
“Rắn nát mặc dầu” họ đâu có thể chống lại được những luật lệ hà khắc đó chính vì vậy đành cam chịu “mặc dầu”. Nhưng dù có bị vấy bẩn, bị chà đạp, bị ức hiếp, bị coi thường nhưng những người phụ nữ họ vẫn luôn giữ được tấm lòng son sắc thủy chung của mình “vẫn giữ tấm lòng son”. Giống như cây sen thơm ngát, gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn. Hình ảnh ẩn dụ và nhân hóa đã khắc họa rõ nét và gây ấn tượng mạnh đối với người đọc
Bánh trôi nước là một bài thơ được đánh giá là một trong những bài thơ hay cả về nội dung và nghệ thuật trong số những bài thơ của nữ thi sĩ Hồ Xuân Hương. Nội dung tả thực, giá trị nhân văn sâu sắc, tài năng sử dụng ngôn ngữ tài tình, biện pháp nghệ thuật nhân hóa ẩn dụ lột tả được hiện thực xã hội. Giọng thơ nhẹ nhàng, từ ngữ gần gũi nhưng vô cùng sâu cay
Bài thơ bốn câu, ngôn ngữ bình dị nhưng cũng vô cùng mạnh mẽ, ca ngợi những nét đẹp của người phụ nữ và những phẩm chất của họ trong xã hội xưa. Nghệ thuật tả thực, với hai biện pháp nghệ thuật hoán dụ và ẩn dụ đã khắc họa nên số phận đau khổ của những người phụ nữ trong xã hội phong kiến
Tác phẩm là một trong những bài thơ nổi tiếng lưu lại tới tận bây giờ của thi sĩ Hồ Xuân Hương – người được mệnh danh là Bà Chúa Thơ Nôm. Bài thơ Bánh trôi nước vừa thể hiện vẻ đẹp và số phận người phụ nữ ở trong xã hội cũ, đồng thời với đó cho thấy được tấm lòng nhân văn đầy cao cả của bà: dành niềm yêu thương, trân trọng người phụ nữ.
I. Tìm hiểu chung để đưa ra cảm nghĩ bài thơ Bánh trôi nước
1. Tác giả
- Hồ Xuân Hương [1772-1822] sinh ra tại Nghệ An.
- Hồ Xuân Hương là nữ thi sĩ rất nổi tiếng của nước ta vào cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX.
- Bà được mệnh danh là “Bà chúa thơ Nôm”.
2. Tác phẩm
- Thơ Hồ Xuân Hương thường được viết theo phong cách thất ngôn tứ tuyệt hoặc thất ngôn bát cú.
- Những tác phẩm nổi tiếng: Thơ tự tình, Canh khuya, Lấy chồng chung, Đánh đu, Đánh chồng.
- Bài thơ Bánh trôi nước là một trong rất nhiều tác phẩm chữ Nôm nổi tiếng và đặc sắc của tác giả, bà mượn hình ảnh chiếc bánh trôi nước để kín đáo thể hiện thân phận bị phụ thuộc, nhưng phẩm giá lại cao đẹp của người phụ nữ Việt Nam.
Hình: Bài thơ Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương
II. Cảm nghĩ bài thơ Bánh trôi nước
1. Hình ảnh bánh trôi nước và quá trình làm bánh
- Hình dáng bên ngoài chiếc bánh: trắng, tròn
Hình: Bánh trôi nước
- Nguyên liệu làm bánh: vỏ bánh ở ngoài được làm bằng bột nếp, nhân bên trong làm bằng đường đỏ
- Quá trình luộc bánh : luộc bánh trong nước sôi, bánh chìm nổi vài lần là chín.
=> Hình ảnh đẹp đẽ, tinh khiết và trong trắng của chiếc bánh trôi nước.
2. Vẻ đẹp, thân phận của người phụ nữ Việt Nam
- Tác giả đã mượn những đặc điểm đặc trưng của bánh trôi nước để miêu tả vẻ đẹp và số phận của người phụ nữ Việt Nam:
+ Vẻ đẹp về hình thể: xinh đẹp, trong trắng
“Thân em vừa trắng lại vừa tròn”
Mở đầu bài thơ Bánh trôi nước, mô típ khá quen thuộc trong văn học dân gian được Hồ Xuân Hương sử dụng là “Thân em”. Hai chữ thân em gợi lên nỗi đau về thân phận của những người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa. Tiếng thơ của Hồ Xuân Hương làm ta liên tưởng đến tiếng hát than thân trong câu ca dao:
“Thân em như tấm lụa đào,
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai”.
“Thân em như hạt mưa sa
Hạt vào đài các, hạt ra ruộng cày”
Hình: Người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa
Việc Hồ Xuân Hương sử dụng các ngữ liệu dân gian vừa khiến cho thơ bà gần gũi, mềm mại với đời sống, mặt khác làm cho tiếng thơ trở nên da diết, thấm đầy chất nhân bản, trở thành tiếng thơ của bao người.
=> Từ những câu thơ đầu, bà khẳng định về vẻ đẹp của người phụ nữ: trắng, tròn, một vẻ đẹp hiền từ, phúc hậu. Lời khẳng định cũng cho thấy rằng bà rất có ý thức về giá trị của chính mình nói riêng và của bao người phụ nữ trong xã hội ấy nói chung.
+ Số phận: long đong, lận đận, chìm nổi, sống phụ thuộc và không có quyền quyết định cuộc đời mình:
“Bảy nổi ba chìm với nước non”
Lẽ ra với vẻ đẹp trắng trong như thế, nàng hẳn phải có một cuộc đời sung sướng. Nhưng lại không, cuộc đời của nàng phải trải qua quá nhiều vất vả, phiêu dạt, chìm nổi đâu chỉ một lần giữa cuộc đời rộng lớn dù là phận nữ nhi:
=> Người phụ nữ mang vẻ đẹp tâm hồn đáng trân trọng nhưng phải chịu nhiều khổ cực, gian truân cho ta nhiều cảm nghĩ bài thơ Bánh trôi nước hơn.
+ Vẻ đẹp tâm hồn: sự trong trắng, một lòng thuỷ chung, son sắt:
“Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ tấm lòng son”
=> Dù cuộc đời có đẩy đưa như thế nào thì phẩm chất của người phụ nữ vẫn trong sạch, đầy cao quý và cũng là lời thách thức với thế lực xấu xa, tàn bạo đang chà đạp lên quyền sống cơ bản và nhân phẩm cao quý của người phụ nữ.
III. Kết luận về cảm nghĩ bài thơ Bánh trôi nước
1. Nghệ thuật
- Thể thơ độc đáo thất ngôn tứ tuyệt
- Các nghệ thuật tu từ được sử dụng linh hoạt như so sánh, đảo ngữ,…
- Ngôn ngữ thơ mộc mạc, bình dị nhưng mang nhiều lớp nghĩa
- Sử dụng thành ngữ và mô-típ dân gian.
2. Nội dung
Bài thơ Bánh trôi nước dưới ngòi bút nữ thi sĩ Hồ Xuân Hương sáng tác viết nên thân phận và cũng là vẻ đẹp của người phụ nữ dưới chế độ phong kiến một thời. Đọc bài thơ của bà, ta cảm thấy thương thay cho số phận lênh đênh, đau khổ, rẻ rúng của thân gái nhỏ bé nhưng cũng lại vô cùng cảm phục và trân trọng vẻ đẹp son sắt, thủy chung, đáng quý của họ.
Với những cảm nghĩ bài thơ Bánh trôi nước ở trên chắc chắn sẽ đọng lại trong bạn những cảm xúc riêng về một tác phẩm điển hình nhắc đến người phụ nữ xưa. Bài thơ dù ngắn vỏn vẹn trong bốn dòng nhưng phát biểu cảm nghĩ bài thơ Bánh trôi nước hẳn nhiên là nhiều hơn thế. Nếu muốn có thêm những tư liệu tham khảo về bài thơ và tìm kiếm nhiều hơn dòng cảm xúc để viết hay để đọc cho nghiền ngẫm bài thơ hơn thì các bạn tìm tải app học tập Kiến Guru ngay nhé.