Chứng quyền toàn thị trường là gì năm 2024
Chứng quyền (CW) là một trong những sản phẩm phái sinh được ra mắt giữa năm 2019. Với số vốn thấp, tỷ lệ đòn bẩy cao và mức độ thua lỗ phụ thuộc vào chính số tiền bỏ ra ban đầu, CW đã thu hút không ít các Traders và dần trở nên phổ biến hơn. Hãy cùng Anfin tìm hiểu chứng quyền là gì và cách chơi CW chi tiết nhất thông qua bài viết dưới đây nhé! Show
Chứng quyền là gì?Trước hết, nhà đầu tư cần tìm hiểu khái niệm chứng quyền là gì. Chứng quyền (tiếng anh là Stock Warrant) được xem là một loại chứng khoán được phát hành bởi doanh nghiệp. Nhà đầu tư có quyền mua cổ phiếu của doanh nghiệp đó trong tương lai tại mức giá đã xác định trước. Ví dụ: CTCT FPT phát hành chứng quyền FPTS giá 2,000đ/ CW, kỳ hạn 01 năm. Người sở hữu CW này sẽ được mua cổ phiếu FPT với giá 85,000đ/ cổ phiếu. Điều này đồng nghĩa với việc bạn có quyền mua cổ phiếu FPT với giá 85.000 đồng/ cổ phiếu bất kể giá thị trường có tăng/ giảm ra sao. Trong trường hợp giá cổ phiếu FPT còn 80.000đ/ cổ phiếu, bạn có thể thực hiện quyền không mua và mất 2,000đ/ CW. Chứng quyền có đảm bảo là gì?Chứng quyền có bảo đảm (tiếng anh là Covered Warrant – CW) được xem là chứng khoán có tài sản đảm bảo do tổ chức tài chính phát hành. Hiểu một cách đơn giản, CW cung cấp cho nhà đầu tư quyền hưởng giá chênh lệch của cổ phiếu. Nếu đang sở hữu và có lãi, nhà đầu tư có thể hiện thực hóa lợi nhuận thông qua việc bán trực tiếp trên sàn hoặc chờ đến ngày đáo hạn. Nếu bạn dự đoán rằng giá cổ phiếu tăng; thay vì bạn bỏ tiền để mua và sở hữu toàn bộ cổ phiếu; chứng quyền đảm bảo sẽ cung cấp cho bạn quyền hưởng chênh lệch giá của cổ phiếu; mà không phải bỏ ra số tiền quá lớn để sở hữu cả cổ phiếu đó. Có hai loại CW: chứng quyền mua và chứng quyền bán
Tuy nhiên theo quy định hiện tại của Uỷ Ban Chứng Khoán và Sở giao dịch HSX thì các Công ty chứng khoán chỉ phép được phép phát hành Chứng quyền mua. Cách đọc thông tin cơ bản 1 chứng quyềnMỗi CW có một mã giao dịch riêng tương tự như cổ phiếu, được quy ước theo quy tắc nhất định bao gồm các thông tin: [C][Mã chứng khoán][Thời gian][Thứ tự phát hành] Ví dụ: Chứng quyền có mã CHPG2102. Trong đó: “C” là ký tự cho biết đây là CW, HPG là chứng khoán cơ sở được chọn làm tài sản hoán đổi, “21” là năm phát hành (2021) và “02” là đợt phát hành thứ 2 cho mã HPG (trước đó HPG đã có tổ chức phát hành CW). Các trạng thái của chứng quyền muaNhư đã nói ở trên, hiện tại các công ty chứng khoán chỉ được phép phát hành chứng quyền mua cho nhà đầu tư. CW mua có 3 trạng thái: Trạng thái lãi, trạng thái hòa vốn và trạng thái lỗ. Tại thời điểm đáo hạn, nếu chứng quyền ở:
Trạng thái của CW không phải là Lãi/ lỗ của nhà đầu tư. Để tính lãi lỗ tại đáo hạn, nhà đầu tư sử dụng số tiền được nhận từ CTCK trừ đi chi phí vốn mua CW. Nếu bạn là người mới tìm hiểu về chứng khoán và chưa biết bắt đầu tư đâu. Tham khảo bài viết Hướng dẫn đầu tư chứng khoán cho người mới bắt đầu của Anfin. Các thông tin, khái niệm cơ bản về chứng khoán sẽ được đề cập trong bài viết này. Các đặc điểm của chứng quyền có đảm bảoThông thường, chứng quyền có đảm bảo thu hút nhà đầu tư bởi những yếu tố sau:
Margin là gì? Margin diễn tả việc vay tiền từ các công ty chứng khoán để đầu tư. Tìm hiểu thêm khi nào nên vay và cách sử dụng. Kiến thức cơ bản cần biết để giao dịch chứng quyềnĐể bắt đầu giao dịch, nhà đầu tư cần nắm rõ những khái niệm sau:
Các yếu tố ảnh hưởng đến giá của chứng quyền
Ví dụ, khi nhà đầu tư mua chứng quyền mua, nhà đầu tư đã trì hoãn việc thanh toán giá thực hiện cho đến ngày hết hạn. Việc trì hoãn này giúp nhà đầu tư tiết kiệm một khoản tiền so với việc mua ngay chứng khoán cơ bản, và khoản tiết kiệm được hưởng lợi tức. Khi lãi suất tăng, khoản thu nhập của nhà đầu tư sẽ lớn hơn. Do đó, nhà đầu tư phải trả nhiều tiền hơn cho chứng quyền mua và ít hơn đối với chứng quyền bán. Cách tính giá chứng quyềnThời điểm xác định giá chứng quyềnCó 2 thời điểm để xác định giá của Chứng quyền:
Nhà đầu tư khi đã mua các chứng quyền đã được niêm yết trên sàn giao dịch có thể bán lại. Chứng quyền có đảm bảo có quy định thời gian đáo hạn, nên nhà đầu tư có thể giữ đến thời điểm này để có được một khoản chênh lệch bằng tiền mặt. Phần chênh lệch này được tính dựa trên giá thực hiện (là mức giá không đổi đã được quy định rõ vào thời điểm nhà đầu tư mua CQ) và giá thanh toán tại ngày đáo hạn (là mức giá trung bình của 5 phiên giao dịch trước thời điểm đáo hạn). Các công ty chứng khoán trước khi phát hành đều phải có một lượng chứng quyền nhất định để làm tài sản đảm bảo cho việc phát hành, bởi vì các công ty chủ quản không được phép phát hành thêm. Công thức tính giá chứng quyềnGiá chứng quyền được tính bằng công thức sau: Giá chứng quyền = Giá trị nội tại + Giá trị thời gian Trong đó:
Giá tính theo công thức này được sử dụng phổ biến trên thị trường đầu tư chứng khoán. Mức giá này bị ảnh hưởng trực tiếp bởi sự biến động của thị trường. Giá trị của chứng khoán cơ sở khi giao dịch trực tiếp trên sàn có thể tăng hoặc giảm. Do đó, nhà đầu tư cần phải xác định, đánh giá và phân tích xu hướng tăng trưởng của chứng quyền cơ sở . Từ đó bạn mới có thể đi đến quyết định có nên đầu tư vào hay không. Cách tính giá chứng quyền tại thời điểm đáo hạnNgày đáo hạn chứng quyền là ngày cuối cùng CW có hiệu lực. Hay nói cách khác, nhà đầu tư sẽ không thể sử dụng bất kỳ chứng quyền nào khi vượt qua ngày này. Để tránh sai sót trong quá trình giao dịch, bạn cần phân biệt giá chứng quyền, giá thực hiện hay giá thanh toán để biết được giá áp dụng ở ngày đáo hạn là gì.
Vào ngày đáo hạn, nếu giá thanh toán của chứng khoán cơ sở cao hơn giá thực hiện của chứng quyền, nhà đầu tư sẽ nhận được phần chênh lệch bằng tiền. Số tiền thanh toán mà nhà đầu tư nhận được sẽ được tính như sau: Tiền thanh toán cho/ chứng quyền = (Giá thanh toán – Giá thực hiện)/ Tỷ lệ chuyển đổi Người ta đầu tư vào chứng quyền với kỳ vọng những chứng khoán cơ sở sẽ tăng trưởng cao hơn hiện tại. Như vậy, chênh lệch giữa giá thanh toán và giá thực hiện là dương. Khi ấy, nhà đầu tư mới có lời từ việc đầu tư. Cách tính giá trần - sànGiá trần/ sàn trong ngày giao dịch đầu tiên và ngày giao dịch thông thường của chứng quyền mua dựa trên chứng khoán cơ sở là cổ phiếu được xác định như sau:
Trường hợp giá sàn của chứng quyền nhỏ hơn hoặc bằng không (0), giá sàn sẽ là đơn vị yết giá nhỏ nhất bằng 10 đồng. Ví dụ: Giá chứng khoán cơ sở là 100,000 đồng, biên độ dao động 7%, giá trần 107.000 đồng, giá sàn 93.000 đồng, giá tham chiếu CW 5.000 đồng, tỷ lệ chuyển đổi 2:1
Xem thêm: Giá trần và giá sàn là gì? Trong một phiên giao dịch chứng khoán, giá trần và giá sàn là một mức giá nhất định mà nhà đầu tư sử dụng để đặt lệnh. Ví dụ chi tiết nhất khi giao dịch chứng quyềnNgày 13/06/2019, nhà đầu tư A mua 1,000 chứng quyền trên cổ phiếu FPT (Giá hiện tại của FPT là 45,000 đồng) với các thông số sau:
Vậy số tiền nhà đầu tư A phải trả để mua 1,000 CW FPT là: 1000 * 1.900 = 1.900.000 đồng Sau 02 tháng: Giả sử giá một chứng quyền mua trên thị trường là 2.500 đồng. Nhà đầu tư có thể chốt lời bằng việc bán lại CW ngay thời điểm này trên sở Giao dịch chứng khoán. Mức lời của nhà đầu tư = 1000 x (2500-1900)= 600.000 đồng Vào ngày đáo hạn: Giả sử Nhà đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn và giá thanh toán đối với cổ phiếu FPT là 60.000 đồng. Tổ chức phát hành sẽ thanh toán cho Nhà đầu tư số tiền là: 1000/2(60.000-45000)=7.500.000 đồng Mức sinh lời của nhà đầu tư là: 7.500.000 đồng- 1.900.000 đồng ( tổng số tiền bỏ ra để sở hữu CW) = 5.600.000 đồng Lợi ích khi đầu tư vào chứng quyềnTỷ suất sinh lợi caoGiá CW dao động rộng, về lý thuyết giá CW có thể dao động hơn 100% -200% trong vòng 1 ngày. Do đó, tài khoản có thể sẽ tăng gấp đôi, gấp ba kể từ khi nhà đầu tư mua CW đến ngày CW về (T + 2). Điều này là không thể đối với cổ phiếu cơ sở vì biên độ 1 ngày chỉ là 7% -15% tùy thuộc vào sàn HNX, HSX hay Upcom. Xác định mức lỗ tối đa, lợi nhuận không giới hạnNếu giá của chứng quyền cơ bản không biến động như mong đợi, nhà đầu tư sẽ chỉ bị lỗ tối đa bằng mức phí bảo hiểm của chứng quyền mua. Mức phí này chỉ bằng 7% -15% giá mua CKCS. Giao dịch dễ dàng, tương tự như chứng khoán cơ sởNhà đầu tư có thể mua và bán chứng quyền trên tài khoản chứng khoán cơ sở mà không cần mở tài khoản mới. Nhà đầu tư không cần mở tài khoản chứng khoán với công ty chứng khoán phát hành CW mà vẫn có thể giao dịch CW trên sàn giao dịch. Vốn đầu tư thấp so với mua chứng khoán cơ sởNhà đầu tư không cần phải bỏ ra nhiều tiền để mua chứng khoán cơ sở mà chỉ cần đầu tư một số tiền nhỏ (7% -15%) để mua chứng quyền. Không giới hạn tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoàiNhà đầu tư hoàn toàn có thể thanh toán tại ngày đáo hạn bằng tiền mặt. Do đó, những nhà đầu tư nước ngoài có thể tham gia mua chứng quyền của những cổ phiếu đã hết room. Rủi ro khi đầu tư vào chứng quyềnMất phí mua chứng quyềnKhi ngày đáo hạn giá thanh toán (bình quân 05 phiên giao dịch cuối cùng trước ngày đáo hạn) nhỏ hơn hoặc bằng giá thực hiện chứng quyền đối với CW mua, nhà đầu tư sẽ không được nhận thanh toán chênh lệch và mất toàn bộ phần phí mua. Biến động mạnh theo giá chứng khoán cơ sởDo đòn bẩy chứng quyền cao nên giá sẽ biến động dữ dội theo giá chứng khoán cơ sở. Ví dụ, giá cổ phiếu A là 100.000 đồng thì biên độ giá trong ngày là 93.000 - 107.000 đồng , và giá cổ phiếu A chứng quyền là 8.000 đồng, với khoảng giá giới hạn trên 1 - 15.000 đồng. Vòng đời giới hạnKhi đáo hạn, nhà đầu tư sẽ nhận được chênh lệch (nếu có) từ công ty phát hành CW. Sau khi hết hạn, CW sẽ không còn được niêm yết trên sàn chứng khoán và không còn giá trị. Tổ chức phát hành mất khả năng thanh toánTổ chức phát hành có nghĩa vụ thanh toán cho nhà đầu tư phần lãi chênh lệch khi đến hạn, do đó nhà đầu tư chịu rủi ro không nhận được phần lãi này khi tổ chức phát hành mất khả năng thanh toán. Để bảo vệ quyền và lợi ích của nhà đầu tư, SEC đã ban hành quy định về bảo hiểm rủi ro và thanh toán tiền ký quỹ: tổ chức phát hành phải mua chứng khoán cơ sở để phòng ngừa rủi ro tăng giá chứng quyền, và phải ký quỹ 50% của số tiền huy động được vào đợt phát hành CQ. Lời kếtHy vọng bài viết trên của Anfin có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về định nghĩa chứng quyền là gì cũng như cách tính giá và giao dịch nó một cách hiệu quả và an toàn. Việc nắm bắt chính xác các thông tin và giá trị thanh khoản của chứng quyền sẽ giúp bạn có được chiến lược đầu tư hiệu quả và lâu dài trong tương lai. |