Nhắc đến Nam Cao là nhắc đến cây bút truyện ngắn hiện thực xuất sắc đẩu thế kỉ XX của văn học Việt Nam. Qua các tác phẩm viết về người nông dân Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám 1945, Nam Cao đã bộc lộ một cái nhìn nhân đạo, đầy yêu thương, trân trọng về những người đồng bào lao khổ của mình. Tư tưởng ấy cũng được thể hiện sâu sắc qua truyện ngắn Lão Hạc .
Giá trị nhân đạo của tác phẩm trước hết được khẳng định qua tấm lòng đồng cảm của nhà văn đối với những số phận bất hạnh của các nhân vật trong tác phẩm. Những con người trong tác phẩm này đều là nạn nhân của xã hội phong kiến nửa thực dân. Họ phải gồng mình chống lại nạn đói, những hủ tục phong kiến,… Và mỗi người lại có những nỗi khổ riêng. Nhân vật chính, lão Hạc, là một người có hoàn cảnh vô cùng bi đát. Vợ mất sớm, đứa con trai duy nhất bỏ đi cao su. Một mình lão phải đối mặt với tuổi già, bệnh tật, cái đói và sự cô đơn. Nhà văn hay chính là nhân vật ông giáo trong tác phẩm đã không nén được những lời thương cảm: “luôn mấy hôm lão chỉ ăn khoai”. Con trai lão Hạc cũng là một người đáng thương. Vì nhà nghèo, anh không lấy được người con gái mình yêu. Phẫn chí, anh bỏ làng đi cao su, cái đất cao su “đi dễ khó về”, “khi đi trai tráng khi về bủng beo”. Anh rời cha già luôn mấy năm, thiên truyện khép lại nhưng hình bóng anh người đọc cũng chưa được mục kích, câu hỏi về số phận của anh đành rơi vào câm lặng… Ông giáo, một nhân vật có uy tín ở làng, trong thời buổi ấy cũng túng thiếu dặt dẹo, đang sống cái đời “sống mòn”, “rỉ ra, mốc lên”. Có thể nói, “Lão Hạc” đã thể hiện lòng thương, sự đồng cảm với tất thảy những lớp người bần cùng trong xã hội Việt Nam khi ấy.
Nhưng sống trong nghèo đói mà không bị cái bần hàn bài mòn nhân phẩm, đó là một đặc điểm đáng quý của người nông dân Việt Nam. Và một biểu hiện quan trọng khác của giá trị nhân đạo trong tác phẩm là nhà văn đã biết khám phá để nâng niu trân trọng và ngợi ca phẩm chất ngời sáng trong tâm hồn những người đồng bào lao khổ của mình.
Các nhân vật trong “Lão Hạc” hầu hết đều là những người giàu tình thương. Tình phụ tử ở nhân vật lão Hạc đặc biệt cảm động. Dù rất đau lòng nhưng lão chấp nhận nỗi cô đơn hờn tủi, đồng ý để con trai ra đi theo chí hướng của mình. Con đi rồi, lão chỉ còn con chó Vàng làm bạn. Lão Hạc yêu con chó Vàng đến độ gọi nó là “cậu” Vàng, ăn gì cũng cho nó ăn cùng, cho nó ăn ra bát như người… Có điều đó không đơn giản bởi lão là người yêu động vật. Hãy nghe lời tâm sự của lão với ông giáo: con chó ấy là của cháu nó để lại. Vậy là lão Hạc yêu con Vàng phần lớn bởi đó là kỉ vật duy nhất do con để lại. Lão đã dồn toàn bộ tình cha cho con chó ấy. Khi bán con Vàng, “lão khóc như con nít”, “mắt ầng ậng nước”…. Không chỉ vậy, lão thậm chí còn chấp nhận cái chết để giữ đất cho con. Cái đói rượt lão gần đến đường cùng. Vẫn còn một lối nhỏ khác là bán mảnh vườn để lấy tiền ăn nhưng lão nghĩ rằng: đó là mảnh vườn của mẹ cháu để lại cho cháu… Và lão chọn cái chết chứ nhất quyết không bán đất của con. Con trai lão Hạc vì phẫn chí mà đi cao su nhưng trước khi đi vẫn để lại cho cha ba đồng bạc. Cả ông giáo, dẫu gia đình vẫn bữa đói bữa no nhưng luôn cố gắng giúp đỡ, cưu mang người hàng xóm bất hạnh…
Sống trong cái đói, cái nghèo nhưng không bị sự bần hàn làm cho quay quắt, hèn mọn, điều đáng quý nhất ở người nông dân Việt Nam trước Cách mạng là lòng tự trọng sáng ngời trong nhân phẩm. Lão Hạc thà nhịn đói chứ không chịu ăn không dù chỉ là củ khoai củ sắn của hàng xóm. Lão đã có thể bán vườn lấy tiền chống chọi với cái đói nhưng lão không làm vậy vì nhất quyết không ăn vào của con. Lão cũng có thể chọn con đường như Binh Tư đi đánh bả chó lấy cái ăn. Và lão không hề làm vậy. Con người ấy, đến lúc chết vẫn còn lo mình làm phiền hàng xóm nên dành dụm gửi gắm ông giáo tiền làm ma. Cảm động hơn cả là nỗi lòng quặn thắt của lão sau cái chết của con Vàng. Lão dằn vặt bởi nghĩ mình “đã đi lừa một con chó”. Lão Hạc ơi! Ẩn bên trong cái hình hài gầy gò, già nua của lão là một tâm hồn cao thượng và đáng trân trọng biết bao nhiêu!
Đồng cảm với số phận của người lao động, đặc biệt là người nông dân Việt Nam trước Cách mạng, đồng thời ngợi ca những phẩm chất cao quý của họ là những biểu hiện quan trọng của giá trị nhân đạo trong truyện ngắn “Lão Hạc” của Nam Cao. Viết về người nông dân Việt Nam trước Cách mạng, giọng văn Nam Cao lạnh lùng, bàng quan nhưng ẩn sâu trong đó là một tình thương sâu sắc và mãnh liệt.
===============================================================================
Quý phụ huynh có thể tham quan, đăng ký và chọn lựa cơ sở thích hợp cho con em, cũng như thuận tiện trong việc đưa rước hàng ngày.
– Cơ sở 1: 26 Phan Chu Trinh, P. Hiệp Phú, TP. Thủ Đức, TP. HCM
– Cơ sở 2: 674/7 Xa lộ Hà Nội, P. Hiệp Phú, TP. Thủ Đức, TP. HCM
– Cơ sở 3: 190 Võ Văn Ngân, P. Bình Thọ, TP. Thủ Đức, TP. HCM
– Cơ sở 4: 636 Nguyễn Thị Minh Khai, P. Tân Đông Hiệp, TP. Dĩ An, Bình Dương
Trường THCS – THPT Hoa Sen có Cơ sở 4 tại TP. Dĩ An gồm có Hệ Tiểu Học – THCS – THPT với các chế độ học Bán trú – Hai buổi.
– Hotline: [028] 3736 1988
0938 22 1966 [Zalo]
0901 379 685 [Tư vấn tuyển sinh]
0274.65.68.868 [CS4 – TP. Dĩ An – Bình Dương]
Đề bài: Phân tích giá trị nhân đạo trong truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao
Phân tích giá trị nhân đạo trong truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao
Bạn đang xem: Phân tích giá trị nhân đạo trong truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao
I. Dàn ý Phân tích giá trị nhân đạo trong truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao [Chuẩn]
1. Mở bài
Giới thiệu chung về nhà văn Nam Cao, quan điểm sáng tác của tác giả, đặc biệt là tinh thần nhân đạo trong những tác phẩm của ôn và tác phẩm lão Hạc.
2. Thân bài
– Sự đồng cảm của tác giả đối với những nhân vật nghèo khổ, khó khăn. Trong đó có lão Hạc
– Sự khám phá của tác giả về cuộc đời và số phận của những con người nghèo khó…[Còn tiếp]
>> Xem chi tiết Dàn ý Phân tích giá trị nhân đạo trong truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao tại đây.
II. Bài văn mẫu Phân tích giá trị nhân đạo trong truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao [Chuẩn]
Giá trị nhân đạo là một trong những khía cạnh, vấn đề được rất nhiều tác giả thời kì trước Cách mạng tháng Tám đề cập đến và rất thành công. Một trong số những nhà văn hiện thực xuất sắc của thời kì ấy là Nam Cao cũng đưa ngòi bút của mình vào những trang văn thấm đượm tinh thần nhân đạo. Tác phẩm tiêu biểu cho tinh thần ấy của ông là Lão Hạc.
Đầu tiên, giá trị nhân đạo của tác phẩm được thể hiện qua sự đồng cảm của tác giả đối với những con người, số phận bất hạnh trong cuộc sống. Và trong truyện lão Hạc, nhân vật ấy là lão Hạc. Tác giả Nam Cao đã xây dựng hình tượng một nhân vật có hoàn cảnh vô cùng đáng thương: Vợ mất sớm, lão Hạc phải sống trong canh gà trống nuôi con. Đứa con trai duy nhất của lão rồi cũng bỏ lão ra đi. Vì kiếm ăn, vì cái nghèo đói bủa vây, lão lại sống cô đơn một mình. Không chỉ lão Hạc, ngay cả ông giáo, một tầng lớp tri thức của xã hội cũng phải sống một cuộc đời túng thiếu, khốn cùng. Lão Hạc chỉ là một trong những nhân vật đại diện cho sự khốn khổ ấy của người nông dân.
Không chỉ thấu hiểu với số phận, cuộc đời của nhân vật, Nam Cao còn khám phá những vẻ đẹp tiềm ẩn trong tâm hồn, tinh thần của những con người ấy. Dù sống trong hoàn cảnh khó khăn, cực khổ muôn phần nhưng đều ngời sáng lên những vẻ đẹp phẩm chất vô cùng tốt đẹp. Lão Hạc có tấm lòng yêu thương đối với động vật. Việc lão gắn bó, thân thiết với cậu Vàng hay đau đớn vô cùng khi phải đem bán cậu vì hoàn cảnh đã thể hiện rõ tình cảm của người nông dân này. Bên cạnh đó, lão Hạc còn thể hiện rõ mình là một người cha có trách nhiệm, yêu thương con vô cùng. Dù sống trong khó khăn, thiếu thốn nhưng lão vấn cố dành dụm tiền bán vườn cho con trai lão. Lão ân hận vì mình không phải một người cha tốt, không lo được cuộc sống tử tế cho con để con phải bươn chải đi xa để kiếm sống. Lão cũng vì không muốn phiền hà đến mọi người hàng xóm xung quanh nên tự sống bằng những gì mình nhặt nhạnh được qua ngày và tự dành tiền để lo đám tang chu toàn cho mình. Đó chính là lòng tự trọng của một con người. Dù hoàn cảnh sống có khắc nghiệt, khó khăn, thiếu thốn, họ vẫn giữ cho mình lòng tự trọng, thiện lương nguyên vẹn. Đó chính là tâm hồn cao thượng của lão Hạc nói riêng và người nông dân trước Cách mạng tháng Tám nói chung.
Khắc họa số phận, cuộc đời và những phẩm chất cao đẹp của người nông dân, ngòi bút của tác giả còn thể hiện sự phê phán sâu sắc đối với xã hội phong kiến lúc bấy giờ. Một xã hội không chăm lo đến đời sống của người dân, đẩy họ gián tiếp đến những hoàn cảnh khốn cùng.
Nam Cao thực sự có một tâm hồn đồng cảm và sự trân trọng, cảm thông, xót xa đối với những con người trong xã hội cũ. Đặc biệt là người nông dân. Chỉ xuất phát từ tấm lòng, tinh thần và quan điểm nghệ thuật chan chứa tình nhân đạo mới có thể viết ra những trang viết lay động tâm hồn người đọc đến như vậy. Gấp lại những trang văn của Nam Cao, ta vẫn còn cảm nhận vẹn nguyên những giá trị, tinh thần nhân đạo mà tác giả muốn truyền tải đến với người đọc.
——————HẾT——————
Lão Hạc không chỉ phản ánh hiện thực cuộc sống khốn khổ của người nông dân nghèo, vạch trần sự thối nát của xã hội phong kiến đương thời mà còn chứa đựng những quan niệm, triết lí sâu sắc về nghệ thuật và cuộc đời. Khám phá những giá trị của truyện ngắn, bên cạnh bài Phân tích giá trị nhân đạo trong truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao, các em không nên bỏ qua: Tình cảnh của người nông dân qua truyện ngắn Lão Hạc, Phân tích bi kịch của lão Hạc trong truyện ngắn Lão Hạc của nhà văn Nam Cao, Quan niệm nghệ thuật về con người trong truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao, Phân tích diễn biến, tâm trạng lão Hạc xung quanh chuyện bán con chó Vàng.
Đăng bởi: THPT Sóc Trăng
Chuyên mục: Giáo Dục
Bản quyền bài viết thuộc trường trung học phổ thông Sóc Trăng. Mọi hành vi sao chép đều là gian lận.
Nguồn chia sẻ: Trường THPT Thành Phố Sóc Trăng [thptsoctrang.edu.vn]