Kiểm tra các ống cách điện luồn dây dẫn xem có chắc chắn hay bị giập vỡ không? Nếu bị giập vỡ cần xử lí như thế nào?
Xem lời giải
Giải VBT Công nghệ 9 Bài 12: Kiểm tra an toàn mạng điện trong nhà
Trang trước Trang sau
Câu 1 [Trang 49 – vbt Công nghệ 9] Hãy nêu các nội dung kiểm tra dây dẫn điện và cách xử lí.
Lời giải:
Quảng cáo
- Dây dẫn điện không được buộc lại với nhau để tránh tăng nhiệt độ, hỏng lớp cách điện
→ Khắc phục: để riêng dây dẫn điện
Câu 2 [Trang 49 – vbt Công nghệ 9] Tại sao không sử dụng dây dẫn trần cho mạng điện trong nhà.
Lời giải:
- Dây dẫn điện trong nhà không nên dùng trong nhà để đảm bảo tính an toàn. Sau một thời gian dài sử dụng dây dẫn điện có thể gặp một số hỏng hóc như bị chuột cắn, nứt, gãy dây sẽ để hở phần lõi điện sẽ có khả năng gây nguy hiểm cao.
- Đối với những dây dẫn đã cũ thì cách tốt nhất là thay toàn bộ nhưng sẽ tốn kém và phức tạp. Do đó ta có thể tìm những đoạn dây bị hỏng và dùng băng dính cách điện để dán lại các chỗ đã bị nứt.
Quảng cáo
Câu 3 [Trang 49 – vbt Công nghệ 9] Ống luồn dây làm bằng vật liệu gì? Hãy nêu các loại ống luồn dây mà em biết.
Lời giải:
- Ống luồn dây dẫn điện thường làm bằng nhựa PVC.
- Các loại ống luồn dây: ống tròn, ống dẹt, ống luồn ruột gà.
Câu 4 [Trang 50 – vbt Công nghệ 9] Nêu các nội dung kiểm tra ống luồn dây. Nêu các hư hỏng và cách xử lí.
Lời giải:
- Với những ống cách điện luồn dây dẫn bị giập vỡ ta có thể mua mới và thay thế được một cách dễ dàng và thuận tiện. Hoặc chúng ta có thể dùng băng dính cách điện cùng màu ống cách điện để dán lại phần bị giập. Vừa đảm bảo an toàn, vừa đảm bảo tính thẩm mỉ.
Câu 5 [Trang 50 – vbt Công nghệ 9] Hãy đưa ra phương án khắc phục [cột B] các trường hợp [cột A] khi kiểm tra cầu dao, công tắc, aptômat.
Lời giải:
Quảng cáo
| Hiện tượng [A] | Cách khắc phục [B] |
| 1. Vỏ công tắc bị sứt hoặc vỡ. | Mua mới công tắc |
| 2. Mối nỗi dây dẫn của cầu dao, công tắc tiếp xúc không tốt hoặc lỏng. | Tắt cầu giao, tháo công tắc và dùng tô vít để nối lại cho chắc chắn. |
| 3. Ốc, vít sau một thời gian sử dụng bị lỏng ra. | Dùng tô vít để vặn lại cho chặt hơn. |
Câu 6 [Trang 50 – vbt Công nghệ 9] Hãy đánh dấu [v] vào cột D nếu câu đúng, hoặc vào cột S nếu câu sai.
Lời giải:
| Nội dung | Đ | S |
| Khi đóng mạch điện, hướng chuyển động của núm đóng – cắt hướng lên trên | v | |
| Khi đóng mạch điện, hướng chuyển động của núm đóng – cắt hướng sang phải | v | |
| Khi cắt mạch điện, hướng chuyển động của núm đóng – cắt hướng xuống dưới | v | |
| Khi đóng mạch điện, hướng chuyển động của núm đóng – cắt hướng sang phải | v |
Câu 7 [Trang 51 – vbt Công nghệ 9] Tại sao không thể dùng dây đồng hồ có cùng kích thước thay cho dây chì của cầu chì bị cháy?
Lời giải:
- Bởi vì tác dụng của cầu chì là nếu dòng điện vượt quá mức an toàn thì dây chì sẽ bị đứt, dòng điện sẽ bị ngắt. Nếu thay bằng dây đồng thì cường độ chịu dòng điện của dây đồng mạnh hơn, dòng diện sẽ không bị ngắt và có khả năng gây ra cháy nổ.
Câu 8 [Trang 51 – vbt Công nghệ 9] Hãy nêu các nội dung thực hành kiểm tra an toàn điện của các phích cắm và ổ cắm điện ở gia đình
Lời giải:
- Phích cắm điện không bị vỡ vỏ cách điện, các chốt cắm phải chắc chắn, đảm bảo tiếp xúc với các ổ cực của ổ cắm điện
- Các đầu dây nối của ổ cắm điện phích cắm điện phải đảm bảo yêu cầu kĩ thuật và an toàn điện tránh chập mạch điện
- Nên dung nhiều loại ổ cắm điện khác nhau nếu mạng điện dung nhiều cấp điện áp khác nhau
- Không đặt ổ cắm điện nơi ẩm ướt, quá nóng hoặc nhiều bụi.
Câu 9 [Trang 51 – vbt Công nghệ 9] Khi kiểm tra dây dẫn điện của đồ dùng điện cần kiểm tra kĩ ở các chỗ nào của dây?
Lời giải:
- Dây dẫn điện không bị hở cách điện, không rạn nứt. Kiểm tra kĩ các chỗ nối vào phích cắm và chỗ nối vào đồ dùng điện.
Câu 10 [Trang 52 – vbt Công nghệ 9] Một đồ dùng điện đã được kiểm tra trước khi sử dụng và xác định là làm việc tốt. Song khi cắm phích cắm vào ổ lấy điện, đồ dùng điện đó lại không thể làm việc. Em hãy nêu các nguyên nhân [có thể xảy ra] và biện pháp khắc phục vào bảng sau:
Lời giải:
| TT | Nguyên nhân | Biện pháp khắc phục |
| 1 | Ổ cắm không có điện | Cấp điện |
| 2 | Ổ cắm bị bụi | Vệ sinh ổ cắm điện |
Câu 11 [Trang 52 – vbt Công nghệ 9] Ngoài việc dùng phương pháp trực quan để kiểm tra an toàn mạng điện trong nhà, người ta còn thường dùng thêm dụng cụ kiểm tra điện gì? Hãy mô tả cấu tạo và cách sử dụng dụng cụ đó
Lời giải:
- Dụng cụ bút thử điện
- Đưa đầu bút vào ổ điện, một ngón tay đè lên bút, nếu bút sáng thì tức là có điện.
Các bài giải vở bài tập Công nghệ lớp 9 [VBT Công nghệ 9] khác:
Giới thiệu kênh Youtube Tôi
Trang trước Trang sau
Ôn tập công nghệ 9
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây [101.41 KB, 4 trang ]
1
ðỀ CƯƠNG ƠN TẬP HK2-CN9
Câu 1: Mạng điện lắp đặt kiểu nổi:
Dây dẫn được lồng trong ống cách điện, đặt nổi theo trần nhà, cột nhàø…
Câu 2: Các phụ kiện:
Tên gọi Công dụng
Ống luồn dây PVC
- Dùng để chứa/luồn dây dẫn.
- Dài 2 - 3m.
- Đường kính: 16; 20; 25; 32; 40 và 50mm.
Ống nối T Dùng để phân nhánh dây dẫn mà không
sử dụng mối nối rẽ.
Ống nối chữ L Dùng để nối 2 ống luồn dây vuông góc
với nhau.
Ống nối nối tiếp Dùng để nối thẳng 2 ống luồn dây.
Kẹp đỡ ống Dùng để giữ chặt ống luồn dây trên tường
Câu 3: Giải thích các yêu cầu kỹ thuật của mạng điện lắp đặt kiểu nổi sau đây:
Yêu cầu kỹ thuật Giải thích tại sao
1/ Đường dây phải song song với vật kiến trúc,
cao hơn mặt đất 2,5m trở lên.
* Đạt yêu cầu mỹ thuật.
* An toàn điện.
* Không vướng các vật dụng treo tường.
2/ Tổng tiết diện của dây dẫn trong ống không
vượt quá 40% tiết diện ống.
Dây dẫn trong ống tỏa nhiệt tốt, tránh tình trạng
vỏ cách điện bò chảy nhựa làm chập mạch điện.
3/ Bảng điện phải cách mặt đất tối thiểu 1,3 - 1,5
mét.
Tránh xa tầm tay trẻ em.
4/ Khi dây dẫn đổi hướng hoặc phân nhánh phải
tăng thêm kẹp ống.
Bảo vệ ống luồn dây không bò gãy, võng hay
chùng xuống.
5/ Không luồn các đường dây khác cấp điện áp
vào chung một ống.
Tránh lầm lẫn khi sử dụng dẫn đến hư hỏng các
đồ dùng điện.
6/ Dây dẫn đi xuyên qua tường hoặc trần nhà
phải luồn qua ống cách điện.
* Bảo vệ dây dẫn
* An toàn điện.
Câu 4: Mạng điện được lắp đặt ngầm là:
Dây dẫn được lồng trong ống cách điện, đặt trong rãnh của tường nhà, trần nhà, sàn bê tông…
Bài 1
1
2
Câu 5: So sánh sự giống nhau và khác nhau của hai mạng điện lắp đặt kiểu nổi, kiểu ngầm.
Giống nhau:
Đều có Sơ đồ lắp đặt
Đặt trong ống cách điện nên tránh được tác động xấu của môi trường
An toàn điện
Khác nhau:
NỔI NGẦM
KỸ THUẬT LẮP ĐẶT
Đơn giản Phức tạp
CHI PHÍ LẮP ĐẶT
Thấp Cao
THỜI ĐIỂM LẮP ĐẶT
Sau khi xây dựng Trong khi xây dựng
ĐẶC ĐIỂM
Nhìn thấy ống cách điện Không nhìn thấy ống cách điện
CÔNG THỰC HIỆN
Ít tốn công Tốn nhiều công
SỬA CHỮA
Sửa chữa dễ Sửa chữa khó
MỸ THUẬT
Ít đẹp Đẹp hơn
Câu 6: Việc chọn phương thức đặt dây dẫn điện ngầm phải phù hợp với:
o Môi trường xung quanh
o Yêu cầu xây dựng
o Đặc điểm của kết cấu, kiến trúc công trình
o Kỹ thuật an toàn điện
Câu 7: Tại sao nói: Kỹ thuật lắp đặt mạng điện kiểu ngầm phức tạp và tốn nhiều công?
Vì:
o Phải tiến hành song song với việc xây dựng công trình kiến trúc.
o Phải lắp đặt trong điều kiện môi trường khô ráo
o Dùng hộp nối dây ở những chỗ nối của đường ống.
Câu 1: Tại sao cần phải kiểm tra đònh kỳ về an toàn điện của mạng điện trong nhà?
Vì:
o Để sử dụng hệ thống điện hiệu quả và an toàn.
o Ngăn ngừa kòp thời các sự cố đáng tiếc xảy ra.
o Đảm bảo an toàn cho người và tài sản.
Câu 2: Khi kiểm tra, bảo dưỡng mạng điện, cần kiểm tra những phần tử nào của mạng điện?
Khi kiểm tra, bảo dưỡng mạng điện, cần phải kiểm tra:
o Kiểm tra dây dẫn điện
o Kiểm tra các vật cách điện của mạng điện
o Kiểm tra các thiết bò điện
o Kiểm tra các đồ dùng điện
Câu 3: Kiểm tra dây dẫn như thế nào?
o Đảm bảo dây dẫn không bò chùng, bò võng xuống, vỏ cách điện không bò nứt, gãy.
Bài 1
2
3
o Tiết diện dây dẫn phải phù hợp với cường độ dòng điện sử dụng để dây dẫn không quá nóng.
o Dây dẫn không được buộc lại với nhau để tránh nhiệt độ tăng làm hỏng lớp vỏ cách điện.
Câu 4: Nội dung của kiểm tra các vật cách điện của mạng điện.
Là kiểm tra ống luồn dây dẫn, các ống nối… xem có bò dập vỡ không. Nếu có thì thay mới.
Câu 5: Kiểm tra cầu dao, công tắc. Hãy đưa ra những cách khắc phục [cột B] cho các trường
hợp [cột A]:
A B
Vỏ công tắc bò sứt hoặc vỡ.
Thay công tắc mới.
Mối nối dây dẫn của cầu dao, công tắc tiếp xúc
không tốt hoặc lỏng.
Tháo mối nối ra, cắt bỏ đoạn dây cũ, thực hiện
mối nối mới.
Ốc, vít sau một thời gian sử dụng bò lỏng ra.
Dùng tua vít vặn chặt lại. Nếu ốc, vít bò chờn thì
thay ốc, vít mới.
Câu 6: Hãy điền vò trí đóng – cắt của cầu dao, công tắc vào bảng dưới đây:
Hướng chuyển động của nút đóng – cắt
Ký hiệu Trạng thái làm việc
Lên xuống Sang ngang
1 Đóng
0 Cắt
Câu 7: Khi kiểm tra cầu chì, cần chú ý những điểm nào?
o Cầu chì lắp ở dây pha, bảo vệ cho thiết bò và đồ dùng điện.
o Phải có nắp che.
o Dây chì có tiết diện phù hợp với cường độ dòng điện
Câu 8: Tại sao không thể dùng dây đồng có cùng kích thước thay cho dây chì của cầu chì cháy?
Nhiệt độ nóng chảy của đồng là 1083ºC, của chì là 327ºC nên dây đồng và dây chì có cùng kích
thước thì cường độ dòng điện đi qua dây đồng cao hơn qua dây chì.
Ví dụ: đường kính dây chảy là 0.3mm, thì dòng điện qua dây chì là 1A, qua dây đồng là 12A.
Do đó, dây đồng không bò đứt nên không có tác dụng bảo vệ thiết bò điện.
Câu 9: Kiểm tra ổ cắm và phích cắm, giải thích các yêu cầu kỹ thuật sau đây:
Yêu cầu kỹ thuật Giải thích tại sao
1/ - Phích cắm điện không bò vỡ vỏ cách điện;
- Các chốt cắm phải chắc chắn, tiếp xúc tốt với
các cực của ổ cắm.
- Đảm bảo cách điện tốt, an toàn cho người sử
dụng.
- Tránh bò đánh lửa có thể gây cháy, nổ.
2/ Các đầu dây nối của ổ cắm, phích cắm phải
chắc chắn.
Tránh bò chập mạch, đánh lửa, đảm bảo an toàn
điện.
3/ Mạng điện dùng nhiều cấp điện áp khác nhau
thì dùng nhiều loại ổ cắm điện khác nhau.
Tránh bò nhầm lẫn khi sử dụng dẫn đến hư hỏng
các đồ dùng điện.
4/ Không nên đặt ổ cắm điện ở những nơi ẩm ướt,
quá nóng hoặc nhiều bụi.
Ổ cắm sẽ không cách điện tốt, không an toàn cho
người sử dụng.
4
Câu 10: Kiểm tra các đồ dùng điện như thế nào?
o Kiểm tra các bộ phận cách điện: [bằng cao su, chất dẻo, thủy tinh] phải nguyên vẹn, không
nứt, vỡ. Nếu có phải thay ngay.
o Dây dẫn điện: không bò nứt, gãy, nhất là chỗ nối vào phích cắm hoặc nối vào đồ dùng điện.
Nếu bò nứt, gãy dễ gây ngắn mạch hoặc chạm điện ra vỏ.
o Phải kiểm tra đònh kỳ để kòp thời phát hiện các hư hỏng và sửa chữa ngay.
Đề 1: Hãy trình bày quy trình vẽ sơ đồ lắp đặt mạch điện gồm: 1 cầu chì, 1 công tắc 2 cực đóng
cắt toàn mạch, 1 công tắc 3 cực điều khiển 2 đèn sáng luân phiên.
Bước 1
Vẽ đường dây nguồn
Bước 2
Xác đònh vò trí đặt bảng điện
và bóng đèn.
Bước 3
Xác đònh vò trí các thiết bò
điện trên bảng điện.
Bước 4
Vẽ đường dây dẫn điện theo
sơ đồ nguyên lý.
O
A
Đề 2: Hãy trình bày quy trình vẽ sơ đồ lắp đặt mạch điện gồm: 1 cầu chì, 2 công tắc ba cực điều
khiển 1 đèn.
Bước 1
Vẽ đường dây nguồn
Bước 2
Xác đònh vò trí đặt bảng điện
và bóng đèn.
Bước 3
Xác đònh vò trí các thiết bò
điện trên bảng điện.
Bước 4
Vẽ đường dây dẫn điện theo
sơ đồ nguyên lý.
O
A
Vẽ sơ đồ lắp đặt
Nguyên tắc đi dây điện âm tường bạn cần biết
Đi dây điện âm tường là phương phápthiết kế mạng điện chìm chạy bên trong tường hoặc dưới lòng đất, lòng bê tông thông qua việc sử dụng các ống luồn dây điệnvà các phụ kiện. Thiết kế này giúp cho dây điện không bị lộ ra ngoài gây nguy hiểm cũng như vướng víu trong sinh hoạt gia đình.
Những điều cần lưu ýkhi đi dây điện âm tường:
- Lựa chọn ống đi dây điện chất lượng, có khả năng chống thấm nước, chịu lực và chống cháy tốt phòng trường hợp bị va đập mạnh thì ống luồn dây điện có thể bảo vệ cho dây điện bên trong.
- Nên chia nguồn điện thành nhiều nhánh để có thể dễ dàng tiến hành ngắt điện cục bộ từng khu vực trong trường hợp cần sửa chữa, thay lắp các thiết bị điện. Nên luồn dây điện trong đường ống sao cho số dây trong đường ống chiếm không quá 75% tiết diện ống.
- Không nên đặt đường ống luồn dây sâu quá 1/3 độ dày của tường công trình vì sẽ gây khó khăn, tốn kém cho việc sửa chữa sau này.Đi dây điện âm tường mang lại tính thẩm mỹ cao cho ngôi nhà.
- Tránh đi dây điện ở các vị trí có thể đóng đinh, khoan lỗ.
- Phân chia rõ ràng màu sắc dây dẫn điện khác nhau nếu có 2 nguồn điện phân phối cho công trình.
- Hệ thống điện cần được đi ở những nơi cao, khô ráo, tránh xa các nguồn nhiệt lớn, những nơi dễ bị ngập nước có thể gây cháy, chập, giật điện nguy hiểm.
- Không nối chung, đi chung dây dẫn điện với các loại dây cấp tín hiệu khác như cáp điện thoại, internet, cáp TV,.. trong cùng một đường ống luồn dây bởi việc này có thể dẫn đến hiện tượng nhiễu sóng điện từ hoặc mất tín hiệu.
- Tuyệt đối không dùng loại ống dùng để dẫn nước, dẫn ga làm ống luồn dây điện.
Các loại ống có thể dùng để luồn dây điện âm tường
1.Ống bằng nhựa
Đây là một loại ống truyền thống được sử dụng từ lâu và khá phổ biến trong các công trình dân sinh. Loại ống này có ưu điểm là khối lượng nhẹ, dễ tìm mua, giá thành rẻ và thi công dễ dàng.Tuy nhiên, nó cũng có nhược điểm là không chịu được lực tác động mạnh, dễ nứt vỡ và không có khả năng chống cháy.
2. Ống luồn dây điện bằng thép
Là loại ống mới xuất hiện trên thị trường nước ta vài năm trở lại đây nhưng đã được nhiều người tiêu dùng lựa chọn bởi nó có khả năng khắc phục được nhiều điểm yếu của loại ống nhựa PVC như:
- Chống nhiễu điện từ, chống giật và dễ dàng tương thích với các hóa chất bên trong bê tông.
- Chịu lực tác động mạnh tốt, bảo vệ an toàn tuyệt đối cho dây điện.
- Có khả năng chống cháy.
- Tuổi thọ cao, ít phải sửa chữa, thay thế.
Có hai loại ống thép được sử dụng rất phổ biến là:
- Ống thép luồn dây điện trơn EMT: là loại ống có thiết kế thành ống mỏng, không được tiện ren hai đầu, khi cần lắp ráp hay đấu nối với các phụ kiện thì sử dụng vít định vị hoặc lực siết chặt của phụ kiện. Ưu điểm của ống EMT là có trọng lượng nhẹ, giá thành rẻ hơn loại ống có tiện ren, dễ thi công và có tính thẩm mỹ cao.
- Ống thép luồn dây điện ren IMC: là loại ống có thiết kế thành ống dày trung bình, được tiện ren hai đầu thành ống để lắp ráp với các ống hoặc các phụ kiên có tiện ren tương ứng. Loại ống này có ưu điểm là khả năng chống cháy cực tốt, việc thi công dễ dàng và nhanh chóng.
LỜI KẾT:
Thi công dây điện âm tường mang lại tính thẩm mỹ cao cho công trình của bạn. Tuy nhiên, nếu thực hiện không đúng sẽ rất dễ xảy ra hiện tượng rò rỉ điện nguy hiểm. Vì vậy, lời khuyên dành cho bạn là nên chọn những cơ sở cung cấp những sản phẩm ống luồn dây chất lượng, một đội thi công nắm rõ kỹ thuật đi dây và một phần QUAN TRỌNG không kém là một công ty thiết kế UY TÍN sẽ tư vấn cho bạn những cách thức đi dây điện âm tường sao cho khoa học và an toàn nhất. Vì thế, đừng ngần ngại liên hệ với ArcSens khi bạn có những thắc mắc trong quá trình xây dựng ngôi nhà mơ ước của mình nhé.
Kiến Trúc Giác Quan – ArcSens cung cấp dịch vụ tư vấn thiết kế nội thất chuyên nghiệp:
Thiết kế nội thất
Thiết kế kiến trúc
Tin tức kiến trúc
Cảm ơn bạn đã đọc bài viết.
Với nguyên tắc đi dây điện âm tường bạn cần biếttrên, hy vọng rằng bạn sẽ có thêm những kinh nghiệm để việc thi công hệ thống điện trong ngôi nhà của mình được an toàn và mang lại thẩm mỹ cao nhất.Nếu bạn có ý kiến hay bất kỳ thắc mắc nào trong quá trình lắp đặt và sử dụng các thiết bị trong gia đình mình, hãy chia sẻ với Kiến Trúc Giác Quan bằng cách để lại bình luận ngay bên dưới nhé.
Thiết kế kiến trúc ArcSens
Xem thêm: Nguyên tắc khi xây tường gạch và cách kiểm tra gạch chất lượng.
Xây dựng nên ngôi nhà mơ ướcvới thiết kế tại ArcSens!
0 0 đánh giá
Đánh giá bài viết
Hotline: 02546 272 060
Tư vấn nhanh Báo giá nhanh
TagsNguyên tắc đi dây điện âm tường bạn cần biết
Theo dõi
Thông báo của
Label
{} [+]
Name* Email* Website
Label
{} [+]
Name* Email* Website
0 Góp ý
Phản hồi nội tuyến
Xem tất cả bình luận
Tóm tắt lý thuyết Công nghệ 9 Bài 12 ngắn gọn
1. Kiểm tra dây dẫn điện
• Dây dẫn điện trong nhà thường được sử dụng dây có vỏ bọc cách điện tốt.
• Trong thời gian sử dụng phải kiểm tra định kỳ để phát hiện ra dây dẫn có vết nứt, hở chỗ cách điện.
• Biện pháp khắc phục:
◦ Dây dẫn không buộc lại với nhau, tránh làm tăng nhiệt độ, hỏng lớp cách điện.
◦ Thay dây mới, dùng băng keo quấn cách điện chỗ bị hở.
2. Kiểm tra cách điện của mạng điện
• Kiểm tra các ống luồn dây dẫn.
• Kiểm tra rò điện.
• Nếu bị dập, vỡ thì có thể thay ống nhựa cách điện mới.
3. Kiểm tra các thiết bị điện
a. Cầu dao, công tắc
| Hiện tượng | Cách khắc phục |
| Vỏ công tắc bị sứt hoặc vỡ |
Sử dụng băng dính cách điện quấn bao kín vị trí vỏ bị sứt hoặc vỡ. Thay công tắc mới. |
| Mối nối dây dẫn của cầu dao, công tắc tiếp xúc không tốt hoặc bị lỏng | Sửa lại mối nối đúng theo yêu cầu kĩ thuật của mối nối giữa dây dẫn với phụ kiện |
| Ốc, vít sau một thời gian sử dụng bị lỏng ra | Sử dụng tua vít vặn chặt các ốc, vít lại |
- Kiểm tra vị trí đóng mở của công tắc, cầu dao. Hướng chuyển động của núm đóng – cắt phải đúng theo bảng sau:
| Kí hiệu | Trạng thái làm việc | Hướng chuyển động của núm đóng cắt | |
| Lên xuống | Sang ngang | ||
| 1 | Đóng | ↑ | → |
| 0 | Cắt | ↓ | ← |
b. Cầu chì
Khi kiểm tra cần chú ý:
• Cầu chì được lắp đặt ở dây pha, bảo vệ các thiết bị điện.
• Cầu chì phải có nắp che.
• Kiểm tra số liệu định mức của cầu chì với yêu cầu làm việc của mạng điện.
c. Ổ cắm điện và phích cắm điện
• Phích cắm điện: Võ, chốt cắm phải chắc chắn, đảm bảo tiếp xúc tốt với các cực của ổ cắm điện.
• Các dây nối vào ổ cắm điện, phích cắm điện phải đảm bảo yêu cầu kỹ thuật.
• Sử dụng nhiều loại ổ cắm điện khác nhau cho nhiều cấp điện áp khác nhau để tránh nhầm lẫn.
• Không đặt ổ cắm điện ở những nơi ẩm ướt nóng quá hoặc nhiều bụi.
4. Kiểm tra các thiết bị điện
• Kiểm tra cách điện của đồ dùng điện: các bộ phận cách điện bằng cao su, chất dẻo phải nguyên vẹn. nếu vỡ phải thay ngay.
• Kiểm tra dây dẫn và các mối nối: không bị hở, rạn nứt. kiểm tra kĩ chỗ nối vào phích cắm và chỗ nối vào đồ dùng điện. nếu gãy có thể gây đoản mạch.
• Kiểm tra các bộ phận của đồ dùng điện.
• Phải kiểm tra định kì và sửa chữa các đồ dùng điện kịp thời.
Lưu ý khi chọn mua cầu dao [aptomat] và cách sử dụng
Cầu daolà công tắc điện tự động dùng để bảo vệ mạch điện khi quá tải hoặc ngắn mạch. Chức năng đơn giản của cầu dao là dò tìm các dòng điện bị lỗi và ngắt mạch điện. Khác với cầu chì, cầu dao có thể đóng mở [bằng tay hoặc tự động] để trở lại điều kiện điện bình thường. Cầu dao có kích cỡ khác nhau, từ những thiết bị nhỏ dùng cho gia đình cho đến loại thiết bị chuyển mạch lớn để bảo vệ điện cao thế cho toàn bộ một thành phố.
1. Cách chọnAptomat
Aptomat là loại cầu dao tự động ngắt khi có sự cố trong đường điện nằm trong hệ thống mà aptomat điều khiển.
Chọn định mức dòng điện aptomat hạ thế theo nguyên tắc: IB < In < Iz Với: IB là dòng điện làm việc lớn nhất của các thiết bị điện cần bảo vệ. Iz là dòng giới hạn cho phép của dây dẫn.
Thông thường chọn giá trị dòng định mức của aptomat lớn hơn giá trị dòng làm việc khoảng 20%. Hiện tượng xảy ra do sau khi có điện trở lại, tất cả thiết bị điện khởi động cùng lúc, các thiết bị có công suất lớn như: máy điều hòa không khí, tủ lạnh, máy giặt cùng khởi động, nên tổng dòng là rất lớn từ 3-10 lần so với lúc hoạt động ổn định tác động đến aptomat bảo vệ. Vì thế khi bị cúp điện nên ngắt tất cả các thiết bị điện có công suất lớn, sau khi có điện trở lại mới khởi động lại từng thiết bị trên nếu có nhu cầu.
2. Cách chọn cầu dao hạ thế
Cầu dao điện là dụng cụ thường được dùng trong các mạng điện hạ áp, có điện áp từ 220 – 380V, khác với công tắc điện, cầu dao có khả năng đóng ngắt các dòng điện có cường độ lớn. Cầu dao có nhiều loại: cầu dao 1 pha, 3 pha; cầu dao đảo,…
Để mua được một cầu dao tốt và đúng quy cách, ta cần lưu ý:
– Khi mua cầu dao cần phải xem xét độ bền của các chi tiết cơ khí, cụ thể là : lưỡi dao, ngàm tiếp xúc cần phải đầy đặn và phẳng phiu. Các bộ phận của cầu dao phải được cố định chắc chắn, không xộc xệch và đúng vị trí.
– Trong cầu dao, dòng điện sẽ chạy qua các phần sau đây : các cực đấu dây, chỗ tiếp xúc giữa ngàm và lưỡi dao, trục quay của tay gạt. Nếu các chi tiết này tiếp xúc không tốt, khi vận hành cầu dao sẽ bị phát nóng và dẫn đến hư hỏng. Để thoả mãn các yêu cầu trên, các ốc xiết dây phải chặt khít để khi xiết mạnh không bị tuột răng. Khi cầu dao ở trạng thái đóng, các ngàm phải ôm chặt các lưỡi dao. Riêng đối với cầu dao 3 pha thì khi đóng, 3 lưỡi dao cần phải tiếp xúc một lần để đảm bảo cho động cơ không bị sốc khi khởi động. Trục quay của tay gạt phải chặt chẽ để khi dòng điện chạy qua không bị phát nóng.
– Ngoài ra, đế cầu dao và chuôi tay gạt có thể được làm bằng nhựa hoặc bằng sứ, điều đó không quan trọng vì mỗi loại có ưu, nhược điểm riêng. Loại bằng nhựa có ưu điểm là nhẹ, cách điện tốt nhưng không chịu được nhiệt độ cao. Loại bằng sứ chịu nhiệt tốt, nhưng hay mẻ hoặc vỡ.
– Cần lưu ý : Trước khi mua cầu dao cho các máy móc nông nghiệp cần phải biết máy đó sử dụng điện 1 pha hay 3 pha và điện áp định mức là bao nhiêu. Muốn biết điện áp định mức phải căn cứ vào đường điện mà chúng ta cần lắp cầu dao. Để đảm bảo an toàn, điện áp định mức của cầu dao 1 pha thường là 450 V hoặc 600 V. Điện áp định mức thường được ghi trên tay gạt của cầu dao.
3- Cách chọn cầu dao đảo chiều
Cầu dao đảo giống hình thức giống như cầu dao thường nhưng có 3 khớp hay 3 tiếp điểm], mục đích chính là để chuyển đổi nguồn điện ví dụ khi kéo lên sẽ lấy điện lưới quốc gia, kéo đến giữa cầu dao sẽ tắt điện quốc gia và điện máy phát [bộ kích điện], kéo xuống thì dùng điện máy phát [bộ kích điện].
Công dụng:
Công dụng chính của cầu dao đảo là để bảo vệ máy phát điện, cách ly hai nguồn điện khác nhau, tuyệt đối không nên mắc đường dây máy phát điện [bộ kích điện]vào thẳng cầu dao tổng rồi khi có điện lưới bối rối không tắt máy điện rút dây ra mà bật ngay cầu dao tổng lên thì tất cả thiết bị điện sẽ cháy và máy phát điện [bộ kích điện] sẽ bị hư hỏng ngay.
Cách đấu nối tham khảo:
Từ cầu dao chính của điện lưới sẽ đấu nối thêm 1 đường riêng tới 1 cầu dao đảo chiều, một đường dây riêng thứ 2 sẽ nối vào điện máy phát [bộ kích điện]. đường ở giữacầu dao sẽ là đường điện dẫn đến dây điện sinh hoạt của gia đình.
Cách vận hành:
Bước 1: Khi nào cúp điện bạn nên tắt công tắc điện của tất cả các thiết bị điện đang sử dụng và kéo cầu dao đảo đến điểm giữa để cách ly phụ tải và thiết bị khỏi cả nguồn điện lưới quốc gia và điện máy phát [bộ kích điện],
Bước 2: Bật máy phát điện[bộ kích điện] lên, kiểm tra đồng hồ tới đạt mốc 200V trở lên khi chạy không tải.
Bước 3: Kéo cầu dao đảo chiều nối với nguồn điện từ máy phát [bộ kích điện] ra cung cấp cho các thiết bị, để an toàn bạn nên bật lần lượt từng thiết bị một.
Bước 4: Khi nào có điện lưới quốc gia trở lại, bạn cũng làm theo các bước trên, chỉ có điều khác duy nhất là cầu dao đảo sẽ nối với nguồn điện lưới.
4- Cách chọncầu dao tự động CB[circuit breaker]
Cầu dao tự động hoạt động như 1 thiết bị bảo vệ để chống quá dòng, quá tải và ngắt mạch. Có thể chia cầu dao làm 2 loại chính:
Loại bảo vệ quá dòng, quá tải bằng cơ cấu thanh lưỡng kim và loại chống điện giật, bảo vệ quá dòng và ngắn mạch có rơle.
Loại bảo vệ quá dòng ngoài cơ cấu thanh lưỡng kim để bảo vệ quá dòng như Aptomat còn có rơle điện từ. Khi có ngắn mạch thì rơle điện từ sẽ hoạt động tức thời để cắt dòng điện. Các loại có cấu tạo theo cơ cấu hỗn hợp này thường được sản xuất từ châu Âu và Mỹ, Nhật hoạt động hữu hiệu hơn và giá cả cũng thường đắt hơn.
Khi mua cần lưu ý:Dòng điện định mức ghi trên CB phải phù hợp với dòng điện đang sử dụng, có thể chọn dòng điện định mức trên CB bằng từ 120% – 150% [ví dụ sử dụng thiết bị khoảng 12A thì có thể dùng loại CB 15 A].
Để ngăn ngừa sự cố do điện gây ra, người tiêu dùng đã quen với việc sử dụng cầu dao tự động [circuit breaker-CB] thay thế cho loại cầu dao cổ điển vốn không được an toàn. Tuy nhiên, trong công tác lắp đặt đòi hỏi phải tuân thủ vài nguyên tắc cơ bản. Trước khi lắp CB, cần thống kê toàn bộ công suất tiêu thụ điện của thiết bị để biết được cường độ dòng điện tối đa là bao nhiêu. Khi tính toán phải chú ý đến cả trường hợp phụ tải tăng dòng ở trạng thái khởi động, ví dụ như ở máy điều hòa nhiệt độ, tủ lạnh, mô tơ bơm nước… Chọn loại CB phù hợp, tức là số ampe không quá cao so với kết quả đã tính toán. CB phải được bắt vít chắc chắn vào bảng điện và có nắp đậy. Đầu line in ở phía trên, đầu load ở phía dưới. Khi đấu dây thì nguồn AC được gắn vào các cọc line in, đầu ra cho phụ tải gắn vào các cọc load. Không nên gắn ngược lại vì dễ tạo ra nguy hiểm khi sửa chữa. Dây nóng phải đấu vào cọc L, dây nguội vào cọc N. Xét về thực tế thì CB loại thông thường sẽ tự động cắt điện chỉ khi nào bị đoản mạnh hoặc quá tải. Trường hợp thiết bị điện bị rò rỉ thì CB không tự ngắt điện được vì không ở trong tình trạng mạch kín. Nếu có khả năng tài chính thì bạn hãy gắn CB có kèm theo chức năng chống điện giật, mức độ an toàn sẽ được tăng lên rất cao. Với những hộ gia đình có mạng lưới điện 3 pha để phục vụ sản xuất, khi cần lắp CB loại 4 cực thì không được cấp dây nóng thứ hai vào cọc N để phân bổ cho một nhánh phụ tải nào khác. Đây là trường hợp người sử dụng muốn tiết kiệm chi phí nên đã đấu trực tiếp dây nguội, còn dây nóng thì cho chạy qua CB. Thực ra thì ban đầu cũng có vài loại CB được nhà sản xuất lắp lưỡng kim nhiệt ở cả 2 nhánh L và N. Nhưng về sau, để hạ giá thành sản phẩm nên hầu hết chỉ gặp loại có lưỡng kim nhiệt bảo vệ nằm ở nhánh L, còn nhánh N thì chỉ có thanh đồng di động để tiếp xúc với cọc cố định khi CB được bật lên. Nếu sơ ý lắp dây nóng thứ hai vào cọc N để điều khiển song song 2 thiết bị nào đó thì vô cùng tai hại. Khi xảy ra sự cố chập điện ở nhánh N thì rất dễ gây nên tình trạng hỏa hoạn do cháy dây dẫn điện, bởi lúc đó CB đã hoàn toàn mất tác dụng bảo vệ.
5-Cách chọnELCB
ELCB [Earth leakage circuit breaker] thường được gọi tên theo các thói quen khác nhau là “Rơ le bảo vệ chạm đất”, aptomat “chống giật”, “cầu dao chống giật”. ELCB là loại thiết bị làm việc trên nguyên tắc phát hiện sự chênh lệch dòng điện đi và về để có thể ngắt phía nguồn tiêu thụ nếu có sự chênh lệch giữa chúng. ELCB được dùng để bảo vệ an toàn cho lưới điện quan trọng hơn là sự an toàn của con nguời đối với các nguy cơ bị “điện giật”.
Cần phân biệt rõ giữa ELCB và CB –cầu dao tự động chống ngắt mạch.CB chỉ có chức năng ngắt điện khi có sự cố chạm mạch điện chứ không có khả năng phát hiện rò rỉ điện như ELCB. Do vậy, về độ an toàn, ELCB được đánh giá cao hơn rất nhiều so với CB.
Công dụng
Khi chập điện thì tại vị trí chập nhau sẽ sinh ra nhiệt đủ để phát cháy đối với chính dây dẫn với vỏ cách nhiệt bằng nhựa, và chủ yếu là nhiệt đó sẽ tạo ra bén lửa đối với các vật xung quanh. Dòng điện có thể tăng cao đến mức làm các aptomat [hoặc cầu chì bảo vệ] ngắt điện. Sự ngắt này sẽ làm cho dòng điện dân dụng sẽ không còn là tác nhân tiếp tục làm đám cháy mạnh thêm nữa.
Trong các trường hợp sự cố đối với các thiết bị điện gây phát nhiên, nhiều khả năng là chúng làm cháy dây dẫn được bọc cách điện, do đó sẽ xuất hiện dòng điện rò ra vỏ thiết bị, và có thể chúng được truyền xuống đất. Không chỉ thế, trong các trường hợp khác thì dòng điện có nhiều khả năng rò xuống đất và làm mất cân bằng giữa dòng điện đi và dòng điện về trong một mạng điện gia đình. Vậy là ELCB có mặt để ngắt điện.
Thông thường, ELCB đã được nhà sản xuất lắp đặt sẵn bên trong máy nước nóng, tuy nhiên, để an toàn hơn, bạn cũng có thể yêu cầu nhân viên kỹ thuật lắp đặt thêm một ELCB ở bên ngoài để phát hiện các dấu hiệu rò rỉ điện ở mức độ nhỏ hơn.
Khảo sát trước khi lắp đặt
Cầu dao chống điện giật có nhiệm vụ phát hiện dòng rò và cắt ngay dòng điện. Thiết bị chống dòng rò hoạt động theo nguyên lý cân bằng dòng điện. Khi có dòng điện rò thì trong cuộn dây hình xuyến sẽ có sự mất cân bằng và sẽ cảm biến đến 1 rơle điện từ làm nhánh cơ cấu đóng cắt mạch điện tức thời.
Khi mua loại cầu dao chống giật, cần lưu ý có loại cầu dao chỉ làm nhiệm vụ phát hiện dòng rò, nhưng cũng có loại vừa phát hiện dòng rò vừa bảo vệ quá tải. Các loại của châu Âu thông thường sử dụng cơ cấu điện từ nên bền hơn, hiệu quả hơn, tuy nhiên khá đắt và thường phải gắn theo hộp điện của hãng chế tạo. Khi sử dụng ELCB, phải thường xuyên thử kiểm tra [bấm vào nút test xem cầu dao có nhảy hay không].
Có rất nhiều người đã gặp phiền toái với các ELCB được trang bị, sau đó thì chúng luôn nhảy mà chẳng hiểu tại do đâu. Thường thì những người sửa chữa điện cho gia đình bạn sẽ rò rẫm nơi nào là nguyên nhân, mà nếu không được thì họ hoặc là đề nghị tháo bỏ ELCB hoặc là điều chỉnh một chút bên trong ELCB để chúng có thể chịu đựng được dòng điện lớn hơn một chút nữa. Thủ thuật này không phải là tôi tưởng tượng ra mà là nghe được trực tiếp những người sửa chữa điện nói ra khi mà tôi đang đi mua chính các ELCB và được họ [cũng đang mua thiết bị điện cho công trình của gia đình nào đó] nhiệt tình nói ra với tôi và nói với nhau. Họ đã không chỉ rõ ra cách làm, nhưng tôi có thể suy đoán ra hành động của họ dựa vào nguyên lý làm việc của ELCB [có thể là đấu tắt, có thể là cắt bớt số vòng dây cảm ứng để ELCB vẫn có thể làm vệc được, nhưng lúc này chúng đã có thông số hoạt động khác hẳn [và lớn hơn nhiều về sự so sánh các dòng lệch] so với nhãn mác của thiết bị đã ghi. Cho dù là cách nào thì hành động này cũng có thể gây ra sự nguy hiểm cho gia đình của bạn.Không phải gia đình nào cũng có thể lắp đặt được các ELCB để bảo vệ cho con người chống bị điện giật. Điều này có vẻ như vô lý nhưng chúng đã là thực tế bởi “cơ sở hạ tầng” mạng điện của gia đình bạn. Tại sao lại như vậy? Ở đây là chất lượng dây dẫn điện và cách lắp đặt chúng hiện tại trong gia đình của bạn. Nếu như chất lượng dây dẫn tốt thì chắc rằng bạn dễ dàng lắp đặt một ELCB mà không gặp phiền toái nào, nhưng nếu dây dẫn điện có vỏ chất lượng kém, sử dụng lâu năm thì sự truyền điện ra ngoài tường và các thiết bị khác để xuống đất làm cho luôn có một dòng điện không hoàn chỉnh, và như vậy thì lắp đặt ELCB sẽ luôn luôn hoạt động, mà điều đó thì bạn chỉ có đường tháo bỏ chúng.
Vậy thì trước khi lắp đặt bạn nên khảo sát xem chúng có phù hợp với hệ thống điện của gia đình bạn hay không. Tốt nhất là mượn được một chiếc ELCB nào đó để lắp thử với chế độ không định vị chắc chắn, rồi mới tiếp tục mua và lắp đặt cố định vào hệ thống lưới điện gia đình. Cách trên không phải là tối ưu đối với kiến thức bình thường, nếu bạn thạo hơn về vật lý và có thêm một số công cụ đo đạc thì sự khảo sát bằng cách đo điện trở cách điện sẽ là cách mang tính chất kỹ thuật hơn, hợp lý hơn mà không cần phải mượn hoặc mua thử một ELCB.
Lắp đặtELCB trong mạng điện gia đình, văn phòng
Một mạng điện gia đình [hoặc cả đối với các văn phòng] lý tưởng nhất là lắp các ELCB theo các cấp độ khác nhau theo từng mức phân nhánh của sự cung cấp điện nhằm đảm bảo phù hợp với tình trạng làm việc của chúng.
Giả sử mạng điện gia đình của bạn có nhiều nhánh [ví dụ nhiều tầng trong một ngôi nhà] thì sự không hoàn hảo của hệ thống dây dẫn có thể làm cho dòng rò xuống đất tổng là lớn. Ví dụ như tầng 1 của bạn rò một ít, tầng 2 rò một ít, v.v.. và tổng lại thì dòng rò có thể vượt ngưỡng có thể gây giật đối với con người – vậy thì nếu lắp một ELCB tổng có tham số nhỏ sẽ không làm việc được – chúng luôn ngắt nguồn ngay khi được lắp vào hệ thống điện.Với một ELCB lắp đặt tại nguồn tổng [tức là đầu vào của hệ mạng điện] thì chúng cần có tham số chịu dòng điện lớn và cường độ dòng điện lệch cao nhất. Điều này nhằm giúp cho hệ thống không bị ngắt điện toàn bộ khi một ELCB nào đó ở các nhánh dưới cũng bị ngắt do có sự dò điện: Ví dụ một thiết bị nào đó bị rò điện ra vỏ hoặc một ai đó vô tình sờ vào điện ở một nhánh nhỏ thì ở nhánh tổng ELCB sẽ cắt điện, và toàn bộ sẽ mất điện. Tất nhiên rằng sự an toàn là quan trọng nhất bởi vì sự ngắt điện có thể làm bực mình, thiệt hại, nhưng cứu được một người khỏi nguy cơ điện giật thì không có giá nào so sánh được. Nhưng thực tế thì không phải như vậy, bởi vẫn có cách mắc chúng mà các nhánh con có thể ngắt ở nhánh con mà nhánh tổng không bị ngắt. Vậy thì trong trường hợp này nếu bạn chỉ lắp một ELCB tại một nhánh tổng thì có nghĩa rằng hoặc bạn quá tiết kiệm, hoặc là bạn chưa hiểu biết và nhìn rộng các vấn đề [hoặc cả hai].
Như vậy thì cách lắp ELCB trong mạch điện gia đình là như thế nào. Tốt nhất là nên lắp một ELCB tổng với một tham số lớn về tổng cường độ dòng điện chịu đựng qua nó, có dòng rò định mức cao, lắp các nhánh con các ELCB có tham số nhỏ hơn. Cách lắp này còn giúp khoanh vùng các vùng bị rò điện mà không phải lật tung tường, dò từng vị trí xem chỗ nào gây rò rỉ nữa.
Tôi lấy một ví dụ cho sự lắp đặt như thế này theo từng cấp độ nhánh khác nhau của mạng điện trong gia đình/văn phòng: ELCB tổng: 300 mA, Nhánh từng tầng: 100 mA, nhánh từng phòng 30 mA. Xin lưu ý rằng đây chỉ là ví dụ gợi ý, tuỳ theo từng gia đình/văn phòng mà sử dụng các loại ELCB khác nhau, cách thức sử dụng điện lại cần nghiên cứu, thiết đặt lại cho phù hợp.
Cũng lưu ý thêm một ý rất phụ rằng một số loại bình nước nóng sử dụng điện năng hiện nay đã được trang bị sẵn các ELCB bên trong, chúng có thể làm tăng giá thành nên và được quảng cáo rằng đảm bảo an toàn cho người sử dụng với sự chống rò điện thì chính là tính năng này. Nếu như một bình nước nóng nào đó chỉ có thểm tính năng chống rò điện mà bạn lại được lắp sẵn các ELCB trong mạng điện rồi thì không nhất thiết phải dùng chúng. Còn nếu gia đình bạn chưa lắp các ELCB thì nên đầu tư chúng thay cho bỏ thêm tiền cho tính năng chống rò điện của bình nước nóng.
Xem tin khác
- So sánh các loại vật liệu cách điện [PE, PVC, XLPE] 18-02-2022, 10:25 pm
- Vì sao nên sử dụng dây cáp điện nhiều lõi 17-02-2022, 9:39 am
- Hãng Cadivi thông báo về phát triển tính năng chống cháy lan cho sản phẩm cáp điện Cadivi 15-02-2022, 8:42 am
- Drone làm theo thiết kế 530 năm trước của Leonardo da Vinci 11-02-2022, 8:56 am
- Chiến dịch ném trứng thối vào du thuyền của Jeff Bezos 10-02-2022, 8:54 am
- Chọn đúng dây bước đầu tiên hướng tới giảm thiểu rủi ro cháy điện 09-02-2022, 8:40 am
- Cách chọn mua dây rút nhựa và sự khác nhau giữa dây rút nhựa đen và trắng 25-01-2022, 2:35 pm
- Relay thời gian là gì? Phân loại và cách hoạt động của relay thời gian 20-01-2022, 8:00 pm
- Cấu tạo và phân loại cáp điều khiển Sino 18-01-2022, 8:26 am
- Lựa chọn dây dẫn phù hợp với nhu cầu, nhận biết hàng chính hãng CADIVI 13-01-2022, 10:10 am
- Phân biệt sự khác nhau giữa ống nhựa uPVC và ống nhựa PVC 19-12-2018, 3:40 pm
- Mua đèn sưởi loại nào tốt, tiết kiệm điện năng và đảm bảo an toàn nhất? 18-12-2018, 10:03 am
- Ống nhựa uPVC là gì? 14-12-2018, 8:56 am
- Ưu điểm và phân loại ống luồn dây điện Sino trên thị trường 30-11-2018, 9:39 am
- Mua dây điện Trần Phú chính hãng ở đâu? 27-11-2018, 10:59 am
- Về nhiệt độ của các loại đèn led dây dán 25-11-2018, 10:00 am
- Sử dụng ổn áp điện Lioa có tốn điện không? 23-11-2018, 9:24 pm
- Cách lựa chọn quạt điện dân dụng phù hợp với từng không gian 23-11-2018, 10:16 am
- Nên chọn đèn LED ốp trần hay âm trần? 20-11-2018, 2:52 pm
- Hướng dẫn sử dụng đèn sưởi nhà tắm an toàn và hiệu quả 20-11-2018, 9:21 am