Có thể ngôn ngữ Pascal không còn là cái tên xa lạ đối với các lập trình viên chuyên nghiệp. Tuy nhiên, đối với những người người mới tìm hiểu về lĩnh vực IT, thì chắc hẳn thuật ngữ Pascal là một thứ mới mẻ và phức tạp. Vậy thì ngôn ngữ Pascal là gì? Nó có những đặc điểm ra sao? Mời bạn cùng Mona Media tìm kiếm những câu trả lời này thông qua bài viết dưới đây nhé!
Ngôn ngữ Pascal là gì?
Pascal chính là loại ngôn ngữ lập trình cấp cao được phát triển ở dạng mệnh lệnh và thủ tục. Ngôn ngữ này được phát triển vào năm 1970 bởi nhà khoa học người Thụy Điển nổi tiếng là Nicholas Emil Wirth. Ngôn ngữ lập trình này được đặt theo tên của nhà toán học, triết gia cũng như nhà vật lý người Pháp Blaise Pascal, nhằm tưởng nhớ sự cống hiến vĩ đại của ông cho nền khoa học.
Trên thực tế, Pascal không phải chỉ là một ngôn ngữ độc lập hoàn toàn mà nó được phát triển từ ngôn ngữ ALGOL 60. Trong suốt quá trình nghiên cứu, Nicholas Wirth đưa ra đề xuất táo bạo chính là phát triển ngôn ngữ lập trình Pascal dựa vào hệ thống ALGOL 60 có sẵn vào năm 1960. Tuy nhiên, đề xuất này không nhận được bất kỳ sự đồng thuận nào. Vì thế, ông tiếp tục nghiên cứu cũng như lựa chọn hướng đi khác biệt hoàn toàn với định hướng ban đầu.
Thay vì ý tưởng dựa vào nền tảng ngôn ngữ máy tính đã có sẵn, vào năm 1970, ông phát triển ra ngôn ngữ lập trình Pascal độc lập. Và nhanh đó, Pascal thành công mạnh mẽ tạo bước tiến vững chắc cho sự phát triển máy tính mini ở thời điểm bây giờ.
Ưu điểm và nhược điểm của Pascal
Chính nhờ vào đặc tính là ngôn ngữ lập trình phát triển độc lập, do đó Pascal đã khắc phục được một phần những hạn chế của những ngôn ngữ lập trình có trước nó. Tuy nhiên, đây cũng chính là lý do mà ngôn ngữ này còn tồn tại một số nhược điểm.
Ưu điểm
- Đây là ngôn ngữ lập trình có cấu trúc, vì thế nó dễ dàng phân tích, nghiên cứu cũng như học tập.
- Nó có khả năng tạo nên những chương trình hiệu quả rõ ràng và tương đối an toàn.
- Ngôn ngữ Pascal còn có thể biên dịch thành những loại ngôn ngữ lập trình khác nhau.
- Pascal có thể sử dụng được trên đa nền tảng, hay hệ thống máy tính khác nhau thông qua những thao tác biên dịch, và chuyển đổi.
- Và nó cũng có khả năng hỗ trợ định hướng đối tượng [OOP – object oriented programming].
Nhược điểm
- Pascal có thể chuyển đổi không rõ ràng một số đối tượng ở các tập hợp phức tạp hoặc có tính liên quan mật thiết với nhau.
- Nó dễ bị tấn công vì cấu trúc của nó tương đối đơn giản, độ lặp lại cao nên chỉ cần một điều chỉnh nhỏ cũng ảnh hưởng đến tất cả tập hợp.
- Và cuối cùng là khả năng kiểm soát chỉ dừng lại ở mức trung bình.
Đặc điểm của ngôn ngữ lập trình Pascal
Một số đặc điểm nổi bật của ngôn ngữ lập trình bậc cao Pascal chính là:
Các phần tử cơ bản của Pascal
Mỗi ngôn ngữ lập trình điều được xây dựng bởi hệ thống ký hiệu và những quy tắc riêng. Các quy tắc này được đặt ra cùng hệ thống ký tự nhằm tạo nên sự gắn kết ở những chương trình được thiết lập. Dưới đây là các phần tử mà ngôn ngữ lập trình Pascal được xây dựng nên:
Danh hiệu [identifiler]
Danh hiệu trong Pascal được dùng để đặt tên cho những chương trình, hàm, biến,… Đặc điểm của nó là uôn bắt đầu bằng chữ cái. Và phía sau có thể là chữ cái, và chữ số hoặc gạch ngang không có cố định.
Ví dụ: Can_bac_2; C5000; dellasusapple;…
Những danh hiệu của Pascal không phân biệt viết thường và viết hoa nó có giá trị tương đương.
Từ khóa [Keyword]
Từ khóa trong Pascal giống những phần tử riêng biệt được xác định với mục đích khác nhau. Các từ khóa sử dụng sau này sẽ không được trùng với các từ khóa riêng.
- Từ khóa chung bao gồm: Program, Begin, Function, End hay Procedure, …
- Từ khóa để khai báo: Const, Type, Var, Record, Array, String…
- Từ khóa ở lệnh lựa chọn: If … Then … Else, Case … Of
- Từ khóa cặp lệnh lặp: For … To … Do, While … Do
- Từ khóa để điều khiển: With, Goto, Exit
- Từ khoá toán tử: And, In, Div, Or, Not, và Mod
Khoảng trắng, dấu chấm phẩy, dấu móc, dấu nháy đơn, toán tử, toán hạng.
- Khoảng trắng “ “: Dùng cách biệt 2 từ trong chuỗi.
- Dấu chấm phẩy “ ; ”: Dùng sau tên của chương trình, và sau những câu lệnh.
- Dấu móc “{ }”: Ở Pascal những gì mà đặt trong hai dấu móc sẽ là phần ghi chú.
- Dấu nháy đơn “’”: Nó dùng để bao một chuỗi lại.
- Toán tử: Ở giữa hai toán hạng.
Ví dụ: x+2, y=8, 7>3, x=y … Vậy +, =, >,