1. Viêm não Nhật Bản là bệnh gì?
Viêm não Nhật Bản là một bệnh truyền nhiễm do virus viêm não JEV [Japanese Encephalitis Virus] gây ra. Virus này thường được tìm thấy ở các loài động vật hoang dã [như chim hoang,...] hoặc các loài gia súc [như lợn, bò,...].
Bệnh không có khả năng lây truyền trực tiếp từ người sang người mà thông qua máu có chứa virus gây bệnh do vật thể trung gian [thường là muỗi] lây truyền sang. Có 2 loài muỗi phổ biến mang virus viêm não Nhật Bản là muỗi Culex Vishnui và Culex Tritaeniorhynchus. Theo như các nghiên cứu đã có thì đây được xác định là con đường lây truyền bệnh viêm não Nhật Bản duy nhất.
Muỗi là vật trung gian lây truyền bệnh viêm não Nhật Bản
Không giống như các bệnh lây nhiễm thông thường khác, viêm não Nhật Bản rất nguy hiểm bởi nó gây ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thần kinh trung ương của người bệnh. Theo thống kê, số trường hợp viêm não Nhật Bản có để lại di chứng nặng nề chiếm đến hơn 50% tổng số người mắc bệnh này. Các di chứng có thể bao gồm liệt nửa người, bại liệt, bại não, mất ngôn ngữ, rối loạn tâm thần,... Tỷ lệ tử vong của bệnh viêm não Nhật Bản cũng khá cao, đạt đến 20 - 30%.
Điều khiến bệnh trở nên nguy hiểm hơn bao giờ hết chính là trong thời gian ủ bệnh không có bất kỳ triệu chứng nào rõ ràng. Triệu chứng nếu có thường rất dễ nhầm lẫn với các bệnh viêm não thông thường khác. Ngoài ra, bệnh có khả năng diễn biến xấu trong thời gian ngắn. Người bệnh khi sốt quá cao sẽ dẫn đến tình trạng hôn mê hoặc co giật chỉ sau vài ngày.
Chính vì vậy mà việc tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản là rất quan trọng, giúp giảm thiểu tối đa nguy cơ mắc bệnh viêm não Nhật Bản.
1. Những loại vacxin viêm não Nhật Bản đang được sử dụng hiện nay
1.1. Viêm não Nhật Bản là gì?
Bệnh viêm não Nhật Bản do Japanese Encephalitis Virus gây ra - loại virus này thường gặp ở những loài gia súc như bò, lợn hoặc một số loại động vật hoang dã, nhất là những loại chim hoang.
Căn bệnh này có thể truyền từ người bệnh sang người khỏe qua đường muỗi đốt, phổ biến nhất là muỗi Culex Vishnui và Culex Tritaeniorhynchus. Muỗi mang mầm bệnh có nguồn gốc từ động vật sẽ có thể đốt và truyền sang cho người.
Viêm não Nhật Bản có thể lây truyền qua đường muỗi đốt
Viêm não Nhật Bản được xếp vào nhóm những bệnh truyền nhiễm rất nguy hiểm vì bệnh có thể gây tổn thương trực tiếp đến hệ thần kinh trung ương của người bệnh. Rất nhiều trường hợp bệnh nhân đã tử vong vì căn bệnh này. Trong số những người mắc bệnh thì có đến khoảng một nửa bệnh nhân gặp phải những di chứng nặng nề, chẳng hạn như tình trạng bại não, liệt nửa người, rối loạn tâm thần, rối loạn ngôn ngữ.
Ở thời gian đầu, căn bệnh này thường có dấu hiệu sốt cao dễ gây nhầm lẫn với những căn bệnh khác vì thế rất khó để phát hiện bệnh sớm. Hơn nữa, viêm não Nhật Bản lại dễ dàng tiến triển nhanh khiến cho bệnh nhân dễ rơi vào tình trạng nguy kịch khi không được cấp cứu kịp thời. Trên thực tế, rất nhiều trường hợp chỉ sau vài ngày nhiễm bệnh, bệnh nhân đã hôn mê hay bị co giật.
Hiện nay, vẫn chưa tìm ra các loại thuốc đặc hiệu để điều trị hiệu quả căn bệnh này, vì thế việc phòng bệnh vẫn được ưu tiên hàng đầu. Trong đó tiêm vacxin viêm não Nhật Bản được đánh giá là phương pháp an toàn và hiệu quả nhất.
1.2. Những loại vắc xin viêm não Nhật Bản đang được sử dụng tại Việt Nam
Hiện nay, có hai loại vacxin viêm não Nhật Bản đang được sử dụng tại Việt Nam đó là Jevax và Imojev. Trong đó, vacxin Jevax là do Việt Nam sản xuất còn vacxin Imojev do hãng Sanofi Pasteur của Pháp - sản xuất tại Thái Lan.
Vacxin Jevax
Loại vacxin này được tiêm cho trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên. Lịch tiêm chủng của Vacxin Jevax như sau:
Mũi 1: Mũi tiêm lần đầu tiên cho trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên.
Mũi 2: Mũi tiêm thứ 2 cách mũi tiêm thứ nhất sau 2 tuần.
Mũi 3: Mũi thứ 3 cách mũi tiêm thứ 2 một năm.
Tuy nhiên, để đảm bảo khả năng miễn dịch tốt nhất. Sau mũi tiêm thứ 3, trẻ cần được tiêm nhắc lại một mũi cách 3 năm/lần cho đến khi trẻ đủ 15 tuổi.
Vacxin Jevax này được tiêm cho trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên.
Vacxin Imojev
Loại vacxin Imojev bắt đầu sử dụng tại Việt Nam vào năm 2019. Vì thế, đây vẫn được cho là một loại vacxin khá mới. Tuy nhiên, bạn không nên quá lo lắng vì loại vacxin này được các chuyên gia đánh giá an toàn với cả trẻ em và người lớn.
Để vacxin viêm não Nhật Bản Imojev đạt hiệu quả phòng ngừa bệnh cao nhất, mẹ cần cho bé đi tiêm đầy đủ và đúng lịch như sau:
- Trẻ từ 9 tháng tuổi trở lên đã có thể tiêm vacxin Imojev. Đối với trẻ từ 9 tháng đến dưới 18 tuổi nên được tiêm 2 mũi Imojev và mỗi mũi cách nhau 1 năm.
- Đối với người trưởng thành từ 18 tuổi trở lên thì chỉ cần tiêm một mũi Imojev.