* Câu hỏi cuối bài:
1. Mỗi bài ca dao nói về tình cảm nào trong gia đình?
2. Hãy chọn và nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong một bài ca dao.
3. Em thích bài ca dao nào nhất? Vì sao?
4. Nếu vẽ minh hoạ cho bài ca dao thứ nhất, em sẽ vẽ như thế nào? Hãy vẽ hoặc miêu tả nội dung bức tranh bằng lời.
Xem lời giải
Nhằm giúp học sinh có thể chuẩn bị bài một cách nhanh chóng cho môn Ngữ Văn lớp 6 với bộ sách mới.
Mobitool Soạn văn 6: Ca dao Việt Nam, thuộc bộ sách Cánh Diều, mời các bạn học sinh tham khảo với Mobitool nhé.
==>> Hãy chọn và nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong một bài ca dao
- Ca dao là một hình thức thơ ca dân gian truyền thống lâu đời của dân tộc Việt Nam.
- Ca dao sử dụng nhiều thể thơ, trong đó nhiều bài viết theo thể lục bát. Mỗi bài ca dao ít nhất có hai đầu dòng.
- Ca dao thể hiện các phương diện tình cảm, trong đó có tình cảm gia đình.
a. Bài 1
“Công cha như núi ngất trời,
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông.
Núi cao biển rộng mênh mông,
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi!”
– Nội dung chính: Ca ngợi công lao to lớn của đấng sinh thành: cha mẹ. Đồng thời răn dạy con người phải biết ghi nhớ và báo đáp công ơn ấy.
– Nghệ thuật:
- Biện pháp tu từ so sánh: “công cha” “núi ngất trời”; “nghĩa mẹ” với “nước ở ngoài biển Đông”. Dùng cái to lớn, vĩ đại của thiên nhiên “núi”, “biển” để thể hiện công lao, to lớn của cha mẹ.
- Hình ảnh “cù lao chín chữ”: hình ảnh ẩn dụ nói về công lao của cha mẹ nuôi con vất vả nhiều bề [cù: siêng năng, lao: khó nhọc, chín chữ cù lao gồm có sinh [đẻ], cúc [nâng đỡ], phủ [vuốt ve], súc [cho bú, cho ăn], trưởng [nuôi cho lớn]. dục [dạy dỗ], cố [trông nom], phục [theo dõi tính tình mà uốn nắn], phúc [che chở].
=> Hình ảnh thể hiện lòng biết ơn của con cái đối với cha mẹ.
b. Bài 2 núi ngất trời là hình ảnh ẩn dụ cho điều gì trong ca dao
“Con người có cố, có ông
Như cây có cội, như sông có nguồn”
– Nội dung: Khuyên nhủ con người cần phải ghi nhớ nguồn cội của mình, ghi nhớ công ơn của thế hệ đi trước.
– Nghệ thuật:
- “Có cố, có ông”: chỉ thế hệ đi trước
- Hình ảnh so sánh “như cây có cội, như sông có nguồn”: mượn hình ảnh thiên nhiên còn có nguồn cội, để khuyên nhủ con người phải ghi nhớ nguồn gốc của mình.
c. Bài 3
“Anh em nào phải người xa,
Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân
Yêu nhau như thể tay chân,
Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy”
– Nội dung: Đề cao tình cảm anh em trong gia đình. Nhắc nhở anh em trong một gia đình phải biết yêu thương, giúp đỡ đùm bọc lẫn nhau.
– Nghệ thuật:
- Cụm từ “cùng chung – cùng thân” gợi ra mối quan hệ huyết thống.
- Biện pháp tu từ so sánh: “yêu nhau như thể tay chân”: gợi ra sự nương tựa, gắn bó trong cuộc sống.
* Trả lời câu hỏi SGK:
– Hãy chú ý đến thể thơ, vần nhip, được sử dụng trong ba bài ca dao:
- Thể thơ: Lục bát
- Vần: Tiếng thứ sáu của dòng lục gieo vần xuống tiếng thứ sáu của dòng bát, tiếng thứ tám của dòng bát gieo vần xuống tiếng thứ sáu của dòng lục tiếp theo.
- Nhịp: 4/2 [câu 6] và 4/4 [câu 8].
– Ba bài ca dao trên sử dụng biện pháp tu từ nào: So sánh.
Câu 1. Mỗi bài ca dao nói về tình cảm nào trong gia đình?
- Bài 1: Tình yêu thương của cha mẹ.
- Bài 2: Tình cảm với ông bà, tổ tiên
- Bài 3: Tình cảm anh em ruột thịt
Câu 2. Hãy chọn và nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong một bài ca dao.
- Bài 1: Biện pháp tu từ so sánh: “công cha” “núi ngất trời”; “nghĩa mẹ” với “nước ở ngoài biển Đông”. Dùng cái to lớn, vĩ đại của thiên nhiên “núi”, “biển” để thể hiện công lao, to lớn của cha mẹ.
- Bài 2: Hình ảnh so sánh “như cây có cội, như sông có nguồn”: mượn hình ảnh thiên nhiên còn có nguồn cội, để khuyên nhủ con người.
- Bài 3: Biện pháp tu từ so sánh: “yêu nhau như thể tay chân”: gợi ra sự nương tựa, gắn bó trong cuộc sống.
Câu 3. Em thích bài ca dao nào nhất? Vì sao?
- Học sinh tự lựa chọn và lí giải nguyên nhân.
- Gợi ý: Bài ca dao yêu thích nhất là Bài 1. Vì bài ca dao đã cho thấy công lao to lớn của cha mẹ, những người gần gũi, yêu thương chúng ta nhất.
Câu 4. Nếu vẽ minh hoạ cho bài ca dao thứ nhất, em sẽ vẽ như thế nào? Hãy vẽ hoặc miêu tả nội dung bức tranh bằng lời.
Gợi ý:
Bức tranh minh họa có thể được vẽ theo ý tưởng sẽ được chia làm hai phần. Phía trên thể hiện cho “công cha”, phía dưới thể hiện cho “nghĩa mẹ”. Phần “công cha”: một bên vẽ hình ảnh người cha đang làm việc, một bên là núi non. Phần “nghĩa mẹ”: một bên vẽ hình ảnh người mẹ đang ru con, một bên vẽ biển cả.
Soạn văn 6 tập 1 ngắn nhất
Soạn văn 6 tập 2 ngắn nhất
Bài soạn văn lớp 6 siêu ngắn
Giải khoa học tự nhiên 6 chân trời sáng tạo
Câu hỏi xoay quanh Địa lý 6
Giải SBT tiếng anh 6 Global success
Giải SBT âm nhạc 6 chân trời sáng tạo
Soạn văn 6 Kết nối tri thức
Giải địa lí 6 chân trời sáng tạo
Giải SBT mĩ thuật 6 chân trời sáng tạo
Giải SBT mĩ thuật 6 kết nối tri thức
Soạn văn 6 tập 2 Cánh diều
Giải toán 6 tập 1 Cánh Diều
Giải SBT tiếng anh 6 Global Success
Giải SBT âm nhạc 6 kết nối tri thức
Giải công dân 6 Kết nối tri thức
Giải địa lí 6 kết nối tri thức
Giải SBT ngữ văn 6 tập 1 kết nối tri thức
Soạn văn 6 tập 2 kết nối tri thức
Giải toán 6 tập 2 Cánh Diều
Giải SBT tiếng Anh 6 kết nối tri thức
Giải SBT công dân 6 cánh diều
Giải công nghệ 6 Kết nối tri thức
Giải SBT ngữ văn 6 cánh diều
Soạn văn 6 tập 2 chân trời sáng tạo
Giải SBT tin học 6 cánh diều
Giải SBT công dân 6 chân trời sáng tạo
Giải tiếng anh 6 Kết nối tri thức
Giải Lịch sử 6 chân trời sáng tạo
Giải Lịch sử 6 kết nối tri thức
Giải tin học 6 Kết nối tri thức
Soạn văn 6 tập 1 Cánh Diều
Giải SBT tin học 6 chân trời sáng tạo
Giải SBT công dân 6 kết nối tri thức
Giải Lịch sử và địa lí 6 Kết nối tri thức
Giải HĐ trải nghiệm 6 kết nối tri thức
Giải SBT tin học 6 kết nối tri thức
Giải SBT công nghệ 6 cánh diều
Giải khoa học tự nhiên 6 Kết nối tri thức
Giải vật lí 6 chân trời sáng tạo
Giải SBT ngữ văn 6 chân trời sáng tạo
[Kết nối tri thức và cuộc sống] Giải âm nhạc 6
Giải công dân 6 Cánh Diều
Giải SBT Toán 6 cánh diều
Giải SBT công nghệ 6 chân trời sáng tạo
Giải toán 6 tập 1 chân trời sáng tạo
Giải toán 6 tập 2 chân trời sáng tạo
Giải vật lí 6 kết nối tri thức
Giải SBT ngữ văn 6 kết nối tri thức
[Kết nối tri thức và cuộc sống] Giải mĩ thuật 6
Giải SBT Toán 6 chân trời sáng tạo
Giải SBT công nghệ 6 kết nối tri thức
Giải toán 6 chân trời sáng tạo
Giải sinh học 6 cánh diều
Giải SBT ngữ văn 6 tập 1 cánh diều
Giải Kết nối tri thức và cuộc sống giáo dục thể chất 6
Giải công nghệ 6 Cánh Diều
Giải SBT Toán 6 kết nối tri thức
Giải SBT hoạt động trải nghiệm 6 chân trời sáng tạo
Soạn văn 6 tập 1 chân trời sáng tạo
Giải sinh học 6 chân trời sáng tạo
Giải SBT ngữ văn 6 tập 1 chân trời sáng tạo
Soạn van 6 tập 2 Cánh diều
Giải SBT Toán 6 tập 1 cánh diều
Giải SBT hoạt động trải nghiệm 6 kết nối tri thức
Soạn văn 6 chân trời sáng tạo
Giải sinh học 6 kết nối tri thức
Giải SBT ngữ văn 6 tập 2 cánh diều
Giải Mĩ thuật 6 cánh diều
Giải Lịch sử và địa lí 6 Cánh Diều
Giải SBT Toán 6 tập 1 chân trời sáng tạo
Giải SBT Khoa học tự nhiên 6 cánh diều
Giải công dân 6 chân trời sáng tạo
Giải SBT ngữ văn 6 tập 2 chân trời sáng tạo
Giải khoa học tự nhiên 6 Cánh Diều
Giải SBT Toán 6 tập 1 kết nối tri thức
Giải SBT Khoa học tự nhiên 6 chân trời sáng tạo
Giải tin học 6 chân trời sáng tạo
Giải hóa học 6 chân trời sáng tạo
Giải SBT ngữ văn 6 tập 2 kết nối tri thức
Giải hoạt động trải nghiệm 6 cánh diều
Giải toán 6 tập 1 Kết nối tri thức
Giải SBT Toán 6 tập 2 cánh diều
Giải SBT Khoa học tự nhiên 6 kết nối tri thức
Giải công nghệ 6 chân trời sáng tạo
Giải hóa học 6 kết nối tri thức
Giải SBT tiếng Anh 6 cánh diều
Giải hoạt động trải nghiệm 6 chân trời sáng tạo
Giải toán 6 tập 2 Kết nối tri thức
Giải SBT Toán 6 tập 2 chân trời sáng tạo
Giải SBT Lịch sử và địa lí 6 cánh diều
Giải tiếng anh 6 chân trời sáng tạo
Giải SBT tiếng Anh 6 chân trời sáng tạo
Giải Mĩ thuật 6 Chân trời sáng tạo
Giải toán 6 Kết nối tri thức
Giải SBT Toán 6 tập 2 kết nối tri thức
Giải SBT Lịch sử và địa lí 6 chân trời sáng tạo
Giải Lịch sử và địa lí 6 chân trời sáng tạo
Giải SBT tiếng anh 6 Friends Plus
Giải SBT ngữ văn 6 tập 1 kết nối tri thức
Soạn văn 6 tập 1 Kết nối tri thức
Giải SBT Lịch sử và địa lí 6 kết nối tri thức
Giải giáo dục công dân lớp 6