Ngoài ra, người bị suy giảm hệ miễn dịch, người đang có bệnh lý nền [như bệnh đái tháo đường] hoặc đang điều trị y tế chẳng hạn như hóa trị liệu, cũng là các đối tượng cần phải có sự hỗ trợ của bác sĩ khi bị chó tấn công.
Bị chó cắn chảy máu có nguy hiểm không?
Bị chó cắn có sao không? Trường hợp bị chó cắn chảy máu nếu không được xử lý kịp thời và đúng cách có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe, bao gồm: nhiễm trùng, bệnh dại, tổn thương thần kinh cơ,… và nghiêm trọng nhất là tử vong.
Nhiễm trùng khi bị chó cắn
Khoảng 50% trường hợp vết thương bị chó cắn có vi khuẩn, chủ yếu là tụ cầu, liên cầu, pasteurella và capnocytophaga. Đôi khi chó cũng có thể mang tụ cầu vàng kháng methicillin.
Người bị chó cắn có sao không? Theo các chuyên gia vết cắn ở tay hoặc chân có nguy cơ nhiễm trùng cao hơn. Một số yếu tố cũng có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng là sử dụng rượu bia, người có hệ miễn dịch yếu kém, bệnh nhân đái tháo đường, đang hóa trị liệu hoặc cắt bỏ lá lách.
Tình trạng nhiễm trùng cần được phát hiện và điều trị sớm nhất, nếu không sẽ dẫn đến nhiễm trùng huyết cùng một loạt biến chứng nguy hiểm chẳng hạn như suy thận, đau tim, hoại thư,…
Tổn thương dây thần kinh, cơ và xương
Khi bị chó cắn có sao không? Vết cắn sâu có thể làm tổn thương dây thần kinh, cơ và ảnh hưởng đến các mạch máu dưới da. Điều này có thể xảy ra ngay cả khi vết thương trông có vẻ rất nhỏ.
Khi bị chó lớn cắn, nguy cơ dẫn đến gãy xương là rất cao, đặc biệt là ở những vị trí như chân, bàn chân hoặc bàn tay.
Bệnh dại: Nguy cơ tử vong khi bị chó cắn
Bị chó cắn có sao không? Người bị chó cắn có nguy cơ nhiễm virus gây bệnh dại. Đây là một tình trạng nhiễm virus nghiêm trọng, gây ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Nếu không được điều trị, tình trạng này có thể dẫn đến tử vong trong vòng vài ngày kể từ khi nhiễm bệnh. Tuy nhiên, nếu vết thương được điều trị kịp thời tại cơ sở y tế và có tiêm phòng vắc-xin phòng bệnh dại thì hoàn toàn có thể ngăn ngừa được bệnh dại.
Uốn ván
Bị chó cắn chảy máu ít có sao không hay bị chó con cắn chảy máu có sao không, bị chó cắn có sao không? Theo các chuyên gia sức khỏe, các vết thương khi bị chó cắn chảy máu có thể khiến vi khuẩn uốn ván xâm nhập vào cơ thể. Bệnh uốn ván hay còn gọi là phong đòn gánh là một bệnh nguy hiểm. Nạn nhân bị chó cắn cần được nhập viện điều trị ngay lập tức nếu có bất kỳ triệu chứng nào của bệnh uốn ván, bao gồm: co cứng hàm, cơ thể bị uốn cong hoặc co giật khi bị kích thích bởi va chạm, ánh sáng, tiếng ồn…
Cũng giống bệnh dại, bệnh lý này có thể phòng ngừa được thông qua việc tiêm vắc-xin phòng uốn ván. Đối với người lớn, nên tiêm phòng nhắc lại sau mỗi 10 năm.
Bị chó cắn có sao không? Bên cạnh các biến chứng kể trên thì vết thương khi bị chó cắn cũng sẽ để lại các vết sẹo. Đối với vết cắn nhẹ, sẹo sẽ giảm dần theo thời gian. Tuy nhiên, trường hợp sẹo nặng hoặc ở vùng dễ nhìn thấy như mặt thì có thể nhờ đến các kỹ thuật y tế như phẫu thuật thẩm mỹ để cải thiện tình trạng.
Chó cắn không chảy máu có sao không?
Như đã đề cập, bị chó cắn chảy máu sẽ dẫn đến một số vấn đề về sức khỏe. Vậy nếu như bị chó cắn không chảy máu có sao không?
Nếu vết thương bị chó cắn không chảy máu mà chỉ bị ảnh hưởng ngoài da như bầm tím, lúc này sẽ ít có nguy cơ bị nhiễm trùng bởi vì vi khuẩn cũng như bụi bẩn không thể xâm nhập vào cơ thể. Để đảm bảo an toàn, trường hợp này bạn cần đi tiêm phòng theo phác đồ phơi nhiễm 3 mũi.
Đồng thời, nếu có thể thì nên theo dõi con chó, khi chó bị ốm hoặc chết thì bạn phải đến cơ sở tiêm chủng để được tư vấn tiêm huyết thanh phòng bệnh dại.
Tương tự, để giải đáp việc chó nhà cắn có sao không hay bị chó con cắn có sao không hay bị chó cắn không chảy máu chỉ bị bầm có sao không, bạn cần dựa vào mức độ nghiêm trọng của vết thương cũng như tình trạng bệnh của chó để có cách xử lý kịp thời.
Vết thương khi bị chó cắn chảy máu có thể rất nguy hiểm và đe dọa đến tính mạng nếu không được điều trị, vì thế không nên chủ quan sau khi bị chó cắn. Bên cạnh đó, việc tiêm phòng bệnh dại cho chó của bạn và tránh xa những con chó lạ là cách bảo vệ tốt nhất cho sức khỏe của bạn và gia đình.
Bệnh dại là một bệnh nguy hiểm, với tỷ lệ tử vong cao vì hiện không có thuốc đặc hiệu để điều trị khi đã lên cơn dại. Bệnh dại có mặt ở tất cả các châu lục [ngoại trừ Nam Cực] với hơn 95% trường hợp tử vong ở người xảy ra ở khu vực Châu Á và Châu Phi. Trên toàn cầu, mỗi năm có hơn 59.000 người chết vì bệnh dại. Do đó, tiêm vắc-xin phòng dại trước phơi nhiễm hay khi bị phơi nhiễm [có thể phối hợp tiêm kháng huyết thanh dại trong trường hợp có chỉ định] là biện pháp dự phòng bệnh dại có hiệu quả nhất. Trong khoảng thời gian 2 tháng của năm 2020, Nghệ An đã có 2 trường hợp tử vong thương tâm do bị chó dại cắn. Trường hợp thứ 1, thầy giáo H.V.T [45 tuổi, giáo viên dạy môn thể dục của trường THCS ] ở xã Công Thành, Huyện Yên Thành. Trường hợp thứ 2, cháu bé 7 tuổi tên H.D.Đ ở xã Mã Thành, Yên Thành. Cả 2 trường hợp này đều không đi tiêm phòng sau khi bị chó cắn.
Để không xảy ra những cái chết thương tâm như vậy chúng ta cần phải có những hiểu biết đúng về bệnh dại.
1. Nguyên nhân
Bệnh dại là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus dại gây ra, bệnh chủ yếu của vật nuôi [chó, mèo…] hoặc động vật hoang dã [dơi, cáo…] lây sang người qua vết cắn, cào ở da và niêm mạc. Trong một số ít trường hợp, bệnh dại có thể lây lan khi nước bọt bị nhiễm trùng xâm nhập vào vết thương hở hoặc màng nhầy, như miệng hoặc mắt. Điều này có thể xảy ra nếu một con vật bị nhiễm bệnh liếm một vết cắt hở trên da .
2. Triệu chứng bệnh dại
Biểu hiện của bệnh chủ yếu là trạng thái kích thích tâm thần vận động hoặc liệt. Khi phát bệnh thì 100% tử vong. Sau khi bị chó dại cắn thì trong khoảng thời gian từ 10 ngày đến 1 năm tùy theo vị trí vết cắn gần hay xa, trung bình từ 20 ngày đến 60 ngày sẽ có biểu hiện bệnh. Nếu số vết cắn nhiều, sâu, vị trí cắn gần thần kinh trung ương và giàu mạng lưới thần kinh [đầu, mặt, cổ…] thì thời gian ủ bệnh sẽ ngắn. Trước khi phát bệnh có thể có tiền triệu: Lo lắng, thay đổi tính tình, có cảm giác ngứa, đau ở nơi bị cắn. Trường hợp điển hình: Người bệnh nuốt khó, đau họng, co cứng cơ vùng cổ, vai, lưng, sau đó lan đến các nhóm cơ khác: Bụng, chi. Co cứng cơ mặt gây nên kiểu “cười nhăn”, co cứng cơ lưng, làm lưng cong ưỡn. Cường độ co cơ với tần suất cao sẽ đe dọa ngừng thở. Khi bị phát bệnh thường có biểu hiện: Co cứng, run rẩy tứ chi, co giật, co thắt họng và thanh quản gây nên triệu chứng sợ nước, khát không dám uống, chỉ nhìn thấy hoặc nghe tiếng nước cũng gây co thắt họng và rất đau. Tình trạng co thắt này tăng lên mỗi khi có có kích thích dù rất nhỏ vào các giác quan: Luồng gió nhẹ, mùi vị, ánh sáng … nét mặt luôn căng thẳng hoảng hốt, mắt sáng và đỏ, tai thính, có thể có tình trạng kích thích sinh dục. Sốt tăng dần, vã mồ hôi, tăng tiết đờm giãi, rối loạn tim mạch và hô hấp, xuất hiện nhiều ảo giác. Tất cả các triệu chứng trên xuất hiện thành từng cơn, ngày càng dày hơn, mạnh hơn. Người bệnh có thể có lúc tỉnh táo. Các triệu chứng nặng dần lên và tử vong trung bình từ 3-5 ngày do ngừng hô hấp và ngừng tim. Phòng ngừa Hiện nay, chưa có thuốc để cứu sống người bệnh khi đã lên cơn dại. Chỉ điều trị triệu chứng: An thần để nơi yên tĩnh, riêng biệt. Vì vậy, phòng bệnh trước và sau khi phơi nhiễm rất quan trọng.
3. Tiêm phòng vắc xin phòng dại được sử dụng trong hai tình huống khác nhau:
Để bảo vệ những người có nguy cơ tiếp xúc với bệnh dại. Để ngăn chặn sự phát triển của bệnh dại trên lâm sàng sau khi phơi nhiễm.4. Dự phòng trước phơi nhiễm:
5. Dự phòng sau phơi nhiễm
Rửa ngay vết thương bằng xà phòng và nước trong khoảng 10 - 15 phút, nếu không có xà phòng thì rửa bằng nước sạch. Rửa sạch vết thương bằng cồn 70% hoặc dung dịch sát khuẩn iodine [nếu có]. Đến ngay trung tâm y tế để được điều trị dự phòng càng sớm càng tốt.
Tiêm phòng Vắc-xin và huyết thanh
- Bảng phân độ phơi nhiễm và chỉ định điều trị dự phòng sau phơi nhiễm [WHO]:
a Phơi nhiễm với động vật gặm nhấm, thỏ hoặc thỏ rừng không cần phải điều trị dự phòng sau phơi nhiễm bệnh dại.
b Nếu chó mèo ở những vùng nguy cơ thấp, có thể quan sát được thì có thể trì hoãn việc điều trị dự phòng.
c Việc theo dõi tình trạng con vật chỉ áp dụng đối với chó và mèo. Ngoại trừ các loài nguy hiểm, những loài động vật nuôi và động vật hoang dã khác nghi ngờ bệnh dại có thể lấy mẫu chẩn đoán phòng thí nghiệm xác định sự hiện diện của kháng thể dại.
d Những vết cắn đặc biệt là vết cắn ở đầu, mặt, cổ, tay và bộ phận sinh dục là phân loại độ III vì có rất nhiều đầu dây thần kinh ở khu vực này.
e Điều trị dự phòng sau phơi nhiễm cần được cân nhắc khi người tiếp xúc với dơi.
Ngoài vấn đề tiêm phòng dại cho người, để đảm bảo an toàn cho cộng đồng, chủ vật nuôi cần tiêm phòng đầy đủ cho chó, mèo, tiêm nhắc lại định kì hàng năm, không thả rông chó mèo, chó ra đường phải được đeo rọ mõm.
Hiện tại, Việt Nam đang có 3 vắc xin phòng bệnh dại được cấp giấy đăng ký lưu hành, phổ biến trong số đó là vắc xin tiêm phòng dại thế hệ mới Verorab [Pháp], Abhayrab và Indirab [Ấn Độ]. Các vắc xin này đều là vắc-xin thế hệ mới nuôi cấy tế bào hoặc nguồn gốc trứng-phôi [trước đây là vắc-xin mô thần kinh] là an toàn và hiệu quả. Nếu tiêm sớm và đủ liều thì hiệu quả bảo vệ gần như 100%.
Tài liệu tham khảo 1. //www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/rabies 2. //www.who.int/ith/vaccines/rabies/en/ 3. //www.who.int/vietnam/health-topics/rabies 4. //vnvc.vn/verorab-vac-xin-phong-dai/ 5. //vnvc.vn/nhung-dieu-can-biet-ve-tiem-phong-dai/ 6. Bùi Đại - Bệnh học Truyền Nhiễm 2009, Bệnh Dại, Trang 441-446