Với giải bài tập Tiếng Việt lớp 2 Tập 2 trang 47 – 49 Bài 20: Từ chú bồ câu đến in – tơ – nét bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống hay nhất, chi tiết được các Giáo viên biên soạn bám sát chương trình vở bài tập Tiếng Việt lớp 2 sẽ giúp học sinh dễ dàng làm bài tập về nhà trong vở bài tập môn Tiếng Việt lớp 2.
Câu 1. [Trang 47 Vở bài tập Tiếng Việt lớp 2 tập 2]
Theo bài đọc, thời xưa, người ta đã gửi thư bằng những cách nào? [đánh dấu ✔ vào ô trống trước đáp án đúng]
☐ Dùng bồ câu để đưa thư
☐ Gửi thư qua đường bưu điện
☐ Bỏ thư vào chai thủy tinh
☐ Gửi thư qua in-tơ-nét
Trả lời
☑ Dùng bồ câu để đưa thư
☐ Gửi thư qua đường bưu điện
☐ Bỏ thư vào chai thủy tinh
☐ Gửi thư qua in-tơ-nét
Câu 2. [Trang 47 Vở bài tập Tiếng Việt lớp 2 tập 2]
Ngày nay chúng ta có thể trò chuyện với người ở xa bằng những cách nào?
Trả lời
Gọi điện, nhắn tin, email……….
Câu 3. [Trang 47 Vở bài tập Tiếng Việt lớp 2 tập 2]
Xếp các từ ngữ trong ngoặc đơn vào cột thích hợp.
[trò chuyện, bức thư, trao đổi, bồ câu, chai thủy tinh, gửi, điện thoại]
Trả lời
Câu 4. [Trang 47 Vở bài tập Tiếng Việt lớp 2 tập 2]
Viết tiếp để hoàn thành câu:
Nhờ có in-tơ-nét, bạn có thể ………………………………………………
Trả lời
Nhờ có in-tơ-nét, bạn có thể nhìn thấy người nói chuyện với mình, dù hai người đang ở cách xa nhau.
Câu 5. [Trang 47 Vở bài tập Tiếng Việt lớp 2 tập 2]
Tìm từ ngữ:
a. có tiếng chứa eo: M: chèo thuyền, ……………………………………………
b. có tiếng chứa oe M: chim chích chòe, …………………………………………
Trả lời
a. có tiếng chứa eo: chèo thuyền, leo cây, cái kẹo, leo trèo.
b. có tiếng chứa oe: chim chích chòe, khoe khoang, ngoe nguẩy.
Câu 6. [Trang 48 Vở bài tập Tiếng Việt lớp 2 tập 2]
Chọn a hoặc b.
a. Điền l hoặc n vào chỗ trống.
Dòng sông mới điệu làm sao
……ắng ….ên mặc áo ……ụa đào thướt tha
Trưa về trời rộng bao ……a
Áo xanh sông mặc như ….à mới may.
[Theo nguyễn Trọng Tạo]
b. Tìm từ ngữ:
– có tiếng chứa ên: M: bến tàu, ……………………………………………
– có tiếng chứa ênh: M: mênh mông, ………………………………………
Trả lời
a. Điền l hoặc n vào chỗ trống.
Dòng sông mới điệu làm sao
Nắng lên mặc áo lụa đào thướt tha
Trưa về trời rộng bao la
Áo xanh sông mặc như là mới may.
[Theo Nguyễn Trọng Tạo]
b. Tìm từ ngữ:
– Có tiếng chứa ên: bến tàu, trên dưới, bến xe, lên trước.
– Có tiếng chứa ênh: mênh mông, thênh thang, bềnh bồng.
Câu 7. [Trang 48 Vở bài tập Tiếng Việt lớp 2 tập 2]
Viết từ ngữ chỉ hoạt động của các bạn nhỏ dưới mỗi tranh.
…………………. …………………………. ………………………………
Trả lời
đọc thư nói chuyện xem ti vi
Câu 8. [Trang 48 Vở bài tập Tiếng Việt lớp 2 tập 2]
Chọn dấu câu thích hợp điền vào mỗi ô trống.
Ti vi là bạn của cả gia đình em ☐ Bố em thường thích xem thời sự ☐ bóng đá ☐ Mẹ em thích nghe nhạc¨ xem phim truyền hình ☐ Còn em thích nhất là chương trình Thế giới động vật ☐
Trả lời
Ti vi là bạn của gia đình em. Bố em thường thích xem thời sự, bóng đá. Mẹ em thích nghe nhạc, xem phim truyền hình. Còn em thích nhất là chương trình Thế giới động vật.
Câu 9. [Trang 49 Vở bài tập Tiếng Việt lớp 2 tập 2]
Viết tên 5 đồ dùng trong gia đình em và công dụng của chúng vào chỗ trống thích hợp.
|
Tên đồ vật |
Công dụng |
|
M: Tủ lạnh |
giữ thức ăn tươi lâu |
Trả lời
|
Tên đồ vật |
Công dụng |
|
M: Tủ lạnh |
giữ thức ăn tươi lâu |
|
Bóng đèn |
chiếu sáng |
|
Giường |
nằm |
|
Quạt |
làm mát |
Câu 10. [Trang 49 Vở bài tập Tiếng Việt lớp 2 tập 2]
Viết 4 – 5 câu tả một đồ dùng trong gia đình em.
G:
– Tên đồ dùng là gì?
– Nó có gì nổi bật về hình dạng, kích thước, màu sắc, ……?
– Nó được dùng để làm gì?
– Em có cảm nghĩ gì khi đồ dùng đó có trong nhà của mình?
Trả lời
Chiếc quạt điện là đồ dùng gần gũi với gia đình em. Chiếc quạt nhà em có màu xanh pha trắng. Chiếc quạt có tác dụng tạo ra gió làm dịu đi cái nóng của mùa hè oi ả. Em sẽ giữ gìn cẩn thận để chiếc quạt luôn như mới.
Đọc khoảng: 7 phút
Nhớ ngày còn đi học, trong giờ sử cô giáo đặt câu hỏi phương tiện vận chuyển thư từ thời xưa ra sao. Đám học trò giơ tay xin trả lời cô giáo lại không kêu mà hướng về bộ mặt ngơ ngác của tôi. Tôi đứng dậy lòng đầy bối rối, nói đại là chạy bộ marathon cho xong. Cả lớp ồ lên khiến tôi quê mặt. Nào ngờ cô giáo khen rằng “đúng”. Đúng thế nào tôi chẳng rõ, sau này mới biết chuyện một chiến binh Hy Lạp trong trận chiến từ thành Marathon đã chạy hết quãng đường hơn 42 km để đưa thư chiến thắng về thành Athena rồi đứt hơi ngã lăn ra chết. Từ đó, trong thể thao điền kinh có môn chạy Marathon ghi nhớ công lao của anh lính chuyển thư kiểu này.
Chuyện xưa tích cũ ngàn năm, ấy vậy mà khi tôi nhìn những tấm ảnh lịch sử bưu chính Việt Nam vào thời Pháp mới chiếm xong 3 tỉnh miền Ðông Nam Kỳ lại thấy bùi ngùi cho nghề giao chuyển thư bằng “xe lô ca chân” [đi bộ]. Hồi đó, đường sá chưa có, khắp nơi rừng rậm vây quanh, thú dữ luôn đe dọa tính mạng của người khuân gánh thư giao chuyển cho các bưu trạm để kết nối liên lạc với chính quyền các vùng trong tỉnh. Nhưng xem xong mớ ảnh tư liệu, tôi bật cười vì đoàn người gánh thư chẳng cần phải có trách nhiệm nhanh chóng giao tài liệu thư từ đến nơi đến chốn mà lại bỏ thời gian đào hố bắt cọp để giết kẻ “cản đường” vận chuyển.
Ðọc “Ðất Gia Ðịnh xưa” của Sơn Nam mới hình dung ra được, thời Pháp chiếm Bến Nghé, ngoài khu vực nhỏ của thành Gia Ðịnh rộng vài ba cây số vuông, Sài Gòn còn là nơi nê địa hoang vu, rộng ra các vùng xa chung quanh đất Ðồng Nai, Bình Dương chưa có đường bộ thông suốt mà chỉ là một vài con lộ nhỏ giao thông bằng phương tiện đi chân đất hoặc xe ngựa xe bò. Sau khi chiếm Gia Ðịnh, người Pháp thành lập ngay bưu cục để bảo đảm thông tin liên lạc cho bộ chỉ huy quân đội Pháp ở Sài Gòn với chính phủ tại Pháp. Bên cạnh đó, bưu cục là nơi nhận chuyển thư từ của binh lính Pháp về cho thân nhân và ngược lại, chứ người dân An Nam trong nước chưa hề biết chuyển một lá thư theo cách thức trên góc phải bìa thư phải dán con cò.
Dán con cò ra sao, cho tôi mạn phép dông dài đôi chút về hình ảnh con cò thân thuộc đối với người dân Việt.
Xem thêm: Vải sợi và nghề dệt vải thời kỳ Đông Sơn
Thời Pháp thiết lập bưu cục, dân ta chẳng biết mô tê gì về các loại tem [stamp] thư.
Ngay thời vua chúa phong kiến, thư từ, bưu kiện chuyển đi từ các bưu trạm bằng ngựa cũng chỉ niêm đóng dấu bằng mực đỏ, liên lạc thư tín, công văn chỉ dùng trong chính quyền quan lại không phải mất tiền chuyển vận.
Khi người Pháp cho phát hành con tem hình vuông có vẽ hình con chim phượng hoàng, biểu tượng của Hoàng đế Napoleon dán lên bìa thư như một chức năng thanh toán vận chuyển thì người Việt mình thấy con chim có cái cổ dài không khác con cò nên gọi con tem là con cò cho tiện.
Một chuyện khác, hồi lần đầu tôi đến Westwego tiểu bang Louisiana, hỏi đường một bà cụ người Việt chỉ đường rành rẽ, cứ việc chạy qua “cầu con cò” đi một đỗi là tới. Tôi chạy xe mắt dõi tìm hình ảnh cầu con cò nhưng chẳng thấy. Thì ra chiếc cầu sắt bắc ngang sông Mississippi có cái hình biểu tượng con chim Pelican [chim bồ nông]. Chim bồ nông có cái cổ dài và cái mỏ dài nên không chỉ bà cụ tôi hỏi đường mà nhiều người Việt lớn tuổi khác ở New Orleans cũng gọi đó là con cò.
Theo tài liệu lịch sử bưu điện thời Pháp thuộc thì Nhà Bưu chính đầu tiên khánh thành tại Sài Gòn năm 1863 và đưa vào sử dụng một năm sau đó.
Tuy nhiên trước đó, người Pháp đã thiết lập đường dây thép đầu tiên Sài Gòn – Biên Hoà dài 28 km nối liên lạc với vùng đất Nông Nại đại phố sung túc một thời từ khi Nguyễn Hữu Cảnh theo lệnh chúa Nguyễn vào Nam phân chia địa giới, lập xứ Đồng Nai và tiếp theo là những cột dây thép mọc lên ở các tỉnh miền Nam kết nối giao thông liên lạc qua đường truyền điện tín. Đến năm 1872, hệ thống thông tin điện tín đã mở rộng nhiều vùng Đông Nam bộ với tổng số đường dây lên đến 6.600 km trong đó có cả 36 đường cáp ngầm chui qua những con sông.
Trong “Gia Ðịnh phong cảnh quốc âm ca vịnh” – tác giả Hai Ðức ghi rằng:
Gia Tân nền trạm thuở xưa, Ngày nay có dựng cột cờ gần bên. [*] Tứ bề dây thép giăng lên,
Lưu thông các thứ báo tin truyền lời.
[*] Chỗ Cột cờ Thủ Ngữ ở bến Bạch Ðằng
Dù vậy, việc sử dụng thư từ, đánh dây thép vẫn còn là chuyện xa xỉ đối với người dân nghèo Sài Gòn – Chợ Lớn và cả vùng Nam bộ. Giá tiền thuở ban đầu đó là con tem mất 4 xu [tương đương 1.3 kg gạo], một bức điện tín đánh đi ít nhất phải tốn 20 kg gạo.
Xem thêm: Chùm ảnh: Khám phá Vườn Bách Thảo – công viên lâu đời nhất Hà Nội
Sau đó bưu điện đã mở thêm nhiều dịch vụ vận chuyển bưu kiện, hàng hoá. Tuy nhiên chủ yếu vẫn là dịch vụ phục vụ dành cho khách hàng người Pháp và người giàu có. Ðây là thời gian phát triển ngành bưu điện vận chuyển giao phát thư từ, hàng hoá không còn dùng người gánh vác đi chân trần trên đường đất mà chuyển qua dùng xe ngựa thay thế cho nhanh vì lúc đó đường bộ bắt đầu được mở rộng kết nối nhiều tỉnh lỵ lân cận và việc giao chuyển thư từ, công văn đã dùng xe kéo, xe ngựa, ở các vùng Tây Nguyên còn dùng đến voi thồ. Ca dao ghi nhận rằng:
Biên Hoà còn dạng xe tờ,
Mới bày bảy giờ xe máy Tây Ninh.
Xe tờ là xe gì mà dùng trong vận chuyển cho ngành bưu chính. Tìm hiểu thêm thì ra đó là xe hai ngựa kéo một thùng rộng bốn bánh. Thùng xe cao có hai băng ghế khách ngồi đối diện nhau. Loại xe này là kiểu xe ngựa dùng bên Pháp nhận thêm nhiệm vụ vận chuyển bưu kiện, thư từ, tờ trát, công văn của chính quyền nên người dân gọi gọn “xe tờ” cho tiện, chứ lúc đó chưa gọi “xe thơ” như sau này bưu điện nhờ xe đò vận chuyển. Ðến năm 1900, Bưu điện Sài Gòn xin độc quyền vận chuyển vật phẩm bưu chính bằng xe hơi gọi là omnibus automobile nhưng đến năm 1903 chiếc xe hơi đầu tiên mới theo tàu cập bến Sài Gòn.
Việc phân phát thư từ, điện tín, bưu phẩm ở các tỉnh như Tây Ninh, Gò Công đã dùng xe đạp mà người dân quen gọi là xe máy.
Mãi đến năm 1917, các trạm bưu điện mới trang bị xe đạp. Nguyên cả tỉnh Gò Công, bưu điện được cấp cho 4 chiếc xe đạp, lúc này chính quyền phải thuê một “chuyên gia” người Pháp từ Sài Gòn về hướng dẫn cách đạp xe. Nhà dây thép Tây Ninh có 10 chiếc xe máy để phân phát thư.
Hình ảnh chiếc xe đạp sườn ngang bằng nhôm, trên yên sau vắt ngang hai cái túi da với tiếng gọi tên chủ nhà ra nhận thư của người bưu tá thật khó quên đối với nhiều người lớn tuổi kéo dài nhiều thập niên.
Trong khi đó ở Sài Gòn trước khi dùng xe đạp giao phát thư, người bưu tá còn ngồi xe kéo giống như ông chủ bảnh tẻng, người phu kéo xe dừng từng nhà, ông bưu tá dõng dạc kêu tên gia chủ ra nhận thư. Còn người muốn gởi thư phải đích thân đi ra nhà dây thép, chứ người phát thư không nhận. Ðến sau này thời Cộng Hoà, ngành bưu chính mới cho đặt các thùng thư công cộng ở trên các con phố để người dân tiện việc gởi thư mà không mất thời gian đi ra bưu điện. Mỗi ngày hai lần có nhân viên bưu điện đến mở thùng lấy thư giao cho bưu điện trung tâm phân phối về bưu điện quận hoặc chuyển đi các tỉnh theo xe đò.
Xem thêm: Nam Kỳ Lục Tỉnh: Đất Nước Và Con Người
Thư từ, bưu phẩm vẫn phải nhờ xe đò tư nhân làm nhiệm vụ trung chuyển. Chủ xe không nhận tiền thù lao mà được hưởng quyền ưu tiên chạy qua các chốt cảnh sát xét hỏi an ninh, ưu tiên qua cầu phà trước không cần xếp hàng nối đuôi.
Do đó, nhiều nhà xe các tỉnh tình nguyện nhận nhiệm vụ này. Chuyến xe từ Sài Gòn đi mỗi tỉnh mỗi ngày đều có ba bốn chuyến xe thơ. Chủ xe chỉ cần treo tấm bảng “xe thơ” chữ màu đỏ phía trước.
Nhiều hành khách thích đi xe thơ vì xe ưu tiên, nhanh chóng về quê mà không phải mất thời gian chờ đợi qua phà.
Ngoài xe đò chở thơ, còn các phương tiện giao thông khác như tàu thuỷ, xe lửa, máy bay cũng tham gia vận chuyển các loại bưu phẩm của ngành bưu chính.
Đầu thập niên 20, Pháp đã thiết lập hệ thống nhà dây thép ở các tỉnh miền Nam và mãi đến cuối thập niên này, hệ thống nhà dây thép miền Trung và miền Bắc mới được hoàn chỉnh, đồng thời thành lập luôn hàng không bưu chính từ Đông Dương qua Pháp.
Người bạn cùng thời với tôi bỏ nghề dạy học mặc dầu sắp tới tuổi hưu, thành lập công ty chuyển phát nhanh cạnh tranh với nhiều công ty dịch vụ bưu chính khác. Bạn nói: “Bây giờ thông tin liên lạc viễn thông điện tử ở Sài Gòn nói riêng và cả nước nói chung đã thay thế nhiều chức năng giao nhận thư của ngành bưu chính. Bưu điện hầu như chỉ còn làm dịch vụ giao chuyển bưu phẩm”.
Riêng tôi lại nghĩ đến những thùng thư công cộng trên các con phố chẳng biết còn không hoặc đứng trơ gan cùng tuế nguyệt và từ sau 1975, xe đò chở thơ cũng chẳng còn nhiệm vụ vì bưu điện các tỉnh đều trang bị xe chuyên biệt.