- Sản khoa
- Phụ khoa
- Tránh thai
Thuốc tránh thai là một lựa chọn phổ biến của nhiều người khi không muốn mang thai hoặc thực hiện kế hoạch mang thai theo ý muốn. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể sử dụng thuốc tránh thai.
1. Những đối tượng không nên sử dụng thuốc tránh thai
– Người có lượng kinh nguyệt ra quá ít: Nếu uống thuốc tránh thai lâu dài khiến niêm mạc trong tử cung co lại, dẫn đến mất kinh.
– Những người viêm gan cấp, mãn tính, viêm thận, ung thư ác tính, bệnh về đường máu, viêm loét hệ tiêu hóa: Uống thuốc tránh thai sẽ làm cho bệnh tình nặng thêm.
– Phụ nữ trong thời gian cho con bú: Dưới 6 tháng sau khi sinh tạm thời chưa nên dùng vì thuốc sẽ gây ức chế lượng tiết sữa.
– Người mắc bệnh viêm gan, viêm thận cấp và mãn tính: Phụ nữ mắc các chứng bệnh này tuyệt đối không được sử dụng thuốc tránh thai bởi khi vào cơ thể, thuốc tránh thai bị phân hóa ở gan sau đó bài tiết qua thận, làm tăng “gánh nặng” cho gan và thận, từ đó gây tổn thương nghiêm trọng đến quá trình bài tiết các chất cặn bã ra khỏi cơ thể. Lâu dần, bệnh viêm gan, viêm thận ngày càng nghiêm trọng khó mà chữa trị.
– Người mắc bệnh tiểu đường: Sau khi dùng thuốc tránh thai, lượng đường trong máu tăng nhẹ, nguy cơ gây bệnh đái tháo đường có nguy cơ phát tác. Đặc biệt, đối với những phụ nữ đã từng hoặc đang mắc bệnh này, mức ảnh hưởng cao hơn.
– Phụ nữ trên 40 tuổi: Do estrogen trong thuốc tránh thai có khả năng làm tăng tỉ lệ mắc bệnh ung thư vú, vì vậy không nên dùng.
Nhiều chị em phụ nữ lựa chọn kế hoạch an toàn bằng cách sử dụng thuốc tránh thai để tránh mang thai
– Người hút thuốc lá: Dùng thuốc tránh thai sẽ tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Thuốc tránh thai lại kết hợp làm giảm khả năng chống đông máu.
– Các khối u vú: Khối u vú lành tính, u xơ tử cung cũng như một loạt bệnh nhân có các khối u ác tính là những người không phù hợp để sử dụng biện pháp tránh thai dạng thuốc để tránh ảnh hưởng xấu đến khối u.
– Đau đầu mãn tính, đau nửa đầu: Những phụ nữ bị đau đầu mãn tính, đặc biệt là chứng đau nửa đầu không nên sử dụng thuốc tránh thai, nếu không nó sẽ làm trầm trọng thêm các triệu chứng của các bệnh này.
– Mắc chứng tắc nghẽn mạch máu dù là ở quá khứ hay hiện tại: Khi mắc chứng tắc nghẽn mạch máu như: tắc nghẽn mạch máu não, nhồi máu cơ tim, viêm động mạch vành… nên tránh xa thuốc tránh thai. Bởi estrogen trong thuốc có thể làm tăng khả năng đông máu, gây thêm áp lực cho huyết quản vốn đang mắc bệnh.
– Mắc các bệnh về tim mạch hay suy nhược chức năng tim mạch: Thành phần estrogen trong thuốc tránh thai ngăn chặn sự lưu thông của các phân tử nước, natri [Na]. Điều đó, đồng nghĩa với việc hệ thống tim mạch phải tăng công suất hoạt động. Dùng thuốc tránh thai trong thời gian dài sẽ gây quá tải cho hệ tim mạch, dễ dàng làm bệnh trở nên trầm trọng, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
– Mắc bệnh cao huyết áp: Theo kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học, uống thuốc tránh thai làm tăng huyết áp ở số ít phụ nữ. Do đó, nếu mắc chứng cao huyết áp không nên sử dụng thuốc tránh thai gây hại cho sức khỏe.
xem thêm: Hạn chế tác dụng phụ của thuốc tránh thai
2. Một số lưu ý
– Chỉ nên có thai sau khi đã ngừng thuốc tránh thai ít nhất là 3 tháng để tránh các tác dụng bất lợi của thuốc này với thai nhi.
– Khi đang dùng thuốc tránh thai có thể bị ra máu nhiều lúc tới chu kỳ kinh nguyệt, nên nhờ thầy thuốc chọn cho dùng loại có hàm lượng progestin cao; hoặc nếu ra máu giữa hai kỳ kinh, nhờ thầy thuốc chọn cho loại có hàm lượng estrogen cao, sẽ tránh được trở ngại này.
– Đặc biệt, theo những nghiên cứu mới nhất thì dùng thuốc tránh thai khẩn cấp nhiều lần, kéo dài sẽ gây nên rối loạn nội tiết, rối loạn chuyển hóa, làm cho chu kỳ có thai tự nhiên bị đình trệ, có thể dẫn đến hậu quả lâu dài trong việc sinh sản. Theo đó, chỉ được dùng thuốc tránh thai khẩn cấp một tháng không quá 4 lần.
– Theo lời khuyên của thầy thuốc, thuốc tránh thai có một số chống chỉ định mà người dùng không biết, nên trước khi dùng chị em phụ nữ cần khám bác sĩ để loại trừ các nguy cơ bệnh tật, nhằm tránh tai biến do dùng nhầm thuốc.
Thầy thuốc Việt Nam
[Visited 12.635 times, 9 visits today]
- Tags:
Trên thị trường, hiện có rất nhiều nhãn hiệu thuốc tránh thai khác nhau, nhưng nhìn chung được chia thành 2 loại là: thuốc tránh thai kết hợp chứa các hormone estrogen và progestin [loại này hiếm khi làm thay đổi mức đường huyết] và loại thứ 2 chỉ chứa progestin [cũng không gây ra những thay đổi trong việc kiểm soát đường huyết].
Tuy nhiên, thuốc tránh thai có thể gián tiếp khiến bệnh tiểu đường gặp biến chứng. Nói cách khác, một số tác dụng phụ của thuốc có thể làm tăng nguy cơ biến chứng tiểu đường. Mặt khác, thuốc trị tiểu đường là chất cảm ứng enzym gan nên có thể làm giảm hiệu quả của viên uống tránh thai.
Do đó, các chuyên gia y tế khuyến cáo, chỉ nên sử dụng thuốc tránh thai ở phụ nữ dưới 35 tuổi, không hút thuốc, có thể trạng khỏe mạnh và không có biến chứng liên quan đến bệnh tiểu đường. Người bệnh tiểu đường nên tìm kiếm các hình thức tránh thai khác.
Thuốc tránh thai là an toàn nhưng một số đối tượng không nên sử dụng.
Người bệnh tăng huyết áp
Nhiều bằng chứng cho thấy, có mối liên quan giữa tăng huyết áp với thuốc tránh thai. Các viên thuốc tránh thai hỗn hợp estrogen và progesteron có khuynh hướng làm tăng huyết áp, trung bình tăng là 5/3mmHg, và có khoảng 1% những trường hợp dùng thuốc có tăng huyết áp nặng.
Cho đến nay, cơ chế gây tăng huyết áp do thuốc tránh thai chưa rõ và không dự báo được. Hơn nữa, huyết áp có thể tăng nhiều tháng hoặc nhiều năm sau khi dùng liều thuốc tránh thai uống đầu tiên. Hơn nữa, estrogen hay COC [thuốc tránh thai khẩn cấp dạng phối hợp] có liên quan đến việc làm tăng nồng độ các yếu tố đông máu II, VII, X, XII, VIII và fibrinogen. Giống như các hormon lipophilic khác, nó làm tăng nồng độ các yếu tố đông máu trong huyết tương bằng cách tác động tăng phiên mã gene tổng hợp protein. Chính vì thế những người bị tăng huyết áp, đau nửa đầu, tiền sử huyết khối... cần thận trọng hoặc chống chỉ định đối với thuốc tránh thai khẩn cấp phối hợp COC do tăng tạo huyết khối.
Người mắc bệnh lý về gan, mật, thận cấp, mạn tính
Tất cả các thuốc ngừa thai bằng nội tiết đều chuyển hóa qua gan và nên tránh dùng trong những trường hợp chức năng gan bị suy giảm do bệnh lý gan cấp tính hay mạn tính. Do thuốc bị phân hóa ở gan sau đó bài tiết qua thận, làm tăng gánh nặng cho gan và thận, từ đó gây tổn thương nghiêm trọng đến quá trình bài tiết các chất cặn bã ra khỏi cơ thể. Lâu dần, bệnh viêm gan, viêm thận ngày càng nghiêm trọng hơn.
Ngoài ra, các bằng chứng gần đây cho thấy các thuốc ngừa thai liều thấp không làm tăng nguy cơ mắc sỏi mật. Tuy nhiên, những phụ nữ đã từng bị ứ đọng đường mật khi đang sử dụng thuốc ngừa thai thì không nên dùng lại nữa. Những phụ nữ bị ứ đường mật trong thời kỳ mang thai [vàng da tự phát, tái phát của thai nghén] có thể bị vàng da nếu họ uống thuốc ngừa thai, hơn nữa thuốc ngừa thai khẩn cấp nên được sử dụng thận trọng ở những phụ nữ này.
Một số bệnh lý khác
Mặc dù estrogen có bản chất xuất phát từ hormon của người, nhưng nó lại gây nhiều tác dụng phụ có hại, đặc biệt làm tăng nguy cơ gây ung thư vú, ung thư cổ tử cung và ung thư gan ở phụ nữ dùng nó lâu dài.
Để phòng tránh nguy cơ ung thư vú, phụ nữ nên tham vấn ý kiến bác sĩ sản phụ khoa trước khi có kế hoạch phòng tránh thai hợp lý cho bản thân. Ngoài ra, nếu mắc các bệnh lý sau cũng không nên dùng thuốc tránh thai: bệnh huyết khối [cục máu đông]; tiền sử đột quỵ hoặc đau tim; bệnh động mạch vành; chảy máu âm đạo không rõ nguyên nhân; phụ nữ đã mang thai hoặc nghi ngờ có thai; bệnh Lupus; người mắc chứng đau nửa đầu...
Lựa chọn biện pháp tránh thai phù hợp nhất cho từng cá nhân phụ thuộc vào hoàn cảnh, thực trạng sức khỏe của chính cá nhân đó. Ngày nay, với nhiều biện pháp tránh thai khác nhau ở nhiều dạng, nhiều đường dùng khác nhau, người phụ nữ có nhiều cơ hội để lựa chọn cho mình biện pháp tốt nhất. Tuy nhiên trước khi quyết định lựa chọn biện pháp nào, tốt nhất chị em nên đi khám để được tư vấn dùng thuốc, nhằm lựa chọn thuốc thích hợp cũng như việc dùng thuốc sẽ đúng đắn, hiệu quả hơn.