Vì sao Hồ Xuân Hương được mệnh danh là bà chúa thơ Nôm

Tuyển chọn những bài văn hay Nhận định về Hồ Xuân Hương.Với những bài văn mẫu đặc sắc, chi tiết dưới đây, các em sẽ có thêm nhiều tài liệu hữu ích phục vụ cho việc học môn văn. Cùng tham khảo nhé!

Nhận định 1: Nhận định về thơ Hồ Xuân Hương, sách Văn học trung đại Việt Nam của Lê Trí Viễn có viết: Thơ Hồ Xuân Hương là tiếng nói tâm tình của người phụ nữ, thể hiện một bản lĩnh sông mạnh mẽ khác thường. Em hãy bình luận và chứng minh ý kiến trên.

A. Bình luận

1. Hồ Xuân Hương là một nhà thơ nhân đạo chủ nghĩa, bởi vì thơ bà trước hết là
tiếng nói tâm tình của người phụ nữ. Đặc biệt, không phải là người phụ nữ lầu son gác tía, chinh phụ hay cung tần mà là người phụ nữ bình thường, người phụ nữ lao động có nhiều bất hạnh trong cuộc sống.

2. Do đó có thể nói, ngoài thơ ca dân gian, thơ Hồ Xuân Hương đem đến cho văn học tiếng nói của những người phụ nữ, những lời than, những tiếng căm hờn và những lời châm biếm sâu cay. Đây là đóng góp quan trọng và độc đáo của Hồ Xuân Hương.

3.Từ hiện thực thời đại cùng những đau buồn, trải nghiệm của bản thân, Hồ Xuân Hương sớm nhận ra nỗi khổ của người phụ nữ và đứng về phía những người phụ nữ bị áp bức để yêu thương, trân trọng và cảm thông họ. Bà là nhà thơ nữ và là nhà thơ của phụ nữ có một tiếng nói hết sức thấm thía và cũng hết sức độc đáo, thể hiện một bản lĩnh sống mạnh mẽ khác thường. Chính điều này đã làm nên phong cách riêng cho thơ bà.

B. Chứng minh

1. Thơ Hồ Xuân Hương khẳng định vẻ đẹp hình thể và tâm hồn của người phụ nữ [Bánh trôi nước, Thiếu nữ ngủ ngày, Đề tranh tố nữ].
Bà lên tiếng đòi hạnh phúc lứa đôi, quyền sống cho người phụ nữ. Do đó, bà đi sâu vào những bi kịch chua chát mà người phụ nữ phải gánh chịu theo những chế ước nặng nề của lễ giáo phong kiến, vào nỗi cô đơn trống trải của họ. Thơ cho mình hoặc cho đời đều thấm thía, đau xót như thế [Làm lẽ, Không chồng mà chửa, Tự tình].

2. Không chỉ yêu thương đồng cảm, bằng sức sống mãnh liệt và thiết tha với cuộc sống, Hồ Xuân Hương đã truyền sức sống, lòng yêu cuộc sống cho những người cùng giới với mình. Do đó thơ Hồ Xuân Hương thể hiện một bản lĩnh mạnh mẽ.

Phóng túng nhưng rất thực khi nói những cái mà đạo lí phong kiến cho là thấp hèn. Phản đối cái mà đạo lí phong kiến bảo vệ [Làm lẽ, Vịnh cái quạt, Không chồng mà chửa].

Không chỉ thách đố thiên hạ vì bản thân mình [Tài tử văn nhân ai đó tả.. Thân này đâu đã chịu già tom.] mà còn thách đố cả dư luận thay cho những người phụ nữ khác[Quản bao miệng thế lời chênh lệch - Không có... nhưng mà có... mới ngoan].

Sống trong xã hội phong kiến, một cô gái dám Sáng mồng một lồng then tạo hóa . Mở toang thiếu nữ đón xuân vào, công khai chủ động mời gọi tình yêu [Có phải duyên nhau thì thắm lại], thậm chí dám đổi phận làm trai [Ví đây đổi phận làm trai được] thật táo bạo, vượt thời gian.

Nội dung trên được thể hiện qua vốn ngôn ngữ dân gian giàu có, đầy sáng tạo, nghệ thuật xây dựng hình tượng nhân vật tài hoa cũng góp phần làm nênbản lĩnh sống mạnh mè khác thườngcho thơ bà.

Nhận định 2: Hồ Xuân Hương: Nhà thơ của phụ nữ

Hồ Xuân Hương là một trong những gương mặt nổi bật trên văn đàn Việt Nam, với tư tưởng mới mẻ và lối làm thơ phá cách, các tác phẩm của bà đã đem lại nhiều giá trị về việc nghiên cứu cho giới phê bình.

Mặc dù sự nghiệp văn chương rất thành công nhưng Hồ Xuân Hương lại phải trải qua một cuộcđời nhiều bất hạnh, chính những nỗiđauấyđã giúp cho tác giảđạtđược thành tựu to lớn trên conđường sáng tác thi ca của mình

Bà sinh năm 1772 tạiThăng Long có nguyên danh Hồ Phi Mai với biểu tự Xuân Hương, trong cuốnGiai nhân dị mặcchép rằng nhà thơlà con gái của Sinh đồ Hồ Phi Diễn, quêở Nghệ An.

Năm mười ba tuổi, sau khi thân phụ mất thì Hồ Xuân Hương theo mẹ về làng Thọ Xươngđi học rồiở nhà giúp việc.Bà cómột tuổi thơêmđềmở dinh thự Cổ Nguyệtđường ven hồ Tây, khiấy là nơi xa hoa bậc nhấtĐàng Ngoài.

Mẹ bàđã tái hôn với người khác sau khi mãn tang chồng, mặc dù sống trong ràng buộc bởi lễ giáo phong kiến nhưng Hồ Xuân Hương vẫn cóđược tư chất thông minh và hiếu học, điều nàyđược bộc lộở khả năng sáng tác tuyệt vời của bản thân.

Thơ Hồ Xuân Hương đượcđánh giá cao với nét thanh thanh tục tục đặc sắc, những tác phẩm của bàđãđóng góp rất nhiều trong việc Việt hóa thể thơĐường luật cũng như là thể hiện những tư tưởng tiến bộ vượt khỏi khuôn khổ thờiđại bấy giờ.

Hồ Xuân Hương có tậpLưu hương kýnổi tiếng với nhiều bài thơ khácđược viết bằng chữ Nôm và chữ Hán. Sau này bà tập trung sáng tác với chữ Nôm và tính đến nay, thi sĩ đã để lại cho đời hơn 150 tác phẩm có giá trị.

Ðề tựa cho thi tậpLưu hương kýđược phát hiện năm 1964, nhà phê bình Tốn Phong viết:

Tứ thơ dồi dào nhưng vẫn tỏ ra vui mà không buông tuồng; buồn mà khôngđau thương; khốn khổ mà không lo phiền; cùng mà không bức bách. Thật là do tính tình nghiêm chỉnh mà ra. Cho nên, khi hát lên, ngâm lên những lời thơấy, thì tay cứ muốn múa, châm cứ muốn dậm mà không tự biết.

Lưu hương ký tuyđầy vẻ gió, mây, trăng, móc, nhưngđều tựđáy lòng mà phát ra, biểu hiện thành lời nói, lại cũngđềuđúng với cáiý trên kia là xuất phát từ mối tình mà biết dừng lại trênân nghĩa.

Bên cạnhđó còn có nhiều giai thoại truyền miệng về lối sống phong lưu của Hồ Xuân Hương rằng bà là một nữ tử tài sắc vẹn toàn cùng những mối tình bên thơ rượu với Phạm Đình Hổ, Phạm Thái, Phạm Quý Thích, Trần Ngọc Quán vàNguyễn Du.

Theo các nhà nghiên cứu, bà mất năm 1822 tại Hà Nội, mặc dùđã tìm kiếm nhiều năm nhưng chođến nay, ngôi mộ của Hồ Xuân Hương ởđâu và những bíẩn xoay quanh cuộc đời nhà thơ vẫn là dấu hỏi lớn trong lòng hậu thế.

Những bất hạnh trong tình duyênđã giúp Hồ Xuân Hương trở thành nhà thơ phụ nữ

Bi kịch của Hồ Xuân Hương bắt đầu khi bà làm lẽ Tổng Cóc, một cường hào cótính ăn chơi và tiêu xài hoang phí nên chẳng bao lâu thì nhà cửa sa sút và cộng thêm việc vợ cả ghen vìông yêu quý tài nghệ của Hồ Xuân Hương nên bà bỏđi biệt, chỉđể lại một lá thư từ giã.

Sau khi bỏ nhàđi, bà hạ sinh một người con gái nhưng được ba tháng thì chết yểu, Tổng Cóc có tìmđến đòi con nhưng vô vọng. Bà làm bài thơKhóc Tổng Cócgửiôngđể khóc cho mối tình cũ của mình, hai người xem nhưđoạn tuyệt tình nghĩa phu thê.

Hỡi chàngôi hỡi chàngôi,

Thiếp bén duyên chàng có thế thôi.

Nòng nọcđứtđuôi từđây nhé,

Nghìn vàng khôn chuộcdấu bôi vôi.

Khóc Tổng Cóc

Sau này bà tiếnđến vớiông Phủ Vĩnh Tường, tức là Tú tài Phạm Viết Ngạn và sinh choông mộtđứa con tên Phạm Viết Thiệu, thế nhưng hơn hai năm sau thì người chồng này của Hồ Xuân Hương cũng tạ thế.

Hai lần mất chồngđã khiến Hồ Xuân Hươngthấm thía nỗiđau của những người phụ nữ phải chịu cảnh côđơn nên khi nghe tiếng khóc từ bà lang, nhà thơ viết ra nhiều câu thơ thể hiện nỗi xót xa vàđồng cảm sâu sắc.

Văng vẳng tai nghe tiếng khóc gì,

Thương chồng nên nõi khóc tì ti.

Ngọt bùi thiếp nhớ mùi cam thảo,

Cay đắng chàngơi vị quế chi.

Thạch nhũ, trần bì saođể lại,

Quy thân, liên nhục tẩm mangđi.

Dao cầu thiếp biết trao ai nhỉ,

Sinh ký chàngơi, tửđắc quy.

Bỡn bà lang khóc chồng

Có những nhà thơ trungđại lên tiếng bênh vực người phụ nữ nhưNguyễn Du, Nguyễn Gia Thiều,Đặng Trần Côn nhưng họ không chân thực bằng Hồ Xuân Hương. Bởi bàđã trải qua nhiều bi kịch trong cuộcđời, nỗiđauđớnấyđều lắngđọng trên trang thơ sắc sảo của Hồ Xuân Hương mà không ai có thể thay thế được.

Nhà thơ từng trải qua hai lầnlàm lẽ nên bà thấu hiểu được cảm giác của những người phụ nữ cùng cảnh ngộ. Trong bàiLấy chồng chung, Hồ Xuân Hươngđã thể hiện rất rõ nỗi niềm chua xótấy,đồng thời bà cũng lênán chếđộđa thê của xã hội phong kiến.

Kẻđắp chăn bông kẻ lạnh lùng,

Chém cha cái kiếp lấy chồng chung.

Năm chừng mười hoạ hay chăng chớ,

Một thángđôi lần có cũng không.

Cốđấmăn xôi xôi lại hỏng,

Cầm bằng làm mướn mướn không công.

Nỗi này ví biết dường này nhỉ,

Thời trước thôiđànhở vậy xong.

Lấy chồng chung

Theo Hồ Xuân Hương thì việc làm lẽ là vô cùng tệ bạc và bất côngđối với người phụ nữ. Bàđã kể ra những nỗi khổ khi làm lẽ và cho rằngđó như làm mướn không công cho thấy sự bi phẫn tộtđộ, kịch liệt lênán chế độ hôn nhân thờiấy.

Xã hội phong kiến hà khắc khiến cho người phụ nữ phải luôn chịu đủ mọi thiệt thòi, họ quan niệm rằng đàn bà chưa chồng mà có con như phạm đại tội, bị cạo đầu bôi vôi suốt đời không xuất giá, thậm chí là phải chết. Vậy mà đối với Hồ Xuân Hương, bà không những không lênán mà còn cất tiếng nói bênh vực họ. Bởi lẽ nhà thơ nhìn thấy đượcvẻđẹp thật sự của những người phụ nữấy,đó là thiên chức của người mẹ không thể bỏ con mình.

Không chồng mới chửaấy mới ngoan,

Có chồng mà chửa thế gian sự thường.

Không chồng mà chửa

Mặc dù người phụ nữ phải chịu nhiều bất công vàđau khổ như vậy nhưng họ vẫn giữđược sự hiền dịu và nhu mì vốn có của mình. Nhà thơ đã mượn hìnhảnh bánh trôi nước để miêu tả vẻ đẹp ngoại hình lẫn phẩm chất của người phụ nữ.

Với thể thơ thất ngôn tứ tuyệt, Hồ Xuân Hươngđã sử dụng ngôn từ một cáchđiêu luyệnđể thể hiệnsự thông cảm và niềm tự hàođối với vẻđẹp và tính cách của người phụ nữ Việt Nam.

Bà đã để lại nhiều bài thơ có giá trị nghiên cứu ở cả nội dung lẫn nghệ thuật nhờ tài năng và những bất hạnh trong cuộcđời mình. Qua nhiều tác phẩm giàu tính nhânđạoấy, Hồ Xuân Hương xứngđáng là nhà thơ của phụ nữ trong văn học trungđại Việt Nam.

Nhận định 3: Hồ Xuân Hương- bà chúa thơ Nôm

Thơ Hồ Xuân Hương thườngđược sáng tác theo thể thất ngôn bát cú hoặc thất ngôn tứ tuyệt, thủ pháp vô cùngđiêu luyện nhưng chữ Nôm lại có nhiều phầnđặc sắc hơn chữ Hán. Bàđược Xuân Diệu suy tôn là bà chúa thơ Nôm bởi những tác phẩm xuất sắc và tư tưởng mới mẻ của mình.

Hồ Xuân Hương được xem là nhà thơ người kế thừa và phát huy tinh hoa của văn học dân gian một cách triệtđể,điển hình nhất làở hai câu thực trong bàiKhông chồng mà chửa.

Duyên thiên chưa thấy nhôđầu dọc,

Phận liễu saođà nảy nét ngang.

Không chồng mà chửa

Nhà thơđã mượn nghệ thuật chơi chữ với các chiết tự Hán làm cho câu thơ trở nênđa nghĩa, góp phần thể hiện nội dung trữ tìnhđặc sắc.

Bên cạnhđó, thơ của Hồ Xuân Hương cònđược các nhà phê bình nước ngoàiđánh giá caoởđặc sắc nghệ thuật đố thanh giảng tụcđể lênán xã hội phong kiến.

Mát mặt anh hùng khi tắt gió,

Che đầu quân tử lúc sa mưa.

Nâng niuướm hỏi người trong trướng,

Phì phạch trong lòngđã sướng chưa?

Vịnh cái quạt I

Nhà thơđã mượn hìnhảnh cái quạt để ca ngợi vẻ đẹp người thiếu nữ và miêu tả khát vọng phàm tục của những ngườiđànông, bà không xem họ là hiền nhân quân tử chuẩn mực của xã hội mà chỉ đơn giản là kẻ phàm phu tục tử cũng có ham muốn trước cáiđẹp.

Hồ Xuân Hương còn là một nhà thơ trào phúng khi bà cất tiếng cười khinh bỉ lên các tầng lớp thống trị bấy giờ. Bọn vua chúa quyền lực suy cho cùng thì cũng chỉ là những kẻ háo sắc, thích trêu hoa ghẹo nguyệt và xem phụ nữ là trò tiêu khiển của mình.

Càng nực bao nhiêu thời càng mát,

Yêu đêm chẳng chán lại yêu ngày.

Hồng hồng má phấn duyên vìcậy,

Chúa dấu vua yêumột cái này.

Vịnh cái quạt

Hồ Xuân Hương còn là một trong những nhà thơ có công trong việc Việt hóa thể thơĐường luật vì bà không tuân theo hệ thốngước lệ của thơ cổ màđột phá theo cách riêng của mình.

Khi tìm đến bàiTự tình IIthì sẽ bắt gặp được những từ ngữ vô cùng bình dị, khác xa với ngôn từ uyên bác mà thơ Đường quyđịnh, nó có sức gợi hìnhđộc đáo và mới mẻ.

Có lẽ vì vậy mà khi bàn về Hồ Xuân Hương, nhà thơ Xuân Diệu đãđưa ra nhậnđịnh:

Lòng Xuân Hương có lửa, tay Xuân Hương cóđiện, nên các chữđều sống cả lên, nó có thể bò lổm ngổm, có thể mấp máy, có thể bay, có thể duỗi, có thể khom khom, ngửa ngửa, nó có thể chũm chọe, hi ha, cốc om, khua, vỗ, nó có thể um, xoe, xóe, loét, rì; nó có thể nối nhau thành chuỗi vần vangđộng:bom, chòm, om, mòm, tom, hoặcọpẹp: heo, leo, kheo, teo, lèo; chúng ta có thểđố ai tìmđược trong thơ Hồ Xuân Hương những chữ nào màâm thanh bẹp dí, những chữ chết nàođứng trơ không cựa quậyở trong câu.

Đây không phải là kỹ thuậtđâu!Đấy là tâm hồn truyền sức sống cho ngôn ngữ.

Hồ Xuân Hương thực sự là một tài năng thi ca xuất chúng của thời đại, bà không chỉ có những tư tưởng vượt ra khỏi khuôn khổ lễ giáo phong kiến mà còn phá cách trong lối làm thơ.

Nhữngđiểm độcđáo và mới mẻ trong thơ Hồ Xuân Hương không những giúp cho vănđàn Việt Nam trở nên phong phú mà còn góp phần vào việc nghiên cứu của các nhà phê bình.Hồ Xuân Hương thực sự xứng danh bà chúa thơ Nôm của Việt Nam.

Hồ Xuân Hương còn là một nhân vật vô cùng bíẩn, có những câu hỏi xoay quanh cuộc đời của bà qua nhiều năm tìm tòi và nghiên cứu vẫn chưa tìm rađược kết quả chính xác.Có giai thoại cho rằng Hồ Xuân Hương từng là tình nhân củađại thi hàoNguyễn Duqua bài thơ mà bà viết như sau:

Dặm khách muôn nghìn nỗi nhớ nhung,

Mượn ai tớiđấy gửi cho cùng.

Chữ tình chốcđã ba năm vẹn,

Giấc mộng rồi ra nửa khắc không.

Xe ngựa trộm mừng duyên tấp nập,

Phấn son càng tủi phận longđong.

Biết còn mảy chút sươngđeo mái,

Lầu nguyệt năm canh chiếc bóng trong.

Bài thơ có lời đề từ là gửi Hầu Nghi Xuân TiênĐiền Nhân tức làNguyễn Du, theo các nhà phân tích thì họ có mối tình kéo dàiđến ba năm nhưngđó cũng chỉ giả thiết. Bởi câu chuyện của họ không có sách vở nào ghi chép và nóđã trôi qua hàng trăm năm khiến cho việc tìm kiếm vô cùng khó khăn.

Dẫu vậy thì Hồ Xuân Hương vẫn là một nhà thơ lớn của nữ quyền thời phong kiến trong văn học trungđại Việt Nam. Sự sáng tạo trong phong cách thơ cađã giúp Hồ Xuân Hương được tôn bà chúa thơ Nôm của dân tộc Việt.

Hồ Xuân Hương là tượng đài bất tử của thơ Việt

Những tác phẩm của bà có nhữngđóng góp rất lớn cho việc nghiên cứu, các bài thơ đượcđưa vào chương trình Ngữ vănđể bạnđọc có thể cảm nhận những cái hay cáiđẹp của nghệ thuật ngôn từ và nội dung giàu tính nhânđạo, từđó sẽ tự hào về một thờiđại từng có Hồ Xuân Hương tài năng như thế!

---/---

Trên đây là một số bài văn mẫu Nhận định về Hồ Xuân HươngTop lời giải đã biên soạn. Hy vọng sẽ giúp ích các em trong quá trình làm bài và ôn luyện cùng tác phẩm. Chúc các em có một bài văn thật tốt!

Video liên quan

Chủ Đề