Thực tế tình trạng trẻ sơ sinh hay bị sặc sữa lên mũi không đơn giản như nhiều người vẫn nghĩ. Rất nhiều trường hợp trẻ đã tử vong khi cha mẹ không biết cách xử lý đúng đắn. Đây là một trong những vấn đề liên quan đến sức khỏe của bé và khá phổ biến nên bạn cần phải tìm hiểu thật kĩ.
Cấu tạo của mũi thông với cổ họng nên khi sữa vào cổ họng chưa kịp nuốt thì sữa có thể bị đẩy lên mũi và gây ra hiện tượng sặc. Nếu không được xử lý sớm thì sữa sẽ tràn lên mũi và làm cho bé bị ngộp thở.
Có rất nhiều nguyên nhân gây ra hiện tượng này, trong đó chúng ta không thể bỏ qua những nguyên nhân như sau:
- Do cơ thể của bé chưa phát triển đầy đủ nên các van đóng mở ở cổ họng thông lên mũi hoạt động còn kém hiệu quả. Việc vừa thở vừa bú thực hiện cùng một lúc dễ làm cho sữa bị trào ngược lên phần mũi.
- Lượng sữa mà trẻ được cung cấp quá nhiều làm cho trẻ nuốt không kịp.
- Trẻ đói quá lâu nên khi bú sẽ có phản xạ bú nhanh.
- Trẻ không tập trung khi bú, bị ho, hắt hơi, cười hoặc nấc…
Hiện tượng trẻ sơ sinh hay bị sặc sữa lên mũi tưởng chừng đơn giản nhưng lại gây ra nhiều hệ lụy mà có thể bạn không thể lường trước được. Nếu sữa tràn lên mũi quá nhiều sẽ làm cho việc thở gặp nhiều khó khăn. Hơn nữa nếu sữa lên mũi quá nhiều sẽ gây kích ứng ở mũi, đặc biệt là với trẻ có cơ địa nhạy cảm. Lượng sữa tràn lên mũi không được hấp thu vào cơ thể cũng gây ra tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng nếu kéo dài trong quá nhiều ngày.
Khi trẻ bị sặc sữa lên mũi, cha mẹ nên thực hiện ngay các bước mà chúng tôi chia sẻ dưới đây:
- Cho bé ngồi thẳng dậy để đẩy phần sữa từ mũi ra ngoài. Chú ý lau sạch sữa để sữa không bám lên miệng mũi… cũng như các bộ phận khác trên cơ thể của bé.
- Dùng miệng để hút sữa từ mũi và miệng của bé. Bước này được thực hiện khi bé vẫn cảm thấy khó thở và da có dấu hiệu tím tái.
- Khi trẻ vẫn tiếp tục có dấu hiệu tím tái, khó thở thì cha mẹ hãy dốc ngược bé lên. Tức là lúc này đặt bé nằm úp trên cánh tay còn tay thì vỗ nhẹ nhàng sau lưng. Cách này giúp bé ọc được sữa ra ngoài và hít thở và bình thường.
- Nếu các bước trên vẫn không có kết quả thì nên tiến hành ấn ngực. Lúc này bạn đặt bé nằm ngửa, dùng 1 tay giữ đầu, một tay ấn nhẹ và ngực để giúp bé hít thở.
- Đưa bé đi cấp cứu nếu các bước trên không có kết quả khả quan.
Cho bé bú đúng cách chính là biện pháp chống sặc sữa lên mũi mà bạn không nên bỏ qua. Cụ thể, bạn nên chú ý một vài điều như sau:
Lượng sữa quá nhiều có thể làm tràn lên mũi và gây khó thở. Chính vì vậy mà các bà mẹ cần biết cách để kiểm soát lượng sữa tiết ra.
Trong trường hợp sữa tuôn ra quá nhiều thì có thể dùng 2 ngón tay kẹp bớt đầu vú.
Lựa chọn đầu vú thật sự phù hợp với miệng của trẻ. Vì nếu đầu vú quá nhỏ thì sẽ làm trẻ phải gắng sức, không thoải mái khi bú. Còn núm vú quá to thì cũng làm cho sữa xuống quá nhiều, trẻ nuốt không kịp cũng dễ gây sặc và ói sữa.
Tuyệt đối không được để bình sữa trong tư thế nằm ngang dễ làm cho không khí vào lúc bú và dễ làm cho trẻ cảm thấy ngợp khi bú.
Thời điểm bú rất quan trọng nhưng không phải bà mẹ nào cũng biết cách lựa chọn thời điểm bú phù hợp cho con. Bạn nên chú ý một vài điều như sau:
- Tập thói quen cho bé bú đúng giờ, nên bú sau khi ngủ dậy.
- Tuyệt đối không được để trẻ vừa bú vừa ngủ vì có thể ngủ quên và gây sặc sữa.
- Chia thời gian hợp lý giữa những lần bú để trẻ không bị đói quá lâu. Vì khi đói trẻ thường hay bú nhanh và vồ vập rất dễ gây sặc sữa.
Nhiều mẹ không quan tâm lắm đến vấn đề này nhưng trên thực tế thì việc cho bú không đúng tư thế cũng dễ làm bé bị sặc sữa. Thông thường tư thế hay được áp dụng nhất là bế bé cao đầu thoải mái. Chú ý không để gập cổ hoặc ngửa cổ làm cho việc bú trở nên khó khăn và dễ làm cho bé bị sặc sữa lên mũi.
Mẹ nên từ từ và nhẹ nhàng để không gây ra sự khó khăn trong suốt quá trình cho bé bú sữa.
Đừng quá lo lắng khi trẻ sơ sinh hay bị sặc sữa lên mũi vì tình trạng này có thể khắc phục và phòng tránh được. Tuy nhiên cũng đừng quá chủ quan vì cơ thể của trẻ có thể xuất hiện những biểu hiện mà bạn không thể biết trước. Chính vì vậy việc tham khảo ý kiến từ các bác sĩ chuyên khoa có vai trò hết sức quan trọng.
ThuocDanToc.vn không đưa ra bất kì lời khuyên, tham vấn, chẩn đoán y khoa.
Nguyên nhân trẻ bị sặc sữa lên mũi
Mũi được nối thông với cổ họng do vậy đôi khi sữa hoặc thức ăn khác có thể bị trào lên mũi. Hiện tượng sặc sữa là cực kỳ phổ biến ở trẻ sơ sinh.
Nguyên nhân là do khả năng kiểm soát các van đóng, mở ở chỗ cổ họng thông lên mũi của trẻ sơ sinh còn yếu. Không thể vừa thở vừa nuốt thức ăn cùng lúc, nếu thực hiện đồng thời thức ăn sẽ dễ trào lên mũi. Ngoài ra, những lý do dưới đây cũng góp phần làm cho trẻ dễ bị sặc sữa hơn: - Lỗ ở núm bình sữa quá to làm sữa chảy nhanh hoặc sữa mẹ quá nhiều, từ đó trẻ không nuốt kịp. - Trong khi bú sữa, trẻ bị ho, hắt hơi, cười hoặc nấc. - Trẻ vừa ngủ vừa bú sữa hoặc nằm xuống khi bú sữa. - Trẻ đói quá nên vội bú sữa, bú nhanh quá sẽ dễ bị sặc, bị ọc sữa lên mũi.- Trẻ bị mất tập trung khi đang bú sữa, ví dụ như mải nhìn hoặc nghe các chuyện xảy ra xung quanh, cười/khóc với người khác,..
Trẻ bị sặc sữa lên mũi có nguy hiểm không?
Sẽ là bình thường khi trẻ sơ sinh bị sặc sữa lên mũi một lần trong mỗi lần bú hoặc ít hơn. Nhưng nếu trẻ sơ sinh sặc sữa nhiều và có dấu hiệu thở khó khăn thì đó thực sự là một vấn đề rất đáng quan tâm. Sữa trào lên mũi nhiều sẽ gây kích ứng mũi, làm mũi bị đau nhức một thời gian.
Ngoài ra, nếu bé ọc sữa lên mũi một lượng lớn cùng lúc sẽ ảnh hưởng đến sự tăng trưởng, do thiếu lượng dinh dưỡng cần thiết.
Các bé sơ sinh khi bị sặc thường sẽ khó chịu, khóc lóc. Điều này sẽ ảnh hưởng đến các hoạt động khác và tâm lý của trẻ. Đã có những trường hợp trẻ sơ sinh bị ngạt thở khi sặc sữa. Do vậy bố mẹ không nên chủ quan khi bé nhà mình gặp phải tình huống này.Cách xử lý khi trẻ bị sặc sữa lên mũi
Cách phòng ngừa trẻ bị sặc sữa lên mũi
Áp dụng những biện pháp trên sẽ hạn chế được tình trạng trẻ bị sặc sữa lên mũi.
Khuê Minh