1. Bệnh hạ bàn là gì?
- Hạ bàn ở chó là bệnh lý thường gặp ở chó khi xương bàn chân trước hoặc chân sau của chúng không còn giữ được độ chắc khỏe vốn có. Điều này khiến một phần của chân bị gập xuống, tiếp xúc với mặt đất khi chó đứng hoặc di chuyển. Một con chó khỏe mạnh sẽ đứng bằng đệm thịt phía dưới bàn chân của chúng.
- Khi chó bị hạ bàn, hai chân trước hoặc hai chân sau của chó sẽ bị gập xuống, khiến phần tiếp xúc dưới đất có diện tích lớn hơn bình thường. Chó bị hạ bàn sẽ hạn chế đi lại và hay bị run chân, lúc di chuyển bốn chân không thăng bằng, chó đi khập khiễng. Thậm chí chó bị liệt 2 chân sau [chó bị hạ bàn chân sau] hoặc 2 chân trước [chó bị hạ bàn chân trước]. Trong trường hợp chó bị bệnh nặng, phần tiếp xúc với mặt đất sẽ nhiều hơn vì chó sẽ gập hẳn phần cổ chân của chúng xuống mặt đất khi di chuyển hoặc đứng.
- Bệnh xảy ra ở tất cả các giống nhưng đa phần sẽ gặp ở Becgie, Bec Bỉ, Doberman...
2. Nguyên nhân chó bị hạ bàn:
- Chủ nuôi để chó ở trong nhà, phòng kín [hoặc những nơi không có ánh sáng mặt trời] trong thời gian dài.
- Người nuôi che chắn quá kỹ cho chó khi đi ra ngoài, chó ít tắm nắng nên không hấp thụ đủ vitamin D từ ánh sáng mặt trời, ảnh hưởng đến sự chuyển hóa canxi trong cơ thể và khiến xương khớp không chắc khỏe.
- Chế độ vận động của chó không hợp lý [chạy nhảy quá nhiều, vận động nặng,…] dẫn đến hệ xương khớp bị “quá tải”, chân của chó bị yếu đi và dẫn đến hạ bàn.
- Chó ăn quá no, hay nằm một chỗ và lười vận động. Lâu ngày dẫn đến hệ xương khớp không hoạt động linh hoạt như bình thường và nguy cơ mắc bệnh cao.
- Chế độ ăn của chó không cân bằng giữa các yếu tố dinh dưỡng, quá nhiều chất béo và ít chất xơ. Điều này dễ khiến chó bị thừa cân và béo phì. Khi trọng lượng cơ thể quá lớn so với mức chịu đựng của khớp xương bàn chân, chó dễ bị bệnh hạ bàn.
- Khẩu phần ăn hàng ngày của chó không cân bằng, đặc biệt là thiếu canxi, khoáng chất và các vitamin khiến hệ xương khớp không chắc khỏe.
- Nếu bạn nuôi chó trong chuồng, có thể chuồng hoặc khu vực nuôi nhốt chó không phù hợp với kích thước của chó [chiều cao quá thấp hoặc chuồng quá hẹp] khiến chó phải khom người khi đứng hoặc di chuyển. Thời gian dài sẽ tạo nhiều áp lực lên xương bàn chân chó và khiến chó bị hạ bàn.
- Cách chăm sóc của chủ nuôi chưa phù hợp với giống chó. Giống chó lớn có nhu cầu chạy nhảy, vận động nhiều thì thường xuyên bị nhốt trong nhà trong khi giống chó nhỏ, sức đề kháng yếu lại bị cho ra ngoài quá nhiều. Điều này cũng có thể là lý do khiến chó bị bệnh.
– Nhiễm khuẩn:
Ban đầu chó cưng bị sốt hơn 40 độ, đi ngoài có phân ở dạng lỏng, ho liên tục, nôn. Phần mắt chảy nhiều dịch nhầy màu vàng nhạt, mũi khô ráp. Lâu dần, cún có dấu hiệu bỏ ăn kèm theo tình trạng run rẩy, co người.
- Thiếu Riboflavin [vitamin B2]: Nguyên nhân gây thiếu vitamin B2 có thể là do giảm khả năng hấp thu và bị tiêu chảy kéo dài, hoặc cơ thể đang ở thời kì tăng nhu cầu về Vitamin B2 [dậy thì, có thai, cho con bú...] nhưng lượng chất cung cấp thì lại không đủ
Lượng Vitamin B2 bị thiếu hụt nghiêm trọng gây ảnh hưởng sâu sắc đến da, gan, ruột, mắt... Bệnh này có thể chữa bằng cách điều chỉnh lại chế độ ăn uống phù hợp. Cung cấp Riboflavin mỗi ngày khoảng 0,11 mg/kg hoặc hơn nếu cần.
- Không đủ Vitamin B1: Vitamin B1 hay còn được là Thiamin là một chất ở dạng tinh thể màu trắng, rất cần thiết trong quá trình trao đổi chất bao gồm glucose, axit amin, lipid cần thiết trong việc tổng hợp năng lượng cung cấp cho cơ thể.
Do Vitamin B1 có rất ít trong thức ăn nên việc thiếu lượng vitamin B1 trong cơ thể là điều không thể tránh được. Nếu lượng thức ăn cung cấp vào cơ thể lại kém chất lượng nữa thì ảnh hưởng đối với cơ thể con vật càng xấu và nghiêm trọng. Tình trạng thiếu Thiamine kéo dài liên tục có thể làm cún cưng gầy ốm, bị táo bón, luôn yếu ớt, các cơ hay bị chuột rút.
- Khoáng chất không đủ: Khi chó bị thiếu chất khoáng sẽ dẫn đến việc xương không được cứng, gây các căn bệnh như xương biến dạng, bị còi xương.
- Hạ Canxi: Chó luôn khó chịu, hô hấp nhanh, di chuyển lảo đảo, thân nhiệt tăng cao có thể lên đến 42 độ. Nếu nặng hơn con vật có thể rơi vào tình trạng hôn mê, liệt, ầm ĩ, kêu gào, co giật.
- Mắc bệnh Barlow [bệnh thoái hóa van 2 lá ở tim]: Đầu tiên chó bị què, sau đó là liệt. Xương hàm và các xương dài trên cơ thể bị xoắn vặn. Thân nhiệt thay đổi thất thường, sưng lên nhiều chỗ, khi ta chạm vào sẽ làm chó đau.
3. Triệu chứng chó bị hạ bàn:
- Nếu cún bị yếu chân ta có thể nhận thấy rất dễ dàng thông qua việc cún di chuyển hay dồn trọng tâm về một hướng. Khi bạn chạm vào phần gãy cún sẽ phản xạ kêu lên hoặc quay lại cắn.
- Chỗ bị gãy sẽ xuất hiện bọng nước, lâu dài bị xuất huyết. Khi sờ vào phần chân cún, bạn có thể cảm nhận được phần xương bị gập ngay tại chỗ gãy. Do vậy, bạn cần hết sức nhẹ nhàng xử lý trường hợp này.
4. Điều trị hạ bàn ở chó:
- Bạn nên cho chó tắm nắng mỗi ngày vào khung giờ từ 5 – 7h sáng. Đây là lúc nắng không quá gắt nên cho chó tắm nắng trong thời gian này vừa tránh nguy cơ mắc các bệnh về da vừa giúp cơ thể chó hấp thụ ánh nắng mặt trời, tự tổng hợp vitamin D. Đây là yếu tố quan trọng đóng vai trò vận chuyển canxi vào xương, giúp hệ xương khớp của chó chắc khỏe và dẻo dai hơn.
- Bổ sung thêm canxi cho chó thông qua chế độ dinh dưỡng hằng ngày bằng cách cho chó ăn xương, phô mai, uống sữa,… Ngoài ra cho chó uống viên uống bổ sung canxi, tiêm truyền trực tiếp cũng là phương pháp bổ sung canxi tương đối hiệu quả.
Lưu ý: Các thuốc bổ sung can-xi thường sẽ có vitamin D3 kèm theo trong thành phần, vậy nên các bạn không cần bổ sung vitamin D bên ngoài.
- Chủ nuôi không nên nuôi nhốt chó trong lồng, chuồng hẹp mà nên dắt chó đi dạo để chó vận động nhẹ nhàng giúp quá trình hồi phục diễn ra nhanh chóng hơn.
- Nhiều người cho rằng hạ bàn không thể chữa được, điều này là hoàn toàn sai, bệnh có thể được cải thiện và khỏi hoàn toàn, tuy nhiên quá trình điều trị cần thời gian dài và sự kiên nhẫn cũng như chăm sóc tận tình của chủ nuôi.
5. Phòng tránh hạ bàn ở chó:
- Bạn nên hạn chế nhốt chó tại một chỗ, thường xuyên dắt nó đi dạo để tránh chó bị hạ bàn. Kết hợp khẩu phần ăn cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng.
- Dẫn chó đi tắm nắng vào lúc 6h30 đến 7h. Cho chó của bạn vui chơi với các chú chó khác, để tránh tình trạng chán nản, stress khi cún cưng chỉ một mình.
- Luôn bổ sung chất khoáng cần thiết. Mua các loại canxi dành riêng cho chó như Calcium, Phosphorus, đường uống,…
- Rèn luyện cho chó cưng có sức khỏe, sức bền như cùng cún cưng đi dạo, chạy bộ hay chơi các trò chơi ở ngoài sân...
- Chơi đùa với chó của mình, để nó được vận động. Để chó không lười biếng, nên làm một vài trò vui như chạm tay, xoay tròn,…