Miêu tả trong văn bản tự sự trang 91 năm 2024

Với bài soạn Miêu tả trong văn bản tự sự trang 91, 92 Ngữ văn lớp 9, học sinh dễ dàng trả lời các câu hỏi và viết văn 9.

Soạn bài Miêu tả trong văn bản tự sự

9. Hiểu rõ về yếu tố miêu tả trong văn bản tự sự

a, Trích đoạn kể về chiến công của vua Quang Trung khiến đồn Ngọc Hồi rung chuyển

b, Trích đoạn kể về ba sự kiện chính:

- Quang Trung cho ghép ván lại, mười người mang một bức tiến tiến vào đồn Ngọc Hồi

- Quân Thanh không gây thiệt hại nào và phun lửa ra khói

- Quân của vua Quang Trung tấn công mạnh mẽ từ mọi phía

c, Chỉ việc kể lại sự kiện theo sách vở sẽ làm câu chuyện trở nên nhạt nhẽo, vì nó chỉ tập trung vào các sự kiện một cách đơn giản

So sánh với đoạn trích, việc miêu tả đã làm cho trận đánh trở nên sống động hơn

II. Thực hành

Bài 1 (trang 92 sách giáo khoa ngữ văn lớp 9 tập 1)

- Trong đoạn trích, Chị em Thúy Kiều đã tả cảnh như sau:

Bầu trời êm đềm che màn

Tác giả sử dụng hình ảnh tự nhiên để mô tả và tôn vinh vẻ đẹp của hai nhân vật chính Thúy Vân và Thúy Kiều

→ Đây là một đặc điểm nghệ thuật phổ biến trong văn học trung đại.

Về đoạn văn Cảnh ngày xuân:

- Các hình ảnh miêu tả cảnh sắc: Con én gọi vạt nắng; Cỏ non xanh ngát kéo dài tới chân trời; Cây lê trắng đều đặn, Gò đống nghiêng nghiêng với cỏ cải nở rộ, dải cỏ non trải dài, phong cảnh thanh bình…

- Miêu tả về nhân vật: Yến anh huyền diệu, tài tử trang nghiêm, ngựa ngựa trôi như nước, trang phục như lụa mềm; hai chị em tĩnh lặng với bước đi nhẹ nhàng

Nguyễn Du sử dụng miêu tả để mô tả vẻ đẹp của hai chị em Thúy Kiều, vẻ đẹp giàu có của Thúy Vân và vẻ đẹp gợi cảm của Thúy Kiều

Câu 2 (trang 92 sách giáo khoa ngữ văn lớp 9 tập 1)

Trong tiết thanh minh tháng ba, chị em Thúy Kiều đi dạo. Phong cảnh thiên nhiên rất tươi mới, rực rỡ với sắc xanh của cỏ lan tỏa tới chân trời, bên trong là những bông hoa lê trắng tinh khôi. Hai chị em Thúy Kiều hòa mình vào không khí vui tươi, sôi động của đám đông. Về chiều, khi mặt trời dần chìm về phía tây, chị em Thúy Kiều cùng nhau trở về. Họ đi bên dòng suối nhỏ uốn quanh, qua chiếc cầu nhỏ nối liền. Cảnh sắc như tô điểm thêm màu sắc u buồn, tiếc nuối của con người khi buông xuống niềm vui.

Bài 3 (trang 92 sách giáo khoa ngữ văn lớp 9 tập 1)

Trước lớp, giới thiệu về vẻ đẹp của hai chị em Thúy Kiều và Thúy Vân

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc và tăng trải nghiệm khách hàng. Mọi ý kiến đóng góp xin vui lòng liên hệ tổng đài chăm sóc: 1900 2083 hoặc email: [email protected]

Trong văn bản tự sự, các yếu tố miêu tả về cảnh vật, nhân vật, sự việc làm cho câu chuyện hấp dẫn, gợi cảm, sinh động.

II. Luyện tập

Bài 1. Xác định yếu tố miêu tả, phân tích giá trị của các yếu tố miêu tả trong việc thể hiện nội dung.

Tả Kiều:

Kiều càng sắc sảo, mặn mà

….

Hoa ghen đua thắm, liễu hờn kém xanh. (4c)

Các yếu tố tả cảnh:

Cỏ non xanh tận chân trời

Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.

Tà tà bóng ngả về Tây.

…

Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang (6c)

Giá trị của các yếu tố:

• Làm cho văn bản sinh động, hấp dẫn, giàu chất thơ.
• Giúp người đọc thoả mái, có cảm xúc thẩm mĩ về tác phẩm.

Bài 2: Viết đoạn văn kể về việc chị em Thuý Kiều đi chơi trong buổi chiều ngày Thanh Minh.

Ví dụ: Đoạn văn tham khảo: Nhân tiết Thanh minh, chị em Thuý Kiều đi chơi xuân. Lúc này, mùa xuân đã bước vào những ngày tháng cuối cùng. Trên trời, từng đàn chim én, loài chim của mùa xuân chao liệng ngang dọc trên bầu trời như thoi đưa. Bầu trời mới trong sáng làm sao. Đồng cỏ xanh tươi chạy dài tít tắp tới chân trời xa. Nổi bật trên các nền xanh non khêu gợi ấy xuất hiện vài bông hoa lê trắng mới hé nở thật là tinh khiết, mát mắt. Hoà trong bức tranh phong cảnh ấy là các nam thanh nữ tú thướt tha trong những bộ quần áo đẹp nhất, họ nô nức rủ nhau đi tảo mộ, trẩy hội, cùng dạo chơi xuân trên chốn đồng quê vừa đi vừa nói chuyện ríu rít, nô nức như đàn chim yến, chim anh. Chiều đến, khi mặt trời đã ngả về Tây, chị em Kiều thong thả ra về. Phong cảnh quê hương thật thanh bình, yên tĩnh. Ba chị em Kiều đi trên một cây cầu nho nhỏ có dòng nước uốn quanh bắc cuối con ghềnh. Tâm trạng Kiều man mác một nỗi buồn.

Yếu tố miêu tả trong văn bản tự sự là vô cùng quan trọng. Chính vì vậy, trong chương trình Ngữ Văn lớp 9, các em sẽ được tìm hiểu cách sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản tự sự.

Donwload.vn sẽ cung cấp bài Soạn văn 9: Miêu tả trong văn tự sự, sẽ được chúng tôi đăng tải chi tiết dưới đây. Mời bạn đọc tham khảo.

Soạn văn 9: Miêu tả trong văn tự sự

Soạn bài Miêu tả trong văn tự sự - Mẫu 1

I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả trong văn bản tự sự

1. Đọc đoạn trích trong SGK

- Học sinh tự đọc.

2. Suy nghĩ và trả lời câu hỏi:

1. Đoạn trích kể về trận đánh nào? Trong trận đánh đó, nhân vật Quang Trung làm gì, xuất hiện như thế nào?

- Đoạn trích kể về trận đánh đồn Ngọc Hồ của của nghĩa quân Tây Sơn.

- Trong trận đánh đó, nhân vật vua Quang Trung là người chỉ huy binh linh. Vua Quang Trung hiện lên đầy mưu trí và bản lĩnh.

2. Chỉ ra các chi tiết miêu tả trong đoạn trích. Các chi tiết miêu tả ấy nhằm thể hiện những đối tượng nào?

Các chi tiết miêu tả trong đoạn trích:

- Sáu chục tấm ván, cứ ghép liền ba tấm làm một bức, bên ngoài lấy rơm dấp nước phủ kín, tất cả là hai mươi bức.

- Hạng lính khỏe mạnh, cứ mười người khiêng một bức, lưng giắt dao ngắn, hai mươi người khác đều cầm binh khí theo sau, dàn thành trận chữ “nhất”.

- Nhân có gió bắc, quân Thanh bèn dùng ống phun khói lửa ra, khói tỏa mù trời, cách gang tấc không thấy gì, hòng làm cho quân Nam rối loạn.

- Quân Thanh chống không nổi, bỏ chạy tán loạn, giày xéo lên nhau mà chết.

- Quân Tây Sơn thừa thế chém giết lung tung, thây nằm đầy đồng, máu chảy thành sông, quân Thanh đại bại.

3. Kể lại nội dung đoạn trích trên, một bạn có nêu ra các sự việc như trong SGK. - Nếu chỉ kể những sự việc như trên thì nhân vật Quang Trung không nổi bật, trận đánh cũng không còn sinh động.

- Lý do: Câu chuyện chỉ là liệt kê đơn giản theo các sự kiện, không có sự hấp dẫn.

- Yếu tố miêu tả có tác dụng làm cho câu chuyện trở nên hấp dẫn, gợi cảm và sinh động hơn.

Tổng kết: Trong văn bản tự sự, sự miêu tả cụ thể và chi tiết về cảnh vật, nhân vật và sự việc có tác dụng làm cho câu chuyện trở nên hấp dẫn, gợi cảm, sinh động.

II. Luyện tập

Câu 1. Tìm những yếu tố tả người và tả cảnh trong hai đoạn trích Truyện Kiều vừa học (Chị em Thúy Kiều, tr. 81 và Cảnh ngày xuân, tr. 84). Phân tích giá trị của những yếu tố miêu tả ấy trong việc thể hiện nội dung mỗi đoạn trích.

* Chị em Thúy Kiều:

- Miêu tả vẻ đẹp của hai chị em:

Mai cốt cách, tuyết tinh thần Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười

- Miêu tả vẻ đẹp của Thúy Vân:

Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang Hoa cười ngọc thốt đoan trang Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da

- Miêu tả vẻ đẹp của Thúy Kiều:

Làn thu thủy nét xuân sơn Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh Một hai nghiêng nước nghiêng thành

\=> Việc miêu tả nhằm làm nổi bật vẻ đẹp của hai chị em Thúy Kiều, cũng như ngầm dự báo trước về cuộc đời của cả hai.

* Cảnh ngày xuân:

- Tả cảnh: con én đưa thoi; Cỏ non xanh tận chân trời; Cành lê trắng điểm một vài bông hoa; Ngổn ngang gò đống kéo lên; Thoi vàng vó rắc, tro tiền giấy bay; Tà tà bóng ngả về tây; phong cảnh có bề thanh thanh; Nao nao, dòng nước uốn quanh; Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.

- Tả người: Gần xa nô nức yến anh; Dập dìu tài tử giai nhân; Ngựa xe như nước, áo quần như nêm; Chị em thơ thẩn dan tay ra về.

\=> Cho thấy khung cảnh mùa xuân cũng như không khí lễ hội nhộn nhịp của ngày xuân.

Câu 2. Dựa vào đoạn trích Cảnh ngày xuân, hãy viết một đoạn văn kể về việc chị em Thúy Kiều đi chơi trong buổi chiều ngày Thanh Minh. Trong khi kể vận dụng các yếu tố miêu tả để tả cảnh ngày xuân.

Gợi ý:

Mùa xuân thấm thoát đã trôi qua được hơn nửa. Đến tháng ba, hương xuân đã tràn ngập khắp nơi. Những thảm cỏ xanh mướt nối dài đến tận chân trời. Trên những cành lê đã điểm những bông hoa trắng muốt. Nhân dịp Tết Thanh Minh, chị em Thúy Kiều cùng nhau đi tảo mộ. Ngoài đường, ngựa xe như nước, còn người đi lại cũng thật đông đúc. Hai chị em dạo chơi đến khi bóng chiều đã ngả về phía Tây thì liền ra về. Họ đi dọc những theo con suối quanh co, uốn khúc. Phía xa xa, có một chiếc cầu nhỏ bắc ngang. Phong cảnh chiều tà đầy thơ mộng.

Câu 3. Giới thiệu trước lớp về vẻ đẹp của chị em Thúy Kiều bằng lời của mình.

Gợi ý:

Chị em Thúy Kiều vốn là con gái nhà họ Vương. Thúy Kiều là chị còn Thúy Vân là em. Mỗi người có một vẻ đẹp riêng nhưng đều “mười phân vẹn mười”. Thúy Vân mang một nét đẹp trang trọng, cao quý. Nàng có một khuôn đầy đặn với nét đẹp phúc hậu, dịu dàng. Điểm trên khuôn mặt đó là “nét ngài nở nang” gợi ra vẻ đẹp của đôi lông mày hơi đậm. Không chỉ vậy, Thúy Vân còn có giọng nói nhẹ nhàng, nụ cười e thẹn mang nét đoan trang. Vẻ đẹp của nàng Thúy Vân phải khiến cho tạo hóa phải nhường nhịn. Nhưng so sánh Thúy Kiều lại hơn cả về sắc lẫn về tài. Đôi mắt của nàng trong tựa như làn nước mùa thu, đôi lông mày đẹp thanh thoát như nét núi mùa xuân. Vẻ đẹp của Kiều còn khiến thiên nhiên phải ghen tị “ghen”, “hờn” - vẻ đẹp dường như đã vượt qua mọi chuẩn mực của thiên nhiên, có sức làm “khuynh quốc khuynh thành”. Không chỉ xinh đẹp, Thúy Kiều còn rất tài năng. Thông minh vốn sẵn tính trời nên ở lĩnh vực nào nàng cũng đều am hiểu: cầm - kỳ - thi - họa. Nhưng đặc biệt nhất vẫn là ở tiếng đàn. Nàng thuộc lòng các cung bậc và đánh đàn Hồ cầm (đàn cổ) thành thạo. Hơn thế, nàng còn giỏi sáng tác nhạc nữa: “Khúc nhà tay lựa nên chương/Một thiên bạc mệnh lại càng não nhân”. Mỗi nàng lần đánh đàn, nàng lại cất lên thiên “bạc mệnh” làm cho người nghe phải đau khổ, sầu não. Bản đàn cất lên từ một trái tim đa sầu đa cảm. Hai chị em sống một cuộc sống êm đềm, chuẩn mực của con nhà gia giáo mặc cho ngoài kia là những lời ong bướm, đường mật.

Soạn bài Miêu tả trong văn tự sự - Mẫu 2

I. Luyện tập

Câu 1. Tìm những yếu tố tả người và tả cảnh trong hai đoạn trích Truyện Kiều vừa học (Chị em Thúy Kiều, tr. 81 và Cảnh ngày xuân, tr. 84). Phân tích giá trị của những yếu tố miêu tả ấy trong việc thể hiện nội dung mỗi đoạn trích.

* Chị em Thúy Kiều:

- Miêu tả vẻ đẹp của hai chị em:

Mai cốt cách, tuyết tinh thần Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười

- Miêu tả vẻ đẹp của Thúy Vân:

Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang Hoa cười ngọc thốt đoan trang Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da

- Miêu tả vẻ đẹp của Thúy Kiều:

Làn thu thủy nét xuân sơn Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh Một hai nghiêng nước nghiêng thành

\=> Việc miêu tả nhằm làm nổi bật vẻ đẹp của hai chị em Thúy Kiều, cũng như ngầm dự báo trước về cuộc đời của cả hai.

* Cảnh ngày xuân:

- Tả cảnh: con én đưa thoi; Cỏ non xanh tận chân trời; Cành lê trắng điểm một vài bông hoa; Ngổn ngang gò đống kéo lên; Thoi vàng vó rắc, tro tiền giấy bay; Tà tà bóng ngả về tây; phong cảnh có bề thanh thanh; Nao nao, dòng nước uốn quanh; Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.

- Tả người: Gần xa nô nức yến anh; Dập dìu tài tử giai nhân; Ngựa xe như nước, áo quần như nêm; Chị em thơ thẩn dan tay ra về.

\=> Cho thấy khung cảnh mùa xuân cũng như không khí lễ hội nhộn nhịp của ngày xuân.

Câu 2. Dựa vào đoạn trích Cảnh ngày xuân, hãy viết một đoạn văn kể về việc chị em Thúy Kiều đi chơi trong buổi chiều ngày Thanh Minh. Trong khi kể vận dụng các yếu tố miêu tả để tả cảnh ngày xuân.

Gợi ý:

Mùa xuân đã trôi qua được hơn nửa. Tháng ba, hương xuân đã tràn ngập khắp nơi. Thảm cỏ non xanh mướt nối dài đến tận chân trời. Trên những cành lê đã điểm những bông hoa trắng muốt. Nhân dịp Tết Thanh Minh, chị em Thúy Kiều cùng nhau đi tảo mộ. Ngoài đường, ngựa xe như nước, còn người đi lại cũng thật đông đúc. Khi bóng chiều đã ngả về phía Tây, chị em Thúy Kiều thì liền ra về. Họ đi dọc những theo con suối quanh co, uốn khúc. Phía xa xa, có một chiếc cầu nhỏ bắc ngang.

Câu 3. Giới thiệu trước lớp về vẻ đẹp của chị em Thúy Kiều bằng lời của mình.

Gợi ý:

Thúy Vân và Thúy Kiều là con gái của gia đình viên ngoại họ Vương. Cả hai đều vô cùng xinh đẹp, tài năng nhưng mỗi người lại có những vẻ đẹp khác nhau. Thúy Vân có nét được nhận xét là đoan trang, hiền thục. Khuôn mặt phúc hậu với đôi lông mày nở nang. Mái tóc dài và mềm đến nỗi mây còn thua xa. Làn da trắng hồng, tràn đầy sức sống khiến cho tuyết phải chịu nhường. Đặc biệt là nụ cười đẹp như hoa cùng giọng nói trong như ngọc. Vẻ đẹp này đã khiến biết bao người phải mê đắm. Kiều lại càng xinh đẹp hơn. Đôi mắt trong như làn nước mùa xuân, còn đôi lông mày đẹp như dáng núi mùa thu. Một vẻ đẹp khiến tạo hóa phải ghen tị vì thua kém. Một vẻ đẹp có thể làm khuynh quốc khuynh thành. Kiều không chỉ đẹp mà còn rất mực tài năng nữa. Thơ ca, âm nhạc đều hiểu biết. Đặc biệt là tài năng đánh đàn. Tiếng đàn có hồn. Tiếng đàn khiến người nghe cảm thấy bi thương. Chị thường nói với tôi tiếng đàn chính là những dự cảm về cuộc đời. Nó giống như “một thiên bạc mệnh” - đầy ai oán và xót xa. Cả hai đều sống hết mực khuôn phép mặc kệ những lời ong bướm đường mật.

II. Bài tập ôn luyện

Đóng vai Thúy Kiều kể lại đoạn trích chị em Thúy Kiều.

Gợi ý:

Gia đình tôi thuộc dòng họ Vương - gia trang khá giả. Chị em tôi là Thúy Kiều và Thúy Vân, tài năng nhưng mỗi người lại có những vẻ đẹp khác nhau.

Em Thúy Vân của tôi là một thiếu nữ đoan trang, hiền thục. Khuôn mặt phúc hậu với đôi lông mày nở nang. Mái tóc dài và mềm đến nỗi mây còn thua xa. Làn da trắng hồng, tràn đầy sức sống khiến cho tuyết phải nhường nhịn. Đặc biệt là nụ cười đẹp như hoa cùng giọng nói trong như ngọc khiến người người yêu mến.

Về phần tôi, nhan sắc và tài năng cũng không hề thua kém. Đôi mắt của tôi trong như làn nước mùa thu, còn đôi lông mày đẹp như dáng núi mùa xuân. Dường như nét đẹp ấy khiến cho thiên nhiên cũng phải ghen tị. Vốn con nhà gia giáo nên từ nhỏ tôi đã được học hành. Nên tôi am hiểu nhiều về thơ ca, âm nhạc. Tôi thích đánh đàn. Tiếng đàn cất lên thường khiến người nghe cảm thấy bi thương, sầu não. Tiếng đàn đó cũng giống như những dự cảm về cuộc đời của chính mình.

Dù đang ở độ tuổi đẹp nhất nhưng hai chị em tôi vẫn luôn sống chuẩn mực, không vượt khỏi khuôn phép lễ giáo phong kiến. Cuộc sống trôi qua bình yên cùng với người thân trong gia đình. Tôi và Thúy Vân đều bỏ ngoài tai những lời ong bướm đường mật ngoài kia.