Khi bị đau dạ dày, câu hỏi được nhiều người bệnh quan tâm là nên đi siêu âm dạ dày hay nội soi dạ dày để giúp phát hiện bệnh. Liệu kết quả siêu âm dạ dày hay hình ảnh siêu âm dạ dày có cho ra kết quả chính xác?
Siêu âm dạ dày là biện pháp chẩn đoán cận lâm sàng được áp dụng để chẩn đoán các bệnh lý dạ dày. So với nội soi dạ dày thì biện pháp này không gây đau hay khó chịu. Tuy nhiên, siêu âm có phát hiện đau dạ dày như khi nội soi hay không là điều khiến nhiều người bệnh quan tâm.[1]
Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm hiểu về kỹ thuật siêu âm dạ dày cũng như “giải mã” hiệu quả của siêu âm dạ dày trong việc chẩn đoán bệnh đau dạ dày.
Siêu âm dạ dày là gì?
Siêu âm dạ dày [siêu âm bao tử] là biện pháp sử dụng máy siêu âm hiện đại để chẩn đoán các vấn đề bên trong dạ dày cũng như các điểm bất thường trong vùng bụng, đường tiêu hóa. Kỹ thuật này còn có thể góp phần tầm soát ung thư dạ dày.
Sau khi siêu âm dạ dày, các bác sĩ có thể tìm ra nguyên nhân gây bệnh, mức độ tiến triển của bệnh để đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
Siêu âm dạ dày như thế nào? Kỹ thuật siêu âm dạ dày sử dụng các sóng siêu âm, không dùng các bức xạ ion hóa hay các hóa chất nên rất nhanh chóng, an toàn, không gây đau hay khó chịu. Bác sĩ chỉ cần thoa một lượng gel lên bụng người bệnh rồi đưa đầu dò di chuyển xung quanh vị trí bụng cần siêu âm là đã thu về được hình ảnh để có thể chẩn đoán bệnh.
Tuy nhiên, kỹ thuật siêu âm dạ dày không thể xác định được mức độ tổn thương ở niêm mạc dạ dày do viêm loét, phát hiện vi khuẩn Hp gây bệnh dạ dày,… Do đó, nếu nghi ngờ có các vấn đề nghiêm trọng hơn ở vùng bụng hoặc dạ dày, các bác sĩ sẽ chỉ định thêm các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh khác, phổ biến nhất chính là nội soi dạ dày.
Siêu âm dạ dày giúp phát hiện các điểm bất thường trong vùng bụng, đường tiêu hóa
Đối tượng cần siêu âm dạ dày
Khi đến bệnh viện thăm khám, tùy theo tình trạng sức khỏe của bệnh nhân mà bác sĩ có thể chỉ định siêu âm dạ dày. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể yêu cầu được siêu âm dạ dày.
Các trường hợp thường được chỉ định siêu âm dạ dày bao gồm:
- Nghi ngờ có dị vật trong dạ dày
- Hay bị ợ hơi, ợ chua, có cảm giác trào ngược thức ăn
- Ăn uống không tiêu, thường xuyên cảm thấy chướng bụng đầy hơi
- Bị rối loạn tiêu hóa
- Có tiền sử hoặc nghi ngờ bị viêm dạ dày, viêm thực quản nặng
- Có biểu hiện nôn ra máu, đau dạ dày dữ dội, xuất huyết dạ dày,…
- Bị dị tật dạ dày bẩm sinh, dị tật tá tràng
- Nghi ngờ có khối u trong dạ dày, ung thư dạ dày
- Nghi ngờ loét dạ dày cấp
- Không thể nội soi dạ dày
Siêu âm có phát hiện đau dạ dày không?
Tỷ lệ người bị đau dạ dày ngày càng tăng cao và phổ biến ở nhiều lứa tuổi. Vì thế, số lượng người bệnh đến thăm khám dạ dày tại các bệnh viện cũng tăng đáng kể. Và một trong những thắc mắc của người bệnh được hỏi nhiều nhất chính là siêu âm có phát hiện đau dạ dày không.
Khi người bệnh có những biểu hiện bất thường về dạ dày, bác sĩ có thể chỉ định phương pháp chẩn đoán cận lâm sàng siêu âm để phát hiện những bất ổn ở vùng bụng và dạ dày. Nhưng cần hiểu rõ rằng siêu âm dạ dày chưa phải là biện pháp tối ưu nhất để có thể chẩn đoán bệnh đau dạ dày. Nếu muốn xác định rõ hơn về tình trạng bệnh thì cần nội soi dạ dày và thực hiện thêm các phương pháp chẩn đoán khác.
Điều này là do khi siêu âm dạ dày, các bác sĩ không thể quan sát được trực tiếp niêm mạc dạ dày cũng như lấy mẫu bệnh phẩm để tiến hành thí nghiệm. Ngoài ra, siêu âm dạ dày cũng khó quan sát tất cả các vùng của dạ dày. Trong trường hợp người bệnh bị bệnh nặng hoặc có cân nặng lớn thì các mô mỡ gây cản trở nhiều, siêu âm dạ dày khó xác định chính xác mức độ tổn thương.
Siêu âm dạ dày có thể hỗ trợ chẩn đoán đau dạ dày nhưng cần thực hiện thêm các chỉ định khác
Khi nào cần thực hiện siêu âm dạ dày?
Trong những trường hợp nào thì người bệnh cần đến bệnh viện, cơ sở y tế để thực hiện nội soi dạ dày? Theo đó, nếu người bệnh cảm thấy đau ở vùng bụng, cơn đau bất thường, kéo dài nhiều ngày mà không rõ nguyên nhân thì nên chủ động thăm khám, siêu âm để có thể chẩn đoán bệnh.[3]
Ngoài ra, việc ăn không tiêu, cảm thấy đầy hơi chướng bụng, có biểu hiện ợ chua ợ hơi, nôn ói, nôn ra máu,… cũng là các dấu hiệu cho thấy cần thực hiện siêu âm dạ dày càng sớm càng tốt.
Quy trình siêu âm dạ dày như thế nào?
1. Chuẩn bị
Trước khi siêu âm dạ dày, người bệnh sẽ được bác sĩ, kỹ thuật viên dặn dò các vấn đề cần thiết như:
- Nhịn ăn ít nhất 6-8 h. Uống thật nhiều nước để có thể dễ dàng quan sát được bên trong dạ dày trong quá trình siêu âm, tuy nhiên cần tránh uống nước có ga.
- Mặc quần áo rộng rãi thoải mái, giúp quá trình siêu âm dạ dày được diễn ra nhanh hơn và thuận tiện hơn.
- Giữ tinh thần thoải mái, không nên lo lắng hay căng thẳng quá mức bởi điều này sẽ khiến cho dạ dày co bóp mạnh hơn, gây đau dạ dày.
2. Thực hiện
Quá trình siêu âm dạ dày diễn ra vô cùng nhanh chóng, không gây đau. Khi người bệnh bước vào phòng siêu âm, các bác sĩ hoặc kỹ thuật viên trong phòng siêu âm sẽ yêu cầu người bệnh vén áo lên để chừa phần bụng ra.
Lúc này, sẽ tiến hành thoa lớp gel lên bụng của người bệnh. Sau đó, bác sĩ sử dụng đầu dò của máy siêu âm để di chuyển trên vùng bụng của người bệnh một cách chậm rãi. Hình ảnh ở vùng bụng sẽ được ghi lại trên máy tính.
Sau khi kết thúc quá trình siêu âm [khoảng 3-5 phút], điều dưỡng hỗ trợ dùng khăn giấy để lau sạch lượng gel trên bụng người bệnh. Người bệnh ra ngoài ngồi chờ kết quả.
Do đây là phương pháp chẩn đoán cận lâm sàng, không xâm lấn, không gây đau nên sau khi siêu âm dạ dày, người bệnh không cần phải nghỉ ngơi nhiều và có thể về nhà ngay.
3. Kết quả
Kết quả siêu âm dạ dày thường sẽ được trả về trong ngày. Người bệnh chờ lấy kết quả và gửi lại cho bác sĩ chuyên môn để đọc kết quả siêu âm, chẩn đoán bệnh và thực hiện các xét nghiệm khác nếu cần thiết.
Quá trình siêu âm dạ dày diễn ra nhanh, không gây đau
Ưu nhược điểm của kỹ thuật siêu âm dạ dày
1. Ưu điểm
Xét về ưu điểm, siêu âm dạ dày là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh được sử dụng rộng rãi, giúp chẩn đoán bệnh lý ở vùng bụng và dạ dày.
Kỹ thuật này rất đơn giản, dễ thực hiện, không gây đau và có độ an toàn cao, không gây khó chịu cho bệnh nhân khi thực hiện siêu âm. Ngoài ra, kỹ thuật siêu âm dạ dày còn cho kết quả nhanh, chi phí thấp.[2]
2. Nhược điểm
Điểm trừ của phương pháp siêu âm dạ dày chính là bác sĩ khó có thể quan sát, chẩn đoán chính xác về mức độ viêm loét bên trong dạ dày. Bên cạnh đó, kỹ thuật siêu âm dạ dày cũng không giúp phát hiện được vi khuẩn Hp.
Do đó, để chẩn đoán một số bệnh lý, chẳng hạn như đau dạ dày thì cần thực hiện thêm nội soi kết hợp với các phương pháp chẩn đoán bệnh khác.
Các câu hỏi về siêu âm bao tử
1. Siêu âm dạ dày hết bao nhiêu tiền?
Chi phí siêu âm dạ dày nhìn chung không quá cao. Đây cũng chính là ưu điểm của phương pháp chẩn đoán hình ảnh này.
Tuy nhiên, để xác định cụ thể chi phí siêu âm dạ dày thì còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như địa điểm thực hiện siêu âm [các bệnh viện lớn, uy tín, được nhiều người đánh giá cao thì chi phí sẽ cao hơn], tay nghề bác sĩ [việc chọn bác sĩ có kinh nghiệm để thực hiện siêu âm cũng có thể tốn thêm một ít phí dịch vụ],…
Tùy theo bệnh viện mà mức giá quy định này cũng sẽ khác nhau. Tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, mức giá siêu âm dạ dày sẽ rơi vào khoảng 300.000 VNĐ.
2. Siêu âm dạ dày có đau không?
Trong quá trình siêu âm dạ dày, bác sĩ sẽ thoa gel lên bụng bệnh nhân và thực hiện di chuyển đầu dò xung quanh vùng bụng. Kỹ thuật này không gây đau cho người bệnh. So với nội soi dạ dày thì người bệnh thường thích phương pháp siêu âm hơn do sau khi siêu âm không đau, người bệnh không cần phải nghỉ ngơi.
Phương pháp siêu âm dạ dày không gây đau cho người bệnh
3. Trước khi đi siêu âm dạ dày có cần nhịn ăn không?
Trước khi thực hiện nội soi dạ dày, người bệnh cần nhịn ăn khoảng 6-8 tiếng. Vậy trước khi siêu âm dạ dày thì sao?
Để hình ảnh siêu âm dạ dày được rõ nét nhất, phục vụ cho việc chẩn đoán được dễ dàng và chính xác thì người bệnh nên thực hiện nhịn ăn trong khoảng tối thiểu 6 giờ trước khi bắt đầu siêu âm. Như vậy, hình ảnh siêu âm có thể hiển thị, phản ánh rõ tình hình bên trong dạ dày.
Vì vậy, bác sĩ thường chỉ định người bệnh siêu âm dạ dày vào sáng sớm, sau khi người bệnh nhịn ăn một đêm. Ngoài ra, trước khi siêu âm, bác sĩ cũng dặn dò người bệnh uống nhiều nước hơn để việc siêu âm được diễn ra nhanh và dễ dàng hơn.
Một trường hợp đặc biệt là siêu âm dạ dày cấp cứu. Trong trường hợp này, người bệnh không cần nhịn ăn mà có thể tiến hành siêu âm ngay lập tức.
4. Siêu âm có phát hiện ung thư dạ dày không?
Siêu âm dạ dày cũng có thể chẩn đoán, tầm soát ung thư dạ dày. Khi siêu âm tầm soát ung thư dạ dày, có thể quan sát và tìm ra vị trí khối u.
Tuy nhiên, đây không phải phương pháp tầm soát ung thư dạ dày tối ưu nhất. Để chẩn đoán, phát hiện ung thư dạ dày thì bên cạnh siêu âm dạ dày, còn cần kết hợp với những phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác như chụp CT cắt lớp, nội soi dạ dày, chụp X-quang,…
Nếu phát hiện có khối u dạ dày, bác sĩ sẽ tiếp tục chỉ định sinh thiết để kiểm tra chính xác tình trạng khối u là u lành tính hay u ác tính.
5. Khám dạ dày thì nên siêu âm hay nội soi?
Nên đi siêu âm dạ dày hay nội soi dạ dày có lẽ vẫn luôn là vấn đề khiến nhiều người bối rối. Theo đó, nếu dạ dày bình thường, không có nhiều biểu hiện bệnh nghiêm trọng thì chỉ cần siêu âm dạ dày định kỳ hàng năm. Việc siêu âm sẽ giúp kiểm tra, tầm soát bệnh dạ dày cũng như các bệnh lý về đường tiêu hóa khác.
Tuy nhiên, nếu muốn chẩn đoán đau dạ dày hay tầm soát ung thư, kiểm tra nhiều bệnh dạ dày hơn thì người bệnh có thể đề nghị với bác sĩ được thực hiện nội soi dạ dày.
Tùy theo tình trạng sức khỏe của người bệnh, các triệu chứng bệnh lý mà bác sĩ có thể cân nhắc chỉ định nội soi hay siêu âm dạ dày thì tốt. Tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, người bệnh có các vấn đề dạ dày hay muốn tầm soát ung thư dạ dày, các bệnh lý dạ dày và đường tiêu hóa sẽ được bác sĩ thăm khám trước.
Sau khi khám, trao đổi thông tin, tiền sử bệnh, nhu cầu và mong muốn của người bệnh thì bác sĩ mới đưa ra chỉ định phù hợp nhất. Người bệnh thăm khám, siêu âm dạ dày tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh có thể yên tâm bởi bên cạnh đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, giỏi chuyên môn thì bệnh viện còn đầu tư trang thiết bị máy móc hiện đại nhất. Nhờ vào máy móc công nghệ cao, cho ra kết quả chẩn đoán hình ảnh chính xác, các bác sĩ có thể đưa ra kết luận tình trạng sức khỏe đúng nhất cũng như có phương pháp điều trị phù hợp.
Để đặt lịch thăm khám, tư vấn các vấn đề về sức khỏe tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Siêu âm dạ dày là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh có thể giúp kiểm tra, phát hiện các bất thường ở dạ dày. Phương pháp này không xâm lấn, không gây đau nên khi được chỉ định siêu âm, người bệnh không nên quá lo lắng. Còn trong trường hợp đau dạ dày, người bệnh nên đến bệnh viện trao đổi với bác sĩ để biết chính xác mình cần nội soi hay siêu âm dạ dày.