Xem toàn bộ tài liệu Lớp 9: tại đây
Xem thêm các sách tham khảo liên quan:
- Sách Giáo Khoa Sinh Học Lớp 9
- Giải Vở Bài Tập Sinh Học Lớp 9
- Giải Sách Bài Tập Sinh Học Lớp 9
- Sách Giáo Viên Sinh Học Lớp 9
- Sách Bài Tập Sinh Học Lớp 9
Giải Bài Tập Sinh Học 9 – Bài 42: Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống sinh vật giúp HS giải bài tập, cung cấp cho học sinh những hiểu biết khoa học về đặc điểm cấu tạo, mọi hoạt động sống của con người và các loại sinh vật trong tự nhiên:
Trả lời câu hỏi Sinh 9 Bài 42 trang 122: Thảo luận trong nhóm và so sánh theo mẫu sau:
Trả lời:
Bảng 42.1. Ảnh hưởng của ánh sáng tới hình thái và sinh lí của cây
Trả lời câu hỏi Sinh 9 Bài 42 trang 123: Em chọn khả năng nào trong 3 khả năng trên? Điều đó chứng tỏ ánh sáng ảnh hưởng tới động vật như thế nào?
Trả lời:
Kiến sẽ đi theo hướng ánh sáng do gương phản chiếu. Điều này chứng tỏ ánh sáng giúp động vật định hướng trong không gian.
Bài 1 [trang 124 sgk Sinh học 9] : Sự khác nhau giữa thực vật ưa sáng và ưu bóng?
Lời giải:
| Bao gồm những cây sống nơi quang đãng. | Bao gồm những cây sống nơi có ánh sáng yếu, ánh sáng tán xạ như sống dưới tán cây khác, được đặt trong nhà. |
| Phiến lá nhỏ, hẹp , màu xanh nhạt. | Phiến lá lớn, màu xanh thẫm. |
| Lá có tầng cutin dày, mô giậu phát triển. | Lá có mô giậu kém phát triển. |
| Thân cây thấp, số cành nhiều [khi mọc riêng rẽ] hoặc thân cao,thẳng, cành tập trung ở ngọn [khi mọc trong rừng]. | Chiều cao thân cây bị hạn chế. |
| Cường độ quang hợp cao khi ánh sáng mạnh. | Cường độ quang hợp yếu khi ánh sáng mạnh, cây có khả năng quang hợp khi ánh sáng yếu. |
| Điều tiết thoát hơi nước linh hoạt. | Điều tiết thoát hơi nước kém. |
Bài 2 [trang 124 – 125 sgk Sinh học 9] : Điền tiếp vào bảng dưới đây: Các đặc điểm hình thái của cây ưu sáng và ưu bóng.
Bảng 42.2. Các đặc điểm hình thái của cây ưa sáng và ưa bóng
| Bạch đàn | Thân cao, lá nhỏ xếp xiên, màu lá xanh nhạt, cây mọc nơi quang đãng | Ưa sáng |
| Lá lốt | Cây nhỏ, lá to xếp ngang, lá xanh sẫm, cây mọc dưới tán cây to nơi có ánh sáng yếu | Ưa bóng |
| … |
Lời giải:
| Bạch đàn | Thân cao, lá nhỏ xếp xiên, màu lá xanh nhạt, cây mọc nơi quang đãng | Ưa sáng |
| Lá lốt | Cây nhỏ, lá to xếp ngang, lá xanh sẫm, cây mọc dưới tán cây to nơi có ánh sáng yếu | Ưa bóng |
| Xà cừ | Thân cao, nhiều cành lá nhỏ màu xanh nhạt, mọc ở nơi quang đãng | Ưa sáng |
| Cây lúa | Thân thấp, lá thẳng đứng, lá nhỏ, màu xanh nhạt, mọc ngoài cánh đồng nơi quang đãng | Ưa sáng |
| Vạn niên thanh | Thân quấn, lá to, màu xanh đậm, sống nơi ít ánh sáng | Ưa bóng |
| Cây gừng | Thân nhỏ, thẳng đứng, lá dài nhỏ xếp so le, màu lá xanh nhạt, sống nơi ít ánh sáng | Ưa bóng |
| Cây nhãn | Thân gỗ, lớn, lá màu xanh đậm, mọc nơi ánh sáng mạnh. | Ưa sáng |
| Cây phong lan | Mọc dưới tán cây, nơi có ánh sáng yếu, lá màu xanh nhạt. | Ưa bóng |
Bài 3 [trang 125 sgk Sinh học 9] : Dựa vào các câu hỏi gợi ý dưới đây, hãy giải thích vì sao các cành phía dưới của cây sống trong rừng lại sớm bị rụng.
– Ánh sáng mặt trời chiếu vào cành cây trên và cành cây phía dưới khác nhau như thế nào?
– Khi lá cây bị thiếu ánh sáng thì khả năng quang hợp của lá cây bị ảnh hưởng như thế nào.
Lời giải:
– Trong rừng cây mọc thành nhiều tầng khác nhau, ánh sáng chiếu xuống các tầng cũng khác nhau. Các tầng phía trên có ánh sáng mặt trời chiếu vào nhiều hơn tầng phía dưới, nên lá cây ở tầng trên hứng được nhiều ánh sáng hơn lá cây ở dưới.
– Khi lá cây ở tầng dưới thiếu ánh sáng, diệp lục trong lá tạo thành ít hơn, khả năng quang hợp của lá cây yếu, tạo được ít chất hữu cơ, lượng chất hữu cơ tích luỹ không đủ để bù lượng tiêu hao do hô hấp, đồng thời khả năng hút nước kém, cành phía dưới bị khô héo dần và sớm rụng để tập trung chất dinh dưỡng cho cành ở trên, đó là hiện tượng tỉa cành tự nhiên.
Bài 4 [trang 125 sgk Sinh học 9] : Ánh sáng có ảnh hưởng tới động vật như thế nào?
Lời giải:
Ánh sáng tạo điều kiện cho động vật nhận biết các vật và khả năng định hướng di chuyển trong không gian. Ánh sáng là nhân tố ảnh hưởng tới hoạt động, khả năng sinh trưởng và sinh sản của động vật. Căn cứ vào điều kiện chiếu sáng khác nhau, người ta chia động vật thành hai nhóm:
+ Nhóm động vật ưa sáng: gồm những động vật hoạt động ban ngày như chích choè, chào mào, trâu, bò, dê, cừu…
+ Nhóm động vật ưa tối: là những động vật hoạt động về ban đêm hay sống trong hang, trong đất, đáy biển như: vạc, diệc, sếu, cú mèo, chồn, cáo, sóc,…
Mỗi vật thể trên trái đất đều khác nhau và đương nhiên thực vật cũng vậy. Hãy cùng GiaiNgo tìm ra ví dụ nêu sự khác nhau giữa thực vật ưa sáng và ưa bóng nhé!
Thế giới động thực vật luôn là một mảng kiến thức vô cùng to lớn. Trong đó, những loại thực vật là điều chúng ta cần phân biệt rõ. Hãy cùng GiaiNgo nêu sự khác nhau giữa thực vật ưa sáng và ưa bóng. Từ đó đưa ra các ví dụ phân biệt nhé!
Thực vật ưa sáng là gì?
Thực vật ưa sáng là gì?
Trước khi nêu sự khác nhau giữa thực vật ưa sáng và ưa bóng hãy phân biệt rõ khái niệm giữa hai loại đã nhé.
Thực vật ưa sáng là những cây sinh trưởng tốt trong điều kiện ánh sáng mạnh, cường độ cao. Hay nói cách khác, thực vật ưa sáng là những cây sống nơi quang đãng, nhiều ánh nắng.
Ví dụ thực vật ưa sáng
Một số thực vật ưa sáng thường gặp là cây bưởi, bạch đàn, mít vải, nhãn,…
Thực vật ưa tối là gì?
Thực vật ưa tối là gì?
Thực vật ưa bóng là những cây chỉ sinh trưởng và phát triển tốt trong điều kiện có bóng che. Ví dụ: lá lốt, vạn niên, cây dương xỉ, trầu không, cây lưỡi hổ,…
Nếu bạn nắm rõ được hai khái niệm trên thì sẽ đơn giản hơn trong việc nêu sự khác nhau giữa thực vật ưa sáng và ưa bóng.
Ví dụ thực vật ưa tối
Những thực vật ưa tối thường gặp như lá lốt, vạn niên, cây dương xỉ, trầu không, cây lưỡi hổ,…
Nêu sự khác nhau giữa thực vật ưa sáng và ưa bóng
GiaiNgo sẽ nêu sự khác nhau giữa thực vật ưa sáng và ưa bóng cụ thể như sau:
Thực vật ưa sáng:
- Lá nhỏ, hẹp , màu xanh nhạt.
- Có tầng cu tin dày, mô giậu phát triển
- Thân cây thấp, số cành nhiều [khi mọc riêng rẽ] hoặc thân cao, thẳng, cành tập trung ở ngọn [ khi mọc trong rừng] với mục đích hứng nhiều ánh sáng
- Cường độ quang hợp cao khi ánh sáng mạnh.Điều tiết thoát hơi nước linh hoạt để lấy CO2 qua khí khổng và thải nhiệt cho cây.
Thực vật ưa bóng:
- Phiến lá lớn, màu xanh thẫm.
- Có mô giậu kém phát triển.
- Cây thấp và thường bò sát đất.
- Cường độ quang hợp yếu khi ánh sáng mạnh, cây có khả năng quang hợp khi ánh sáng yếu.
- Điều tiết thoát hơi nước kém [do không ảnh hưởng nhiệt độ từ ánh mặt trời].
Có thể thấy, dựa vào đặc điểm sống và ngoại hình, mọi người hoàn toàn có thể nêu sự khác nhau giữa thực vật ưa sáng và ưa bóng.
Một số câu hỏi thường gặp
Vì sao các cành phía dưới của cây sống trong rừng lại bị rụng sớm?
Các cành phía dưới của cây sống trong rừng lại bị rụng sớm vì cây mọc trong rừng có ánh sáng Mặt Trời chiếu vào cành cây phía trên nhiều hơn cành cây phía dưới.
Khi lá cây bị thiếu ánh sáng thì khả năng quang hợp cùa lá cây yếu. Cây tạo được ít chất hữu cơ, lượng chất hữu cơ tích lũy không đủ để bù lượng tiêu hao do hô hấp. Kèm theo đó là khả năng lấy nước kém nên cành phía dưới bị khô héo dần và sớm rụng.
Ánh sáng ảnh hưởng lên đời sống thực vật như thế nào?
Ánh sáng có ảnh hưởng tới hình thái và hoạt động sinh lí của cây. Cây có tính hướng sáng. Ánh sáng ảnh hưởng nhiều tới hoạt động sinh lí của thực vật như hoạt động quang hợp, hô hấp… và khả năng hút nước của cây.
Những cây mọc trong rừng có thân cao, thẳng. Cành chỉ tập trung ở phần ngọn cây, các cành cây phía dưới sớm bị rụng. Đó là do có hiện tượng tỉa cành tự nhiên. Cây mọc ngoài sáng thường thấp và tán rộng. Ánh sáng còn ảnh hưởng tới hình thái của lá cây.
Xem thêm: Cường độ ánh sáng ảnh hưởng đến quang hợp như thế nào?
Hãy nhận biết được và nêu sự khác nhau giữa thực vật ưa sáng và ưa bóng để hiểu rõ hơn về thế giới thực vật xung quanh chúng ta. Đừng quên cập nhập những kiến thức khác cùng GiaiNgo qua những bài viết tiếp theo nhé!