Na Lạp là Hoàng hậu kế, vì bị vua Càn Long thất sủng nên đã phải chịu đày đọa kể cả khi đã chết, nhất là lúc mắc vào điều đại kị "cắt tóc" của người Mãn.
Trong bộ phim Trung Quốc được chiếu gần đây, Thanh Cao Tông Kế Hoàng hậu [tức là Hoàng hậu Na Lạp, hay còn gọi là Na Lạp thị, Như Ý] đã mất đi một cách yên bình, Hoàng đế Càn Long vô cùng hối hận. Tuy nhiên, muốn biết được "kết cục thực sự" của Như Ý thì người xem sẽ rất buồn.
Trên thực tế, trong lịch sử, khi nghe được tin Na Lạp thị qua đời, vua Càn Long tiếp tục tiến hành săn bắn vui chơi; hơn nữa tang lễ củaNa Lạp thị còn cực kỳ đơn giản, ngay cả quan tài đựng hài cốt cũng bị tùy tiện đưa vào ngôi mộ của cung phi. Đây là một điều không hay với Hoàng hậu Đại Thanh. Tại sao vua Càn Long đối xử với Kế Hoàng hậu như vậy?
Mộ Thuần phi có thêm hài cốt vô danh
Năm 1981, mộ của Thuần Huệ Hoàng quý phi [Thuần phi] bị sụt lún, người ta đã lần đầu tiên vào mộ thất, nhưng khi mở mộ ra thì lập tức có cảnh tượng gây khiếp sợ cho mọi người, đó là trong mộ có đến hai quan tài.
Ở đời nhà Thanh, các phi tần dùng chung mộ thất hoàn toàn không đúng quy định. Hài cốt thứ hai trong mộ thực chất là của ai, hơn nữa lại dám để cùng mộ của Hoàng quý phi?
Các học giả đã lật giở tất cả các sách sử, nhưng cũng không tìm thấy những ghi chép "khác lạ" về mộ của Thuần Huệ Hoàng quý phi. Cho đến khi họ tìm thấy một cuốn ghi chép "Lăng tẩm dị tri" của người giữ mộ thì biết được về bố cục của lăng tẩm, chủ nhân của ngôi mộ.
Từ cuốn sách này, các nhà nghiên cứu lịch sử đã phát hiện ra một đáp án đáng ngạc nhiên... Hài cốt thứ hai trong mộ này lại chính là Kế Hoàng hậu của vua Càn Long! Đây chính là Hoàng hậu Ô lạp Na Lạp, nhân vật chính của "Như Ý truyện".
Tuy nhiên, khi đã làm rõ được danh tính của hài cốt, vấn đề gợi mở đã khiến cho các nhà sử học càng hoang mang: Vì sao sách sử lại ghi chép quá ít ỏi về Kế Hoàng hậu. Mặc dù có tới 350.000 chữ, nhưng "Thanh sử cảo" lại chỉ có dưới 400 chữ viết về Na Lạp Hoàng hậu. Ngoài ra, tại sao với tư cách là Hoàng hậu Đại Thanh, Ô Lạp Na Lạp lại bị chôn cùng với mộ của phi tần, không có bài vị gì?
Kế Hoàng hậu không tồn tại trong mắt vua
Bất kể là Kế Hoàng hậu trong "Hoàn Châu Cách Cách" hay Nhàn phi trong "Diên Hi Công Lược" đều mô tả Na Lạp thị là người có tâm địa độc ác. Mãi cho đến "Như Ý truyện", Châu Tấn mới thể hiện tình yêu của Na Lạp thị đối với Hoàng đế và sự tuyệt vọng đối với cuộc sống cung đình một cách rung động lòng người. Tuy nhiên, trong lịch sử, Na Lạp thị thực sự lại hầu như “không tồn tại” trong mắt vua Càn long.
Trong khi đó, ai cũng biết rằng, người được vua Càn Long yêu thương nhất chính là Hoàng hậu Phú Sát, còn người được sủng ái nhất là Lệnh phi.
Theo lý mà nói, Na Lạp thị muốn có được ngôi vị Hoàng hậu lẽ ra là điều không thể, nhưng lúc đó đã xảy ra một việc lớn, đó là Hoàng hậu Phú Sát qua đời vì bệnh nặng.
Khi đó, Thái hậu đã bắt đầu tìm kiếm Hoàng hậu kế tiếp, trải qua nhiều lần cân nhắc, bà cho rằng Na Lạp thị có thể giành được ngôi vị Hoàng hậu. Không lâu sau, Na Lạp thị được sắc phong làm Hoàng hậu.
Sau khi lên làm Hoàng hậu, Na Lạp thị lại không được sống vui vẻ gì, mà đã khiến cho vua Càn Long ghét cay ghét đắng, ngay cả sau khi chết thì vua Càn Long cũng không dành cho bà một cái sự đối xử tốt hơn...
Vua Càn Long không thấy đau buồn
Càn Long cực kỳ không ưa Kế Hoàng hậu, điều này ai ai cũng biết khi Na Lạp thị qua đời. Khi đó, vua Càn Long đang đi săn ở bãi săn Mộc Lan, sau khi nghe được tin Kế Hoàng hậu qua đời, ông không những không có biểu hiện đau buồn gì, mà còn tiếp tục vui chơi. Hơn nữa, ông đã hạ đạt Thánh chỉ an táng Hoàng hậu với cấp Hoàng quý phi.
Nói là cấp Hoàng quý phi, thực ra còn kém hơn, không chỉ không được hưởng nghi lễ của Hoàng quý phi, mà ngay cả một quan chức cấp thấp cũng không bằng.
Thông thường, khi đưa tang vua, hoàng hậu, cần có 7.920 người khiêng quan, nhưng Na Lạp thị chỉ có 64 người; thái miếu, lăng tẩm đều không có bài vị của bà; thông thường quan tài của hoàng hậu đều phải dùng gỗ miền nam màu vàng cao cấp để làm, nhưng quan tài của bà lại làm bằng gỗ sam chất lượng kém. Sau khi chết, Na Lạp thị cũng không có được thụy hiệu, chỉ nhận được hai chữ "Kế hậu".
Ngoài ra, thông thường, Hoàng hậu đều phải có bức chân dung tượng ngồi triều phục chính thống, nhưng Na Lạp thị lại không có. Rất nhiều học giả suy đoán, chân dung của bà bị hủy bỏ vì bà đã gây tức giận cho vua Càn Long.
Hoàng đế Càn Long đã giảm cấp từ quốc tang xuống thành lễ tang gia đình đối với Kế Hoàng hậu, thậm chí ngay cả mộ thất riêng cũng không có, bị đưa vào đặt chung mộ cùng quan tài của Thuần Huệ Hoàng quý phi.
Điều đáng sợ hơn là, rất nhiều đại thần dâng thư khuyên can, không ngờ rằng khi nhìn thấy những tấu chương bênh vực Hoàng hậu Na Lạp này thì vua Càn Long lại trở nên giận dữ, rất nhiều quan chức dâng tấu đã bị đi đày và chết thảm ở nơi đất khách.
Rốt cuộc đã xảy ra chuyện gì khiến cho Hoàng hậu Na Lạp bị hoàn toàn thất sủng, thậm chí vua Càn Long vẫn không mất đi sự căm giận với bà sau khi bà đã chết vài chục năm? Câu trả lời đã được đưa ra trong một ngày ngắn ngủi tuần tra ở phương Nam...
Vua Càn Long bị chọc giận
Trong chuyến tuần tra phương Nam lần thứ tư của vua Càn Long, mọi người đến Hàng Châu, Càn Long và Na Lạp thị đã dùng chung bữa sáng, không có bất thường gì. Không ngờ rằng, khi ăn tối, Hoàng hậu Na Lạp lại không còn xuất hiện nữa. Sau đó, Na Lạp thị càng không có thêm lần nào xuất hiện bên cạnh Hoàng đế.
Sau khi quay trở về từ chuyến đi này, vua Càn Long lập tức hạ lệnh thu hồi kim ấn Hoàng hậu của Na Lạp thị, cắt giảm cung nữ hầu hạ bà xuống chỉ còn 2 người, đưa bà vào lãnh cung. Thậm chí có dạo ông còn muốn phế bỏ ngôi vị Hoàng hậu, nhưng do các đại thần khuyên can, phản đối quá nhiều nên đành thôi. Tại sao trong thời gian cách nhau giữa hai bữa cơm, Hoàng hậu liền bị thất sủng và còn bị đối xử tệ hại như vậy?
Trong chiếu thư của Hoàng đế Càn Long, các nhà sử học đã tìm được manh mối, trong đó có một câu viết: "Thậm chí tự tiện cắt tóc". Đây chính là điều cấm kị lớn nhất khi đó.
Thời kỳ đầu, người Mãn có tục tuẫn táng [chôn theo người chết], nhưng thời Khang Hi đã bỏ đi tục này. Vì vậy, đã phát triển ra một loại văn hóa tuẫn táng thay thế khác: khi chồng, Hoàng đế, Thái hậu qua đời, phụ nữ dân tộc Mãn phải cắt đi một sợi tóc ở bên tai. Hành động tự tiện cắt tóc của Na Lạp thị thực sự đã nguyền rủa Hoàng đế và Thái hậu.
Tuy nhiên, điều kỳ lạ là, Hoàng hậu Na Lạp là người Mãn, không thể không biết tính nghiêm trọng của việc cắt tóc, tại sao bà lại làm như vậy? Rốt cuộc đã xảy ra việc gì? Vua Càn Long giữ kín không nói đến. Sau này, các nhà sử học suy đoán có hai nguyên nhân lớn:
Một là vua Càn Long mê sắc, Hoàng hậu khuyên can không được, đã cắt tóc để phản đối.
Hoàng đế Càn Long là ông vua phong lưu nổi tiếng, tục truyền mục đích tuần tra phương Nam của ông chính là để săn tìm người đẹp, không chỉ trên đường đổi sang thường phục để đi chơi, mà còn muốn dẫn theo mỹ nữ Giang Nam về cung. Hoàng hậu Na Lạp khuyên can không có hiệu quả, đành phải dùng chiêu cắt tóc, muốn qua đó để thức tỉnh Hoàng đế, không ngờ đã chọc giận Càn Long.
Hai là Càn Long muốn đưa Lệnh quý phi lên làm Hoàng quý phi.
Mặc dù Lệnh phi có xuất thân thấp hèn, nhưng phần lớn các nhà sử học cho rằng bà có nhiều cơ mưu, vua Càn Long và Thái hậu đều đã bị bà thu phục.
Cho nên, trong quá trình tuần tra phương Nam, hai mẹ con đã bàn bạc muốn đưa Lệnh quý phi lên làm Hoàng quý phi, nhưng sự việc này đã gây tức giận lớn cho Hoàng hậu Na Lạp. Bởi vì khi Lệnh quý phi trở thành Hoàng quý phi thì con của Lệnh phi cũng rất có khả năng được lập làm Thái tử.
Sau sự kiện cắt tóc nửa năm, vua Càn Long đã phong Ngụy Giai thị lên làm Lệnh Hoàng quý phi và quản lý hậu cung, còn con trai của bà là Vĩnh Diễm cũng được lập làm Thái tử, sau đó trở thành vua Gia Khánh.
Chân tướng lịch sử không hề lãng mạn như "Như Ý truyện", Hoàng hậu Na Lạp mặc dù có rất nhiều dã sử lưu truyền, thậm chí được điện ảnh diễn gây xúc động lòng người. Tuy nhiên, bà không hề được nhắc đến nhiều trong chính sử. Hơn nữa, việc phát hiện lại về hài cốt của Hoàng hậu Na Lạp cũng khiến cho người đời sau nhận thức lại một Hoàng hậu Đại Thanh đã bị đày đọa trong lịch sử.
Có thể bạn quan tâm
Dù còn nhiều tranh cãi không thể nào tránh khỏi khi đặt hai bộ phim cung đấu Thanh triều đình đám của năm 2018 lên bàn cân: Như Ý truyện và Diên Hi công lược, tuy nhiên, khi bàn về diễn xuất của hai nữ diễn viên thủ vai Kế Hoàng hậu Na Lạp thị trong lịch sử: Châu Tấn và Xa Thi Mạn, gần như người hâm mộ, dù có ở “phe” nào trong trận chiến, đều phải thừa nhận thực lực của hai nữ diễn viên nổi tiếng.
Dù nhân vật Kế Hoàng hậu Na Lạp thị trong lịch sử, dưới kịch bản và đường dây của hai bộ phim, có được mô tả khác nhau, tuy nhiên cả hai đều có kết cục bi thảm, và chọn cùng một cách để đoạn tuyệt tình cảm của mình với bậc đế vương: cắt phăng đi một đoạn tóc của mình. Trong cả hai bộ phim, đây đều là một trong những phân cảnh cuối cùng của nhân vật Kế Hoàng hậu, và cả hai đều lấy đi không ít nước mắt của khán giả.
Huy Phát Na Lạp Thục Thận cắt tóc trong “Diên Hi công lược”.
Cảnh cắt tóc của Kế Hoàng hậu Huy Phát Na Lạp Thục Thận khiến cho khán giả không khỏi nổi da gà, xứng đáng với địa vị và danh tiếng bấy lâu của Xa Thi Mạn. Và tất nhiên, với một vai diễn cần sự phức tạp tột cùng về nội tâm, bắt buộc phải để một diễn viên dày dặn kinh nghiệm như cô mới có thể đảm đương.
Sau khi Hoằng Trú [Hoà Thân vương] thất bại trong việc ám sát Hoàng đế Càn Long cùng Sùng Khánh Hoàng Thái hậu, Na Lạp Hoàng hậu bị đẩy vào dạng tình nghi thông đồng với Hòa Thân vương. Mặc dù lúc đó, nàng đã chứng minh bản thân mình trong sạch, thế nhưng Viên Xuân Vọng, thái giám theo hầu Hoàng hậu, bất ngờ xuất hiện, vu cáo Hoàng hậu tư tình với Hoằng Trú và muốn đưa Thập nhị A ca Vĩnh Cơ lên ngôi Hoàng đế.
Trong lúc dầu sôi lửa bỏng Lệnh Quý phi Ngụy Anh Lạc cũng đã xuất hiện, Hoàng hậu lúc này đã đem mọi ức hận trong lòng nói ra hết tất cả. Đầu tóc rối bù, phấn hoa đều đã bị trôi hết, cho dù tay bị thương cũng không cảm thấy đau đớn vì điều mà Hoàng hậu mong muốn duy nhất chính là có thể cứu được phu quân của mình trong trận lửa mà thôi, nhưng Hoàng thượng lại không hề có giây phút nào nghĩ đến mình cả, dẫu biết bản thân bị nguy hiểm vẫn cho thị vệ và thái giám thân cận đến bảo vệ Anh Lạc.
Hoàng thượng cho người đưa Hoàng hậu lui xuống thì bất ngờ Hoàng hậu rút một cây đoản đao từ trong người một thị vệ gần đó và cho rằng: “Hiếu Hiền Hoàng hậu yêu người nhưng càng yêu tự do hơn, Cao Quý phi yêu người nhưng càng yêu nhà họ Cao hơn, trong lòng Thuần Phi trước giờ cũng đâu có người, thậm chí những người khác trong mắt họ cũng chỉ là long bào và vinh hoa phú quý mà thôi, chỉ có mình thiếp, toàn bộ Tử Cấm Thành cũng chỉ có mình thần thiếp, người yêu Người nhiều rất rõ ràng cũng chỉ có mình thiếp mà thôi”. Nói xong, Hoàng hậu quỳ phục xuống, dùng cây đoản đao trên tay cắt một đoạn tóc đẹp của mình làm mọi người ở đó ai cũng cảm thấy kinh ngạc.
Ô Lạt Na Lạp Như Ý cắt tóc trong “Như Ý truyện”.
Chi tiết cắt tóc của Ô Lạt Na Lạp Như Ý tiếp tục là một trong những cảnh “kinh điển” sẽ đi vào lịch sử phim ảnh Hoa ngữ bởi vì tính dồn nén rất cao, đẩy khán giả đến tận cùng của nỗi đau, qua đó thể hiện tài năng tuyệt đỉnh của “Tam kim Ảnh hậu” Châu Tấn.
Từ sau khi Càn Long lập Như Ý thành Hoàng hậu, sau cái chết của Hiếu Hiền Hoàng hậu Phú Sát Lang Hoa, những tưởng đoạn tình cảm của Đế-Hậu từ nay sẽ viên mãn, nhưng chính đó là lúc vết nứt tình cảm giữa hai người ngày càng lớn. Như Ý nhận ra, Hoàng đế đã chẳng còn là chàng thiếu niên Hoằng Lịch năm nào, trong khi nàng vẫn giữ tình cảm của nàng Thanh Anh khi xưa dành trọn vẹn cho Hoàng đế. Chính tình cảm quá sâu đậm này là một lưỡi dao chí tử: nàng không thể dứt tình được với Hoàng đế, bất chấp Càn Long hết lần này đến lần khác làm nàng đau lòng: hoang dâm vô độ với tần phi lục cung, tin lời gièm pha của kẻ tiểu nhân, nghi ngờ tấm chân tình của Như Ý.
Tuy nhiên, mọi việc cũng đã đến lúc bùng nổ, trong chuyến tuần du Giang Nam định mệnh năm ấy, Càn Long đã làm một việc kinh thiên động địa mà khó ai có thể ngờ được: tuyển kĩ nữ thanh lâu tên Thủy Linh Lung lên thuyền ngự để hầu vua, không chỉ có một mình nàng ta, mà Hoàng đế còn say mê nhan sắc của 7 chị em thanh lâu, cùng họ ca hát thâu đêm trên thuyền.
Thậm chí, Càn Long còn muốn tuyển một cô nương thanh lâu về làm phi tần. Việc này đã đẩy mâu thuẫn giữa Đế-Hậu lên đến cực độ, cộng thêm sự sắp xếp đê tiện của Lệnh Quý phi Ngụy Yến Uyển, chuyện gì đến cũng đã đến, Như Ý đã quyết dứt tình: “Thứ cho thần thiếp nói thẳng câu này, làm Hoàng hậu của Hoàng thượng, ở bên người Hoàng thượng thật sự rất mệt mỏi. Nếu có kiếp sau, thần thiếp nhất định phải rời khỏi nơi đây, rời khỏi nơi đây càng xa càng tốt.”
“Hoàng thượng và thần thiếp từng kết tóc làm phu thê. Nay thần thiếp cắt tóc tưởng nhớ Thanh Anh và Hoằng Lịch trong quá khứ”, đó là hai câu cuối cùng mà nàng nói trước khi cắt đi mái tóc của mình, mái tóc rơi xuống, cũng xem như dấu chấm hết cho đoạn tình cảm kéo dài ba thập kỉ của Thanh Anh - Hoằng Lịch.
Bi kịch không của riêng ai…
Người Mãn Châu có truyền thống vô cùng quý trọng mái tóc của mình, và xem đó như một bộ phận thiêng liêng của cơ thể. Người đàn ông Mãn Châu vì thế chỉ cạo một nửa đầu, còn phần tóc sau để dài để có thể buộc đuôi sam. Phụ nữ Mãn Châu cũng để mái tóc rất dài, một phần để hợp với truyền thống, một phần để có thể dễ dàng tạo được các kiểu tóc phức tạp theo phong tục riêng của dân tộc mình.
Vì thế, việc cắt tóc là một việc vô cùng cấm kị. Chỉ khi Hoàng đế hoặc Hoàng Thái hậu qua đời, thì thần tử mới được quyền cắt tóc để tỏ lòng thương tiếc người đã khuất, lễ cắt tóc để tang Hoàng đế và Hoàng Thái hậu này gọi là “cát biện”. Vì thế nên, chi tiết này được xem như là một hành động đại bất kính của Kế Hậu khi Hoàng đế lẫn Thái hậu đều vẫn còn sống. Tuy nhiên, đấy chính là cách giải thoát duy nhất dành cho nàng.
Cuộc đời của bà sẽ vĩnh viễn là một lớp bụi mờ…