Có thể nói, cơ thể chúng ta được hình thành từ sự liên kết mật thiết của các cơ quan. Một trong những cơ quan giữ vai trò quan trọng đó là thận, chúng ta nên chăm sóc và bảo vệ chúng khỏi nguy cơ bị tổn thương. Bên cạnh đó, khá nhiều bạn thắc mắc thận nằm ở đâu và giữ vai trò gì trong cơ thể của mỗi người?
1. Cơ quan thận nằm ở đâu?
Nếu muốn tìm hiểu vai trò, nhiệm vụ của cơ quan này đối với hoạt động của cơ thể, bạn cần tìm ra câu trả lời thận nằm ở đâu? Dựa vào yếu tố này, chúng ta hoàn toàn có thể phân tích, nhận định vai trò của chúng.
Nhìn chung, đây là một trong những cơ quan bài tiết đóng vai trò quan trọng, chúng thuộc hệ tiết niệu. Thông thường, vị trí của hai quả thận đó là ở khoang bụng sau phúc mạc, mỗi người bình thường đều sở hữu hai quả thận [đôi khi có người chỉ có 1 thận bẩm sinh], chính vì đặc điểm này nên chúng nằm đối xứng với nhau thông qua cột sống.
Rất nhiều bạn thắc mắc không biết thận nằm ở đâu trong cơ thể?
Đặc biệt, nếu nghiên cứu và tìm hiểu kỹ càng hơn bạn sẽ biết được vị trí của quả thận bên phải thường thấp hơn so với vị trí của thận bên trái. Khoảng cách giữa chúng có thể khoảng nửa đến một đốt sống.
Trong đó, một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng tùy từng người, vị trí thận của họ tương đối khác nhau. Để xác định vị trí của cơ quan này, bạn có thể dựa vào tuổi tác hoặc giới tính của mỗi người. Thông thường, vị trí thận ở nữ giới sẽ thấp hơn so với nam giới, vị trí thận của trẻ nhỏ cũng sẽ thấp hơn so với những người trưởng thành.
2. Cấu tạo của thận
Chúng ta không chỉ quan tâm tới vị trí của thận mà cần tìm hiểu cả cấu tạo chung của cơ quan này, chúng có những đặc điểm gì nổi bật. Đầu tiên, người ta thường chú ý đến kích thước của mỗi quả thận, chúng thường dày cỡ khoảng 3 - 4 cm, trọng lượng khoảng 150 g.
Thận là cơ quan có cấu tạo vô cùng đặc biệt, nephron là yếu tố chủ yếu cấu thành nên mỗi quả thận. Các bác sĩ đã nghiên cứu và phát hiện ra rằng có khoảng 1 triệu nephron cấu tạo nên thận. Trong đó, hai loại nephron được tìm thấy chủ yếu đó là nephron vỏ và cận tủy.
Nephron là yếu tố cấu thành nên quả thận.
Bên cạnh quan tâm tới vấn đề thận nằm ở đâu, bạn cũng không thể bỏ qua việc tìm hiểu cấu tạo chung của cơ quan này. Thận gồm 2 vùng chính chính là vỏ ngoài và vùng tủy.
Vùng vỏ bên ngoài thường có màu đỏ, đây là nơi chứa rất nhiều mao mạch, một số bộ phận của vùng này bạn có thể kể đến như: cầu thận, nang cầu thận, cột thận và nhu mô thận,… Đi sâu vào bên trong là vùng tủy thận, chúng bao gồm tháp thận, các ống thận giữa những nhiệm vụ vô cùng quan trọng.
3. Nhiệm vụ của thận đối với hoạt động của cơ thể
Chắc hẳn chúng ta đã từng nghe rằng thận là một trong những cơ quan bài tiết quan trọng, tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ ràng nhiệm vụ của chúng là gì?
3.1. Tham gia vào quá trình lọc máu, các chất thải
Khi nhắc tới thận, điều đầu tiên bạn nghĩ ngay tới đó là khả năng lọc máu, lọc bỏ những chất thải độc hại ra khỏi cơ thể. Có thể nói, đây là chức năng chính của cơ quan này và quyết định xem hoạt động của cơ thể có ổn định hay không?
Cụ thể, thận sẽ tham gia vào quá trình lọc bỏ các loại chất thải thông qua việc hình thành nước tiểu và đưa chúng ra khỏi cơ thể. Trong khi đó, tế bào máu hoặc protein có lợi cho cơ thể được giữ lại để đảm bảo hoạt động sống của chúng ta.
3.2. Tham gia vào quá trình bài tiết nước tiểu
Có lẽ ai cũng biết thận là cơ quan bài tiết chính của cơ thể, cụ thể là bài tiết nước tiểu. Trong đó, các đơn vị thận nephron chính là yếu tố góp phần vào sự hình thành của nước tiểu và trải qua ba giai đoạn chính, đó là quá trình lọc máu, hấp thụ lại và bài tiết.
Thận tham gia trực tiếp vào quá trình bài tiết nước tiểu.
3.3. Tham gia vào quá trình điều hòa thế tích máu
Rất nhiều người không chỉ quan tâm tìm hiểu thận nằm ở đâu mà còn tập trung nghiên cứu kĩ vai trò của chúng đối với cơ thể. Có thể nói, thận là một trong những cơ quan tham gia sâu vào quá trình điều hòa thể tích máu.
Như đã phân tích ở trên, nước tiểu được hình thành nhằm mục đích giữ lượng dịch ngoại bào trong cơ thể chúng ta ở mức ổn định. Chính vì thế, bạn cần quan tâm, chăm sóc cơ quan này thật tốt, tránh để chúng bị tổn thương.
Không những vậy, cơ quan này cũng tham gia mật thiết vào quá trình tăng khả năng hấp thu vitamin D cho cơ thể, điều hòa huyết áp hoặc kiểm soát tình trạng cơ thể, ngăn ngừa hiện tượng đông máu,…
4. Một số thói quen xấu có thể gây tổn thương thận
Tốt nhất, bên cạnh thắc mắc thận nằm ở đâu, mỗi người nên chủ động tìm hiểu và thay đổi thói quen sinh hoạt kém lành mạnh. Nhờ vậy, bạn có thể đảm bảo hoạt động ổn định của thận.
Việc không bổ sung đầy đủ nước cho cơ thể khiến chức năng thận suy giảm nhanh chóng.
Như bạn đã biết, cơ quan này chịu trách nhiệm thực hiện rất nhiều nhiệm vụ khác nhau để duy trì hoạt động cơ thể. Nếu chúng phải hoạt động quá nhiều, không được chăm sóc cẩn thận thì cơ quan này trở nên khá nhạy cảm, dễ bị tổn thương. Vậy những thói quen xấu nào có thể gây bệnh liên quan đến thận?
Rất nhiều người không chịu bổ sung đủ nước cho cơ thể, thay vào đó, họ thường xuyên sử dụng rượu bia, nước ngọt hoặc cà phê. Đây là nguyên nhân khiến chức năng thận nhanh chóng suy giảm. Bởi vì, các chất thải trong cơ thể không được đào thải ra bên ngoài, tích tụ lâu ngày và gây bệnh.
Một số thói quen xấu như sử dụng các loại thuốc giảm đau bừa bãi hoặc nhịn tiểu cũng có thể đe dọa tới hoạt động bình thường của thận. Ngoài ra, những người có thói quen ăn nhiều món ăn mặn cũng phải đối mặt với nguy cơ mắc bệnh liên quan tới thận. Chính vì thế bạn không nên chủ động tìm hiểu và thay đổi lối sống của bản thân.
5. Bí quyết bảo vệ chức năng thận
Vậy làm cách nào để bảo vệ chức năng thận, đảm bảo hoạt động bình thường của cơ quan này? Việc đầu tiên bạn nên làm đó là tăng cường bổ sung nước cho cơ thể, mỗi ngày bạn nên nạp ít nhất 2 lít nước để đảm bảo hoạt động thải độc diễn ra hiệu quả.
Bạn nên tìm hiểu bí quyết để bảo vệ chức năng thận.
Ngoài ra, chúng ta hãy hạn chế việc ăn quá nhiều muối, thay vào đó cần tăng cường các loại rau xanh tốt cho cơ thể. Đây là điều bạn cần lưu ý bên cạnh thắc mắc thận nằm ở đâu?
Có thể khẳng định rằng, thận là cơ quan bài tiết giữ nhiệm vụ rất quan trọng đối với cơ thể. Đó là lý do vì sao các bạn nên chăm sóc và bảo vệ cơ quan này thật cẩn thận, hạn chế tình trạng suy giảm chức năng thận. Hy vọng rằng bài viết này cũng phần nào giải đáp thắc mắc thận nằm ở đâu cho một số bạn đọc.
Thận là bộ phận đảm nhiệm nhiều vai trò quan trọng trong cơ thể. Chức năng của thận là gì? Một trong những chức năng quan trọng nhất của thận là lọc máu và đào thải chất độc ra ngoài. Vậy những chức năng khác của thận là gì? Đặc điểm cấu tạo của thận như thế nào?
Thận là cơ quan bài tiết chính của hệ tiết niệu, nằm sát thành sau của bụng và ở hai bên cột sống gần cơ thắt lưng chính. Thận nằm ngang đốt ngực cuối cùng đến đốt thắt lưng L3 trong khung xương sườn. Thận phải nằm thấp hơn so với thận bên trái khoảng 1 đốt sống.
Thận có hình hạt đậu màu nâu nhạt, mỗi quả thận có kích thước chiều dài khoảng 10-12.5 cm, rộng 5-6cm, dày 3-4cm và có trọng lượng khoảng 170g. Mặt trước của thận nhẵn bóng còn mặt sau thì sần sùi, có bờ lồi và bờ lõm. Ở chính giữa thận trái và thận phải có một chỗ lõm sâu gọi là rốn thận.
Mỗi quả thận được cấu tạo từ 1,2 triệu nephron, đơn vị chức năng của thận. Chỉ cần 25% tổng số lượng nephron hoạt động bình thường thì chức năng thận sẽ được đảm bảo. Mỗi nephron có chiều dài là 35-50mm, tổng chiều dài toàn bộ nephron của 2 thận có thể lên tới khoảng 70-100km. Nephron được chia thành 2 loại là Nephron vỏ và Nephron cận tủy. Trong đó:
- Nephron vỏ: Chiếm 85% tổng số nephron, có cầu thận nằm ở vùng vỏ thận, có quai Henle ngắn và cắm bên ngoài tủy thận.
- Nephron cận tủy: Giữ vai trò quan trọng trong việc cô đặc nước tiểu nhờ hệ thống nhân nồng độ ngược dòng. Cầu thận nằm ở khu vực vùng vỏ tiếp giáp với phần tủy thận, có quai Henle dài và cắm sâu vào tủy thận
Thận bao gồm 2 vùng là vùng vỏ và vùng tủy. Vùng vỏ nằm ở vị trí ngoài cùng của thận, có màu đỏ hoặc đỏ sẫm, dày khoảng 7-10mm. Vùng tủy và các bể thận là phần kế tiếp chứa nhiều mô mỡ, mạch máu và dây thần kinh. Mỗi đơn vị chức năng của thận bao gồm cầu thận và các ống thận.
Cầu thận thuộc phần vỏ thận, nếu nhìn qua kính lúp có thể thấy các chấm đỏ li ti với đường kính khoảng 0,2mm. Nang cầu thận [hay còn gọi là bọc Bowman] là một túi lõm bên trong có búi mạch thông với ống lượn gần. Búi mạch gồm khoảng 20-40 mao mạch, xuất phát từ tiểu động mạch đến cầu thận và ra khỏi bọc Bowman bằng tiểu động mạch.
Xem thêm
Ống thận bao gồm ống lượn xa, ống lượn gần và quai Henle. Ống lượn gần sẽ nhận dịch lọc từ nang đổ sang, dẫn đến quai Henle, chuyển đến ống lượn xa của quai Henle rồi đổ vào ống góp. Ống góp không thuộc đơn vị thận mà chỉ có chức năng nhận dịch lọc từ một số nephron, sau đó đổ vào bể thận.
- Ống lượn gần là đoạn tiếp nối với bọc Bowman ở phần vỏ thận, bao gồm 1 đoạn cong và 1 đoạn thẳng.
- Quai Henle là phần tiếp theo của ống lượn gần. Quai Henle gồm 1 nhánh xuống mảnh, đoạn đầu nhánh lên mảnh, còn đoạn cuối dày.
- Ống lượn xa là phần nối tiếp quai Henle và cũng nằm ở vùng vỏ.
Thận có chức năng chính là lọc máu, loại bỏ cặn bã ra bên ngoài cơ thể thông qua đường tiểu. Bên cạnh đó, thận cũng có chức năng quan trọng trong việc bài tiết nước tiểu, chức năng nội tiết và điều hòa thể tích máu.
Lọc máu và chất thải trong cơ thể là chức năng quan trọng nhất của thận. Tất cả máu trong cơ thể sẽ được đi qua thận theo chu kỳ khoảng 20 – 25 lần mỗi ngày, phân chia thành các mao mạch li ti bện chặt với nephron. Sau đó, thận sẽ có nhiệm vụ đưa chất thải ra bên ngoài cơ thể thông qua niệu quản dưới dạng nước tiểu.
Thận sẽ bài tiết hormone renin giúp điều hòa huyết áp và sản xuất erythropoietin để tăng sản xuất hồng cầu ở tủy xương khi oxy mô giảm. Bên cạnh đó, thận cũng tham gia vào chuyển hóa vitamin D3, glucose từ nguồn không phải hydrat carbon khi cơ thể bị nhiễm acid hô hấp mạn tính hoặc cơ thể bị nhịn đói lâu ngày.
Nước tiểu được hình thành từ những đơn vị chức năng thận. Quá trình này được bắt đầu từ lọc máu qua màng lọc ở vách mao mạch cầu thận để tạo thành nước tiểu. Sau đó, động mạch thận sẽ đưa 1 lít máu vào thận, trong đó chỉ có 60% được đưa vào cầu thận mỗi phút. 60% huyết tương ở động mạch đi sẽ chỉ còn khoảng 480ml nên có khoảng 120ml lọt qua lỗ lọc sang nang cầu thận và tạo ra nước tiểu đầu.
Lượng nước tiểu này được hấp thu lại trở thành nước tiểu chính thức và đổ xuống bể thận, ống dẫn nước tiểu. Số lượng nước này sẽ được tích trữ trong bàng quang rồi được thải ra bên ngoài nhờ ống đái.
Thận cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát khối lượng dịch ngoại bào trong cơ thể qua việc sản xuất ra nước tiểu. Khi cơ thể được bổ sung nhiều nước thì lượng nước tiểu cũng sẽ tăng lên và ngược lại, hàm lượng nước tiểu sẽ ít nếu chúng ta uống quá ít nước.
Thận bài tiết hormone renin có tác dụng tham gia điều hòa huyết áp và sản xuất erythropoietin giúp tăng sản xuất hồng cầu ở tủy xương khi oxy mô giảm. Ngoài ra, thận còn tham gia vào quá trình chuyển hóa vitamin D3 và Glucose từ các nguồn không phải hydrat carbon khi cơ thể phải nhịn đói lâu ngày hoặc nhiễm acid hô hấp mạn tính.
Thận giữ vai trò và ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc duy trì sự sống của con người. Thận khỏe sẽ giúp cơ thể bài tiết chất thải ra ngoài cơ thể và nếu thận yếu, các chất độc sẽ đọng lại bên trong cơ thể gây tắc nghẽn và làm tổn thương thận nghiêm trọng.
Chính vì vậy, làm thế nào để bảo vệ thận khỏe mạnh, chức năng của thận hoạt động tốt là vấn đề được rất nhiều người quan tâm và tìm hiểu.
Hoạt động của thận ảnh hưởng rất nhiều từ lối sống lành mạnh và chế độ dinh dưỡng hằng ngày. Chính vì vậy, người bệnh cần điều chỉnh các thói quen sinh hoạt để tránh gây tổn thương đến thận. Một số điều mà bạn cần lưu ý về lối sống sinh hoạt bao gồm:
- Uống đủ lượng nước cần thiết mỗi ngày để hỗ trợ quá trình thanh lọc các chất thải ra ngoài cơ thể.
- Không nên làm việc quá sức dẫn đến tình trạng stress vì điều này sẽ càng làm tăng gánh nặng lên thận.
- Việc luyện tập thể dục sẽ giúp duy trì cơ thể cân đối, tăng sức dẻo dai và phòng ngừa tăng huyết áp.
- Không hút thuốc lá bởi đây là chất có thể làm tổn thương mạch máu hoặc làm giảm lượng máu trong thận.
- Không nên lạm dụng các loại thuốc kê đơn bởi có thể gây tổn thương đến thận.
Thận giống như chiếc máy bơm hoạt động suốt ngày để thải độc ra khỏi cơ thể. Vì vậy, để giảm tải áp lực cho thận, bạn nên kiêng các thực phẩm giàu protein, kali, photphat, đồ ăn quá ngọt, nhiều dầu mỡ hoặc quá mặn.
Ngoài ra, các loại thức ăn nhanh, đồ uống có cồn và đồ ăn đóng hộp… chứa rất nhiều calo nhưng lại ít khoáng chất và vitamin, khiến cơ thể suy yếu, tạo điều kiện cho các tác nhân gây bệnh suy thận phát triển cũng cần hạn chế thu nạp vào cơ thể.
Thay vào đó, bạn nên lựa chọn các loại thực phẩm giàu khoáng chất, vitamin, magie, sắt… để tăng cường chức năng và hoạt động của thận. Cụ thể, những thực phẩm giúp khỏe thận bệnh nhân có thể tham khảo là:
- Trái cây: Bơ, đu đủ, bưởi, táo, dứa, lê, nho… Tránh ăn các loại trái cây như quả dứa, quả chuối, cam, quýt…
- Rau củ: cải bắp, cải xoăn, cải thảo, súp lơ, ớt chuông đỏ, măng tây…
- Nước uống: nước ép cà rốt, nước dừa,…
Quan hệ tình dục trong tình trạng cơ thể mệt mỏi sẽ dễ ảnh hưởng đến tinh khí, hoạt động lưu thông máu. Ở nam giới, quan hệ tình dục bừa bãi sẽ gây suy yếu tinh lực, ảnh hưởng đến sức khỏe, chức năng của thận. Vậy nên bạn cần chú ý về tần suất quan hệ tình dục để tránh ảnh hưởng đến thận.
- Một số lưu ý khi quan hệ tình dục giúp bảo vệ thận khỏe mạnh như sau:
- Theo dõi sức khỏe, không quan hệ khi cơ thể mệt mỏi, stress và chán nản.
- Duy trì thói quen quan hệ lành mạnh, chỉ một vợ một chồng và không quan hệ bừa bãi.
- Dùng các biện pháp phòng tránh nếu bản thân chưa lập gia đình.
- Khám nam khoa định kỳ mỗi năm để đảm bảo sức khỏe cho bản thân.
Chế độ dinh dưỡng khoa học, lối sống lành mạnh kết hợp với việc luyện tập các bài tập thể dục thường xuyên sẽ giúp nâng cao sức khỏe, tăng cường chức năng của thận hiệu quả. Đồng thời, người bệnh nên đi kiểm tra sức khỏe định kỳ để biết được thận vẫn hoạt động bình thường và phát hiện sớm nếu thận có vấn đề.