Thai nhi ngôi đầu là như thế nào năm 2024

Bài viết được cố vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Phan Minh Tài, Khoa Cấp cứu Sản – Phụ khoa, Phòng sanh, BVQT Phương Châu Sóc Trăng

Ngôi thuận hay còn gọi là ngôi đầu. Tư thế của thai nhi lúc này sẽ quay đầu xuống dưới âm hộ, gáy quay về phía bụng và mông hướng về phía ngực của mẹ. Ngôi thai thuận thường được chia thành 2 dạng, dựa vào hướng mặt của thai nhi:

• Thai nhi quay đầu xuống và mặt hướng về lưng của mẹ. Đây là trường hợp thường gặp nhất và cũng là vị trí thuận lợi nhất cho quá trình sinh nở của người mẹ.
• Thai nhi quay đầu xuống và mặt hướng về bụng mẹ. Trường hợp này ít găp hơn và thường khiến việc sinh nở của mẹ bầu gặp khó khăn vì thai nhi dễ bị kẹt lại khi chào đời.

Ngôi thuận xuất hiện khi nào?

Ngôi thai thuận xuất hiện ở giai đoạn 3 tháng cuối thai kỳ. Từ tuần 30 trở đi, thai nhi phát triển và dần quay đầu hướng xuống âm hộ của mẹ để chuẩn bị chào đời. Tuy nhiên, ở mỗi em bé thời điểm bắt đầu và thực hiện xoay ngôi thai là khác nhau. Đa số thai nhi từ tuần 35 của thai kỳ thì ngôi thai sẽ ổn định và vào đúng vị trí. Đối với những mẹ bầu mang thai lần 2, thời điểm ngôi thai dọc có thể xuất hiện muộn hơn khoảng tuần thứ 36, 37 của thai kỳ.

Những dấu hiệu giúp mẹ nhận biết ngôi thai thuận?

Để mẹ bầu có thể biết được em bé trong bụng có thuộc ngôi thai thuận hay không, mẹ sẽ phải sờ và cảm nhận những bộ phận của con bằng cách:

• Đặt hai tay vào phần bụng dưới và ấn nhẹ vào bụng. Nếu mẹ cảm thấy cứng cứng thì có thể thai nhi đã nằm ở ngôi thuận và vị trí mà mẹ cảm nhận được chính là đầu của con. Ngược lại, nếu cảm thấy mềm thì đó có thể là mông và thai nhi vẫn chưa quay đầu.
• Đặt hai tay vào hai bên trái, phải của vùng bụng, sau đó tay phải giữ nguyên còn tay trái thì sờ nhẹ nhàng và làm ngược lại. Động tác này để cảm nhận xem phần lưng của thai nhi nằm bên nào qua đó xác định được hướng mặt của con.
• Đặt hai tay vào vị trí đầu của con để xác định độ lọt.

Ngoài những cách kiểm tra trên, mẹ bầu cũng có thể nhận biết được con thuộc ngôi thai thuận bằng vị trí thai máy và cử động trong bụng mẹ:

• Nếu thai nhi có cử động đạp, máy ở trên rốn thì đầu của con đang quay xuống bên dưới và đã sẵn sàng cho hành trình ra đời.
• Nếu các cú đạp, máy ở dưới rốn thì có thể thai nhi vẫn chưa quay đầu và vẫn còn ở ngôi mông.
• Nếu các cú đạp, máy xuất hiện xung quanh rốn thì có thể thai nhi đang ở tư thế ngôi đầu nhưng mặt đang hướng về bụng của mẹ.

Vì sao mẹ bầu nên khám thai định kỳ?

Để xác định chính xác ngôi thai thì mẹ bầu nên đi siêu âm thai định kỳ. Bởi vì ngôi thai là yếu tố rất quan trọng trong việc tiên lượng mẹ bầu nên sinh thường hay sinh mổ. Do vậy, từ tuần 28 trở đi, việc khám thai thường xuyên là đều hết sức quan trọng. Mẹ bầu nên đến các cơ sở y tế uy tín để khám thai định kỳ. Điều này giúp mẹ theo dõi tăng trưởng của thai, phát hiện các bất thường về phần phụ của thai như: bất thường dây rốn, bánh nhau, lượng nước ối,.. Đặc biệt là ngôi thai để chuẩn bị tốt nhất cho hành trình chào đón bé yêu.

Khi chuyển dạ, mẹ sẽ được thực hiện các kỹ thuật giảm đau khi sinh và sau sinh như: gây tê ngoài màng cứng, gây tê thần kinh thẹn (áp dụng với đẻ thường), điều trị đau sau mổ (áp dụng với đẻ mổ) giúp mẹ phục hồi nhanh hơn sau sinh. Đặc biệt, Vinmec đang triển khai các dịch vụ chiếu tia Plasma giúp các vết thương mau lành như: vết mổ lấy thai, vết khâu tầng sinh môn, cuống rốn trẻ em và tránh tình trạng sưng đỏ do cương sữa, nhiễm trùng, khô, phẳng, mép liền đẹp, ít đau, không thâm tím, không lồi.

Đến khoảng tam cá nguyệt thứ 3, thai nhi quay đầu chuyển tư thế về phía âm đạo để chuẩn bị cho quá trình chào đời dễ dàng hơn. Vì thế, theo dõi quá trình này, biết được thai nhi quay đầu ở thời điểm nào thai kỳ là vô cùng quan trọng.

1. Thai nhi quay đầu ở thời điểm nào thai kỳ - vấn đề mẹ bầu luôn quan tâm

Thai nhi quay đầu có thể trong một khoảng thời gian, cuối cùng đạt được tư thế đúng là đầu bé hướng xuống âm đạo còn mặt và thân trước cơ thể úp về phía lưng người mẹ. Như vậy, cột sống của thai nhi sẽ đối diện với bụng mẹ, đây là tư thế dễ dàng nhất để em bé chào đời khỏe mạnh và an toàn.

Thai nhi quay đầu là giai đoạn quan trọng của tam cá nguyệt thứ 3

Thực tế thời điểm thai nhi quay đầu là khác nhau, mỗi thai sẽ có một thời điểm riêng phụ thuộc vào tình trạng phát triển, sức khỏe và sự co giãn của tử cung người mẹ. Các chuyên gia cho biết, thai nhi quay đầu vào khoảng 32 - 36 tuần tuổi là lý tưởng nhất. Tuy nhiên vẫn có trường hợp ngoại lệ, thai nhi quay đầu sớm từ những tuần thai thứ 28 hoặc gần đến khi chuyển dạ, thai mới có dấu hiệu thay đổi tư thế.

Để xác định chính xác ngôi thai khi thai nhi quay đầu cũng như kiểm tra quá trình này có diễn ra hay không, diễn ra như thế nào, siêu âm là phương pháp được sử dụng. Ngoài ra, mẹ bầu có thể cảm nhận được quá trình thai nhi quay đầu bằng nhiều dấu hiệu, đặc trưng nhất là chuyển động của trẻ.

2. Mách mẹ biết các dấu hiệu thai nhi quay đầu

Hầu hết mẹ bầu mang thai lần đầu tiên lúng túng với nhiều vấn đề theo dõi và chăm sóc sức khỏe khi mang thai, trong đó có dấu hiệu thai nhi quay đầu. Dưới đây là 1 số dấu hiệu mẹ có thể kiểm tra để xác định quá trình thai nhi quay đầu đã diễn ra hay chưa:

Ấn tay vào vùng xương mu giúp mẹ kiểm tra thai nhi quay đầu

2.1. Ấn nhẹ tay vào vùng quanh xương mu

Nếu thai nhi quay đầu hoàn toàn, đầu của trẻ sẽ hướng về phía âm đạo và tạo áp lực trực tiếp cho tử cung mở chuẩn bị sinh. Vì thế nếu ấn nhẹ vùng xương quanh mu và thấy có gì đó cứng, tròn thì khả năng cao đầu của bé đã nằm ổn định đúng vị trí. Với thai nhi chưa quay đầu, phần bạn sờ thấy sẽ là mông của con, thường mềm hơn so với đầu.

2.2. Lắng nghe nhịp tim

Khi thai nhi quay đầu, vị trí của tim trẻ cũng thay đổi, trong những tháng thai cuối này hoàn toàn có thể nghe thấy nhịp tim tai khi áp tai vào bụng mẹ. Do đó, bạn có thể nhờ chồng lắng nghe nhịp tim, nếu tiếng nhịp tim phát ra ở vùng bụng dưới thì khả năng cao thai nhi quay đầu hoàn thành.

2.3. Cảm nhận thay đổi trong cử động thai

Ở tư thế thai nhi đã quay đầu, mẹ sẽ cảm thấy sự khác biệt hoàn toàn so với cử động thai lúc trước, đó là tiếng nấc và đập nhẹ ở phần bụng dưới cùng cú đá mạnh ở vùng bụng trên. Tiếng đập này là từ cử động tay của trẻ, còn cú đá là do đầu gối và bàn chân trẻ cử động.

2.4. Siêu âm

Siêu âm chẩn đoán là cách chính xác nhất để xác định vị trí đầu của thai nhi, từ đó biết được thai nhi quay đầu hay chưa.

Siêu âm là cách chẩn đoán thai nhi quay đầu chính xác nhất

3. Giải đáp thắc mắc liên quan đến thai nhi quay đầu

Thai nhi quay đầu sớm hay muộn hoặc không có dấu hiệu quay đầu đều khiến mẹ bầu hết sức lo lắng. Bên cạnh đó cũng có rất nhiều thắc mắc khác liên quan đến quá trình này.

3.1. Nguyên nhân nào khiến thai nhi không quay đầu?

Thai nhi quay đầu là quá trình hết sức tự nhiên và diễn ra ở tất cả trẻ phát triển bình thường. Tuy nhiên vì nguyên nhân nào đó khiến quá trình này xảy ra chậm hơn hoặc hoàn toàn không xảy ra, cụ thể gồm:

• Dây rốn quá dài.
• Mẹ bị u xơ tử cung.
• Mẹ mang đa thai, thường khi sinh đôi khi hai trẻ sẽ có tư thế đối nghịch nhau.
• Có quá ít hoặc quá nhiều nước ối xung quanh trẻ.
• Tử cung của mẹ có kích thước bất thường hoặc hình dạng không đều.

Thai nhi không quay đầu khiến quá trình sinh nở tự nhiên của mẹ gặp khó khăn, tùy từng trường hợp mà bác sĩ sẽ xem xét sinh mổ hoặc sinh hỗ trợ. Hầu hết các trường hợp này phát hiện sớm và lựa chọn phương pháp sinh phù hợp sẽ không ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé.

3.2. Thai nhi không quay đầu nguy hiểm như thế nào?

Thai nhi không quay đầu làm tăng nguy cơ em bé bị kẹt trong ngả âm đạo và mẹ không thể cung cấp tốt oxy cho bé thông qua dây rốn trong quá trình này. Vì thế quá trình sinh nở sẽ khó khăn, nguy cơ ảnh hưởng đến tình mạng của trẻ.

Thai nhi không quay đầu thường khiến quá trình sinh khó khăn hơn

Tuy nhiên với sự tiến bộ của y học hiện nay, các trường hợp thai nhi không quay đầu dẫn đến sinh khó, nguy cơ biến chứng cao đều được chỉ định sinh mổ. Các số liệu thực tế đã chứng minh, sinh mổ an toàn hơn so với sinh thường, giảm tỉ lệ tử vong và biến chứng khi sinh nhất là với trường hợp thai nhi không quay đầu, ngôi thai ngược.

3.3. Biện pháp nào giúp thai nhi quay đầu

Nếu không có dấu hiệu thai nhi quay đầu vào tuần thai thứ 36, mẹ bầu có thể tham khảo 1 số biện pháp sau:

• Ngồi trên quả bóng mềm thường dùng tập thể dục thay vì ngồi ghế.
• Đi bộ ít nhất 20 phút mỗi ngày, chuyển động cơ thể sẽ ảnh hưởng tích cực cho khung xương chậu của mẹ, giúp thai nhi quay đầu xuống dưới.
• Mẹ bầu nằm nghiêng về bên trái khi ngủ và nghỉ ngơi, tránh nằm ngửa.
• Thực hiện tư thế quỳ bằng tứ chi giống tư thế em bé tập bò, rướn người lên xuống vài lần mỗi ngày.
• Ngồi ghế với tư thế đầu gối cao hơn mông.
• Không ngồi quá lâu một tư thế, thường xuyên đứng dậy đi lại.
• Tránh đặt chân cao khi nằm ngửa.

Ngồi quá lâu cũng cản trở quá trình thai nhi quay đầu

Chắc chắn qua bài viết này, bạn đọc đã biết được thai nhi quay đầu ở thời điểm nào thai kỳ? Nếu quá thời điểm này mà thai vẫn chưa có dấu hiệu quay đầu, áp dụng các biện pháp trên không hiệu quả, mẹ bầu nên đi khám bác sĩ để có lời khuyên tốt nhất. Nếu cần thiết, bác sĩ sẽ tác dụng lực lên vùng bụng để em bé xoay đầu đúng tư thế.

Thai bao nhiêu tuần thì ngồi có định?

Ở điều kiện bình thường, trong khoảng dưới 28 tuần tuổi, vị trí của em bé trong bụng mẹ sẽ liên tục chuyển động và được thay đổi. Tuy nhiên, càng đến những thời gian cuối, lúc sắp chào đời, thai nhi sẽ ổn định hơn về vị trí và ít có sự thay đổi hay xoay hướng. Từ tuần 34 trở đi phần lớn ngôi thai sẽ ổn định.nullNhận biết ngôi thai ngược và những nguy cơ gây ra - Medlatecmedlatec.vn › tin-tuc › nhan-biet-ngoi-thai-nguoc-va-nhung-nguy-co-gay-...null

Thai nhi ở tuần thứ bao nhiêu thì quay đầu?

Ở lần mang thai đầu tiên, cơ thể mẹ có nhiều bỡ ngỡ, xương chậu và tử cung chưa bị ảnh hưởng nhiều nên hầu hết thai nhi quay đầu vào khoảng tuần thai thứ 34 đến 35. Ở lần mang thai thứ 2 hoặc những lần sau, hầu hết thai nhi quay đầu sẽ muộn hơn rơi vào khoảng tuần thai thứ 36 - 37.nullThai nhi quay đầu ở tuần 30 có phải sớm không - mẹ bầu thắc mắcmedlatec.vn › tin-tuc › thai-nhi-quay-dau-o-tuan-30-co-phai-som-khong--...null

Thai nhi quay đầu sớm có ảnh hưởng gì không?

Vậy thai nhi quay đầu sớm có sao không? Việc thai nhi quay đầu sớm tuy không gây nhiều nguy hiểm. Đa số các bé thường giữ ngôi thai này cho tới khi mẹ sinh.nullThai nhi quay đầu khoảng bao lâu thì sinh? Những dấu hiệu mẹ sắp sinhnhathuoclongchau.com.vn › bai-viet › thai-nhi-quay-dau-khoang-bao-lau-...null

Ngôi đầu của thai nhi là gì?

Ngôi đầu hạ vị: Đây là ngôi mà thai nhi cúi đầu nhiều nhất xuống phía hạ vị, thành ngôi thai thuận hoặc gọi là ngôi đầu - có thể theo dõi để sinh thường khi vào chuyển dạ. Ngôi thóp: Đầu thai nhi sẽ ở lưng chừng, sờ được từ mũi đến miệng, không sờ được cằm.nullThế nào là ngôi thai đầu? - Vinmecwww.vinmec.com › ... › Sản phụ khoa và Hỗ trợ sinh sảnnull