Theo BS.CKII Trần Thị Thanh Nga, Giám đốc Trung tâm Xét nghiệm BVĐK Tâm Anh TP.HCM, khi biết mình tiếp xúc với F0, người dân nên xét nghiệm COVID-19 bằng phương pháp test nhanh kháng nguyên hoặc xét nghiệm RT-PCR. Phương pháp xét nghiệm nào thuận tiện và dễ tiếp cận nhất thì thực hiện. Tuy nhiên, người dân cần chú ý đến thời điểm xét nghiệm để có kết quả chính xác.
Đang ngồi làm việc tại văn phòng, chị N.T.T, quận 12, TP.HCM nhận cuộc gọi từ ông xã thông báo vợ chồng chị trở thành… F1 vì đã tiếp xúc với F0. Cảm thấy bất an vì nhà còn 2 đứa trẻ. May mắn, kết quả xét nghiệm test nhanh COVID-19 tại nhà của vợ chồng chị đều âm tính, dù vậy chị vẫn phân vân không biết mình đã thực hiện đúng cách chưa.
Trường hợp của anh V.V.T, Q.10, TP.HCM, trong 1 lần test nhanh định kỳ tại công ty, kết quả hiển thị hai vạch. Công ty yêu cầu anh đến bệnh viện xét nghiệm PCR. Kết quả cho ra dương tính với COVID-19. Anh liền gọi điện về công ty thông báo về tình trạng của mình. Tất cả những đồng nghiệp cùng phòng của anh cùng chung tâm trạng lo lắng và thực hiện việc test nhanh ngay sau đó. Chỉ khi cầm trên tay kết quả xét nghiệm âm tính, mọi người mới thở phào, nhẹ nhõm phần nào.
Lo lắng, bất an là tâm lý chung của nhiều người khi vô tình tiếp xúc với F0
Sau khoảng thời gian trở lại trạng thái bình thường mới, nhu cầu đi lại tăng cao, người dân quay lại với công sở; nhà hàng, quán ăn hoạt động lại… thì số ca nhiễm mới lại có xu hướng tăng lên. Vì thế, trường hợp như anh V.V.T và vợ chồng chị N.T.T đã không còn hiếm.
Tính đến chiều tối 11/11, Bộ Y tế cho biết có thêm 8.162 ca nhiễm mới, riêng TP. Hồ Chí Minh [1.185 trường hợp], Đồng Nai [930 trường hợp]… Cũng theo đánh giá của UBND TP.HCM, từ 29/10 đến 5/11, có 3 quận huyện tăng cấp độ dịch, trong đó 2 địa bàn chuyển vùng cam [cấp 3] là Nhà Bè và Cần Giờ; 13 đơn vị đạt cấp 1 [vùng xanh] là TP Thủ Đức, quận Gò Vấp, Tân Phú, Phú Nhuận, Tân Bình, 1, 4, 5, 6, 7, 8, 11, huyện Củ Chi và 7 địa phương cấp 2 [vùng vàng] gồm: 3, 10, 12, Bình Tân, Bình Thạnh, Bình Chánh, Hóc Môn.
Số ca nhiễm tăng đồng nghĩa với việc F0 hòa lẫn tại các nơi công cộng, công ty, siêu thị, quán ăn… Nhiều người bỗng nhiên trở thành F1, F2. Tâm lý chung của người không may tiếp xúc với F0 là thực hiện ngay xét nghiệm COVID-19. Bên cạnh thời điểm xét nghiệm thì kỹ thuật xét nghiệm cần phải thực hiện đúng cách mới cho ra kết quả đúng.
Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ khuyến cáo mọi người hãy xét nghiệm khi biết hoặc nghi ngờ bản thân nhiễm COVID-19.
Cũng theo BS.CKII Trần Thị Thanh Nga, Giám đốc Trung tâm Xét nghiệm BVĐK Tâm Anh TP.HCM, khi biết mình có tiếp xúc với F0, người dân nên xét nghiệm COVID-19 bằng phương pháp test nhanh kháng nguyên hoặc xét nghiệm RT-PCR, phương pháp xét nghiệm nào thuận tiện và dễ tiếp cận nhất thì thực hiện. Tuy nhiên, người dân cần chú ý đến thời điểm xét nghiệm để có kết quả chính xác.
Sở dĩ, cần phải tuân theo khoảng thời gian xét nghiệm là do virus SARS-CoV-2 khi xâm nhập vào cơ thể sẽ cần thời gian để sinh sôi và phát triển đến mức “đủ” số lượng để các xét nghiệm mới có thể phát hiện được.
Cần xem xét thời điểm thực hiện xét nghiệm COVID-19 để cho ra kết quả đúng
Theo đó, 2 trường hợp cần xem xét thời gian thực hiện xét nghiệm sau khi tiếp xúc với nguồn bệnh gồm:
- Với người chưa tiêm vắc xin: thời gian sớm nhất có thể cho ra kết quả dương tính trong khoảng 24 đến 48 giờ.
- Với người đã tiêm vắc xin: khoảng thời gian xét nghiệm dương tính từ 5 đến 7 ngày tính từ thời điểm tiếp xúc với mầm bệnh.
- Đối với những người có triệu chứng, nếu xét nghiệm với bộ test nhanh kháng nguyên có kết quả âm tính thì cần xét nghiệm lần 2 vào khoảng 24 đến 48 giờ sau đó. Nếu tiếp tục cho kết quả âm tính thì phải xét nghiệm RT-PCR.
Ngoài ra, trong lúc chờ xét nghiệm, người dân dù tiêm hay chưa tiêm vắc xin vẫn cần tự cách ly, tránh tiếp xúc, đảm bảo quy tắc 5K để không lây bệnh cho người khác.
Vắc xin hiện tại dù đạt hiệu quả cao nhưng không loại trừ 100% nguy cơ lây nhiễm. Một người nhiễm dù không triệu chứng nhưng vẫn có thể lây cho người khác. Các nghiên cứu cho thấy khoảng 59% số người nhiễm bị lây từ F0 không triệu chứng.
BVĐK Tâm Anh vẫn tiếp tục triển khai dịch vụ xét nghiệm nhanh kháng nguyên và xét nghiệm RT-PCR với quy trình chuẩn theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
Quy trình thực hiện lấy mẫu xét nghiệm nhanh được thực hiện như sau:
- Khách hàng kéo khẩu trang xuống dưới mũi, che miệng.
- Khách hàng nghiêng đầu khoảng 70 độ.
- Kỹ thuật viên đưa que lấy mẫu hướng theo sống mũi vào khoảng 2cm cho đến khi không thấy đầu bông.
- Đưa đầu bông tiến sát vào thành mũi, tới cuối khoang mũi, thực hiện 5 lần.
- Lặp lại với bên mũi thứ 2.
- Kỹ thuật viên rút que lấy mẫu ra khỏi mũi, khách hàng kéo khẩu trang lên mũi.
- Kỹ thuật viên cho que vào ống môi trường, bẻ cán que theo mốc đánh dấu, xoay tròn que 5 lần, ép que vào thành ống, chờ cho dịch hòa tan; vặn chặt nắp ống rồi đưa vào phòng xét nghiệm.
Kỹ thuật viên đang lấy mẫu xét nghiệm COVID-19 cho khách hàng tại BVĐK Tâm Anh
Đặc biệt, BVĐK Tâm Anh còn sử dụng loại que lấy mẫu vùng mũi [test Nasal] của Abbott [Mỹ] với những ưu điểm nổi trội, giảm cảm giác khó chịu cho khách hàng:
- Kỹ thuật viên chỉ cần đưa tăm bông vào bên trong màng mũi 2cm, xoay tăm bông, giữ nguyên vị trí này trong 10 – 15 giây. Sau đó, dùng đầu tăm bông còn lại để lấy mẫu tương tự như bên lỗ mũi còn lại. Nhờ đó khách hàng không đau, không thốn và không còn sợ lấy mẫu xét nghiệm.
- Hạn chế nhiễm chéo Covid-19 khi lấy mẫu: Que lấy dịch mũi chỉ 2cm nên không đưa vào sâu như que của phương pháp lấy mẫu vùng tỵ hầu, giúp khắc phục nguy cơ ho, hắt hơi của khách hàng.
- Độ nhạy lên đến 98.1% và độ đặc hiệu 99.8%
Ngoài xét nghiệm test nhanh COVID-19, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh đã đưa vào sử dụng hệ thống máy RealTime PCR cao cấp Alinity M tự động hiện đại bậc nhất hiện nay tại Việt Nam. Máy có nhiều ưu điểm vượt trội về công năng, thời gian, độ chính xác cao nên rút ngắn thời gian cho kết quả và tiết kiệm chi phí thực hiện.
Cũng theo bác sĩ CKII Trần Thị Thanh Nga, hệ thống máy Alinity M [của Mỹ] là loại máy cho ra kết quả nhanh nhất hiện nay, chỉ cần 120 phút đã cho ra kết quả, thay vì 5 – 6 tiếng mới cho kết quả như các loại máy đang sử dụng hiện nay. Trong 8 tiếng, máy có thể trả kết quả cho 300 mẫu xét nghiệm. Mỗi ngày, một máy có thể thực hiện đến 1.000 mẫu xét nghiệm, tương đương 1.000 người thực hiện xét nghiệm riêng lẻ hoặc 5.000, 10.000 người nếu thực hiện mẫu gộp.
Như vậy, chỉ cần khoảng 2 giờ đồng hồ, mỗi người đã biết chính xác tình trạng mắc COVID-19 hay không. Ưu điểm nổi bật này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh số ca mắc mới không ngừng tăng, yêu cầu truy vết khoanh vùng đặc biệt quan trọng nhờ rút ngắn thời gian thực hiện và tăng công suất xét nghiệm lên đáng kể, giúp hàng nghìn người dân được khẳng định kết quả COVID-19 nhanh chóng và thuận tiện.
Để sử dụng dịch vụ xét nghiệm tầm soát COVID-19, khách hàng có thể gọi hotline 0287 102 6789, đăng ký tại //tamanhhospital.vn/dang-ky-xet-nghiem-ncovy/ hoặc liên hệ trực tiếp Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh:
Xét nghiệm Covid-19 bao nhiêu tiền? Quy trình xét nghiệm Covid-19 ở đâu tốt tại tpHCM, Hà Nội…? Covid-19 là “sát thủ vô hình” khi lây lan mà không bộc lộ bất kỳ triệu chứng rõ ràng nào. Song, mầm bệnh thì không thể “vô hình” được, do đó, việc phát hiện sớm các ca nhiễm là điều kiện tiên quyết ngăn ngừa dịch bệnh. Vậy đối tượng nào cần làm xét nghiệm nhanh Sars-Cov-2? Quy trình test Covid-19 ở đâu? Hãy cùng tìm hiểu bài viết dưới đây để có thêm thông tin cần thiết.
Covid-19 là đại dịch đầu tiên do virus corona chủng mới gây ra. Tổ chức Y tế Thế giới [WHO] thừa nhận, dù đã chạy đua với thời gian để nghiên cứu virus SARS-CoV-2 nhưng chúng ta vẫn còn nhiều điều chưa biết về chủng virus mới này. Covid-19 là cuộc khủng hoảng y tế ở tầm mức một trăm năm qua mới xảy ra một lần, những tác động của nó có thể sẽ còn kéo dài trong nhiều thập kỷ nữa.
Qua lăng kính mang tên Covid-19, dường như nhân loại đang chứng kiến một thế giới bị đảo lộn. SARS-CoV-2 có kích thước siêu nhỏ mà mắt thường không thể nhìn thấy nhưng nó có thể tấn công mọi mặt đời sống – xã hội. Tổng Giám đốc WHO – ông Tedros Adhanom Ghebreyesus khuyến cáo: “Đây là kẻ thù nguy hiểm kết hợp với sự lây lan của các đặc điểm đáng sợ: lây lan nhanh chóng và gây chết người. Nó có thể hoạt động trong bóng tối, âm thầm lây lan nếu chúng ta không chú ý, sau đó nó bất ngờ bùng phát nếu chúng ta không sẵn sàng đối phó”.
Virus SARS-CoV-2 lây lan rất nhanh. Người nhiễm virus có thể không xuất hiện triệu chứng của bệnh, do đó dễ dàng lây sang người khác. Covid-19 đẩy các hệ thống y tế hiện đại trên toàn cầu rơi vào tình trạng quá tải, khiến hàng triệu bác sĩ, nhân viên y tế bị mắc bệnh và phải phát tín hiệu cầu cứu đến chính phủ.
Việt Nam với tinh thần “chống dịch như chống giặc” đang đề cao các biện pháp ngăn chặn, khắc chế và kiểm soát dịch lây lan. Vì thế, ngoài thực hiện đúng theo chỉ thị của Thủ tướng chính phủ, Bộ Y tế, thì việc phát hiện sớm ca nhiễm thông qua các xét nghiệm phát hiện virus để cách ly kịp thời, nhanh và gọn là điều vô cùng cần thiết.
Những người cần thực hiện xét nghiệm nhanh Covid-19 [virus Sars-Cov-2] là những đối tượng có ít nhất một trong số các triệu chứng của bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus SARS-CoV-2 gây ra như: sốt, ho, khó thở, đau họng, viêm phổi và có một trong số các yếu tố dịch tễ sau:
- Có tiếp xúc gần [trong phạm vi 2 mét] với người nhiễm Covid-19 hoặc người nghi ngờ nhiễm Covid-19, bao gồm: người sống cùng nhà, cùng phòng làm việc, du lịch, làm việc, ngồi cùng hàng và trước sau 2 hàng ghế trên phương tiện giao thông,…
- Trở về từ các “vùng dịch” được WHO ghi nhận có ca mắc Covid-19 trong vòng 21 ngày kể từ khi nhập cảnh [cách ly tập trung].
- Trở về từ các vùng dịch đang xảy ra tại Việt Nam trong vòng 21 ngày trước khi xuất hiện các triệu chứng.
- Bệnh nhân Covid-19 trong quá trình điều trị.
- Theo chỉ định của bác sĩ/ cán bộ điều tra/ cơ quan y tế.
Nếu đang nằm trong số các đối tượng dễ mắc Covid-19 nêu trên thì bạn nên liên hệ ngay đến cơ sở y tế để được làm xét nghiệm Covid-19 sớm.
Cán bộ y tế tiến hành kiểm tra và lấy mẫu xét nghiệm Covid-19
Tại TP.HCM, BVĐK Tâm Anh nằm trong số ít các bệnh viện đang triển khai cùng lúc 2 phương pháp xét nghiệm Covid-19 là Xét nghiệm nhanh kháng nguyên và Xét nghiệm sinh học phân tử Realtime RT-PCR. Sự khác biệt rõ ràng nhất của BVĐK Tâm Anh đến từ 5 ưu điểm nổi bật:
- Độ chính xác cao
- Thiết bị hiện đại chính hãng
- Tay nghề chuyên môn cao
- Quy trình an toàn
- Chi phí hợp lý
Tất cả những yếu tố này nhằm mang đến giá trị tốt nhất cho khách hàng trong giai đoạn dịch bệnh ngày càng gia tăng về mức độ nguy hiểm và tốc độ lây lan nhanh chóng như hiện nay. Đăng ký xét nghiệm TẠI ĐÂY.
| Xét nghiệm | Xét nghiệm phân tử | Xét nghiệm kháng thể |
| Định nghĩa | Xét nghiệm sinh học phân tử realtime RT-PCR là một phương pháp xét nghiệm xác định sự hiện diện của virus thông qua phát hiện vật liệu di truyền của virus SARS-CoV-2, đây là phương pháp có độ chính xác cao. Theo khuyến cáo của CDC, xét nghiệm RT-PCR là “tiêu chuẩn vàng” để chẩn đoán Covid-19. | Xét nghiệm kháng thể [huyết thanh học] là xét nghiệm máu tìm virus gián tiếp thông qua xác định kháng thể trong máu. Kháng thể là các protein đặc biệt [IgM, IgG] mà cơ thể sản sinh ra để chống lại các bệnh nhiễm trùng. Thông thường, sau khi nhiễm bệnh, phải mất một thời gian để cơ thể sản sinh ra các kháng thể và có thể phát hiện được trong máu. Việc thực hiện xét nghiệm có thể phát hiện người đã nhiễm virus trước đó một cách hiệu quả. Tuy nhiên, lại không đạt nhiều hiệu quả trong phát hiện ca nhiễm mới. |
| Quy trình lấy mẫu xét nghiệm | Bước 1: Chuẩn bị trước khi lấy mẫu. Các nhân viên y tế thực hiện lấy mẫu cần đảm bảo các nguyên tắc an toàn sinh học đối với các bệnh truyền nhiễm, bao gồm:
Bước 2: Lấy mẫu bệnh phẩm. Nhân viên y tế thực hiện lấy mẫu bệnh phẩm bao gồm: – Dịch đường hô hấp: Sử dụng que lấy mẫu để thực hiện lấy mẫu dịch đường hô hấp trên và dưới:
– Để chung 2 que mẫu đã lấy vào chung một ống môi trường vận chuyển virus có sẵn. Bước 3: Bảo quản mẫu. Sau khi lấy mẫu xong, mẫu bệnh phẩm cần được chuyển đến phòng xét nghiệm sớm nhất có thể.
Bước 4: Đóng gói và vận chuyển mẫu về phòng xét nghiệm.
| Hiện nay có 2 kỹ thuật để tìm kháng thể:
|
| Thời gian có kết quả | Xét nghiệm RT-PCR có thể cho ra kết quả trong khoảng 4-6 giờ trong phòng thí nghiệm. Tuy nhiên, để trả kết quả cần khoảng 1 ngày. Kết quả có thể giúp bác sĩ tiên lượng tiến triển bệnh, cũng như đánh giá được hiệu quả trị liệu. | Được thực hiện nhanh chóng hơn với kết quả chỉ trong vòng 15-20 phút. |
| Số lần xét nghiệm để có kết quả chính xác | Cần xét nghiệm bao nhiêu lần nếu lần đầu xét nghiệm ÂM TÍNH để có thể nói rằng người đó không nhiễm hay đã “sạch virus”. Điều này rất khó để khẳng định, cần nghiên cứu thêm và cập nhật theo hướng dẫn chẩn đoán, điều trị và giám sát tại cơ sở y tế và cộng đồng tùy thuộc vào tình hình thực tế tại quốc gia, khu vực, lãnh thổ và từng địa phương. | Với các xét nghiệm phát hiện kháng thể như test nhanh, các kết quả xét nghiệm chỉ mang tính chất sơ bộ và sàng lọc. Mục đích chính của xét nghiệm này là sớm phát hiện các ca nghi ngờ mắc bệnh, thực hiện cách ly y tế nếu cần thiết. Trong nhiều trường hợp, người bệnh được tiến hành kiểm tra cho kết quả âm tính từ 2 – 3 lần vẫn có thể mắc bệnh. Ngược lại, khi mẫu xét nghiệm lấy trong khoảng ngày 5 – 6, tỷ lệ dương tính là cao hơn nếu người đó đã mắc bệnh. |
| Ý nghĩa kết quả | Xét nghiệm có thể phát hiện các trường hợp nhiễm SARS-CoV-2 tại giai đoạn cuối của thời kỳ ủ bệnh [1-2 ngày trước khi có triệu chứng đầu tiên] và giai đoạn toàn phát bệnh.
|
Tuy nhiên, người thử test tiếp tục theo dõi tình trạng sức khỏe và cách ly trong 21 ngày. Có thể thực hiện test nhanh lại sau 5 – 7 ngày. |
Các bước xét nghiệm Covid-19 theo quy định của bộ Y Tế Việt Nam
Xét nghiệm RT-PCR [Real-Time PCR] với kết quả mang tính khẳng định và xét nghiệm nhanh có ý nghĩa sàng lọc là 2 phương pháp xét nghiệm nhanh Covid-19 hiện nay đã được Bộ Y tế cho phép thực hiện, để hạn chế lây lan dịch ra cộng đồng và giảm thiểu tối đa tỷ lệ tử vong.
“Tùy thuộc vào từng giai đoạn của bệnh, diễn biến lâm sàng và nguồn lực kinh tế mà chúng ta sử dụng một hay cả hai loại xét nghiệm trên cho người bệnh. Mỗi xét nghiệm điều có những ưu, nhược điểm riêng”, bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm – Thần kinh Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM cho biết.
Phương pháp này cho phép xác định sự hiện diện của virus trong cơ thể, thường được chỉ định cho nhóm người bị phơi nhiễm trong 21 ngày hoặc theo dõi quá trình điều trị các bệnh nhân đã được chẩn đoán nhiễm Covid-19.
Ngoài ra, những ngày đầu mới nhiễm, virus chưa nhân lên đủ lớn và chưa xuất hiện nhiều trong dịch đường hô hấp. Khi ấy kết quả xét nghiệm có thể âm tính mặc dù cơ thể đã bị nhiễm. Nếu kỹ thuật lấy mẫu, kỹ thuật bảo quản mẫu bệnh phẩm không đảm bảo, thì cũng cho kết quả xét nghiệm không chính xác. Hoặc, sau 21 ngày bị nhiễm, xét nghiệm có thể từ dương tính chuyển thành âm tính đối với các trường hợp tự khỏi hoặc được điều trị khỏi.
Cũng cần nói thêm, xét nghiệm RT-PCR phải được Bộ Y tế cấp giấy chứng nhận đủ năng lực xét nghiệm khẳng định virus SARS-CoV-2. Theo đó, các cơ sở này phải đáp ứng đầy đủ điều kiện tiêu chuẩn về phòng ốc, máy móc, đội ngũ xét nghiệm được đào tạo, tuân thủ đúng quy trình, giá thành hợp lý và đảm bảo thời gian trả kết quả.
Xét nghiệm này cho phép xác định việc người bệnh có đang nhiễm hoặc trước đó phơi nhiễm với virus hay không, và nếu có thì trong máu sẽ có kháng thể kháng SARS-CoV-2.
Phương pháp test nhanh thường chỉ định cho các trường hợp sau 2 tuần bị phơi nhiễm, thời gian đủ để cơ thể sản xuất ra kháng thể. Kỹ thuật đơn giản, chi phí ít, cho kết quả nhanh nhưng nếu làm sớm trong 2 tuần đầu khi cơ thể chưa sinh ra kháng thể thì kết quả vẫn âm tính mặc dù cơ thể đã nhiễm Covid-19. Trong trường hợp dương tính, cũng không thể xác định được kháng thể được sinh ra trong lần nhiễm gần đây hay lần nhiễm trong quá khứ. Khi đó, cần thực hiện thêm xét nghiệm RT-PCR để có khẳng định chính xác.
Ngoài ra, test nhanh còn để xác định xem cơ thể có kháng thể kháng lại virus chưa. Tuy nhiên, kháng thể thường hình thành sau 2 tuần bị nhiễm. Do đó, nếu test nhanh dương tính mà xét nghiệm RT-PCR âm tính thì có thể lý giải rằng người đó đã từng phơi nhiễm với nguồn lây hoặc đã từng nhiễm bệnh và khả năng lây bệnh cho người khác không còn. Ngược lại, nếu xét nghiệm nhanh âm tính mà xét nghiệm RT-PCR dương tính, thì khả năng người đó mới bị nhiễm bệnh trong vài ngày gần đây [