Chỉ số bụi mịn thường được dùng để đánh giá chất lượng không khí tại khu vực nơi bạn đang sống. Vậy đã biết chỉ số là bao nhiêu thì an toàn cho sức khỏe chưa? Nếu chưa thì hãy theo dõi ngay bài viết sau đây để cập nhật những kiến thức quan trọng về chỉ số này và cách nhận biết tình trạng môi trường hiện tại nhé!
Chỉ số bụi mịn là gì?
Chỉ số bụi mịn AIQ là viết tắt của từ tiếng Anh Air Quality Index. Đây là chỉ số được dùng để báo cáo chất lượng không khí hàng ngày. AIQ là thước đo để đơn giản hóa mức độ ô nhiễm không khí. Nó sẽ cho chúng ta biết không khí xung quanh sạch hay ô nhiễm, ô nhiễm ở mức độ nào.
Chỉ số bụi mịn là gì?
Chỉ số AIQ càng cao thì mức độ ảnh hưởng đến sức khỏe con người càng lớn. Chỉ số AIQ sẽ tập trung vào đánh giá ảnh hưởng của nó tới sức khỏe của con người gặp trong vài giờ hoặc vài ngày sau khi hít phải không khí bị nhiễm bụi mịn.
Chỉ số bụi mịn an toàn là bao nhiêu?
Chỉ số bụi mịn sẽ được đánh giá theo từng cấp độ cụ thể. Mỗi quốc gia sẽ có thang đo chỉ số này là khác nhau. Xét theo thang đo chỉ số bụi mịn an toàn ở Việt Nam, ta có:
- Chỉ số từ 0 – 50 [mức tốt]: theo các chuyên gia, chỉ số nằm trong khoảng này sẽ không gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người.
- Chỉ số từ 51 – 100 [mức trung bình]: chỉ số này sẽ khuyến cáo một số đối tượng nhảy cảm như trẻ em, người già, người bị mắc bệnh đường hô hấp nên hạn chế thời gian ở ngoài để tránh hít phải bụi.
- Chỉ số từ 101 – 200 [mức kém và xấu]: những đối tượng thuộc nhóm nhạy cảm hạn chế đi ra ngoài.
- Chỉ số từ 201 – 300 [mức rất xấu]: tất cả mọi người hạn chế đi ra ngoài, chỉ nên ra ngoài khi thực sự cần thiết.
- Chỉ số trên 300 [mức nguy hại]: nếu như chỉ số bụi ở mức này thì các chuyên gia khuyên người dân nên ở trong nhà, không nên đi ra ngoài.
Chỉ số ô nhiễm không khí AQI
Như vậy chỉ số an toàn sẽ nằm trong khoảng từ 0 – 50. Tuy nhiên, khi ra ngoài hãy đảm bảo các biện pháp phòng tránh bụi và ô nhiễm môi trường tốt nhất để tránh gây ảnh hưởng tới sức khỏe.
Xem thêm:
Chỉ số bụi mịn ở Việt Nam so với Thế Giới
Theo như đánh giá nồng độ bụi mịn PM2.5 trong không khí tại Việt Nam hiện cao gấp 5 – 6 lần giá trị dựa theo hướng dẫn về chất lượng không khí hàng năm của WHO. Trong đó, chỉ số bụi mịn Hà Nội được đánh giá là cao nhất tại Việt Nam. Theo cập nhật mới nhất thì Việt Nam hiện đang thuộc Top 26 Quốc Gia có chất lượng không khí tệ nhất trên Thế Giới.
Mỗi Quốc Gia sẽ có thang đo AIQ riêng, tương ứng với tiêu chuẩn không thống nhất về chất lượng không khí của từng Quốc Gia. Tại Canada sẽ có chỉ số Sức khỏe Chất lượng không khí. Chỉ số này sẽ cung cấp cho lời khuyên để có thể cải thiện được chất lượng của không khí. Bằng cách đề xuất các thay đổi để giảm thiểu vết cacbon.
Chỉ số sức khỏe Chất lượng Không khí tại Canada sẽ được tính theo thang đo từ 1 – 10+ để đánh giá mức độ rủi ro của chất lượng không khí liên quan đến sức khỏe. Đôi khi lượng không khí tại nước này ô nhiễm cao bất thường và con số có thể vượt quá 10.
Chỉ số bụi mịn tại Canada
Tại Hồng Kông có chỉ số Ô nhiễm không khí được thay thế bằng chỉ số Sức khỏe Chất lượng không khí. Chỉ số này cũng sử dụng thang đo từ 1-10+, gồm có 4 chất gây ô nhiễm không khí, đó là: bụi mịn [PM10 và PM2.50]; ozon; sulfur dioxide và nitơ dioxide.
Đối với Hoa kỳ, chỉ số AIQ sẽ được phân bổ thành 6 cấp độ ảnh hưởng đến ô nhiễm môi trường tăng dần. Giá trị dưới 50 sẽ thể hiện không khí tốt và giá trị trên 400 là cực nguy hiểm, khuyến cáo mọi người không nên ra ngoài.
Chỉ số bụi mịn tại Hoa Kỳ
Tương tự, Tại Việt Nam cũng chia chỉ số AIQ thành 6 cấp độ giống như ở Hoa Kỳ. Cụ thể những con số sau đây có thể phản ánh được thực trạng ô nhiễm không khí tại nước ta:
Chỉ số bụi mịn tại Việt Nam
Có thể thấy rằng chỉ số bụi mịn ở Việt Nam hiện nay đang thuộc Top cao trên Thế Giới và chỉ số này có xu hướng ngày càng tăng. Như vậy trên đây là một số thông tin quan trọng về chỉ số bụi mịn. Đừng quên cập nhật chỉ số này thường xuyên để biết được chất lượng không khí hiện tại và có cách phòng tránh tốt nhất, tránh gây nguy hại đến sức khỏe. Bên cạnh đó, hãy chung tay bảo vệ môi trường để có được một môi trường xanh – sạch – đẹp nhé.
PM2.5 hay PM10 là những chỉ số về chất lượng không khí, chỉ kích thước và mật độ những hạt trôi nổi trong không khí.
Bụi PM2.5 là các hạt bụi lơ lửng có đường kính nhỏ hơn hoặc bằng 2,5 µm [micromet].
Bụi PM10 là các hạt bụi lơ lửng có đường kính nhỏ hơn hoặc bằng 10 µm [micromet].
Hạt trôi nổi [Particulate] là khái niệm dùng để chỉ những hạt dạng lỏng hoặc rắn rất nhỏ trôi nổi trong không khí. Các hạt này có thể do nhiều chất khác nhau tạo nên, như cacbon, sulfua, khí nitơ, và các hợp chất kim loại, v.v… Đối với các nhà khoa học môi trường, các hạt trôi nổi này nhằm chỉ những chất ô nhiễm rất nhỏ trong không khí, một trong những nguyên nhân chủ yếu gây ra ô nhiễm không khí.
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, những hạt có đường kính bé hơn 10 micromet là những hạt có thể bị con người hít vào khi thở, chúng sẽ tích tụ trên phổi, gây ra nguy hại cho sức khỏe con người.
Những hạt có đường kính bé hơn 2,5 micromet là những hạt đặc biệt nguy hiểm bởi vì chúng xâm nhập trực tiếp vào các túi phổi.
Vì vậy, các nhà khoa học dùng chỉ số PM 2.5 để biểu thị hàm lượng tiêu chuẩn của các hạt trôi nổi trong một mét khối không khí. Chỉ số này càng cao cũng có nghĩa là sự ô nhiễm không khí ở nơi đó càng nghiêm trọng.
Chỉ số PM2.5 là mật độ số hạt PM2.5 có trong 1 mét khối không khí, mức tiêu chuẩn và an toàn là 10, tức là 10 hạt trong 1 mét khối không khí, chỉ số này càng lên cao thì mức độ ô nhiễm không khí càng nguy hiểm.
Mới đây, các nhà khoa học của NASA [Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ] đã cho công bố một bản đồ chất lượng không khí toàn cầu, cho chúng ta thấy tình trạng phân bố những khu vực có các hạt trôi nổi có kích thước nhỏ hơn 2,5 micromet. Mật độ hạt này được coi là một chỉ tiêu quan trọng về mức độ ô nhiễm không khí
Bản đồ ô nhiễm không khí năm 2014
Bản đồ chất lượng không khí toàn cầu này cho thấy miền Bắc Việt Nam có mức độ ô nhiễm cao gấp 2 lần mức độ cho phép.
Trong khi đó Trung Quốc trở thành quốc gia có chất lượng không khí kém nhất trên thế giới.Theo bản đồ này thì hiện trạng không khí ở miền Nam Việt Nam nhìn chung đang ở mức an toàn.
Tuy nhiên khu vực phía Bắc, chỉ số PM2.5 của miền Bắc Việt Nam đang ở mức 20 – 25, cao gấp 2 lần so với mức an toàn mà Tổ chức Y tế Thế giới WHO đưa ra. Theo WHO, chỉ số PM2.5 nhỏ hơn 10 được coi là mức an toàn.
Trước đó, tại nhiều hội thảo về môi trường, các chuyên gia môi trường trong nước cũng đã khẳng định, không khí ở hầu hết các thành thị trong cả nước đều đang bị ô nhiễm một cách nghiêm trọng do khí thải nhà máy và xe cộ.
Đến nay, những gì hiển thị trên bản đồ của NASA một lần nữa báo động về mức độ ô nhiễm không khí ở Việt Nam.Trong tấm bản đồ tình hình ô nhiễm không khí toàn cầu trong giai đoạn 2001 – 2006 này, những khu vực có chỉ số PM 2.5 cao nhất chính là Bắc Phi và Trung Quốc. Trong đó, Trung Quốc là một trong những quốc gia có mức độ ô nhiễm không khí ở mức độ đáng báo động.
Nhiều khu vực ở phía Đông và Đông Bắc Trung Quốc, chỉ số PM2.5 lên đến 80, cao hơn cả sa mạc Sahara.Cho đến nay, người ta vẫn chưa có những đánh giá chính xác về nguồn gốc của các hạt trôi nổi này.
Một số người cho rằng là do con người, một số lại cho rằng đó là do tự nhiên.Các chuyên gia về môi trường cho rằng, ở khu vực Ả rập và Sahara, các hạt trôi nổi có thể được cấu thành từ bụi khoáng sản tự nhiên.
Còn ở Trung quốc và Bắc Ấn Độ, nhiều khả năng chính khí thải của các nhà máy, xe cộ nơi đây là nguồn gốc tạo nên loại hạt trôi nổi này.
Nguyên nhân vì đâu mà xuất hiện bụi pm2.5 trong môi trường:
Nguyên nhân gây ra bụi pm2.5
Có thể nói với tốc độ đô thị hoá ngày càng nhanh, phương tiện giao thông ngày càng phát triển là nguyên nhân chính dẫn đến không khí tồn tại rất nhiều bụi PM và trong số đó là PM2.5
Tác hại của hại bụi Pm2.5 với sức khoẻ con người:
Bụi PM2.5 xâm nhập vào cơ thể người
Lý do mà Máy lọc không khí giải quyết triệt để không chỉ hạt bụi PM2.5 kích cỡ siêu nhỏ mà còn lọc được nấm mốc, virut, vi khuẩn hay một số mùi hôi khó chịu nhờ sử dụng công nghệ Màng lọc Hepa – với màng lọc có thể lọc được nhựng hạt bụi có kích thức lên tới 0.3 micromet [PM0.3], thêm nữa nó còn tạo ra được bầu không khí trong lành giống với tự nhiên cho không gian sống gia đình bạn.Muốn cộng đồng có được môi trường sinh sống trong lành trước hết hãy làm sạch không gian chính ngôi nhà của mình!
Giới thiệu khả năng xử lý bụi PM2.5 khi sử dụng máy lọc không khí: