Cách sắp xếp quan bào và mạch ống
PHẦN I. KIẾN THỨCTrong cây có các dòng vận chuyển vật chất sau: Show
- Dòng mạch gỗ (còn gọi là Xilem hay dòng đi lên): vận chuyển nước và ion khoáng từ đất vào mạch gỗ của rễ và tiếp tục dâng lên theo mạch gỗ trong thân để lan tỏa đến lá và các phần khác của cây. Đặc điểm: vận chuyển ngược chiều trọng lực và có lực cản thấp. - Dòng mạch rây (dòng đi xuống):vận chuyển các chất hữu cơ và các ion khoáng di dộng như K+, Mg2+… từ các tế bào quang hợp trong phiến lá vào cuống lá rồi đến nơi cần sử dụng hoặc dự trữ trong rễ, hạt, củ, quả … Đặc điểm: vận chuyển xuôi theo chiều trọng lực và có lực cản. I.Dòng mạch gỗ1.Cấu tạo của mạch gỗ -Tế bào mạch gỗ gồm các tế bào chết, có 2 loại là: quản bào và mạch ống. - Hình thái cấu tạo:
- Đặc điểm cấu tạo:
- Cách sắp xếp của quản bào và mạch ống:
2.Thành phần dịch mạch gỗ -Chủ yếu là nước và ion khoáng. Ngoài ra còn có các chất hữu cơ được tổng hợp từ rễ (axitamin, amit, vitamin …) 3.Động lực đẩy dòng mạch gỗ - Là sự phối hợp của 3 lực:
II. Dòng mạch rây1.Cấu tạo của mạch rây -Mạch rây gồm các tế bào sống là ống rây và tế bào kèm. - Hình thái cấu tạo:
- Cách sắp xếp của các tế bào ống rây và tế bào kèm:
2.Thành phần của dịch mạch rây - Dịch mạch rây gồm:
3.Động lực của dòng mạch rây -Là sự chênh lệch áp suất thẩm thấu giữa cơ quan nguồn (lá) và cơ quan chứa (rễ, củ, quả …) -Mạch rây nối các tế bào của cơ quan nguồn với các tế bào của cơ quan chứa giúp dòng mạch rây chảy từ nơi có áp suất thẩm thấu cao đến nơi có áp suất thẩm thấu thấp III. Mối quan hệ giữa dòng mạch gỗ và dòng mạch rây- Dòng mạch gỗ và dòng mạch rây là 2 con đường dẫn truyền các chất không hoàn toàn độc lập trong cây. - Nước có thể từ mạch gỗ sang mạch rây và từ mạch rây sang mạch gỗ theo con đường vận chuyển ngang Vận chuyển các chất trong câyCập nhật lúc: 10:00 27-06-2016 Mục tin: Sinh học lớp 11 Dòng mạch gỗ
DÒNG MẠCH GỖDòng mạch gỗ (còn gọi là dòng đi lên) vận chuyển nước và các ion khoáng từ đất vào đến mạch gỗ của rễ rồi tiếp tục dâng lên theo mạch gỗ trong thân để lan tỏa đến là và những phần khác của cây. 1. Cấu tạo của mạch gỗTrong thân thực vật có mạch gỗ, gồm các tế bào chết. Mạch gỗ có 2 loại là quản bào và mạch ống. - Hình thái cấu tạo + Quản bào là các tế bào hình dài, xếp thành hàng thẳng đứng và gối đầu lên nhau + Mạch ống là các tế bào ngắn, có vách hai đầu đục lỗ. - Đặc điểm cấu tạo + Vách sơ cấp mỏng và thủng lỗ giúp dòng chất được vận chuyển qua các tế bào + Vách thứ cấp được linhin hóa tạo cho mạch gỗ có độ bền chắc và chịu nước. - Cách sắp xếp của quản bào và mạch ống + Các tế bào cùng loại nối với nhau theo cách: đầu của tế bào này gắn với đầu của tế bào kia tạo thành những ống dài từ rễ lên lá. + Các tế bào khác loại nối với nhau theo cách: lỗ bên của tế bào này sít khớp với lỗ bên của tế bào khác tạo lối đi cho dòng vận chuyển ngang. 2. Thành phần của dịch mạch gỗDịch mạch gỗ gồm chủ yếu là nước, ion khoáng, ngoài ra còn có các chất hữu cơ (axit amin, amit, vitamin, hoocmôn như xitôkinin, ancalôit...) được tổng hợp ở rễ. 3. Động lực đẩy dòng mạch gỗLàm thế nào mà dòng mạch gỗ di chuyển được theo chiều ngược với chiều trọng lực từ rễ lên đỉnh những cây gỗ cao? Điều đó là nhờ 3 lực: a. Lực đẩy (áp suất rễ) Sự trao đổi chất của rễ đã tạo ra các chất làm tăng nồng độ trong tế bào do đó tăng sự hút nước. Hiện tượng ứ giọt và rỉ nhựa đều do áp suất rễ gây nên. b. Lực hút do thoát hơi nước ở lá Quá trình thoát hơi nước ở lá làm cho nước ở lá luôn bị mất gây ra tình trạng thiếu nước thường xuyên trong tế bào, do đó làm động lực cho sự hút nước liên tục từ đất vào rễ. Thoát hơi nước là động lực chủ yếu của sự hút nước vào rễ. c. Lực kiên kết giữa các phân tử nước với nhau và với thành mạch gỗ Nhờ có lực liên kết giữa các phân tử nước với nhau và với thành mạch gỗ tạo thành cột nước đảm bảo dòng mạch gỗ liên tục trong cây.
Loigiaihay.com
|