Có bao nhiêu ngôn ngữ trên the giới 2022

Theo Lingua Language Center, ngôn ngữ được sử dụng nhiều nhất trên thế giới như tiếng mẹ đẻ tính đến năm 2022 là tiếng Trung Quốc, với khoảng 918 triệu người sử dụng. Tiếp sau là tiếng Tây Ban Nha với gần nửa tỷ người. Tiếng Anh xếp thứ 3 với khoảng 379 triệu người sử dụng như ngôn ngữ mẹ đẻ, song đây lại là ngôn ngữ được sử dụng bởi 1,5 tỷ người như ngoại ngữ hai và cũng chính là thứ tiếng có số người sử dụng đông nhất thế giới.

Câu hỏi được đặt ra là ngôn ngữ nào có mức độ ảnh hưởng và tầm quan trọng nhất hiện nay và trong tương lai? Số lượng người nói ngôn ngữ như tiếng mẹ đẻ có phải là tiêu chí quyết định? Rõ ràng câu trả lời không phải là vậy!

Để phản ánh rõ mực độ quyền lực của ngôn ngữ, Tiến sĩ Kai L. Chan - thành viên xuất sắc tại INSEAD, đồng thời cũng là giảng viên tại Đại học Toronto và Concordia, đã thực hiện một cuộc nghiên cứu mang tên The Power Language Index (Chỉ số ngôn ngữ quyền lực, viết tắt PLI).

Trải qua một quá trình dài, ông kết luận rằng tiếng Anh vẫn sẽ được xem là ngôn ngữ quyền lực nhất. Các vị trí tiếp theo thuộc về Mandarin (Theo từ điển Cambridge, Mandarin là ngôn ngữ chính thức của Trung Quốc) và Tiếng Pháp. Dưới đây là bảng số liệu chi tiết:

Có bao nhiêu ngôn ngữ trên the giới 2022

10 ngôn ngữ quyền lực nhất thế giới hiện nay

Bảng trên là danh sách 10 ngôn ngữ quyền lực nhất thế giới cùng với thứ hạng tương ứng của chúng liên quan đến địa lý (geography), kinh tế (economy), giao tiếp (communitication), kiến thức - phương tiện truyền thông (knowledge and media) và ngoại giao (diplpmacy). Điểm số (score) nằm trong khoảng từ 0 - 1. Do đó, những ngôn ngữ nào có điểm càng gần với 1 lại càng phản ánh mức độ quyền lực của ngôn ngữ đó dựa trên việc đo lường mọi khía cạnh.

Cụ thể, một yếu tố cực quan trọng để đánh giá xem ngôn ngữ đó quyền lực hay không là dựa vào sức mạnh kinh tế. Điều đó đúng với trường hợp của Trung Quốc. Đất nước tỷ dân này hiện nay ngày càng chứng minh được vị thế của mình khi vừa vượt qua Hoa Kỳ để trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới (xét theo tiêu chí PPP - chỉ số cân bằng sức mua). Tương tự, tiếng Nhật và tiếng Đức cũng có kết quả cao ở tiêu chí kinh tế.

Địa lý cũng vô cùng liên quan trong việc đánh giá một ngôn ngữ. Tiếng Tây Ban Nha được sử dụng ở hầu hết các nước Mỹ Latinh; tiếng Pháp được nói ở 3 châu lục và diện tích đất đai của Nga là vô cùng khổng lồ.

Và thực chất ngôn ngữ là phương tiện truyền thông và cách tiêu thụ các phương tiện truyền thông. Điều đó lý giải tại sao tiếng Hindi - ngôn ngữ chính thức của Ấn Độ lại nằm ở vị trí thứ 10 khi quốc gia này dẫn đầu thế giới về số lượng phim truyện được sản xuất ra.

Có bao nhiêu ngôn ngữ trên the giới 2022

Ảnh minh họa: The New York Times

Ngôn ngữ cũng là trung tâm của ngoại giao. Có thể thấy, cả 6 ngôn ngữ có xếp hạng cao nhất theo kết quả PLI 2016 cũng chính là 6 ngôn ngữ chính thức của Liên Hiệp Quốc. Lý giải cặn kẽ hơn, tiếng Anh là ngôn ngữ giúp chúng ta làm việc với hầu hết các tổ chức quốc tế, là ngôn ngữ chính thức của 3 quốc gia thuộc nhóm G7 (Mỹ, Anh và Canada).

Tương tự, tiếng Pháp xếp hạng 3 trong top những ngôn ngữ quyền lực. Theo Berlitz, hiện trên thế giới có 321 triệu người nói tiếng Pháp vào năm 2022, và đây cũng là ngôn ngữ được sử dụng rộng rãi trong các tổ chức quốc tế (Liên minh châu Âu, Tòa án Quốc tế, Liên Hợp Quốc, UNESCO…) - lí giải cho vị thế số 1 của ngôn ngữ này ở hạng mục ngoại giao.

Mặc dù tiếng Anh hiện là ngôn ngữ "thống trị" về mức độ quyền lực, nhưng một ngày nào đó liệu rằng nó có bị thay thế bởi một thứ ngôn ngữ nào khác không? Trước thắc mắc này, PLI cũng đưa ra dự báo về top những ngôn ngữ phổ biến và quyền lực nhất vào năm 2050.

Có bao nhiêu ngôn ngữ trên the giới 2022

Top 10 ngôn ngữ phổ biến nhất vào năm 2050 theo dự báo của The Power Language Index

Vị trí top 10 ngôn ngữ quyền lực nhất trong năm 2050 so với hiện nay theo dự báo của PLI cũng không khác biệt là bao. Tiếng Anh vẫn giữ thế "thượng phong" của mình với 0,877 điểm và tiếng Trung (Mandarin) ở nằm ở vị trí thứ 2 với 0,515 điểm.

Đến năm 2050, tiếng Tây Ban Nha tráo đổi vị trị với tiếng Pháp khi trở thành ngôn ngữ quyền lực thứ 3 thế giới. Tiếng Pháp xếp ở vị trí thứ 4. Những thứ hạng còn lại thuộc về tiếng Ả rập - vị trí thứ 5, tiếng Nga - vị trí thứ 6, tiếng Đức - vị trí thứ 7, tiếng Bồ Đào Nha - vị trí thứ 8, tiếng Hindi - vị trí thứ 9 và tiếng Nhật là ngôn ngữ đứng cuối trong top 10 ngôn ngữ quyền lực nhất tính đến năm 2050.

Tiếng Anh là ngôn ngữ phổ biến nhất trên thế giới, nếu bạn tính cả người bản ngữ và không phải người bản ngữ.

>> Top 10 nước đông dân nhất thế giới năm 2021

MỤC LỤC XEM NHANH

    Có bao nhiêu ngôn ngữ trên thế giới?

    7.139 ngôn ngữ được sử dụng ngày nay.

    Đây là con số được ethnologue tổng hợp trong báo cáo mới nhất năm 2021. Con số đó không ngừng tăng lên và hơn thế nữa, bản thân các ngôn ngữ cũng đang thay đổi. Các ngôn ngữ đang sống và năng động, được nói bởi các cộng đồng có cuộc sống được định hình bởi thế giới đang thay đổi nhanh chóng của chúng ta.

    Đây là thời kỳ mong manh: Khoảng 40% ngôn ngữ hiện đang bị đe dọa, thường chỉ còn lại dưới 1.000 người nói. Trong khi đó, chỉ có 23 ngôn ngữ chiếm hơn một nửa dân số thế giới.

    Có bao nhiêu ngôn ngữ trên the giới 2022
    Chạm vào ảnh để đến với biểu đồ tương tác

    Có bao nhiêu ngôn ngữ đang bị đe dọa?

    3.018 ngôn ngữ đang bị đe dọa ngày nay.

    Giống với tổng số ngôn ngữ, số lượng này thay đổi liên tục. Một ngôn ngữ trở nên nguy cấp khi người dùng bắt đầu dạy và nói một ngôn ngữ nổi trội hơn cho con cái của họ. Do bản chất của chúng, các ngôn ngữ có nguy cơ tuyệt chủng thường có ít người nói và có thể khó có được thông tin về chúng.

    Trường hợp khác, người nói một ngôn ngữ cuối cùng được biết đến có thể chết mà không có hồ sơ công khai. Trong ảnh ở đây là các ngôn ngữ có nguy cơ tuyệt chủng được biết đến ngày nay, mỗi ngôn ngữ được thể hiện dưới dạng ghim màu đỏ ở quốc gia chính của ngôn ngữ đó. Để xem các tên ngôn ngữ cụ thể, hãy chạm vào ảnh để đi đến biểu đồ tương tác.

    Có bao nhiêu ngôn ngữ trên the giới 2022
    Chạm vào ảnh để đến với biểu đồ tương tác

    Top 10 ngôn ngữ phổ biến nhất

    Top 10 ngôn ngữ phổ biến nhất thế giới

    (Chạm vào biểu đồ để xem hiển thị số người sử dụng ngôn ngữ tương ứng)

    1. Tiếng Anh: 1.348.000.000 người nói

    Tiếng Anh là ngôn ngữ phổ nhất trên thế giới, nếu bạn tính cả người bản ngữ và không phải người bản ngữ. Tiếng Anh có nhiều người không phải là người bản ngữ nói hơn và vì vậy có thể được tìm thấy ở nhiều quốc gia hơn, đặc biệt là ở Châu Phi. Tiếng Anh được sử dụng ở 146 quốc gia, một sự khác biệt rõ rệt so với tiếng Quan thoại 38.

    Khi tính toán đối với những người nói ngôn ngữ thứ hai, thứ ba và cao hơn, tiếng Anh là ngôn ngữ phổ biến nhất trên thế giới. Điều này trước hết là do ảnh hưởng thuộc địa của Đế quốc Anh, nhưng sau đó là sự lan rộng của văn hóa Mỹ.

    Bản đồ khu vực có sử dụng tiếng Anh

    Có bao nhiêu ngôn ngữ trên the giới 2022
    Bản đồ các nước có sử dụng tiếng Anh. Màu tím càng đậm thì mật độ người nói tiếng Anh càng cao.

    Có bao nhiêu ngôn ngữ trên the giới 2022

    2. Tiếng Quan Thoại: 1.120.000.000 người nói

    Tiếng Quan Thoại là ngôn ngữ phổ biến nhất trên thế giới khi chỉ tính những người nói tiếng mẹ đẻ (bản ngữ) do dân số lớn của Trung Quốc. Tiếng Quan Thoại là một trong mười ba ngôn ngữ được coi là “tiếng Trung” do có chung hệ thống chữ viết và văn học. Các ngôn ngữ nổi tiếng khác tại Trung Quốc bao gồm tiếng Ngô và tiếng Quảng Đông.

    Bốn ngôn ngữ bản xứ lớn nhất thế giới

    Ngôn ngữSố người nóiTiếng Quan Thoại921.000.000Tiếng Tây Ban Nha471.000.000Tiếng Anh370.000.000Tiếng Hindi342.000.000

    Bởi vì quy mô của tiếng Quan thoại chủ yếu là do người bản ngữ nói, không có gì ngạc nhiên khi thấy nó tập trung ở ít quốc gia hơn – chủ yếu ở châu Á – có nhiều người nói tiếng mẹ đẻ nhất.

    Bản đồ khu vực có người nói tiếng Quan Thoại

    Có bao nhiêu ngôn ngữ trên the giới 2022
    Bản đồ khu vực có người nói tiếng Quan Thoại. Màu tím càng nhạt thì mật độ người nói tiếng Quan Thoại càng thấp.

    3. Tiếng Hindi: 600.000.000 người nói

    Tiếng Hindi (Devanagari: हिन्दी, IAST: Hindī) hay Hindi chuẩn hiện đại (Devanagari: मानक हिन्दी, IAST: Mānak Hindī) là dạng được tiêu chuẩn hóa và Phạn hóa của tiếng Hindustan.

    Cùng với tiếng Anh, tiếng Hindi viết bằng chữ Devanagari và là ngôn ngữ chính thức quy định bởi chính phủ Ấn Độ. Đây là một trong 22 ngôn ngữ được công nhận của đất nước này. Tuy vậy, nó không phải là ngôn ngữ quốc gia vì trong hiến pháp Ấn Độ không nhắc đến điều đó.

    Tiếng Hindi là ngôn ngữ mẹ đẻ ở một vùng mang tên vành đai Hindi tại Ấn Độ. Ngoài Ấn Độ, đây là một ngôn ngữ quốc gia của Fiji (dưới tên tiếng Hindi Fiji) và là ngôn ngữ thiểu số được công nhận tại Mauritius, Trinidad và Tobago, Guyana và Suriname. Tiếng Hindi có thể thông hiểu khi nói với tiếng Urdu, một dạng chuẩn khác của tiếng Hindustan.

    Có bao nhiêu ngôn ngữ trên the giới 2022

    4. Tiếng Tây Ban Nha: 542.000.000 người nói

    Tiếng Tây Ban Nha (español), cũng được gọi là tiếng Castilla hay tiếng Y Pha Nho theo lối nói cũ, là một ngôn ngữ thuộc nhóm Iberia-Rôman của nhóm ngôn ngữ Rôman, và là tiếng phổ biến thứ 4 trên thế giới.

    Nó là tiếng mẹ đẻ của khoảng 471 triệu người, và được dùng bởi 542 triệu người khi tính thêm các người dùng nó như tiếng phụ (theo ước lượng năm 2021).

    Có người khẳng định rằng có thể nghĩ đến tiếng Tây Ban Nha là tiếng quan trọng thứ 2 trên thế giới, sau tiếng Anh, có thể quan trọng hơn cả tiếng Pháp, do (1) càng ngày nó càng được sử dụng nhiều hơn ở Hoa Kỳ, do tỷ suất sinh cao ở những nước dùng tiếng Tây Ban Nha như ngôn ngữ chính thức, (2) do sự mở mang phạm vi kinh tế trong giới nói tiếng Tây Ban Nha, (3) do sự ảnh hưởng của tiếng Tây Ban Nha trong thị trường âm nhạc toàn cầu, (4) do tầm quan trọng của văn học Tây Ban Nha và (5) do nó được sử dụng ở rất nhiều nơi trên thế giới.

    Tiếng Tây Ban Nha được sử dụng phần lớn ở Tây Ban Nha, Bắc Mỹ, Nam Mỹ và Guinea Xích Đạo.

    5. Tiếng Ả-rập chuẩn: 274.000.000 người nói

    Tiếng Ả Rập chuẩn là loại ngôn ngữ bắt nguồn từ tiếng Ả Rập được sử dụng chủ yếu như một ngôn ngữ viết, ngôn ngữ văn học (ví dụ. các tác phẩm của người đoạt giải Nobel của Mahfouz) và ngôn ngữ trong giao tiếp kinh doanh, cũng như ngôn ngữ của tất cả các phương tiện truyền thông Ả rập (ví dụ. BBC tiếng Ả Rập, Qatar đài truyền hình “Al Jazeera” và Wikipedia tiếng Ả Rập).

    Tiếng Ả Rập chuẩn với các tần số khác nhau về khối lượng khác nhau được sử dụng bởi 274 triệu người ở tất cả các quốc gia nói tiếng Ả Rập (Tây Nam Á và Đông Bắc Phi).

    Có bao nhiêu ngôn ngữ trên the giới 2022

    6. Tiếng Bengal: 268.000.000 người nói

    Tiếng Bengal, cũng được gọi là tiếng Bangla, một ngôn ngữ Ấn-Âu được nói tại Nam Á. Đây là ngôn ngữ chính thức và ngôn ngữ quốc gia của Cộng hòa Nhân dân Bangladesh, và là ngôn ngữ chính thức tại một số bang vùng đông bắc Cộng hòa Ấn Độ, gồm Tây Bengal, Tripura, Assam (thung lũng Barak) và Quần đảo Andaman và Nicobar.

    Tiếng Bengal là một ngôn ngữ Ấn-Âu, song cũng được ảnh hưởng bởi nhiều nhóm ngôn ngữ khác tại Nam Á, như các ngôn ngữ Dravida, Nam Á, và Tạng-Miến, tất cả đều đóng góp vào khối từ vựng và một số nét ngữ pháp tiếng Bengal. Ngày nay, tiếng Bengal là ngôn ngữ chính tại Bangladesh và ngôn ngữ phổ biến thứ nhì tại Ấn Độ.

    7. Tiếng Pháp: 267.000.000 người nói

    Tiếng Pháp, trước đây từng được gọi là tiếng Tây, tiếng Lang Sa, là một ngôn ngữ Rôman (thuộc hệ Ấn-Âu). Nó, giống như tiếng Ý, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha, România, Catalonia hay một số khác, xuất phát từ tiếng Latinh bình dân, từng được sử dụng ở Đế quốc La Mã.

    Tiếng Pháp phát triển từ Gaul-Rôman, loại tiếng Latinh tại Gaul, hay chính xác hơn là tại Bắc Gaul. Những ngôn ngữ gần gũi nhất với tiếng Pháp nằm ở miền bắc Pháp và miền nam Bỉ. Một người hoặc quốc gia nói tiếng Pháp có thể được gọi là “Francophone”.

    Tiếng Pháp là ngôn ngữ chính thức tại 29 quốc gia, đa phần là thành viên của la francophonie, một cộng đồng quốc gia Pháp ngữ. Nó là ngôn ngữ thứ nhất tại Pháp, tỉnh Québec của Canada, miền tây Thụy Sĩ, vùng Wallonia tại Bỉ, Monaco, một số phần nhất định khác của Canada và Hoa Kỳ, và tại những cộng đồng Pháp ngữ nhiều nơi.

    Tiếng Pháp là tiếng bản ngữ của nhiều người thứ tư trong Liên minh châu Âu. 1/5 người châu Âu ở vùng phi Francophone nói tiếng Pháp. Do kết quả của việc tạo lập thuộc địa của Pháp và Bỉ từ thế kỷ 17 và 18, ngôn ngữ này được đưa đến châu Phi, châu Mỹ và châu Á. Đa phần người nói tiếng Pháp như ngôn ngữ thứ hai sống ở châu Phi Francophone, đặc biệt là Gabon, Algérie, Mauritius, Senegal và Bờ Biển Ngà.

    8. Tiếng Nga: 258.000.000 người nói

    Tiếng Nga là một ngôn ngữ Đông Slav bản địa của người Nga ở Đông Âu. Nó là ngôn ngữ chính thức ở Nga, Ukraina, Belarus, Kazakhstan, Kyrgyzstan, cũng như được sử dụng rộng rãi ở khắp các quốc gia Baltic, Kavkaz và Trung Á.

    [Tiếng Nga thuộc họ ngôn ngữ Ấn-Âu, là một trong bốn thành viên còn sống của các ngôn ngữ Đông Slav cùng với, và là một phần của nhánh Balto-Slavic lớn hơn. Có mức độ dễ hiểu lẫn nhau giữa tiếng Nga, tiếng Belarus và tiếng Ukraina.

    Tiếng Nga là ngôn ngữ thực tế của Liên Xô cho đến khi nó giải thể vào ngày 26 tháng 12 năm 1991. Tiếng Nga được sử dụng chính thức hoặc trong đời sống công cộng ở tất cả các quốc gia hậu Xô Viết. Một số lượng lớn người nói tiếng Nga cũng có thể được tìm thấy ở các quốc gia khác, chẳng hạn như Israel và Mông Cổ.

    Tiếng Nga là ngôn ngữ mẹ đẻ lớn nhất ở Châu Âu và là ngôn ngữ địa lý phổ biến nhất ở Âu-Á. Đây là ngôn ngữ Slav được sử dụng rộng rãi nhất, với tổng số hơn 258 triệu người nói trên toàn thế giới. Tiếng Nga là ngôn ngữ được sử dụng nhiều thứ bảy trên thế giới theo số người bản ngữ và là ngôn ngữ được sử dụng nhiều thứ tám trên thế giới theo tổng số người nói.

    Ngôn ngữ này là một trong sáu ngôn ngữ chính thức của Liên hợp quốc. Tiếng Nga cũng là ngôn ngữ phổ biến thứ hai trên Internet, sau tiếng Anh.

    Có bao nhiêu ngôn ngữ trên the giới 2022

    9. Tiếng Bồ Đào Nha: 258.000.000 người nói

    Tiếng Bồ Đào Nha hay tiếng Bồ (português hay đầy đủ là língua portuguesa) là một ngôn ngữ Roman có nguồn gốc từ bán đảo Iberia của Châu Âu . Nó là ngôn ngữ chính thức duy nhất của Bồ Đào Nha, Brazil, Angola, Mozambique, Guinea-Bissau, Cape Verde và São Tomé và Príncipe, trong khi là ngôn ngữ đồng chính thức ở Đông Timor, Guinea Xích đạo và Ma Cao.

    Một người hoặc quốc gia nói tiếng Bồ Đào Nha được gọi là “Lusophone ” (Lusófono). Do kết quả của sự mở rộng trong thời thuộc địa, sự hiện diện văn hóa của những người nói tiếng Bồ Đào Nha và Bồ Đào Nha creole cũng được tìm thấy trên khắp thế giới.

    Với khoảng 215 đến 220 triệu người bản ngữ và 40 triệu người nói như ngôn ngữ thứ hai, tiếng Bồ Đào Nha có tổng số khoảng 258 triệu người nói. Đây cũng là ngôn ngữ châu Âu được sử dụng nhiều thứ ba trên thế giới về người bản xứ, là ngôn ngữ được sử dụng rộng rãi nhất ở Nam Mỹ và toàn bộ Nam bán cầu, nó cũng là ngôn ngữ được sử dụng nhiều thứ hai, sau tiếng Tây Ban Nha, ở Mỹ Latinh, một trong 10 ngôn ngữ được nói nhiều nhất ở Châu Phi.

    10. Tiếng Urdu: 230.000.000 người nói

    Tiếng Urdu hay tiếng Urdu chuẩn hiện đại là ngữ tầng (register) chuẩn hóa và Ba Tư hóa của tiếng Hindustan. Đây là ngôn ngữ chính thức, ngôn ngữ quốc gia và đóng vai trò ngôn ngữ bản địa của Pakistan. Tại Ấn Độ, nó là một trong 22 ngôn ngữ chính thức được nhắc đến trong Hiến pháp, và cũng có địa vị chính thức ở Jammu và Kashmir, Telangana, Uttar Pradesh, Bihar, Jharkhand, cũng như lãnh thổ thủ đô Delhi.

    Trừ một loạt từ vựng chuyên biệt hóa, tiếng Urdu thông hiểu với tiếng Hindi chuẩn, một ngữ tầng khác của tiếng Hindustan. “Dạng Urdu” của tiếng Hindustan nhận sự công nhận dưới sự cai trị của người Anh khi họ thay những ngôn ngữ chính thức địa phương ở Bắc và Tây Bắc Ấn Độ bằng tiếng Anh và tiếng Hindustan viết bằng chữ Nastaʿlīq.

    Những yếu tố tôn giáo, xã hội, và chính trị đang đẩy sự khác biệt giữa tiếng Urdu và Hindi ra xa nhau hơn.

    Những quốc gia nào có nhiều ngôn ngữ nhất?

    Papua New Guinea có nhiều ngôn ngữ nhất trên thế giới – hơn 800. Indonesia không kém xa với hơn 700. Các ngôn ngữ được phổ biến không đồng đều trên toàn thế giới. Xu hướng đó rõ ràng cho dù chúng ta đang xem xét toàn bộ khu vực hay từng quốc gia.

    Số ngôn ngữ được sử dụng ở Papua New Guinea còn nhiều hơn hai lần số ngôn ngữ được nói trên khắp châu Âu.