Hạch bạch huyết nằm ở đâu

Skip to content

  1. Đại cương về hạch bạch huyết:

 Hạch bạch huyết nằm ở nhiều nơi trên cơ thể và có kích thước không quá to [thường chỉ vài milimet]. Hệ thống hạch có chức năng như hệ miễn dịch của cơ thể giúp tiêu diệt các vi khuẩn, virus và tế bào lạ khi chúng xâm nhập vào cơ thể. Chỉ đến khi hoạt động mạnh để chống lại bệnh tật hoặc có bệnh lý tăng sinh tổ chức hạch mới sưng to. Hiện tượng nổi hạch biểu hiện bẳng việc xuất hiện các khối nằm cổ, nách, bẹn, dọc cẳng tay, cạnh khuỷu, ổ bụng, trung thất…

Hình ảnh các nhóm hạch bạch huyết ngoại vi có thể sờ thấy được    

2. Nguyên nhân làm hạch bạch huyết to?

Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ miễn dịch, các tế bào miễn dịch trong hạch được sản xuất tăng lên cùng với xác các đại thực bào và tác nhân ngoại lai làm cho hạch bị sưng lên và có thể gây đau. Các nguyên nhân chính khiến hạch to gồm:

  • Virus: thủy đậu, sởi, cúm, HIV…
  • Vi khuẩn: liên cầu, tụ cầu, lao, giang mai, các bệnh lây truyền qua đường tình dục…
  • Ung thư: Nguồn gốc có thể bắt nguồn từ chính các hạch bạch huyết[U Lympho Hodgkin, U Lympho không Hodgkin,…] hoặc các tế bào máu[Lơ xê mi cấp, lơ xê mi kinh xâm lấn hạch]. Cũng có thể ung thư di căn hạch từ một cơ quan khác trong cơ thể. Ví dụ, ung thư vú, ung thư phổi, ung thư dạ dày, ung thư buồng trứng….có thể di căn đến các hạch bạch huyết.

Hình ảnh hạch bạch huyết vùng cổ to

3. Khi nào cần đi khám?

Một số hạch bạch huyết to sẽ trở lại bình thường khi tình trạng nhiễm trùng được cải thiện. Bạn nên đến gặp bác sĩ nếu các hạch bạch huyết bị phát triển to của bạn có một số triệu chứng sau:

  • Đã xuất hiện không có lý do rõ ràng
  • Tiếp tục to lên hoặc đã có mặt trong hai đến bốn tuần
  • Cảm thấy cứng chắc hoặc không di chuyển khi bạn đẩy chúng
  • Đi kèm với sốt liên tục, đổ mồ hôi đêm hoặc giảm cân không rõ nguyên nhân.

4. Bạn sẽ phải làm xét nghiệm gi để chẩn đoán nguyên nhân hạch to?

Tại bệnh viện Ung bướu Nghệ An, với đội ngũ nhân viên y tế chuyên sâu giàu kinh nghiệm sẽ hỏi bệnh sử, thăm khám lâm sàng đồng thời chỉ định một số các xét nghiệm cần thiết như siêu âm [để đánh giá hình thái hạch, số lượng hạch, liên qua hạch và các cơ quan lân cận, chọc hút tế bào hạch, sinh thiết hạch, xét nghiệm máu…để tìm ra chính xác nguyên nhân gây hạch to. Sau đó các bác sỹ sẽ đưa ra phương án điều trị phù hợp cho bạn. 

Nguồn tham khảo:  Bệnh viện 108

Nhiễm trùng tai có thể do dị ứng hoặc nhiễm trùng đường hô hấp trên. Trẻ em có nhiều nguy cơ bị nhiễm trùng tai hơn người lớn, nhưng bệnh này có thể xảy ra ở bất cứ ai.

Nhiễm virus

Có rất nhiều loại virus tấn công cơ thể và ảnh hưởng đến hạch bạch huyết. Thông thường hạch lympho sẽ sưng lên ngay vị trí virus tấn công.

Dưới đây là các loại virus thường đứng sau tình trạng sức khỏe này:

  • Varicella-zoster, virus gây ra bệnh thủy đậu và herpes zoster
  • Rubeola, một loại siêu vi gây sởi
  • Virus HIV, gây ra bệnh AIDS
  • Herpes simplex, virus gây ra mụn rộp miệng, mụn rộp sinh dục và viêm não mụn rộp
  • Cúm, siêu vi khuẩn gây bệnh cúm

Nhiễm khuẩn

Một số loại vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể có thể gây nhiễm trùng. Một số bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn có thể gây ra các triệu chứng hạch bạch huyết sưng lên. Dưới đây là các loại vi khuẩn thường làm sưng hạch bạch huyết:

  • Streptococcus hoặc Strep, vi khuẩn gây ra chứng viêm họng hoặc viêm amidan
  • Staphylococcus hay staph, vi khuẩn gây ngộ độc thực phẩm, hội chứng sốc chất độc [TSS] hoặc viêm vú
  • Mycobacterium tuberculosis, một loại vi khuẩn gây bệnh lao

Nhiễm HIV/ AIDS

Virus gây suy giảm miễn dịch ở người [HIV] là một virus gây ra AIDS. Loại virus này đôi khi không gây ra bất kỳ triệu chứng nào cho người bệnh, do đó bạn có thể được chẩn đoán trễ. Trên thực tế, việc phát hiện bệnh AIDS muộn có thể gây tử vong.

Do đó, nếu bạn bị sưng hạch bạch huyết ở cổ, nách hoặc háng đi kèm với các triệu chứng khác như suy nhược, đau cơ và nhức đầu, hãy đến gặp ngay bác sĩ.

Nhiễm trùng răng

Nhiễm trùng nướu và răng có thể làm hạch bạch huyết sưng lên. Nhiễm trùng răng thường do áp xe răng.

Mononucleosis

Sưng hạch bạch huyết ở cổ và nách có thể liên quan đến bệnh Mononucleosis, một bệnh do virus gây ra. Virus được lây lan từ nước bọt của người bệnh làm bạn bị đau họng, sốt, ngứa, vàng da, chảy máu cam và khó thở.

Nhiễm trùng da

Các bệnh ngoài da cũng có thể làm cho tuyến bạch huyết sưng lên. Đặc biệt, nếu bạn gặp các triệu chứng khác như phát ban, da trở nên đỏ, đau hoặc nóng, ngứa. Dưới đây là một số loại bệnh ngoài da có thể gây sưng hạch bạch huyết:

  • Eczema, đặc biệt ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
  • Viêm da tiếp xúc
  • Áp xe da do nhiễm khuẩn
  • Chấy rận trên da đầu

Đau họng

Đau họng là một bệnh khá phổ biến. Nguyên nhân có thể khác nhau, từ nhiễm virus, nhiễm khuẩn, dị ứng, kích ứng cổ họng, viêm amidan hoặc chấn thương cổ và cổ họng.

Những tình trạng này gây viêm, do đó bạn sẽ thấy sưng hạch ở cổ hoặc dưới hàm.

Rối loạn hệ miễn dịch

Rối loạn hệ miễn dịch có thể làm cho bạn yếu và dễ mắc bệnh do “hàng rào” chống lại mối đe dọa gây bệnh đã bị suy yếu hoặc xáo trộn. Thông thường các rối loạn miễn dịch thường xuất hiện ở những người có bệnh tự miễn như các bệnh thấp khớp và lupus.

Ung thư

Bạn không nên đánh giá thấp sưng hạch bạch huyết vì tình trạng này có thể là khởi đầu của bệnh ung thư. Ví dụ như, trong cơ thể bạn có những tế bào ung thư. Sau đó, các tế bào ung thư di chuyển qua các mạch bạch huyết làm cho hạch này sưng lên.

Một số loại ung thư có thể gây sưng hạch lympho gồm:

  • Ung thư da
  • Ung thư vú
  • Ung thư bạch cầu
  • Ung thư phổi
  • Ung thư dạ dày

Ung thư hạch bạch huyết và các loại ung thư khác vẫn có thể được kiểm soát ở giai đoạn sớm. Do đó, điều quan trọng là bạn phải phát hiện ung thư hạch bạch huyết hoặc các bệnh ung thư khác càng sớm càng tốt.

Các bệnh lây truyền qua đường tình dục

Một số loại bệnh lây truyền qua đường tình dục có thể gây ra sưng hạch bạch huyết. Trong số đó có bệnh giang mai, bệnh lậu và chlamydia. Hơn nữa, nếu các tình trạng sưng do nguyên nhân này xảy ra, hạch ở bẹn thường chịu ảnh hưởng.

Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc sưng hạch bạch huyết?

Một số yếu tố góp phần dẫn đến tình trạng này có thể kể đến như:

Hạch phân bố ở nhiều vị trí trên cơ thể. Việc nổi hạch cổ, sau tai, bẹn, nách… có thể là dấu hiệu cảnh báo sức khỏe của bạn đang có vấn đề. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin tổng quan về hạch cũng như cách phân biệt hạch lành tính và ác tính.

Hạch là một tổ chức lympho phân bố rải rác tại nhiều vị trí khác nhau trong cơ thể như phủ tạng, ổ bụng, phần mềm dưới da. Hạch đóng vai trò quan trọng trong phòng chống các bệnh liên quan đến nhiễm khuẩn. Hầu hết hạch là lành tính nhưng đôi khi là cảnh báo cho các bệnh nguy hiểm.

Chức năng chính của hạch là sản sinh bạch cầu lympho và kháng thể chống lại các tác nhân gây bệnh. Hiện tượng nổi hạch biểu hiện bẳng việc xuất hiện các khối nhỏ kích thước bằng hạt đậu nằm rải rác dọc các khớp cổ tay, bàn tay, mắt cá chân, bàn chân, nách, cổ, bẹn…Hạch có chất dịch bên trong, khi ấn vào các hạch sưng sẽ cảm thấy đau.

Hạch nằm ở nhiều nơi trên cơ thể và thường ở thể chìm, chỉ đến khi hoạt động mạnh để chống lại bệnh tật hạch mới sưng to. Hệ thống hạch có chức năng như hệ miễn dịch của cơ thể giúp tiêu diệt các vi trùng, virus và tế bào lạ khi chúng xâm nhập vào cơ thể.

Nổi hạch ở bẹn

Hạch vùng bẹn sưng to và đau có thể do các nguyên nhân như: bệnh nhiễm khuẩn bộ phận sinh dục, hệ tiết niệu do vi khuẩn Chlamydia, bệnh giang mai, lậu gây ra.

Bên cạnh đó, nếu gặp tổn thương nhiễm khuẩn [xây xước, áp-xe, mụn nhọt…] ở vùng chi dưới, quanh hố chậu thì hạch bẹn cũng sưng to và đau.

Một số bệnh về máu cũng xuất hiện hạch to như bệnh bạch cầu cấp. Hạch thường có kích thước to, mềm, di động xuất hiện tại hố thượng đòn, nách, bẹn, trung thất, mạc treo… kèm theo đó là triệu chứng sốt cao, lách to nhanh, xuất huyết…Trường hợp mắc bệnh bạch cầu mạn tính thể lympho bệnh nhân sẽ xuất hiện nhiều hạch bé, phát triển nhanh và sau hạch sẽ to ra, mềm và di động được.

Nổi hạch sau tai, cổ

Nổi hạch sau tai thường do nhiễm trùng, lao, ung thư đầu cổ, ung thư tuyến giáp… Ở trạng thái bình thường, hạch có kích thước khoảng vài milimet, mềm và khó sờ thấy. Nhưng khi bị viêm nhiễm, ung thư thì hạch sẽ lớn và có thể đau, dính, cứng.

Nổi hạch cổ có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh nguy hiểm

Đối với trẻ có sức đề kháng kém, hạch có thể xuất hiện tự nhiên, khi sức khỏe dần ổn định hạch sẽ hết sưng. Tuy nhiên, hiện tượng nổi hạch sau tai có thể là cảnh báo sớm của nhiều căn bệnh nguy hiểm như:

Bệnh ung thư

Hạch nổi sau tai và sưng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh ung thư ở vùng đầu, cổ, đặc biệt là ung thư tuyến giáp. Theo ghi nhận, hầu hết bệnh nhân ung thư tuyến giáp hạch sẽ tăng kích thước theo thời gian. Giai đoạn đầu, hạch có thể di động nhưng càng về giai đoạn sau lại càng bám chặt ở tai, ấn vào có cảm giác đau và rất cứng.

Bệnh ở hệ bạch huyết

Hệ bạch huyết gồm các mạch bạch huyết và hạch bạch huyết có tác dụng lọc vi khuẩn, độc tố ra khỏi cơ thể. Khi hệ bạch huyết gặp vấn đề thì các hạch bạch huyết sẽ sưng to. Hiện tượng sưng phù hạch bạch huyết xảy ra ở khu vực quanh cổ, gây ảnh hưởng tới quá trình đào thải độc tố của cơ thể.

Triệu chứng của bệnh nhiễm trùng

Khi cơ thể bị virus, vi khuẩn tấn công có thể gây sưng đau, nổi hạch ở xung quanh cổ, tai gây ra các bệnh viêm họng, thủy đậu, sởi… Nếu không không điều trị kịp thời có thể dẫn tới nhiều biến chứng khác như viêm vú.

Bệnh u nang bã nhờn

Các hạch nổi vùng cổ, tai có thể là do u nang bã nhờn gây ra. Những khối u này hình thành ở các tuyến bã nhờn do bị tổn thương hoặc quá trình sản xuất dầu bị ứ đọng. Một số chấn thương như vết trầy xước, mụn trứng cá cũng làm tuyến bã nhờn bị yếu và hình thành các u nang.

Nổi hạch ở nách

Hạch ở nách thường có viền, tròn hoặc hơi dài, cứng, ấn vào có độ di chuyển nhẹ, cảm giác hơi đau khi ấn.

Nổi hạch nách có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư vú

Nếu hạch do viêm sẽ kèm theo các hiện tượng như đau, sưng ngực kèm biểu hiện mệt mỏi, sốt. Nhưng nếu không phải do viêm, cần lưu ý vì đó có thể là dấu hiệu cảnh báo cho một số bệnh nguy hiểm như:

– Do các khối u ở các hạch bạch huyết hoặc gần xung quanh hạch bạch huyết.

– Mắc các bệnh lý liên quan tới bạch cầu

– Khối u lympho hodgkin

– Do ung thư da hắc tố [melanoma]

– Khối u lympho không hodgkin

– Ung thư vú

Đặc biệt, nổi hạch ở nách có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư vú giai đoạn tiến triển, khi tế bào ung thư đã lan sang các hạch bạch huyết vùng nách. Một số dấu hiệu khác cảnh báo ung thư vú khác bao gồm xuất hiện khối u vú, núm vú tiết dịch bất thường, hình dạng, kích thước vú thay đổi, vùng da trên khối u sần sùi, sốt, kinh nguyệt không đều…

Theo các bác sĩ chuyên khoa, có thể dựa trên một số đặc tính sau để phân biệt hạch lành tính và ác tính:

– Kích thước: Hạch lành tính có kích thước chỉ khoảng vài mm đến dưới 1cm và ít có xu hướng to lên theo thời gian. Đối với hạch ác tính, kích thước hạch lớn, tăng nhanh dần theo thời gian, hạch xuất hiện thêm xuất hiện tại nhiều vị trí.

– Khả năng di động: Hạch lành tính có thể di động tốt, không dính vào các tổ chức xung quanh còn hạch ác tính kém di động hơn.

Phân biệt hạch lành tính và ác tính dựa trên kích thước, độ di động…

– Thời gian nổi hạch: Hạch lành tính thường biến mất sau vài ngày, nhiều nhất là 3-4 tuần. Tuy nhiên, cần lưu ý nếu tình trạng hạch nổi kéo dài trên 1 tháng thì rất có thể bởi đây là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý mãn tính hay tiền ung thư.

– Bệnh lý đi kèm: Hạch lành tính xuất hiện khi có viêm nhiễm vùng lân cận, hạch nhỏ và lặn khi tình trạng viêm nhiễm kết thúc.

Việc phân biệt hạch lành tính và hạch ác tính không phải ai cũng nắm rõ bởi thực tế tính chất hạch có thể thay đổi tùy thuộc vào từng trường hợp bệnh. Do đó, người bệnh nên đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán nếu khi có triệu chứng hạch nổi bất thường không rõ nguyên nhân. Tùy vị trí hạch nổi và kết quả khám lâm sàng, bác sĩ có thể chỉ định nội soi, siêu âm, chụp CT, sinh thiết tế bào…

Để được tư vấn về các chương trình ưu đãi cũng như những kiến thức bổ ích về chăm sóc sức khỏe, vui lòng truy cập fanpage:  //www.facebook.com/BenhvienHongNgoc

Video liên quan

Chủ Đề