Maica là ai

Bộ phim Maika - Cô bé đến từ hành tinh khác

Thật khó để khiến trẻ con hiểu được điều đó, nhưng đạo diễn Hàm Trần đã làm được thông qua bộ phim Maika - Cô bé đến từ hành tinh khác.

Chứng kiến cậu bé Hùng buồn vì nhớ người mẹ đã khuất, cô bé ngoài hành tinh Maika đề nghị lấy đi ký ức của cậu về mẹ, để giúp Hùng hết buồn. Hùng từ chối, vì nỗi buồn, nỗi nhớ đó cũng chính là tình yêu. Dù ta không mong muốn, nỗi buồn luôn đến và khiến ta sống ý nghĩa hơn.

Qua Maika, đạo diễn Hàm Trần gửi gắm niềm tiếc thương và tình yêu đối với người mẹ đã mất. Anh đã dồn cảm xúc từ cuộc đời của mình để kể câu chuyện của Hùng [Lại Trường Phú đóng]. Cậu bé mất mẹ, phải xa người bạn thân, xa cách với cha và không chấp nhận người bạn gái mới của cha.

Ở độ tuổi còn quá nhỏ, Hùng đã phải nếm trải cảm giác chia ly, thậm chí là sinh ly tử biệt.

Maika - Cô Bé Đến Từ Hành Tinh Khác

Tiếc thương và chữa lành

Có nhiều cách để mô tả Maika - Cô bé đến từ hành tinh khác. Phim thiếu nhi, siêu anh hùng vui nhộn. Phim thiếu nhi Việt Nam hiếm hoi, sau Trạng Tí phiêu lưu ký và Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh, đầu tư công phu về bối cảnh hoặc kỹ xảo. Câu chuyện đáng nhớ về tình mẫu tử và tình bạn. Bộ phim khiến trẻ con và người lớn đều khóc...

Cũng như Trạng Tí, Maika có ưu điểm lớn so với nhiều phim Việt khác, đó là có tính chủ đề. Nhiều phim Việt quá hời hợt và chỉ tập trung vào việc bày biện các cảnh phim, kể cho xong câu chuyện mà hoàn toàn thiếu vắng chủ đề - ý tưởng trung tâm, triết lý xuyên suốt, linh hồn của câu chuyện.

Chủ đề là thứ lẩn khuất dưới những tình tiết và nhân vật, uốn lượn đâu đó trong các câu thoại, nhưng chỉ cần nhà làm phim tinh tế, khán giả sẽ nhận ra được và còn rất thấm thía.

Maika là một món quà cho trẻ em Việt mùa 1-6 năm nay

Chủ đề của Maika là tiếc thương và chữa lành. Hùng tiếc thương người mẹ đã mất, chữa lành nhờ tình bạn với Maika - cô bé đến từ hành tinh khác [Chu Diệp Anh đóng]. Và thực ra, trong cả hai mối quan hệ, và cả mối quan hệ với người cha nữa, cậu bé đều đang trên hành trình học cách yêu thương.

Với người mẹ dịu dàng, cậu yêu thương cả khi bà đã mất rồi. Với Maika, cậu yêu thương dù không thể ở cạnh. Với người cha xa cách, cậu yêu thương theo cách hàn gắn những khác biệt. Đạo diễn Hàm Trần đồng hành với nhân vật Hùng trên hành trình chữa lành ấy, cũng là khi anh chữa lành cho chính mình.

"Sao tóc lúc nào cũng thơm vậy?" - câu thoại là lời cuối mẹ Hùng nói với Hùng, trên giường bệnh trước khi qua đời, cũng là lời cuối mẹ của Hàm Trần nói với anh.

Phim thiếu nhi là một thể loại kỳ lạ, khi nhà làm phim có thể đưa ra những triết lý giản đơn, đọc qua tưởng chừng như nhẹ bẫng, ai cũng nói được. Chẳng hạn như: Khi ta còn yêu, còn thương một người nào đó thì họ không bao giờ thực sự rời xa ta cả.

Nhưng chính vì những triết lý đó được thể hiện qua hành trình của những đứa trẻ - những con người ngây thơ non nớt trước cuộc đời, mới lần đầu trải nghiệm sự chia ly - nên bỗng trở nên rất thật, rất thấm thía. Người lớn, những ai nhiều lần sinh ly tử biệt với người thân, cũng có thể khóc vì câu đúc kết "giản đơn" đó.

Khán giả lớn cũng có thể tìm thấy ký ức Maika trên màn ảnh nhỏ xưa kia

Sáng tạo của Hàm Trần

Maika - Cô bé đến từ hành tinh khác được làm theo đơn đặt hàng của Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch nhằm khích lệ giới làm phim tư nhân và do BHD sản xuất.

Phim lấy cảm hứng từ cô bé tóc tím Maika - nhân vật quen thuộc trong phim thiếu nhi của Tiệp Khắc năm 1978 và khá quen thuộc với thế hệ khán giả đã trưởng thành ở Việt Nam.

Nguồn cảm hứng là từ nước ngoài nhưng Maika mang đậm dấu ấn cá nhân của Hàm Trần, một trong những đạo diễn có năng lực chuyên môn tốt nhất giới điện ảnh Việt hiện nay. Biên độ sáng tạo của anh rất rộng. Từ phim tài liệu, phim hài tình cảm, phim hành động - tội phạm đến phim thiếu nhi, hầu như thể loại nào anh cũng làm tốt.

Nhiều người bất ngờ khi Hàm Trần làm phim thiếu nhi Maika nhưng với đạo diễn thì không. Bên trong con người anh là một đứa trẻ hồn nhiên nhưng mang nhiều thương tổn của một người Việt xa xứ, chịu nhiều mất mát từ thuở nhỏ.

Vui nhộn và cảm động nhưng Maika không phải là một tác phẩm hoàn hảo. Do điều kiện thời gian gấp rút, sản xuất có bối cảnh phức tạp, phải quay ở nhiều địa phương khác nhau, bị gián đoạn do COVID-19, phim còn một số nhược điểm đáng tiếc.

Thế giới tuổi thơ của trẻ em Việt sẽ có thêm một nhân vật đi vào ký ức, như Maika?

Xét về câu chuyện chính của Hùng, Maika kể khá trọn vẹn. Thế nhưng, phim gây cảm giác hụt hẫng ngay ở hành trình của nhân vật chủ đề, cô bé Maika. Phim chưa phác họa được thế giới của Maika: cô bé đến từ hành tinh nào, đó là một thế giới ra sao, tại sao có năng lực đặc biệt hay những người ngoài hành tinh còn lại đâu?

Một nhược điểm khác là nhân vật phản diện [do Huyme đóng] thiếu câu chuyện nền tạo nên động cơ thuyết phục. Sẽ rất hay nếu nhân vật này cũng có những mất mát, nỗi niềm riêng tương tự Hùng nhưng lầm đường lạc lối vì quá tham vọng.

Người lớn đừng coi thường trẻ con

Cảnh trong phim Maika - Cô bé đến từ hành tinh khác - Ảnh: ĐPCC

Đó là thông điệp đạo diễn muốn gửi gắm thông qua nhân vật người cha của Hùng. Người cha luôn ngờ vực, không tin tưởng Hùng, khiến cả hai ngày càng xa cách.

Hàm Trần đưa tính cách này vào nhân vật vì "Có rất nhiều người lớn coi thường trẻ con. Họ không biết rằng trí tưởng tượng của trẻ con là vô cùng mạnh mẽ".

MI LY

“Làm sao để ‘người lớn thấy nhớ quá, trẻ em thấy giống quá?’” là tiêu đề bài nhận xét của nhà phê bình Lê Hồng Lâm khi viết về “Maika: Cô bé đến từ hành tinh khác.”

Theo cây bút này, một bộ phim thiếu nhi khi làm ra được trẻ em yêu thích đã là một thành công, nhưng có thể chạm tới trái tim của cả những người lớn thì là “cả một trời thách thức.”

Phiên bản gốc “Maika: Cô bé từ trên trời rơi xuống” là phim truyền hình của Tiệp Khắc, được sản xuất trong những cuối 70, đầu 80. Cũng trong thập niên 80, phim được đưa về Việt Nam và làm nên tuổi thơ của thế hệ 7X, 8X.

[Cô bé Maika: Phim Nhà nước rót vốn dự Liên hoan phim Sundance]

Trong hai phiên bản cũ-mới, cả bộ phim lẫn cô bé Maika đều có nhiều sự thay đổi. Khán giả Đặng Hoàng Hải [47 tuổi, quận Hoàn Kiếm] đã chỉ ra một chi tiết - đó là chiếc áo chùm rộng màu cam mà Maika xưa và nay đều mặc trong phim. “Bộ phim không hẳn giống bản gốc, nhưng tạo cảm giác liên kết cho không chỉ hai bố con tôi, mà còn giữa hiện tại và một thời đã qua rất xa,” ông chia sẻ.

Giới phê bình cũng có nhiều cảm xúc và nhận xét tích cực đối với bộ phim. Với nhà phê bình Lê Hồng Lâm, phim “Maika: Cô bé đến từ hành tinh khác” vốn không phải hoàn hảo vì tuyến nhân vật người lớn và kỹ xảo chưa ấn tượng, tuy nhiên, ông đánh giá cao là cảm xúc, diễn xuất của bộ ba diễn viên nhí cu béo [Tin Tin], Hùng [Lại Trường Phú], Maika [Chu Diệp Anh].

“Cậu bé đóng vai Béo có triển vọng trở thành diễn viên hài vì rất duyên. Nhóc đóng bé Hùng thì diễn khá tốt về mặt cảm xúc và sự tổn thương của nhân vật cậu bé mất mẹ. Còn cô bé đóng Maika thì như một thiên thần nhí mới đáp xuống trái đất vậy,” ông nhận xét trên trang cá nhân.

Cùng với đó tại Việt Nam hiện nay, theo đánh giá của ông Lâm, phim điện ảnh dành cho trẻ em, lại thuộc thể loại sci-fi [khoa học viễn tưởng] vốn rất hiếm và khó làm. Vì vậy "Maika" của đạo diễn Hàm Trần xứng đáng được ghi nhận và ủng hộ để dòng phim này sớm có chỗ đứng trong thị trường điện ảnh Việt.

“Hãy cho cả gia đình mình những giây phút thật sảng khoái và ba mẹ được sống lại cái tuổi thơ ngày ấy cùng các bé” cũng là chia sẻ của nữ đạo diễn-nhà sản xuất Ngô Thanh Vân.

Bộ phim gợi nữ đạo diễn sinh năm 1979 về tuổi thơ chen chúc ngoài cửa sổ nhà hàng xóm để đón xem “Maika” của Tiệp Khắc năm xưa. Cùng với đó, Ngô Thanh Vân cũng bày tỏ sự ngưỡng mộ với tài năng của đạo diễn Hàm Trần, người mà cô nhận xét là một nhà làm phim giỏi của nước nhà.

Nhà sản xuất-diễn viên Trấn Thành cũng không nằm ngoài nhóm những nhà làm phim ủng hộ tác phẩm thiếu nhi Việt hiếm hoi này. Anh cho rằng rằng đạo diễn đã kể thành công câu chuyện về đứa trẻ yêu mẹ qua ngôn ngữ điện ảnh sinh động, thông minh và tràn đầy cảm xúc, cuốn hút.

Trấn Thành cho biết anh cũng ấn tượng với diễn xuất của bộ ba nhí trong phim. “Qua diễn xuất xuất thần của 3 bé, tôi lại càng nể hơn nữa tài chỉ đạo diễn xuất của anh Hàm Trần,” Trấn Thành nhận xét.

Trailer phim "Maika: Cô bé đến từ hành tinh khác"

Minh Anh [Vietnam+]