Các nguyên nhân suy giảm testosterone

Theo ước tính, có khoảng 19-39% nam giới gặp phải tình trạng này. Đặc biệt, không chỉ nam giới lớn tuổi bị ảnh hưởng bởi tình trạng này mà thậm chí cả người trẻ tuổi, ngay cả trẻ sơ sinh và trẻ em, cũng có thể mắc phải.

Suy giảm testosterone theo tuổi - Nguồn: UMBRELLA Labs

Các triệu chứng của suy giảm testosterone 

Khi mức độ testosterone suy giảm nhưng không điển hình theo quá trình lão hóa bình thường của cơ thể, thì khả năng cao đến từ các nguyên nhân chính hoặc nguyên nhân thứ phát khác của thiểu năng chức năng sinh dục. Suy sinh dục ở nam giới xảy ra khi tinh hoàn không sản xuất đủ hormone testosterone. Suy tuyến sinh dục có thể bắt đầu từ trong quá trình phát triển của bào thai, trong tuổi dậy thì hoặc khi trưởng thành.

1. Sự phát triển trong thời kỳ bào thai

Nếu tình trạng thiểu năng sinh dục bắt đầu từ trong quá trình phát triển của thai nhi, hậu quả mang lại chính là suy giảm sự phát triển của các cơ quan sinh dục bên ngoài. Tùy thuộc vào thời điểm tình trạng suy sinh dục bắt đầu và mức độ testosterone có sẵn trong quá trình phát triển của bào thai, trẻ nam có thể phát triển:

• Bộ phận sinh dục nữ
• Bộ phận sinh dục không rõ ràng, không rõ ràng là nam hay nữ
• Bộ phận sinh dục nam kém phát triển

2. Tuổi dậy thì

Sự phát triển bình thường có thể bị đe dọa nếu tình trạng thiểu năng sinh dục xảy ra trong tuổi dậy thì. Những vấn đề này có thể đi kèm với:

• Sự phát triển cơ bắp
• Độ sâu của giọng nói
• Thiếu lông trên cơ thể
• Bộ phận sinh dục kém phát triển
• Tay chân quá dài
• Vú to (nữ hóa tuyến vú ở trẻ nam)

3. Giai đoạn trưởng thành

Giai đoạn trưởng thành trong cuộc đời, việc không đủ testosterone có thể dẫn đến các vấn đề khác bao gồm:

• Giảm mức năng lượng của cơ thể
• Giảm khối lượng cơ
• Vô sinh
• Rối loạn cương dương
• Giảm ham muốn tình dục
• Chậm mọc tóc hoặc rụng tóc
• Mất khối lượng xương
• Nữ hóa tuyến vú

Ngoài ra, mệt mỏi và tinh thần uể oải là một số triệu chứng tâm thần - cảm xúc khác cũng thường được báo cáo ở nam giới có lượng hormone testosterone thấp.

Nguyên nhân của tình trạng suy giảm testosterone 

Có hai loại suy sinh dục cơ bản là suy sinh dục nguyên phát và thứ phát.

Tinh hoàn kém hoạt động gây suy sinh dục nguyên phát. Lý do đơn giản là bởi vì chúng không sản xuất đủ lượng testosterone để cơ thể tăng trưởng và phát triển sức khỏe tối ưu. Tinh hoàn hoạt động kém có thể do một đặc điểm di truyền, hoặc cũng có thể mắc phải do tai nạn hoặc bệnh tật.

Một số nguyên nhân gây ra tình trạng này bao gồm:

• Tinh hoàn ẩn: Khi tinh hoàn không xuống khỏi ổ bụng trước khi sinh
• Hội chứng Klinefelter: Tình trạng một người đàn ông được sinh ra với ba nhiễm sắc thể giới tính: X, X và Y.
• Hemochromatosis (thừa sắt do rối loạn hấp thu): Quá nhiều sắt trong máu gây suy tinh hoàn hoặc tổn thương tuyến yên

Các loại tổn thương tinh hoàn có thể dẫn đến suy sinh dục nguyên phát bao gồm:

• Tổn thương tinh hoàn: Tổn thương phải xảy ra đối với cả hai tinh hoàn để ảnh hưởng đến nồng độ testosterone.
• Quai bị thể viêm tinh hoàn: Một thể quai bị lây nhiễm có thể làm tổn thương tinh hoàn.
• Điều trị ung thư: Hóa trị hoặc xạ trị có thể làm tổn thương tinh hoàn.

Suy sinh dục thứ phát

Suy sinh dục thứ phát là do tổn thương tuyến yên hoặc vùng dưới đồi. Các bộ phận này của não kiểm soát việc sản xuất hormone của tinh hoàn. Các điều kiện di truyền hay một vấn đề sức khỏe nào đó có thể bao gồm:

• Rối loạn tuyến yên do thuốc, suy thận hoặc khối u nhỏ
• Hội chứng Kallmann, một tình trạng liên quan đến chức năng bất thường của vùng dưới đồi
• Các bệnh viêm nhiễm, chẳng hạn như bệnh lao, bệnh sarcoidosis (những khối nhỏ các tế bào viêm nhiễm ở các khu vực khác nhau của cơ thể) và bệnh bạch cầu mô, có thể ảnh hưởng đến tuyến yên và vùng dưới đồi
• HIV/AIDS, có thể ảnh hưởng đến tuyến yên, vùng dưới đồi và tinh hoàn

Các trường hợp mắc phải có thể dẫn đến thiểu năng sinh dục thứ phát bao gồm:

• Lão hóa bình thường: Lão hóa ảnh hưởng đến sản xuất và phản ứng với hormone.
• Béo phì: Lượng mỡ trong cơ thể quá cao có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất và phản ứng hormone.
• Sử dụng thuốc: Thuốc giảm đau opioid và steroid có thể ảnh hưởng đến chức năng của tuyến yên và vùng dưới đồi.
• Bệnh đồng thời: Căng thẳng tinh thần nghiêm trọng hoặc căng thẳng thể chất do bệnh tật hoặc phẫu thuật có thể khiến hệ thống sinh sản tạm thời ngừng hoạt động.

Bạn có thể gặp phải tình trạng suy sinh dục nguyên phát, thứ phát hoặc thậm chí là hỗn hợp. Suy sinh dục hỗn hợp thường gặp hơn khi tuổi càng cao. Những người đang điều trị bằng glucocorticoid có thể phát triển tình trạng này. Nó cũng có thể ảnh hưởng đến những người bị bệnh hồng cầu hình liềm, bệnh thalassemia hoặc những người nghiện rượu.

Chúng ta có thể làm những gì?

Nếu bạn đang có các triệu chứng của tình trạng giảm hormone testosterone, thay đổi lối sống là cách tốt nhất giúp giảm bớt các triệu chứng của bạn. Những gì bạn cần làm là tăng mức độ hoạt động thể lực của bản thân và duy trì chế độ ăn uống lành mạnh để giảm lượng mỡ trong cơ thể. Bạn cũng nên tránh dùng các loại thuốc glucocorticoid cũng như các loại thuốc giảm đau opioid. Điều này có thể mang lại hiệu quả cho bạn. Một cách khác là sử dụng liệu pháp thay thế testosterone. Tuy nhiên, cần cân nhắc và đến gặp bác sĩ để được tư vấn và sử dụng một cách an toàn, điều độ và hợp lý.

Tổng kết

Thiếu hụt hormone testosterone là một tình trạng gặp phải ở khá nhiều nam giới, không chỉ trong độ tuổi trung niên mà còn có thể gặp phải ở cả thời kỳ trong bào thai, dậy thì hay trưởng thành. Có rất nhiều nguyên nhân khác nhau có thể dẫn đến tình trạng này, bao gồm các nguyên nhân nguyên phát do di truyền, bệnh tật hay tai nạn gây ra; hoặc các nguyên nhân thứ phát do bệnh lý từ các tuyến nội tiết hay những bệnh lý viêm nhiễm. Tùy thuộc vào các nguyên nhân khác nhau có thể có những biện pháp can thiệp xử lý khác nhau, song phương pháp an toàn và tốt nhất vẫn là một lối sống và sinh hoạt điều độ, lành mạnh, với chế độ ăn uống và tập luyện khoa học để nâng cao thể trạng, sức khỏe của chính bản thân.

Tham khảo thêm thông tin tại: 10 ảnh hưởng của suy giảm Testosteron