Dung hợp tế bào trần của cơ thể

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘIKHOA CÔNG NGHỆ SINH HỌCTiểu luận chủ đề :KỸ THUẬT NUÔI CẤY VÀ DUNG HỢP TẾ BÀO TRẦNGiảng viên hướng dẫn: PGS. TS. Nguyễn Thị Lý Anh1A, ĐẶT VẤN ĐỀ Tế bào trần được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực thí nghiệm và có vai trò quan trọngtrong nghiên cứu khoa học và thực tiễn. Kỹ thuật nuôi cấy và dung hợp tế bào trần cho phép mở rộng nguồn gen của các loài thựcvật, tạo ra các dòng tế bào sản xuất mới mang các đặc tính di truyền ưu việt của cả bố và mẹ. Vậy Tế bào trần là gì? Kỹ thuật nuôi cấy và dung hợp tế bào trần như thế nào?Chúng ta cùng tìm hiểu?3I, Khái niệm protoplastII. So sánh đặc điểm nuôi cấy tế bào trần với nuôi cấy tế bào vẫn cònNỘI DUNGthànhIII, Các kỹ thuật cụ thểIV, Các ứng dụngV, Quy trình minh họa4I. KHÁI NIỆM PROTOPLAST, THẾ NÀO LÀ LAI TẾ BÀO SOMA? Tế bào trần (protoplast) là tế bào thực vật bị tách bỏ thành tế bào, chỉ còn màng sinh chất baobọc khối tế bào chất và nhân tế bào.Protoplast5••Khi hai hay nhiều tế bào trần dung hợp với nhau sẽ hợp thành một tế bàohợp tế bào trần.dungNếu các tế bào trần có nguồn gốc từ các tế bào soma (tế bào sinh dưỡng) thuộc cácgiống, loài, hoặc chi khác nhau dung hợp với nhauhiện tượng dung hợp tế bàosoma (lai soma)Tế bào giống, loài ATế bào lai somaTế bào giống, loài B5Tế bào trần có thể được tạo ra bằng nhiều cách:từ dịch huyền phù tế bàotế bào mô sẹotừ mô tươi nguyên trạng như láĐặc điểm: Để trên môi trường dinh dưỡng thì sau 5- 10 ngày sẽ tạo vách tế bào vàphân chia.yHuềnùphTBMôsẹ o6Tại sao phải nuôi cấy tế bào trầnSự tiếp cận đến MSCnghiên cứu và thao tác trên các thuộc tính của màng tếbào, điều mà không thể thực hiện được khi bị bao phủ bởi vách tế bào. Do tính sẵn sàng có thể sử dụng tế bào trần cho các phương pháp phá vỡ tế bàođể nhanh chóng thâu nhận các bào quan và các đại phân tử mà không gặp phải sựbiến dạng hư hỏng như các phương pháp ly trích thông thường.Do mỗi một tế bào cách ly với tế bào khác trong quần thể tế bào trần và là một hệthống đơn bào nên có thể thao tác tương tự như quần thể vi sinh vật7II. SO SÁNH ĐẶC ĐIỂM NUÔI CẤY TẾ BÀO TRẦN VỚI NUÔI CẤY TẾ BÀO VẪN CÒNTHÀNHƯu thếTế bào không có màng cứng, ở trạng thái đơn bào, mật độ tế bào thu được trên một đơn vị thể tích môi trườngcó thể rất cao.Tế bào trần có khả năng tái sinh rất mạnhCho phép khả năng biến nạp các gen thuận lợi vào tế bào thực vật mà trước kia thường bị vỏ tế bàongăn cản.Cho phép khả năng dung hợp tế bào-gắn hai tế bào trần lại thành một tế bào với hai bộ thông tin ditruyền của hai tế bàoTế bào lai thu đực từ dung hợp hai tế bào trần, được tái sinh và phát triển thành một cây lai8Tồn tạiQuá trình cô lập nuôi cấy phải hoàn thiệnChưa có phương pháp hiệu quả để tuyển chọn các sản phẩm phù hợp.9III, CÁC KỸ THUẬT CỤ THỂ1. Kỹ thuật tách tế2. Kỹ thuật nuôi cấy tế3. Kỹ thuật dung hợp tếbào trầnbào trầnbào trần101. Kỹ thuật tách tế bào trầna)1.2.3.Nguyên tắcEnzyme xenlulolaza, pectinaza và hemixenluloza để phân giải thành TB và giải phóng các tếbào trầnSau khi thành TB được tách ra, tế bào trần phải được phóng thích vào môi trường có áp suấtthẩm thấu cao để tránh nước xâm nhập vào không bào,gây vỡ tế bào chất, bằng việc bổ sungcác chất tạo áp suất thẩm thấu như saccrose, manitol...Nồng độ chất tạo áp suất thẩm thấu và thời gian lưu giữ tối đa thay đổi cho thích hợp vớitừng đối tượng cây trồng11b, Các bước tiến hànhi. Chọn nguyên liệuii. Xử lý gây co nguyênsinh chấtiv. Tách và làm sạchprotoplastiii. Pp tách protoplastv. Xác định chất lượngtế bào trần12i. Chọn nguyên liệuEx vitro: Từ mô lá non (cần phải khử trùng)ii. Xử lý gây co nguyên sinh chấtloạilá,bỏ,môcácđược.Trước khi thành tế bàoInbịvitro:sẹo,tếtếbàobàocầnhuyềnphù ngâm trong dung dịchgây co nguyênsinh chất.Các dung dịch thường được sử dụng như: manitol hoặc sorbitol, đường saccarozo 0.2 M....13iii, Phương pháp tách protoplastCó 2 phương pháp phân lập protoplast phương pháp cơ học: dựa trên cơ sở phá các mối liên kết của mô bằng các dao sắcnhọn và giải phóng các protoplast riêng rẽ. Phương pháp này cho hiệu quả thấp14Phương pháp dùng enzymeThường phải dùng cả ba loại enzyme: Xellulolaza, hemixelluloza, pectinaza.Có hai pp sử dụng enzyme:Sử dụng tuần tự (qua 2 bước)Sử dụng hỗn hợp cả 3 enzymephương pháp dùng enzyme có hiệu quả cao hơn rất nhiều so với phương phápcơ học, phương pháp này cho phép tách được hàng gram protoplast15iv, Tách và làm sạch protoplast•Bằng cách lọc và ly tâm16v, Xác định chất lượng của tế bào trần Quan sát dưới kính hiển vi, các TB có dạng hình cầuthành tế bào đã bị loạibỏ Để phát hiện thành tế bào cách tốt nhất là dùng calcofluor: Calcofluor bám vào các phân tử xenlulozo phát ánh sáng huỳnh quang vớimàu xanh rực rỡ khi soi dưới tia cực tím.Nếu các tế bào trần đã bị loại cellulose thì hiển vi trường có màu tối thẫm, các tếbào trần sẽ không nhìn thấy được ngoại trừ sự tự phát ánh sáng huỳnh quang đỏcủa các lạp thể.17 Xác định khả năng sống sót của tế bào trần: quan sát dưới kính hiển vi.Tế bào chất của những tế bào xuất hiện ở dạng dòng chảy hoặc chuyển đông tròn,trông như các hạt nhỏ trong nguyên sinh chất là những tế bào sống. Một phương pháp khác là kết hợp kính hiển vi huỳnh quang kết hợp với nhuộm xanhEvan để xác định sức sống của tế bào trần.182. Kỹ thuật nuôi cấy tế bào trần•Thường gồm 2 giai đoạn:Nuôi cấy để tế bào trần tái sinh thànhTB và phân chia tạo cụm nhỏ TBNuôi cấy tạo mô sẹo và tái sinh câyhoàn chỉnh Trong tối hay trong điều kiện sáng yếu, trong MT lỏng cólắc hay MT bán lỏng. Môi trường cần giàu dinh dưỡng và chất phù hợp. Nuôi cấy trong điều kiện chiếu sáng với QCK phù hợp, trênMT đặc. Chú ý hàm lượng và tỷ lệ auxin và xytokinin để tái sinhđược cây từ callus.19Gđ 1Sự phân chia của protoplast20Gđ 2Tạo mô sẹo, tái sinh cây và sự phát triển của cây con từ protoplast213. Kỹ thuật dung hợp tế bào trầnDung hợp là hiện tượng cắt đứt màng sinh chất nơi tiếp xúc giữa 2 tế bào trần khác loài do tác độngcủa nhân tố bên ngoài. Sau đó là sự tái tổ chức các màng ban đầu thành một và bao lấy tế bào chất và2 nhân cha mẹ.Có 2 loại dung hợp:Dung hợp đối xứng: dung hợp 2 tế bào trần cùng có nhân ở mức bội thể như nhauDung hợp không đối xứng: Tạo ra thể lai tế bào chất hay còn gọi là Cybrid. Ở đây chủ yếu làtrộn tế bào chất (DNA của ty thể và lạp thể). Một trong hai tế bào trần sẽ bị diệt nhân trước khi dunghợp. Kết quả tạo ra các thể heteroplastid2223Có 2 phương pháp dung hợp tế bào trần:i, Dung hợp bằng hóa chất: NaCl, KCl, NaNO3, dextran sunfat, polyvinyl alcohol…..Xử lý với NaNO3: là phương pháp ra đời sớm nhất (1970), do giả Cummins và Cocking đã dung hợpthành công tế bào trần tách từ đầu rễ của ngô và yến mạch.Để cảm ứng dung hợp, các tế bào trần được xử lý với hỗn hợp dung dịch có 5,5%NaNO3 và 10% saccarozơ, trong 30 phút,ở nhiệt độ 350CPhương pháp này cho hiệu suất thấp24Xử lý với nồng độ Ca2+ cao và pH cao Hỗn hợp tế bào trần tách từ thịt lá được ủ trong môi trường kiềm mạnh có 0,05MCaCl2, 0,4M 9%(W/w) manitol, pH cao(8-10) và ly tâm nhẹ ở 50g trong 3 phút,0tiếp theo đem ủ trong nước ở nhiệt độ 37 C trong 45 phút.Bằng phương pháp này, Keller và Melchers(1973) đã dung hợp thành công tế bàotrần tách từ mô dậu của 2 dòng thuốc lá25

Tiến hành dung hợp tế bào trần có kiểu gen AAbb với tế bào trần có kiểu gen DDee thì sẽ tạo ra tế bào song nhị bội có kiểu gen nào sau đây?

A. AbDe.

B. AADD

C. AAbbDDee

D. aabbDDee

Lai tế bào xôma (hay dung hợp tế bào trần) là:

Cây Pomato (cây lai giữa khoai tây và cà chua) được tạo bằng phương pháp:

Khẳng định nào không đúng khi nói về nhân bản vô tính ở động vật?

Kĩ thuật di truyền thực hiện ở thực vật thuận lợi hơn ở động vật vì:

 Công nghệ tế bào đã đạt được thành tựu nào sau đây?

Chọn đáp án C.

Tế bào song nhị bội sẽ mang kiểu gen của cả hai loài = AAbb + DDee = AAbbDDee.

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Trang chủ

Sách ID

Khóa học miễn phí

Luyện thi ĐGNL và ĐH 2023