Những dòng thơ trên có ở trong bài thơ nào [Ngữ văn - Lớp 9]
1 trả lời
Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi: [Ngữ văn - Lớp 10]
1 trả lời
Kể về 1 kỉ niệm sâu sắc với người thân [Ngữ văn - Lớp 6]
1 trả lời
Hướng dẫn soạn bài Bàn về đọc sách để thấy được tầm quan trọng cũng như ý nghĩa của việc đọc sách. Đồng thời là những phương pháp đọc sách hữu hiệu đã được tác giả Chu Quang Tiềm đúc rút qua nhiều năm nghiên cứu
Soạn bài: Bàn về đọc sách [chi tiết]
Câu 1. Vấn đề nghị luận của bài viết này là gì? Dựa theo bố cục bài viết hãy tóm tắt luận điểm của tác giả khi triển khai vấn đề ấy?
- Vấn đề nghị luận: Bài viết trả lời câu hỏi: Đọc sách có ý nghĩa như thế nào? và Phương pháp để chọn sách và đọc sách có hiệu quả là gì?
- Bố cục bài viết: Có thể chia bài viết thành 3 phần, mỗi phần tương ứng với một luận điểm được tác giả triển khai
+ “Đầu … nhằm phát hiện thế giới mới”: Tầm quan trọng của việc chọn sách và đọc sách hay nói cách khác là việc trình bày lý do vì sao con người cần đọc sách.
+ “Lịch sử càng tiến lên … đến tự tiêu nhiều lực lượng”: Những khó khăn và trở ngại trong chọn sách và đọc sách có chất lượng trong hoàn cảnh có quá nhiều sự lựa chọn về sách như hiện nay.
+ Phần còn lại: Từ những khó khăn chỉ ra ở phần trên, tác giả đưa ra gợi ý về việc chọn sách và đọc sách có hiệu quả nhất, đặc biệt là trên hai lĩnh vực: chuyên môn và thường thức đời sống.
Câu 2. Qua lời bàn của Chu Quang Tiềm, em thấy sách có tầm quan trọng như thế nào, việc đọc sách có ý nghĩa gì?
Ngay ở phần đầu tiên của bài viết tác giả đã chỉ ra được tầm quan trọng của việc chọn sách và đọc sách. Điều đó cũng chính là trả lời cho câu hỏi: Tại sao con người lại cần phải đọc sách?
- Sách là kho tàng lưu giữ di sản văn hóa mà nhân loại thu lượm, đúc kết, tinh lọc quá tiến trình lịch sử từ thửa sơ khai đến hiện tại. Con người chỉ có thể vươn xa hơn nữa trên con đường chinh phục đỉnh cao tri thức khi dựa vào những tinh hoa đã được đúc kết. Nếu chúng ta từ chối không tiếp nhận di sản đó tức là đang tự kéo mình đi thụt lùi, lạc hậu.
- Đọc sách là trả món nợ với ông cha. Tất cả những gì có trong sách chính là mồ hôi, xương máu, vừa là kinh nghiệm vừa là trí tuệ của bao thế hệ chắt chiu, kết tinh trong đó. Tác giả cho rằng đọc sách là “ Ôn lại kinh nghiệm, tư tưởng của nhân loại mấy nghìn năm trong mấy chục năm ngắn ngủi, là một mình hưởng thụ hết các kiến thức, lời dạy mà biết bao người trong quá khứ đã khổ công tìm kiếm mới thu nhận được”. Như vậy chỉ qua sách thì con người mới có thể sống và trải nghiệm mọi văn hóa, mọi lĩnh vực, mọi vùng miền, mọi luồng tư tưởng, sống cuộc đời ở mọi thời đại. Tác giả muốn nhấn mạnh rằng cuộc sống con người có giới hạn, không ai cưỡng lại được quy luật “ Sinh, lão, bệnh, tử” để kéo dài tuổi thọ cho mình nhưng tri thức thì không bao giờ là giới hạn nên con người luôn luôn có thể mở rộng tri thức thông qua đọc sách. Sách giúp ta tiếp nhận kinh nghiệm xã hội và kinh nghiệm sống. Như vậy, đọc sách còn là sự chuẩn bị hành trang để bền bỉ trên con đường chinh phục học vấn, tích lũy tri thức nhằm khám phá thế giới quanh ta
Câu 3. Muốn tích lũy học vấn, đọc sách có hiệu quả, tại sao trước tiên cần biết chọn lựa sách mà đọc? Theo tác giả, nên chọn lựa thế nào?
- Lý do cần biết lựa chọn sách mà đọc là:
Trong bối cảnh thế giới bùng nổ thông tin với lượng sách được in càng nhiều. Do vậy, nếu đọc sách tràn lan, không biết cách chọn lọc, xử lý thông tin thì con người dễ vấp phải hai nguy hại được tác giả chỉ ra trong bài viết:
+ Sách nhiều khiến con người không chuyên sâu. Liếc qua thì nhiều mà kiến thức đọng lại trong đầu lại chẳng được bao nhiêu. Hơn nữa, những kiến thức được tiếp thu hời hợt, nông cạn như vậy không những không có lợi mà thậm chí còn có tác dụng ngược lại cho người hấp thụ chúng. Đọc sách mà không chịu nghiên cứu thì kiến thức thu được không đảm bảo cả về chất và về lượng. Thiếu hụt kiến thức về lượng khiến con người hiểu biết ít ỏi, không thể kiến giải và phân tích những vấn đề trong cuộc sống. Nhưng đáng sợ hơn là thiếu hụt kiến thức về chất, kiến thức chỉ tiếp thu một cách hời hợt dễ dẫn đến những sai lầm hay ngộ nhận, từ đó con người có những phát biểu hoặc hành xử sai trái. Như vậy khiến cho việc đọc sách trở nên phản tác dụng.
+ Sách nhiều khiến con người lạc hướng. Khi ham đọc nhiều mà không chú ý đến chất, dễ sa vào những cuốn sách vô thưởng vô phạt làm lỡ mất đi cơ hội và thời gian để đọc những cuốn sách có ích khác. Kiến thức thì vô hạn mà thời gian con người có thì lại hữu hạn do đó việc lựa chọn sai sách sẽ dẫn đến lãng phí thời gian vô bổ, thậm chí là hấp thụ những kiến thức sai.
- Theo tác giả, cách để chọn sách là:
+ Chọn những cuốn sách thật sự giá trị, “ đọc sách không cốt lấy nhiều, quan trọng là phải chọn cho tinh, đọc cho kĩ. Chỉ khi chọn được những cuốn sách có giá trị thì con người mới có thể “ Sách cũ trăm lần xem chẳng chán - Thuộc lòng, ngẫm kĩ một mình hay”
+Đọc sách cần chữ “ sâu”: Cần chọn và đọc kĩ, nghiền ngẫm những cuốn sách liên quan đến chuyên môn. Không chỉ đọc mỗi sách giáo khoa [bậc học phổ thông] hoặc giáo trình [bậc đại học] mà mỗi môn cần chọn 3-5 cuốn sách liên quan để trau dồi, bổ sung kiến thức. Phép tính tác giả đưa ra trong bài “ Tổng cộng số sách cần đọc chẳng qua trên dưới 50 quyển” mang tính thuyết phục khá cao. Với số lượng sách chuyên môn như thế vừa đảm bảo về mặt số lượng khi đưa ra con số hợp lý khiến việc học và đọc không bị quá tải vừa đảm bảo chất lượng để con người không ham đọc quá nhiều mà bỏ qua yếu tố về chất.
+ Đọc sách cần chữ “ rộng”: Bên cạnh đọc chuyên sâu thì cũng không nên xem thường những loại sách thường thức, gần gũi với chuyên môn của mình. Tác giả lập luận rằng vũ trụ là một thể thống nhất, không một lĩnh vực nào có thể tách rời biệt lập với những lĩnh vực khác vì thế nên nó không thể vượt qua thể thống nhất đó. Chính vì vậy dù nghiên cứu chuyên sâu 1 lĩnh vực nào thì cũng ít nhiều cần có kiến thức về những lĩnh vực ngoài nó “ Trên đời không có học vấn nào có thể cô lập, tách rời học vấn khác”. Nếu không có hiểu biết chung về các lĩnh vực khác mà chỉ chăm chăm đến lĩnh vực chuyên môn thì càng tiến sâu sẽ càng rối, càng khó nắm bắt và dần đi đến bế tắc.
Từ việc bàn về cách đọc “ sâu” và đọc “ rộng thì tác giả rút ra công thức chung để tiếp thu được tối đa tri thức qua việc chọn sách và đọc sách đấy là “ Trước hãy biết rộng rồi sau mới nắm chắc, đó là trình tự để nắm vững bất cứ học vấn nào”. Như vậy trước hết hãy chọn sách thường thức để có hiểu biết chung về cuộc sống, sau đó mới chọn đến sách chuyên môn và dựa vào những kiến thức chung đã đọc để làm bàn đạp tiến sâu hơn đến đỉnh cao tri thức.
Câu 4. Phân tích lời bàn của tác giả bài viết về phương pháp đọc sách. Tìm hiểu cách lập luận, trình bày ở phần này.
Việc tiếp thu tri thức chỉ có hiệu quả khi có phương pháp đọc sách đúng đắn. Dù chọn sách có hay đến mấy nhưng không có phương pháp đọc thì khó có thể tiếp thu hết tinh hoa đã được đúc kết trong cuốn sách đã chọn. Lời bàn của Chu Quang Tiềm về phương pháp đọc sách rất sâu sắc mà cũng rất dễ hiểu. Qua đó có thể rút ra được một số điểm về phương pháp đọc hiệu quả như sau:
- Không nên đọc sách lướt qua, “liếc qua” thì nhiều mà “ đọng lại” thì ít. Ở lời bàn này tác giả sử dụng phương pháp so sánh để lập luận, trình bày:
+ Thứ nhất, tác giả so sánh cách đọc sách của các học giả Trung Hoa cổ đại “ một đời bạc đầu mới học hết một quyển kinh”, “miệng đọc, tâm ghi, nghiềm ngẫm đến thuộc lòng, thấm vào xương tủy, biến thành nguồn động lực tinh thần, cả đời dùng mãi không cạn”. Do sách thời xưa rất hiếm nên sự lựa chọn là không nhiều. Những học giả xưa có được sách thì quý tựa ngàn vàng, mỗi cuốn đều đọc kĩ nghiền ngẫm. Chỉ có thế thì tri thức mới dần dần thấm và được tinh lọc để biến từ tri thức của tác giả thành tri thức của người đọc.
+ Thứ hai, tác giả so sánh tác hại của việc đọc qua loa “ giống như ăn uống, các thứ không tiêu hóa được tích càng nhiều, thì càng dễ sinh ra bệnh đau dạ dày, nhiều thói xấu hư danh nông cạn đều do thói xấu ăn tươi nuốt sống đó mà ra cả”. Lối so sánh mang tính tương phản trên chỉ ra được hậu quả của việc đọc sách qua loa, không những không có lợi mà ngược lại còn gây bất lợi. Điều này có điểm giống với việc chọn sách hời hợt, [ ý 1 phần Lý do của việc cần biết chọn sách mà đọc – câu hỏi 3]
+ Thứ ba, so sánh cách chiếm lĩnh học vấn như “ đánh trận, cần đánh vào thành trì kiên cố, … Mục tiêu quá nhiều, che lấp mất vị trí kiên cố,…., chỉ đá bên đông, đấm bên tây, hóa ra thành lối đánh” tự tiêu hao lực lượng”. Cách so sánh mang tính ẩn dụ này phát huy được tính tưởng tượng trong người đọc, tạo tâm thế chủ động hơn trong việc đọc sách.
- Không nên chọn sách tràn lan, quyển nào cũng đọc mà phải đọc có hệ thống và đọc có suy ngẫm. Ở đây tác giả lựa chọn phương pháp so sánh: đọc 10 quyển sách không quan trọng bằng việc dành sức lực đọc 10 quyển ấy để đọc một cuốn giá trị và quan trọng hơn là đọc quyển ấy 10 lần để thấm hết tư tưởng trong đó. Như vậy, đọc sách nhiều không quan trọng bằng việc đọc ít nhưng có chọn lọc, biết nghiền ngẫm và trau dồi những tri thức mình đã được học trong cuộc sống. Đó là quá trình biến tri thức của người thành tri thức của mình.
- Cũng theo ông, đọc sách không chỉ là việc học tập, tích lũy tri thức mà còn là chuyện rèn luyện khí chất, học làm người. Đọc sách giúp con người có kiến thức. Khi có kiến thức thì con người sẽ hành xử biết suy xét, điềm đạm hơn từ đó góp phần hình thành nên khí chất và văn hóa ứng xử của con người.
Câu 5. Bài viết Bàn về đọc sách có sức thuyết phục cao. Theo em điều ấy được tạo nên từ những yếu tố nào?
Theo em, sức thuyết phục của bài viết xuất phát từ hai yếu tố:
* Nội dung:
- Bài viết bàn về vấn đề tuy không mới nhưng rất cần thiết: đọc sách. Hầu như con người ở bất cứ dân tộc, đất nước, vùng miền, độ tuổi, giới tính, hoàn cảnh nào cũng cần phải đọc sách và trau dồi tri thức. Tuy nó là hoạt động thường ngày nhưng không phải ai cũng thấu hiểu được lý do tại sao mình cần đọc sách và làm thế nào để đọc sách đúng cách. Tác phẩm này ra đời nhằm trả lời hai câu hỏi cốt lõi của hoạt động đọc sách - vốn là hoạt động không thể thiếu của mỗi chúng ta cho nên đọc bài viết cũng là khi người đọc đang tự soi lại chính mình.
- Bản thân tác giả là một học giả nổi tiếng, dành cả cuộc đời để nghiên cứu cho nên những kiến thức mà tác giả viết ra đều có sự quan sát, chiêm nghiệm sâu sắc.
* Nghệ thuật:
-Bài văn có một bố cục chặt chẽ hợp lí, gồm 3 phần với các luận điểm rất rõ ràng, có tính thống nhất với nhau nhưng không hề trùng lặp.
- Các nhận định, ý kiến tác giả đã đưa ra đều xác đáng, hợp lẽ. Tác giả sử dụng các phương pháp lập luận như so sánh, tương phản. Từng luận điểm đều có những luận cứ, dẫn chứng cụ thể. Không những sử dụng ví dụ thực tế mà còn lồng ghép những câu chuyện lịch sử, vận dụng nhuần nhuyễn kiến thức về sức khỏe, quân sự,…
- Ngôn ngữ trong sáng, súc tích, sử dụng đan xen nhiều thành ngữ, lối văn cổ. Do đó lối hành văn của ông không hề khô khan, giáo điều mà ngược lại cách viết lại rất giàu hình ảnh, nhiều cách ví von vừa cụ thế vừa thú vị...
- Soạn bài: Bàn về đọc sách [ngắn nhất]
Soạn bài Bàn về đọc sách [hay nhất]
Bàn về đọc sách của Chu Quang Tiềm là kết quả của cả một giai đoạn góp nhặt kinh nghiệm, là tâm huyết của người đi trước cô đọng, gìn giữ cho thế hệ sau.
Câu 1.Vấn đề nghị luận của bài viết này là gì? Dựa theo bố cục bài viết, hãy tóm tắt các luận điểm của tác giả khi triển khai vấn đề ấy.
-Vấn đề bài viết muốn bàn luận là vấn đề đọc sách
-Phần 1: Từ đầu đến thế giới mới: Nêu vai trò, khẳng định tầm quan trọng và ý nghĩa của việc đọc sách .
-Phần 2: Tiếp đến tiêu hao lực lượng: bàn về những khó khăn, sự nguy hại của việc đọc sách trong tình hình hiện nay.
-Phần 3: Còn lại: Cách chọn sách cần đọc và cách đọc như thế nào để đạt hiệu quả.
Câu 2.Qua lời bàn của Chu Quang Tiềm, em thấy sách có tầm quan trọng như thế nào, việc đọc sách có ý nghĩa gì?
Sách là nơi ghi chép, cô đúc và lưu truyền mọi tri thức, mọi thành tựu mà loài người tìm tòi, tích lũy qua từng thời đại. Những cuốn sách có giá trị có thể xem là những cột mốc trên con đường phát triển học thuật của nhân loại, những thành tựu, những hiểu biết những việc làm để đưa đời sống phát triển, để tiếp tục con đường mà nhân loại đang đi lên. Đọc sách, lắng nghe và làm theo những lời dạy trong đó, thế hệ trẻ ngày nay sẽ làm vừa lòng thế hệ đi trước, đáp lại những kì vọng của ông cha ta. Đọc sách để rút kinh nghiệm theo những điều nhân loại đã đúc kết, để nối tiếp con đường nhân loại đang đi chính là cách mà những người được hưởng thụ di án tinh thần nhân loại đền ơn đáp nghĩa các thế hệ đi trước. Là cách thiết thực, chủ động, hiệu quả để mỗi chúng ta làm được cuộc chiến trên con đường học vấn, nhằm phát hiện thế giới mới, việc đọc sách nhằm nâng cao nhận thức bồi bổ trí tuệ, phát triển tâm hồn, tình cảm, đào tạo lối sống, hành động, suy nghĩ để trưởng thành hơn, sống có ích hơn.
Câu 3. Muốn tích lũy học vấn, đọc sách có hiệu quả, tại sao trước tiền cần biết lựa chọn sách mà đọc? Theo tác giả, nên chọn lựa như thế nào?
Để trau dồi học vấn, đọc sách có hiệu quả , chọn sách để đọc có kiến thức phổ thông, sách đọc để trau dồi học vấn chuyên môn. Theo tác giả là đọc rộng ra theo yêu cầu các môn học và năm đầu đại học, mỗ môn nên chọn từ 3 đến 5 cuốc xem cho kỹ, tổng cộng cũng chẳng qua trên dưới 50 quyển…. Các kiến thức cơ bản nhất luôn là nền tảng quan trọng đã bạn chạm tới những triết lý cao cả. Hay nói cách khác muốn hiểu được những điều lớn lao chúng ta phải đi từ những sự nhỏ nhặt nhất. Để từ đó chúng ta mới tiếp thu được sâu sắc nhất, toàn diện nhất mọi mặt của kiến thức.
Câu 4.Phân tích lời bàn của tác giả bài viết về phương pháp đọc sách. Tìm hiểu cách lập luận, trình bày ở phần này?
Đọc sách không cốt lấy nhiều, quan trọng nhất là phải chọn cho tinh, đọc cho kĩ, đọc ít mà kĩ, không nên đọc lướt qua, lựa chọn sách cho phù hợp với lứa tuổi, trình độ yêu cầu học vấn của bản thân. Có rất nhiều những sai lầm phát sinh khi chúng ta đọc sách, do mọi người thường hiểu sao về việc đọc sách và chọn lựa sách. Thường thì chúng ta hay hứng lên, thấy thích một chủ đề nào đó là sẽ mua ngay cuốn sách về chủ đề đó rồi đọc. Có thể lúc đó bạn sẽ đọc vội vàng để thỏa mãn ham muốn lúc đó của mình. Điều đó là không nên, chúng ta nên lựa chọn kĩ lưỡng, đọc từ từ, lựa chọn có kế hoạch, không nên làm theo ham muốn. Khi đọc sách cần chú ý cả đến những loại sách xung quanh chủ đề mà cuốn sách chúng ta đang đọc từ đó sẽ có cái nhìn tổng thể hơn, tiếp thu được sâu rộng kiến thức, không nên chê bai bất cứ đầu sách nào.
Câu 5. Bài viết Bàn về đọc sách có sức thuyết phục cao. Theo em, điều ấy được tạo nên từ những yếu tố cơ bản nào?
Cách tác giả truyền đạt nội dung và trình bày chúng đều đạt sự thấu tình. Các ý kiến nhận xét đưa ra một cách chính xác, có lỹ lẽ chặt chẽ, vừa sinh động, lại dễ hiểu.
Các phần được sắp xếp hợp lý, bố cục rõ ràng, các ý được dẫn dắt tự nhiên. Phần 1 là phần đặt vấn đề, phần 2,3 là phần giải quyết vấn đề, không có phần kết do đây là đoạn trích chứ không phải là một văn bản trọn vẹn.
Sử dụng cách viết giàu hình ảnh qua cách ví von vừa thú vị vừa cụ thể như ở phần 2 của đoạn trích.
*] Tổng kết: Qua đây có thể thấy đọc sách là con đường quan trọng để tích lũy, nâng cao học vấn. Đọc sách cần kết hợp giữa đọc rộng và đọc sâu, vừa đọc sách chuyên sâu vừa đọc sách thưởng thức. Đọc phải có mục đích, phải suy ngẫm, phải đọc kĩ.
Tổng kết bài Bàn về đọc sách
Các bài viết liên quan bài Bàn về đọc sách:
- Tác giả tác phẩmBàn về đọc sách
- Dàn ý phân tíchBàn về đọc sách