Trên tiktok đang có 1 clip gây nhiều tranh cãi, cụ thể rằng bạn tiktoker ấy có 1 người bạn sau 4 năm học quản trị kinh doanh đã về quê làm công nhân, phát biểu rằng "Quản trị kinh doanh không dành cho con nhà nghèo"
Với bản thân mình, người ra trường với tấm bằng Cử nhân Quản trị Kinh doanh [QTKD] và cũng không phải con đại gia thì thì câu phản biện của mình dành cho phát biểu ở trên là: “Không chỉ quản trị kinh doanh, mà tất cả các ngành ở trường đại học đều không dành cho con nhà nghèo!”
Vì sao? Với học phí học càng ngày càng cao, cộng với tình trạng thừa thầy thiếu thợ, chi phí cơ hội để theo học đại học đang ở mức cao đáng báo động. Nếu sinh viên vẫn đem tinh thần học bị động, học đối phó, học cho qua thì chắc chắn rằng 4 năm giảng đường đó sẽ vô cùng lãng phí, cả về tiền bạc lẫn thời gian.
Bất kì ngành học nào, kể cả QTKD, khi tuyển mộ học viên đều ghi rõ các vấn đề về học phí, chương trình học, điểm đầu vào,… và không hề có một thông tin giới hạn nào về giới tính, gia cảnh. Vì bản chất giáo dục là dành cho mọi người!
[Chắc hiện giờ chỉ trừ mảng Công nghệ Thông tin thì học kiểu gì cũng có công việc với thu nhập tốt do thị trường việc làm đang ở tình trạng cầu áp đảo cung]
Không thể không phủ nhận ngành QTKD được thành lập với mục đích đào tạo những nhà khởi nghiệp, những vị giám đốc tương lai, cùng với đó là rất nhiều cựu sinh viên ngành QTKD đã và đang lèo lái doanh nghiệp của riêng mình. Tuy nhiên, với trải nghiệm bản thân 2.5 năm học chuyên ngành QTKD của cá nhân, mình còn nhận thấy 1 điều hay ho khác của ngành này: Khi bạn chưa thể xác định được định hướng công việc, hãy theo học QTKD!
Không phải ai cũng kịp thời chọn được định hướng cho mình ngay ở cấp 3, thậm chí nhiều người học xong 4 năm đại học vẫn loay hoay câu hỏi: Đâu là hướng đi của mình.
Ngành QTKD sẽ đưa bạn đến với gần như toàn bộ các ngành nghề, bộ phận của doanh nghiệp từ Marketing, Kế toán đến Sản xuất, Nhân sự,…Có thể gọi vui rằng do thời lượng học có hạn nên sinh viên chỉ được học theo kiểu “cưỡi ngựa xem hoa”, biết mỗi thứ một chút [Sinh viên QTKD thường hay đùa rằng mình cái gì cũng biết cả, chỉ trừ biết điều]. Dù vậy, đó cũng là cơ hội để sinh viên được thử nghiệm xem ngành nghề đó liệu có phù hợp với bản thân. Sau thử nghiệm đó, nếu bạn cảm thấy thích thú, hãy tiếp tục tìm hiểu sâu hơn về nó [sách, khóa học nghiệp vụ, theo học các môn chuyên sâu hơn,...] Còn nếu không phù hợp, hãy cảm thấy may mắn vì mình chỉ tốn có 10 buổi học để phát hiện ra điều đó. Cá nhân mình may mắn tìm được “nửa ấy” là ngành Nhân sự chính là nhờ 2 bộ môn Hành vi Tổ chức và Quản trị Nguồn nhân lực.
Một lợi thế khác của việc học nhiều ngành nghề đó của QTKD. Đó là việc sinh viên sẽ có một nền tảng khá ổn về việc một doanh nghiệp vận hành: các giai đoạn phát triển của một doanh nghiệp, sự quan trọng và mối liên hệ giữa các bộ phận, góc nhìn của quản trị trong doanh nghiệp,… Và đây là một bước đệm vô cùng tốt để phát triển nhiều hơn về Nhạy bén kinh doanh [Business Acumen] – đến đây thì chắc mọi người cũng hiểu được lợi thế to lớn của QTKD rồi nhỉ?
Không dừng lại ở đó, Nam muốn đề cập đến một khía cạnh khác về sự khác biệt giữa các ngành học: Đó chính là Môi trường hình thành tính cách.
Với tính chất của các bộ môn theo học, cách tiếp cận từng môn, hình thức thi cử, giảng viên đào tạo,…sẽ hình thành tính cách khác nhau của mỗi nhóm sinh viên thuộc từng ngành nghề. Sinh viên Kiểm toán sẽ khác sinh viên Logistics, sinh viên Ngoại thương sẽ vô cùng "lạ lẫm" trong mắt sinh viên Kinh tế công.
Sẵn tiện mình xin chia sẻ một câu chuyện rất thú vị mà một giảng viên đã kể với mình: Sinh viên mỗi ngành sẽ có cách làm bài thi khác nhau. Thường thì sinh viên kế toán sẽ đọc đề thi và bắt tay ngay vào làm [bởi các bạn hay phải đối mặt với tình trạng phải giải quyết rất nhiều số liệu trong một thời gian ngắn], sinh viên Marketing thì hay “quay cóp” khi làm đề lý thuyết và hay sử dụng tiếng Anh khi trả lời câu hỏi [lí do vì sao chắc cũng dễ hiểu], sinh viên QTKD thì lại dành thời gian để đọc toàn bộ đề bài, suy ngẫm rồi mới bắt đầu triển khai bài làm [hệt như cách các bạn ấy làm bài tập lập kế hoạch ở rất nhiều môn học]
Có thể nói, với việc được đào tạo với góc nhìn một người “giám đốc” mà sinh viên QKTD khá năng động và đặt biệt khi ra trường, họ sẽ làm việc với tâm thế mình cũng chính là một người “chủ” của doanh nghiệp, sẵn sàng lăn xả và luôn hướng đến mục tiêu chung của tổ chức. Thử hỏi có doanh nghiệp nào có thể từ chối một người nhân viên như thế?
Mặt khác, mình cũng muốn nói về việc có nhiều ý kiến bảo rằng theo học QTKD với nhiều kiến thức như vậy, rộng như vậy thì chẳng mấy chốc sẽ “trả lại hết cho thầy cô”. Thật ra thì con người ai cũng sẽ vậy, nếu kiến thức, kỹ năng mà lâu không lấy ra sử dụng, mài dũa thì sẽ mai một và dần quên lãng, để dành chỗ cho những kiến thức mới. Nếu không tin bạn hãy thử thi làm phép cộng trừ nhẩm 3 chữ số với học sinh lớp 4 xem ai sẽ là người nhanh hơn [dĩ nhiên là dân kế toán không được chơi trò này nhé :P ]
Bài viết đến đây cũng đã dài. Mình xin kết luận rằng: Quản trị kinh doanh là một món quà vô cùng tuyệt diệu mà biết bao thế hệ doanh nhân, nhà khoa học kinh tế đã đúc kết, nghiên cứu và truyền tải cho hậu bối. Tuy nhiên món quà ấy chỉ dành cho những kẻ thật sự xứng đáng, cho dù hắn có nhiều tiền đến đâu.
Sẵn tiện chú thích về tấm hình ở đầu bài: Đây là nhóm bạn ngành QTKD vô cùng thân thiết của mình, đứa nào cũng “nghèo” cả và hiện tại tất cả đều hạnh phúc vì đã theo học QTKD tại Đại học UEH.
Giảng viên ĐH kinh tế khuyên sinh viên: Đừng dại học Quản trị kinh doanh!
Trước ngưỡng lựa chọn nghề nghiệp tương lai của kỳ xét tuyển đại học vừa qua, giảng viên một trường đại học kinh tế ở Việt Nam đã có bài chia sẻ khuyên sinh viên đừng nên học quản trị kinh doanh. Giảng viên này chỉ ra những lý lẽ rất sâu sắc khiến không ít học viên đang theo học ngành này chột dạ.
Bài chia sẻ của giảng viên này có tiêu đều: "QUẢN TRỊ KINH DOANH? ĐỪNG!"
Theo lời người viết, tối ngày 18/8, khi đi ăn tại một quán bánh canh quen thuộc, ông có nghe được câu chuyện của anh chị chủ quán kể về dự định ghi danh học ngành quản trị kinh doanh tại một trường đại học [tạm gọi X] của cô con gái.
Sau khi nghe kể chuyện, giảng viên này nói: "Cháu nhà anh chị muốn học ngành quản trị kinh doanh ở bậc đại học? - Đừng!!"
Anh chị chủ quán ngạc nhiên hỏi lý do, anh trả lời: "Quản trị kinh doanh không phải là một nghề! Và ngành này cũng không nên học ở bậc đại học...".
Giảng viên trường đại học kinh tế này đã đưa ra những lý do như sau:
"Quản trị cái gì khi ta mười tám đôi mươi?
Ngành quản trị kinh doanh, nói ngắn gọn là đào tạo ra những nhà quản trị doanh nghiệp. Những môn quản trị được dạy phổ biến tại các trường đại học Việt Nam, Mỹ, và khắp nơi trên thế giới như human resources management [quản trị nguồn nhân lực], retail management [quản trị bán lẻ], organizational behavior [hành vi tổ chức], business law [luật kinh tế], marketing management [quản trị marketing] v.v...
Anh chị nào cho rằng ở tuổi mười tám hai mươi mình nên bỏ ra một đống tiền [của cha mẹ] rồi một đống thời gian vào trường ngồi nghe những thứ trên?
Các anh chị đang mười tám hai mươi, phần lớn đang đi học bằng tiền bạc do cha mẹ chu cấp, chưa có một công việc chính thức nào để tự nuôi sống bản thân mình. Ai trong số các anh chị cho rằng mình đủ sức quản trị một doanh nghiệp, hay một bộ phận trong doanh nghiệp?
Ai trong các anh chị tự tin nói rằng, bằng những thông tin thu nhặt được tại đại học về quản trị kinh doanh, anh chị sẽ mở công ty làm ăn thành công, hoặc sẽ leo cao trên nấc thang công việc [corporate ladder]?
Cho nên, việc theo đuổi ngành quản trị kinh doanh ở bậc đại học, với phần lớn các anh chị đang ở độ tuổi mười tám hai mươi, sẽ là sai lầm! Các anh chị sẽ lãng phí thời gian và công sức của mình, sẽ lãng phí tiền bạc của cha mẹ!
Quản trị kinh doanh không phải là một nghề!
Nền kinh tế đa dạng hiện nay tạo ra rất nhiều công ăn việc làm khác nhau. Và, những công việc tốt nhất cho người mới đi làm luôn luôn gắn liền với một nghề cụ thể. Kỹ sư máy tính, bác sĩ y khoa, giảng viên đại học, kiến trúc sư, luật sư... hay đầu bếp, công nhân hàn, thợ điện nước, nhạc công, lái xe container... Tất cả đều có thể gọi tên dễ dàng bằng cách đặt chữ "nghề" phía trước, một cách trang trọng.
Quản trị kinh doanh không như vậy! Không có cái gì gọi là "nghề quản trị kinh doanh" hết! Và không có ai mới ra trường mà có thể tự tin giới thiệu "tôi làm nghề quản trị kinh doanh" cả!
Sinh viên đang được dạy cái gì tại các trường quản trị kinh doanh?
Nói ngắn gọn, là lý thuyết suông!
Về phía sinh viên, như đã nói, vấn đề quan trọng nhất mà các anh chị cần thành thạo đơn giản là quản trị bản thân mình. Anh chị không cần, và không nên tự gây áp lực cho chính mình bằng cách theo đuổi quản trị kinh doanh để "sau này điều khiển người này hay sai khiến người khác".
Về phía giảng viên, phần nhiều giảng viên đang dạy ngành này chưa từng đi qua các nấc thang doanh nghiệp, chưa từng tự mở và điều hành một công ty. Chuyện này không chỉ phổ biến tại Việt Nam, mà tại Mỹ hay bất cứ đâu cũng vậy.
Anh chị có dám đi khám bệnh nơi một bác sĩ chưa từng làm tại bệnh viện? Vậy anh chị trông đợi gì ở một giảng viên nào đó chưa từng điều hành doanh nghiệp giảng dạy cho anh chị về quản trị kinh doanh?
Anh chị có để ý vì sao gần như tất cả các đại học tại Việt Nam đều có ngành quản trị kinh doanh? Đơn giản thôi, vì giảng viên chỉ cần dạy suông, sinh viên chỉ cần học suông, riêng học phí vẫn phải trả đầy đủ như mọi ngành khác.
Cho nên, quản trị kinh doanh là cái mỏ vàng của sinh viên dành cho các đại học thay nhau đào từ năm này sang năm khác.Và nếu, anh chị may mắn được học ngành quản trị kinh doanh với những người thầy giỏi cả về kinh nghiệm quản trị điều hành công ty lẫn lý thuyết, được học tại một trường tốt, thì khi ra trường nó vẫn không đảm bảo cho anh chị một việc làm tốt.
Đơn giản vì, môi trường kinh doanh hiện nay tại Việt Nam ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố phi kinh tế, từ những tác vụ nhỏ hàng ngày cho tới quy mô lớn, nên ít có chỗ để triển khai các phương pháp quản trị thuần túy. Thậm chí, các hãng tư vấn quản trị hàng đầu thế giới như BCG, McKinsey hay cả RAND, nếu họ vào Việt Nam thì chưa chắc họ sẽ tư vấn được cái gì cho nên hồn!
Vậy anh chị nên làm gì?
Những gì người ta không dạy trong ngành quản trị kinh doanh:
1. Chọn một lĩnh vực có thể gọi là NGHỀ, học hỏi hết mình.
2. Đi làm thêm, bất cứ việc gì, dù là kiếm tiền hay làm thiện nguyện! Anh chị cần hiểu trước tiên là giá trị của lao động thực sự, giá trị của đồng tiền do chính đôi tay mình làm ra. Anh chị cần học cách tiêu tiền, cách tiết kiệm những đồng tiền mình làm được. Và, để nhận ra một bài học lớn, rằng cha mẹ mình đã vất vả tới mức độ nào để nuôi mình ăn học tới hôm nay.
3. Học cách quản trị thời gian của bản thân. Học cách quản trị các mối quan hệ mình đang có, từ bạn bè thầy cô tại trường, tới những đồng nghiệp tại chỗ làm. Học cách cân bằng tâm lý, khi mệt mỏi, khi chán nản, khi mất phương hướng... Học cách khiêm tốn khi đạt được những thành quả ban đầu.
4. Tìm cho mình một người thầy có kinh nghiệm điều hành kinh doanh, và học hỏi từ vị ấy. Vị này có thể là chính người cha người mẹ mình, hoặc anh chị mình, hoặc sếp nơi chỗ làm, hoặc, một người nào đó ta tình cờ quen biết.
5. Đọc sách: Nên bắt đầu từ việc đọc tự truyện của các doanh nhân, để ý coi họ khởi nghiệp như thế nào, họ thành công và thất bại ra sao. Ví dụ như cuốn What they don't teach you at Harvard Business School của tác tác giả Mark H. McCormack. Rồi sau đó mới đọc tới các sách về lý thuyết quản trị, các bài nghiên cứu lấy ra từ Harvard Business Review chẳng hạn.
6. Ra trường và đi làm. Để dành tiền sau hai ba bảy năm làm việc, rồi ghi danh học MBA, nghĩa là thạc sĩ quản trị kinh doanh. Anh chị có thể đăng ký vào một chương trình MBA uy tín nào đó tại Việt Nam, hay ghi danh vô Haas, vô HBS. Cho dù là trường nào thì anh chị luôn luôn phải tìm hiểu thật kỹ về profile của giảng viên, coi họ có xứng đáng để anh chị bỏ ra một đống tiền theo học hay không.
7. Lập lại từ bước thứ ba trở đi, ở mức độ tinh tế hơn".
Nói tóm lại, Quản trị kinh doanh là một ngành hay, nó là kết hợp hài hòa giữa kinh nghiệm thực tế và lý thuyết sách vở. Và vì tất cả những lý do trên, giảng viên này cho rằng các sinh viên tương lai của Việt Nam không nên theo học quản trị kinh doanh ở bậc đại học, dù trong nước hay du học.
"Các anh chị nên học để có một nghề, đồng thời học quản trị bản thân mình trước. Rồi sau đó theo thời gian, khả năng quản trị kinh doanh của anh chị sẽ tới sau. Và, để kết lại bài viết này, thầy xin chúc anh chị gặp thuận lợi và may mắn với lựa chọn của mình, rồi ra sức nỗ lực dấn thân vào nó", giảng viên này viết.
Trần Trung Kiên
Theo Trí Thức Trẻ
Từ khóa:
Cùng chuyên mục
Xem theo ngày Ngày 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Tháng Tháng 1 Tháng 2 Tháng 3 Tháng 4 Tháng 5 Tháng 6 Tháng 7 Tháng 8 Tháng 9 Tháng 10 Tháng 11 Tháng 12 Năm 2022 2021 2020 2019 2018 2017 2016 2015 2014 XEM