Mang thai khi bị lạc nội mạc tử cung là điều không dễ dàng. Nhờ quá trình điều trị và hỗ trợ sinh sản, chị em đã có thể thực hiện ước mơ làm mẹ. Tuy nhiên, trong thời gian mang thai, chị em cần đặc biệt chú ý một số biện pháp để giữ thai nhi được ổn định.
1. Lạc nội mạc tử cung có thai được không?
Phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung dưới 35 tuổi vẫn có thể có thai tự nhiên, nhưng tỷ lệ thấp. Trên 35 tuổi, khả năng mang thai sẽ giảm dần.
Trung bình, cứ 10 phụ nữ bị lạc nội mạc thì 3 đến 5 người bị vô sinh.
Nguyên nhân lạc nội mạc tử cung khó có con có thể do: lớp niêm mạc tử cung dày lên, khiến tinh trùng khó tiếp cận trứng; viêm nhiễm buồng trứng có thể gây u nang buồng trứng,…. Tùy vào mức độ của lạc nội mạc tử cung mà chúng ta xác định được khả năng mang thai và phương pháp điều trị.
2. Biến chứng mang thai khi bị lạc nội mạc tử cung
Người bị lạc nội mạc tử cung khi mang thai có thể gặp phải những biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến thai nhi.
Cho dù khi lạc nội mạc tử cung ở mức độ 1 thì chị em vẫn có nguy cơ sảy thai cao.
2.1 Sảy thai
Triệu chứng sảy thai có thể thấy rõ ràng ở tháng thứ 3 của thai kỳ. Các triệu chứng thường thấy gồm có:
– Chảy máu bất thường
– Đau vùng thắt lưng
Chị em cần chú ý theo dõi các dấu hiệu này trong thời gian thai kỳ để có phương án xử lý kịp thời và tránh các hậu quả đáng tiếc.
2.2 Sinh non
Mang thai khi bị lạc nội mạc tử cung có tỷ lệ sinh non cao hơn sản phụ bình thường. Tình trạng sinh non gặp ở trước tuần cuối của thai kỳ.
Đồng thời, những em bé sinh non thường nhẹ cân và gặp vấn đề về sức khỏe.
Triệu chứng sinh non do lạc nội mạc tử cung có thể thấy trước khi chuyển dạ như sau:
– Tử cung co thắt liên tục và những cơn đau xuất hiện thường xuyên hơn khi gần sinh
– Khí hư ra bất thường, có khi lẫn máu
– Đau vùng xương chậu
– Đôi khi có triệu chứng như cảm cúm, buồn nôn.
2.3 Vô sinh
Chị em bị mắc lạc nội mạc tử cung, nguy cơ cao bị tắc ống dẫn trứng, buồng trứng bị viêm, tinh trùng không tiếp cận được trứng. Điều này khiến chị em khó có thể có thai.
3. Chế độ tập luyện và ăn uống cho người lạc nội mạc tử cung khi mang thai
Khi mang thai, mẹ bầu cần thực hiện chế độ ăn uống, tập luyện để giảm đau và hạn chế các biến chứng của bệnh
Chị em lưu ý, trong thời gian mang thai, có một số thực phẩm nên và không nên bổ sung vào chế độ ăn.
– Chị em nên ăn nhiều rau xanh, đặc biệt là: bông cải xanh, rau cải,… Trong rau xanh có nhiều chất xơ và vitamin giúp cải thiện tình trạng lạc nội mạc tử cung.
– Ăn nhiều trái cây tươi
– Các thực phẩm giàu axit béo như cá hồi, cá ngừ,… các loại hạt.
– Ăn các thực phẩm mềm, dễ tiêu hóa, giúp giảm trướng bụng, đầy hơi.
– Vận động nhẹ nhàng 30 phút mỗi ngày, tránh vận động mạnh
Ngoài ra, chị em lưu ý kết hợp chế độ ăn dưỡng thai và nghỉ ngơi đầy đủ.
4. Cách phòng ngừa lạc nội mạc tử cung cho bà bầu
Mẹ bầu nên đi khám định kỳ để biết mức độ bệnh và có phương án điều trị lạc nội mạc tử cung.Trong quá trình mang thai, nếu sử dụng thuốc điều trị nội khoa có thể gây ra nhiều nguy hiểm cho thai nhi. Chính vì vậy, chúng ta nên áp dụng các phương pháp phòng tránh hiệu quả.
– Xoa bóp nhẹ nhàng vùng bụng dưới.
Mẹ bầu có thể thực hiện phương pháp massage bụng với tinh dầu cây thầu dầu. Việc xoa bóp như vậy giúp khí huyết lưu thông. Đồng thời, tinh dầu sẽ giúp giảm đau, ngăn chặn các cơn đau.
– Tắm và ngâm mình bằng nước ấm.
Bạn tuyệt đối không được sử dụng nước lạnh. Nước lạnh có thể làm triệu chứng đau do lạc nội mạc tử cung tăng lên.
– Uống 2 lít nước mỗi ngày.
Uống đủ nước giúp nhanh thải độc tố và thanh lọc cơ thể.
– Bổ sung vitamin E và omega 3 bằng dầu cá hàng ngày:
Dầu cá có tác dụng rất tốt với sức khỏe, tăng sức đề kháng. Đồng thời, omega 3 giúp điều tiết lượng estrogen, hạn chế sự phát triển của lạc nội mạc tử cung.
Ngoài ra, cần giữ tinh thần thoải mái, giảm căng thẳng trong thời gian mang thai. Điều này giúp chị em phòng ngừa được lạc nội mạc tử cung.
5. Địa chỉ điều trị lạc nội mạc tử cung an toàn cho bà bầu
Hiện nay, với sự phát triển của khoa học kỹ thuật sẽ giúp phát hiện sớm tình trạng bệnh cũng như các phương pháp hỗ trợ sinh sản.
Tuy nhiên, chúng ta không thể điều trị dứt điểm lạc nội mạc tử cung khi mang thai nhưng có thể hạn chế sự phát triển và mức độ đau của bệnh
Chị em mang thai khi bị lạc nội mạc tử cung nên đến các bệnh viện, trung tâm chuyên sản phụ khoa để được tư vấn phương pháp điều trị phù hợp.
Trong thời gian điều trị, chị em không được tự ý sử dụng thuốc ngoài chỉ định của bác sĩ. Điều này có thể gây ra nguy hiểm rất lớn cho thai nhi.
Để được biết thêm thông tin về điều trị lạc nội mạc tử cung an toàn cho bà bầu, chị em hãy gọi đến số 1900 633 988. Các bác sĩ của bệnh viện Đa khoa Hồng Hà sẽ giúp chị em xác định được tình trạng bệnh và có hướng dẫn điều trị cụ thể.
CÁC TIN LIÊN QUAN
Cứ 10 phụ nữ thì có 1 người được chẩn đoán lạc nội mạc tử cung. Thế nhưng, phải mất từ 3-11 năm để phát hiện ra bệnh, bởi các triệu chứng thường không rõ rệt trong giai đoạn đầu. Lạc nội mạc tử cung khiến phụ nữ khó mang thai, thậm chí vô sinh.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi TTND.PGS.TS.BSCKII Lưu Thị Hồng – Trưởng khoa Phụ sản, BVĐK Tâm Anh Hà Nội
Lạc nội mạc tử cung là căn bệnh khá phổ biến, thường gặp ở phụ nữ độ tuổi 30 – 40.
Lạc nội mạc tử cung là tình trạng xảy ra khi các mô tương tự như lớp niêm mạc bên trong tử cung phát triển ở bên ngoài tử cung hoặc ngay tại tử cung, thường là trên các cơ quan khác bên trong khung chậu hoặc khoang bụng. Các khối u lạc nội mạc tử cung có thể sưng lên và chảy máu, tương tự như cách niêm mạc bên trong tử cung hoạt động hàng tháng, dẫn đến hiện tượng chảy máu bên trong khung chậu và đau bụng khi hành kinh.
“Nội mạc tử cung” là thuật ngữ chỉ lớp niêm mạc lót bên trong tử cung. Trong một chu kỳ kinh nguyệt, lớp niêm mạc này sẽ phát triển và bị bong ra nếu quá trình thụ thai không diễn ra. [1]
Nếu khối lạc nội mạc cổ tử cung tiếp tục tăng trưởng, sẽ gây ra một loạt vấn đề như:
- Làm tắc ống dẫn trứng khi khối u bao phủ hoặc làm tổn thương buồng trứng. Máu bị kẹt trong buồng trứng có khả năng tạo thành u nang.
- Viêm [sưng tấy], đau bụng nhiều khi hành kinh.
- Hình thành mô sẹo và kết dính [loại mô có khả năng liên kết các cơ quan với nhau]. Mô sẹo này là nguyên nhân gây đau vùng chậu và khiến người bệnh khó thụ thai
- Các vấn đề về ruột và bàng quang.
Có 4 giai đoạn chính của lạc nội mạc tử cung: [2]
- Giai đoạn I [rất nhẹ]: Có một vài mô cấy nhỏ trên các cơ quan hoặc mô lót vùng chậu/bụng. Có ít hoặc không có mô sẹo.
- Giai đoạn II [nhẹ]: Có nhiều mô cấy hơn so với giai đoạn 1. Chúng nằm sâu hơn trong mô và có thể có một số mô sẹo.
- Giai đoạn III [trung bình]: Có nhiều mô cấy sâu, đồng thời xuất hiện u nội mạc tử cung và mô sẹo xung quanh buồng trứng hoặc vòi tử cung.
- Giai đoạn IV [nặng]: Đây là giai đoạn lan rộng nhất. Bạn có nhiều mô cấy sâu và kết dính dày, kèm theo mô sẹo dính xung quanh buồng trứng, vòi tử cung hoặc giữa tử cung và phần dưới của ruột.
Sự phân chia giai đoạn của lạc nội mạc cổ tử cung không dựa trên mức độ nặng nhẹ của các triệu chứng. Ví dụ, bệnh ở giai đoạn I có thể gây đau dữ dội, nhưng một số phụ nữ ở giai đoạn IV lại không cảm nhận được triệu chứng gì.
Có ba loại lạc nội mạc tử cung chính, dựa trên vị trí khởi phát của bệnh:
- Tổn thương phúc mạc bề ngoài: Đây là loại phổ biến nhất. Bạn sẽ thấy xuất hiện tổn thương trên màng bụng – là một màng mỏng che phủ mặt trong ổ bụng, các tạng trong bụng và khoang chậu.
- U nội mạc tử cung [tổn thương buồng trứng]: Những u nang sẫm màu, chứa đầy chất lỏng này hình thành sâu trong buồng trứng của người bệnh. Chúng có thể làm hỏng các mô khỏe mạnh xung quanh.
- Nội mạc tử cung xâm nhập sâu: Loại này phát triển dưới phúc mạc và gây tổn thương đến các cơ quan gần tử cung, chẳng hạn như ruột hoặc bàng quang. Khoảng 1 – 5% phụ nữ gặp tình trạng này.
Triệu chứng lạc nội mạc tử cung ở mỗi người không giống nhau. Một số phụ nữ biểu hiện bằng những triệu chứng nhẹ, nhưng những người khác có thể xuất hiện các dấu hiệu bệnh từ trung bình đến nặng. [3]
Những biểu hiện thường gặp của bệnh bao gồm:
- Đau: Đây là triệu chứng phổ biến nhất mà ai cũng trải qua. Phụ nữ bị mắc bệnh phải đối mặt với nhiều loại cơn đau khác nhau, gồm:
- Đau bụng kinh: Cơn đau có thể trở nên nặng dần hơn theo thời gian.
- Đau mạn tính vùng lưng dưới và xương chậu.
- Đau trong hoặc sau khi quan hệ tình dục: Đây thường được mô tả là một cơn đau “sâu”, khác với cảm giác đau ở phía ngoài âm đạo khi tiếp nhận dương vật.
- Đau ruột.
- Đau khi đi đại tiện hoặc tiểu tiện trong thời kỳ kinh nguyệt. Trong một số trường hợp hiếm hoi, bạn sẽ thấy máu lẫn trong phân hoặc nước tiểu.
- Đau chân: Lạc nội mạc tử cung có khả năng ảnh hưởng đến các dây thần kinh kết nối với háng, hông và chân, khiến bạn khó đi lại. Bạn có thể đi khập khiễng hoặc phải nghỉ ngơi thường xuyên.
- Ra máu giữa chu kỳ kinh nguyệt.
- Các vấn đề về dạ dày [tiêu hóa] bao gồm tiêu chảy, táo bón, đầy bụng hoặc buồn nôn, đặc biệt là trong kỳ kinh nguyệt.
Biểu hiện phổ biến nhất của tình trạng này là những cơn đau bụng, đau lưng, đau vùng xương chậu…
Rất nhiều trường hợp phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung mà không xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào. Vậy nên, bạn cần đi khám phụ khoa định kỳ [6 tháng/lần] nhằm tầm soát và phát hiện bệnh sớm.
Không ai biết rõ nguyên nhân gây ra căn bệnh này. Các nhà nghiên cứu cho rằng lạc nội mạc tử cung xảy ra có thể là do:
- Dòng kinh chảy ngược: Đây được xem là nguyên nhân chính gây ra bệnh. Mô kinh nguyệt chảy ngược qua ống dẫn trứng và lắng đọng trên các cơ quan vùng chậu, sau đó sinh sôi và phát triển.
- Yếu tố di truyền: Vì bệnh có tính chất gia đình nên bệnh có khả năng di truyền qua gen.
- Các vấn đề về hệ thống miễn dịch: Hệ miễn dịch bị lỗi sẽ không nhận ra và phá hủy các mô nội mạc tử cung phát triển bên ngoài tử cung.
- Nội tiết tố: Nồng độ hormone estrogen trong cơ thể tăng cao được cho là nguyên nhân gây ra tình trạng lạc nội mạc tử cung.
- Phẫu thuật: Một số thủ thuật vùng bụng, chẳng hạn như mổ lấy thai hoặc cắt bỏ tử cung dễ khiến các mô nội mạc tử cung hình thành và phát triển.
Lạc nội mạc ở tử cung có thể xảy ra ở bất kỳ phụ nữ nào có kinh nguyệt, song nó phổ biến hơn ở phụ nữ trong độ tuổi 30 – 40.
Bạn có nguy cơ bị lạc nội mạc tử cung cao hơn nếu:
- Chưa bao giờ có con
- Kinh nguyệt kéo dài hơn 7 ngày
- Có chu kỳ kinh nguyệt ngắn [dưới 27 ngày]
- Có tiền sử gia đình [mẹ, cô, chị, em gái] bị lạc nội mạc cổ tử cung
- Đang bị một vấn đề sức khỏe ngăn chặn dòng chảy bình thường của máu kinh ra khỏi cơ thể trong kỳ kinh nguyệt.
Bác sĩ có thể nghi ngờ lạc nội mạc tử cung dựa trên các triệu chứng mà bạn mô tả. Để chẩn đoán chính xác điều này, bạn sẽ được chỉ định thực hiện: [4]
- Khám vùng chậu: Bác sĩ sờ thấy u trong tiểu khung, di động hạn chế hoặc dính, đau khi di động..
- Các chẩn đoán hình ảnh: Siêu âm, chụp CT hoặc MRI giúp tạo ra hình ảnh chi tiết về các cơ quan sinh sản.
- Nội soi ổ bụng: nhằm xác định được vị trí và mức độ tổn thương của u nội mạc tử cung. Phương pháp này giúp chẩn đoán chính xác bạn có mắc bệnh hay không.
- Sinh thiết: Bác sĩ sẽ tiến hành nội soi ổ bụng để lấy một mẫu mô, sau đó mang đi xét nghiệm nhằm chẩn đoán bệnh.
Khoảng 40% phụ nữ khó mang thai được chẩn đoán mắc bệnh. Các nhà nghiên cứu cho rằng tình trạng viêm do lạc nội mạc tử cung sẽ làm ảnh hưởng đến chất lượng của noãn hoặc tinh trùng khiến chúng khó di chuyển hơn. Ngoài ra, viêm dính có thể làm tắc vòi tử cung, cản trở quá trình thụ thai.
Rất nhiều giấc mơ làm mẹ bị gác lại bởi căn bệnh mang tên “lạc nội mạc tử cung”
Không chỉ vậy, tình trạng đau do lạc nội mạc tử cung còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống người bệnh. Một số phụ nữ đau đến mức trầm cảm, lo âu, nghỉ làm, nghỉ học mỗi khi hành kinh,..phải cần đến các liệu pháp chăm sóc sức khỏe tâm thần.
Cuối cùng, bệnh làm tăng nguy cơ ung thư buồng trứng, ung thư vú và ung thư biểu mô tuyến.
Không có cách chữa khỏi hoàn toàn, các phương pháp điều trị thường tập trung vào điều trị ngoại khoa [phẫu thuật] hoặc nội khoa [sử dụng thuốc]. Song song đó, bạn có thể thử một số liệu pháp giúp cải thiện các triệu chứng bệnh. [5]
Những phương pháp điều trị lạc nội mạc tử cung bao gồm:
Thuốc chống viêm không steroid [NSAID] như ibuprofen [Advil, Motrin] hoặc naproxen [Aleve] cũng có tác dụng giảm đau hiệu quả. Nếu những loại thuốc này không giúp bạn bớt đau, hãy kết hợp với các liệu pháp hỗ trợ như:
- Tắm nước ấm
- Chườm nóng: Đặt một chai nước nóng hoặc miếng đệm nóng lên bụng
- Tập thể dục đều đặn
- Châm cứu
- Massage
Liệu pháp nội tiết nhằm làm giảm lượng estrogen mà cơ thể tạo ra, giúp các mô cấy chảy máu ít hơn, từ đó ngăn ngừa tình trạng viêm, dinh và hình thành u nang. Phương pháp này có thể làm chu kỳ kinh nguyệt của bạn tạm ngừng.
Các loại thuốc được chỉ định để giảm nồng độ hormone estrogen bao gồm:
- Viên tránh thai kết hợp
- Dùng Progestin: tuy nhiên, việc sử dụng thuốc nào với liều lượng ra sao cần có sự chỉ định của bác sĩ điều trị. Người bệnh không được tự ý dùng thuốc.
Phương pháp này thích hợp cho những phụ nữ không đáp ứng với hai liệu pháp uống thuốc và điều chỉnh nồng độ nội tiết tố. Mục tiêu của phẫu thuật bảo tồn là loại bỏ hoặc phá hủy sự phát triển của nội mạc tử cung mà không làm tổn thương cơ quan sinh sản.
Phẫu thuật nội soi ổ bụng – phương pháp phẫu thuật xâm lấn tối thiểu – được áp dụng nhằm bóc bỏ các khối lạc nội mạc tử cung, phẫu thuật cắt bỏ các khối u đang phát triển. Biện pháp đốt laser cũng thường được sử dụng nhằm đốt phá hủy mô “lạc chỗ” này.
Hiếm khi, bác sĩ sẽ đề nghị cắt toàn bộ tử cung như một biện pháp cuối cùng nếu tình trạng bệnh của bạn không cải thiện với mọi phương pháp điều trị khác.
Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ sẽ cắt hoàn toàn tử cung, cổ tử cung, hoặc cả buồng trứng vì các cơ quan này tạo ra estrogen – căn nguyên gây ra sự phát triển của mô nội mạc tử cung. Ngoài ra, bác sĩ còn loại bỏ các mô bị tổn thương xung quanh.
Khi cắt hoàn toàn tử cung, bạn sẽ không thể mang thai được nữa. Chính vì thế, hãy cân nhắc thật kỹ trước khi tiến hành phương pháp này, nhất là khi bạn còn trong độ tuổi lập gia đình và sinh con.
Bạn không thể ngăn ngừa lạc nội mạc tử cung tìm đến mình. Thế nhưng, bạn có thể giảm nguy cơ phát triển bệnh bằng cách giảm nồng độ hormone estrogen trong cơ thể bằng cách:
- Nhờ bác sĩ tư vấn về các phương pháp ngừa thai bằng nội tiết tố, chẳng hạn như thuốc viên, miếng dán hoặc vòng tránh thai nội tiết.
- Tập thể dục thường xuyên [tối thiểu 4 giờ/tuần] để duy trì tỷ lệ phần trăm chất béo trong cơ thể thấp. Kết hợp tập thể dục và giảm lượng chất béo sẽ giúp giảm nồng độ estrogen trong cơ thể.
- Tránh uống nhiều rượu: Các nghiên cứu đã chứng minh rượu làm tăng nồng độ estrogen. Do đó, bạn không nên uống nhiều hơn 1 ly mỗi ngày.
- Hạn chế thức uống chứa caffeine: Dung nạp nhiều hơn một loại đồ uống có chứa caffeine mỗi ngày, đặc biệt là soda và trà xanh, có thể làm tăng nồng độ estrogen.
Tránh uống nhiều rượu bia vì đây là thủ phạm làm tăng nồng độ hormone estrogen
Như trên đã nói, bệnh có thể khiến bạn khó thụ thai. Nguyên nhân là mô phát triển bên ngoài tử cung dễ gây ra dính, ảnh hưởng đến vòi tử cung và ngăn không cho trứng gặp tinh trùng. Không chỉ vậy, nó còn ngăn trứng đã thụ tinh làm tổ trong niêm mạc tử cung.
Nhiều nghiên cứu cho thấy mối liên hệ giữa lạc nội mạc tử cung và một số vấn đề sức khỏe khác, chẳng hạn như:
- Hen suyễn, dị ứng và nhạy cảm với hóa chất
- Các bệnh tự miễn, trong đó hệ miễn dịch của cơ thể vốn đảm nhận chức năng chống lại bệnh tật lại quay sang tấn công chính nó. Những bệnh này gồm có đa xơ cứng, bệnh lupus ban đỏ và một số loại suy giáp.
- Hội chứng mệt mỏi mãn tính và đau cơ xơ hóa.
- Một số bệnh ung thư, ví dụ như ung thư buồng trứng và ung thư vú
Đối với đa số phụ nữ, các triệu chứng đau do lạc nội mạc tử cung được cải thiện đáng kể sau khi trải qua thời kỳ mãn kinh. Đó là do khi cơ thể ngừng sản xuất hormone estrogen, u nội mạc tử cung sẽ phát triển chậm lại. Tuy nhiên, một số phụ nữ dùng liệu pháp hormone mãn kinh vẫn thấy xuất hiện các triệu chứng của bệnh.
Nếu bạn bị các dấu hiệu của tình trạng này làm phiền dù đã mãn kinh, hãy gặp bác sĩ ngay để được điều trị kịp thời.
Hướng tới mục tiêu chăm sóc sức khỏe sản phụ khoa toàn diện cho chị em phụ nữ, Trung tâm Sản phụ khoa BVĐK Tâm Anh ra đời, cung cấp cấp dịch vụ thăm khám, tầm soát và điều trị các bệnh lý phụ khoa ở phụ nữ như lạc nội mạc tử cung, u nang buồng trứng, nhiễm trùng âm đạo, u xơ tử cung… Quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành và được đầu tư xây dựng cơ sở vật chất hiện đại, hệ thống máy móc cao cấp hàng đầu thế giới, Trung tâm Sản phụ khoa mang lại hiệu quả tối đa trong công tác thăm khám, chẩn đoán, điều trị và sau điều trị cho người bệnh.
Khám sức khỏe phụ khoa định kỳ để phát hiện sớm bệnh lý, điều trị hiệu quả
Liên hệ đặt lịch khám tại Trung tâm Sản phụ khoa, hệ thống BVĐK Tâm Anh:
Những bệnh lý phụ khoa luôn đe dọa tấn công chị em phụ nữ ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến nhất là phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Đừng để các bệnh phụ khoa nguy hiểm như lạc nội mạc tử cung, u nang buồng trứng, viêm âm đạo… cản trở giấc mơ làm mẹ của bạn! Hãy thăm khám ngay khi phát hiện các dấu hiệu bệnh để được điều trị kịp thời và hiệu quả.